Cornelis Cornelisz Cardinaal

Cornelis was merchant and sawmill owner. His sawmill was called "Gruawe Eend" which he biught from his uncle Aris de Boer in jan 1770. In feb. 1767 he bought the "paltrok" "de Deutel" alias "het Herderskind". In 1776 he expanded with "de Herderin" which geocraphically was placed behind Breedwater te Koog. Cornelis was also accountant and owner in a whaling company. Later he bought a whale oil refinery together with his uncle Aris de Boer. This was a long term wish as these men had been interested in whale fishing around Greenland for many years.

They had 2 whaling vessels built, "de Hopende Visser" under command of Commodore Cornelis Riekels, and the "Cornelis en Neletta" under command of commodore Adriaan de Groot. The whalers were active until 1792.

In 1798 Cornelis bought the mill "de Dikkert" (which today still exists as restaurant).

After the 4th war with England the whaling industry grinded to a full stop.

---

Molenaar en Koopman. Koopman en Houtzager. Hij was houtzager met oa. de "Grauwe Eend" gekocht van oom Aris de Boer in januari 1770 voor fl 4500. (Zie bron einde tekst.) In februari 1767 had hij voor slechts fl710 de paltrok "de Deutel" alias "het Herderskind gekocht. Verder kwam daarbij in 1776 "de Herderin" staande achter het Breedwater te Koog. Zijn vrouw Neeltje Louw had uit de boedel van haar ouders de helft in de oliemolen "de Reus" geërfd. Haar vader had dit aandeel in 1741 gekocht en had ook met deze molen gewerkt. Kort voor zijn huwelijk met Aafje had hij de andere helft van deze molen gekocht van Klaas Gerritsz. Honig voor fl. 5500. Cornelis heeft niet zelf gewerkt met de molen maar na de dood van zijn schoonvader deze verhuurd aan Claas Taan & zoonen. Dat heeft geduurd tot 1796, want dan doet hij hem in zijn geheel voor fl.10000 van de hand. Hij was tevens boekhouder / eigenaar van een walvisreederij met traankokerij. Gegevens hierover zijn opgetekend in het Dagboek van Aafje Gijzen. Op 14 oktober 1773 (p154) gaan Cornelis met zijn vrouw Neeltje Louwe, en oom Aris de Boer kijken bij een traan kokerij. Deze mannen waren al jaren geintereseerd in de walvisvaart op Groenland. De broers Aris en Michiel de Boer hadden in de jaren 1739 tot 1750 een schip uitgereed maar waren daar in 1750 mee gestopt. Maar in 1769 gaan oom Aris en neef Cornelis Cardinaal het weer proberen. Oom Aris had geen kinderen meer en het lijkt dat hij zijn neef wilde helpen met zijn geld en ervaring.Er werden 2 schepen in de vaart gebracht: "de Hopende Visscher" onder commandeur Cornelis Riekels en de "Cornelis en Neletta" (man en vrouw vernoemd) onder commandeur Adriaan de Groot. Na de dood van Aris de Boer heeft Cornelis de zaak alleen voortgezet tot 1792. In 1798 werd de molen "de Dikkert" eigendom van Cornelis cz. (Br. AG77). De jaren na het overlijden van Aafje waren voor Cornelis niet gunstig geweest. De vierde oorlog met Engeland had de walvisvaart stilgelegd waardoor de traankokerij geen werk meer had en ook de koopvardij ging slecht. De molen "het Herderskind" te Koog doet hij op 23-01-1781 voor maar fl.950 over aan een Delftenaar die hem afbreekt en vervoerd naar elders. Voor de verdere zakelijke geschiedenis zie AG p.408 ev. 850 Akte van transport door executeurs-testamentair van Cornelis Cardinaal aan Abraham Vermooten te Amsterdam van een houtzaagmolen, type paltrok, genaamd 'De Graauwe Eend' (verpondingscohier nr. 1432) , met trekzagerij, groot 278 roeden, gelegen in Westzaandam in de Molenbuurt aan de Wegsloot . Bron: Toegangsnummer: 176 Archieftitel: Losse Aanwinsten Noord Hollands Archief 2. Inventaris,2.04. Bezittingen en rechten,2.04.3. Huizen en landerijen,2.04.3.100. Westzaan,2.04.3.101. Westzaandam 2.04.3.101.09. Molenbuurt. Geloof: doopsgezind. Sedert 1778 was hij diaken bij de Doopsgezinde Gemeente. (Het Nieuwe Huis). Hij was ook lid van de Kerkeraad van het Nieuwehuis sinds 29-10-1778 ( samen met Klaas Jansz. Sem en Pieter Pietrsz. Corver) die ijverde voor een kerkorgel. Dit orgel kwam er op 14-03-1784. In het Oudehuis werd een orgel geplaatst op 05-12-1782. Hij is overleden op 2 september 1804 in Westzaandam, Noord-Holland, Nederland, hij was toen 62 jaar oud.