Adriaan van Renesse

• Wikipedia_NL ;

Adriaan van Renesse van Wulven (1501 – 7 december 1559) was een Nederlands geestelijke. In 1546 volgde hij Johan van der Vorst van Loenbeke op als Domdeken te Utrecht. Hij had zitting in de Geheime Raad van achtereenvolgens Karel V en Filips II. Bij de kerkelijke herindeling in de Nederlanden en de verheffing van het bisdom Utrecht tot aartsbisdom in 1559 werd hij door Filips II als eerste aartsbisschop van Utrecht voorgedragen, maar hij stierf voordat zijn benoeming kon worden bekrachtigd door de paus. Hij werd begraven in de Minderbroederskerk in Utrecht.

Hij was een zoon van Jan van Renesse (1470-1535) en Aleid Freijs van Kuinre (Rhenen, 1473-).

Zie ook Lijst van bisschoppen en aartsbisschoppen van Utrecht

uit Van der Aa Biografisch Woordenboek

RENESSE VAN WULVEN (Adriaan van), zoon van Jan van Renesse van Wulven en Alida Treijs van Kuinre, vrouwe van Wilp, werd den 14 Augustus 1501 geboren. Hij ontving zijn naam van Adriaan Florisz., later paus Adriaan VI, die over zijn doop had gestaan. Zijne moeder, die een onnatuurlijken afkeer van hem had, wist bij haren man te bewerken, dat hij dezen zoon, ten behoeve van diens jongeren broeder, Jan van Renesse de jonge, aan den geestelijken stand wijdde. Reeds op zijn tiende jaar werd hij kanunnik van St. Marie te Utrecht, op zijn twintigste jaar kanunnik ter Domkerke, en, na verloop van veertien jaren, tot scholaster verkoren. Intusschen had Adriaan, meerderjarig geworden, meermalen zijnen afkeer van den geestelijken stand en zijn genegenheid tot het huwelijk te kennen gegeven, en verkreeg eindelijk van den paus vrijheid zijne gelofte te mogen verzaken en in den echt te treden. Dien ten gevolge nam hij Anna van Abkoude van Meerten, in 1512 geboren, tot zijne vrouw. Na het overlijden van zijnen ouderen broeder Jan, vleidde hij zich met de hoop der opvolging in de goederen zijner ouders, wijl hij nu de oudste was. Zijne moeder veinsde met hem verzoend te zijn, doch wist haren man te bewegen, dat Adriaan van de heerlijkheid Wulven, ten voordeele van zijn jongeren broeder Jan van Renesse de jonge, afstand deed, onder voorwaarde, dat hij door zijn vader of moeder met betere heerlijke goederen zou voorzien worden. Het bleek echter welhaast, dat zijn moeder reeds in Maart 1527, ten overstaan van den bisschop van Utrecht, hare heerlijkheid Wilp bij Utrecht, bij uitersten wil, aan haren lieveling Jan van Renesse, vermaakt had, mits dat deze eerst na haar overlijden in bezit daarvan zou gesteld worden.

Mismoedig over deze ontdekking riep Adriaan zijne vrienden te Hattem bijeen, klaagde hun zijn nood, verdeelde zijne goederen onder zijne kinderen en omhelsde wederom den geestelijken stand. Sedert dien tijd, wil men, dat hij, die ook vele natuurlijke kinderen had, meer ingetogen leefde. Niet lang daarna (1549) werd hij tot Domdeken verkozen, voorts door Karel V en Philips II tot geheimraad gekozen, en zoo diep stond hij in de gunst van den laatste, dat hij, na het overlijden van Georgius van Egmond, bisschop van Utrecht, op voorspraak van Granvelle en Willem I tot diens opvolger werd benoemd. Hij beklom echter den zetel niet, een heete koorts nam hem, tien dagen na zijn benoeming, in December 1559 weg. Zijn lijk werd in het voorouderlijk graf bijgezet, en na het afbreken der Minnebroêrskerk werden zijne beenderen, door zijn zoon naar de St. Janskerk overgebragt. Behalve de onechte had hij 7 kinderen bij zijne vrouw, die eerst in 1597 overleed.

Zie Goudhoeven; van Leeuwen; Kok; Smalleganger, Kronijk van het Hist. Genoots. D. VII. bl. 176.