Silla Katharina Kierulf

Nemnd i Askvoll bygdebok, 2B under Kjempenes/Musøy på s. 767 og Hellersøy/Hillersøy på s. 762. På sistnemnde side er det også referert til pastor Bernt Askevold: Askevold-slægten, nr. 4299. Sjå nedanfor.

---

"En dansk pige ved navn Sille er denne slektslinjes stammoder. Hun siges at være datter av en "skriver" i Helsingør og tjente hos en "baron" med hvem hun blev frugtsommelig. Han fikk en daværende udkommandert norsk soldat ved navn Engel til mot god betaling at inngå som barnets fader. Imidlertid drog Engel opp til Norge uten at gi Sille beskjed. Men hun fant veien efter. De blev gifte og bosatte seg i Kjempenesset i Bulandet, hvor han blev losoldermann. Barnet som Sille fødte, altså baronens barn, fikk navnet Dorte...." Kjelde: Bernt Askevold: "Askevold-Slægten og nogle i dend indgiftede Slægter" (1915), side 211.

Bernt Askevold nemner historia om Engel og Sille allereie i Nordre Bergenhus Amtstidende 6/3 1897. Bilete. Askevold har truleg skrive ned ei segn som har gått på folkemunne i generasjonar. Deretter er historia fortalt fleire gonger, m.a. av Albert Joleik i Firda Folkeblad 12/5 1958 Bilete og i Norsk Slektshistorisk Tidsskrift 28/2 (1981) Bilete 1 Bilete 2. Det finst også ein meir moderne variant av historia, der det blir hevda at "baronen" eigentleg var Ulrik Christian Frederik Gyldenløve, som sjølv var uekte barn av kong Christian V. Denne varianten finn vi att i ein arkivert versjon av heimesida til Bulandet grendelag og på denne sida. Historia blir også drøfta av Gaute Losnegård i Havfolk og Fjordfolk, Allmennsoge for Askvoll, bd. 1 (2009), side 336. Losnegård meiner det er usikkert om det i det heile finst ei historisk kjerne i forteljinga, men ein har sidan funne vigsla mellom Engel og Silla samt dåpen til Anne Engelsdtr. i danske kyrkjebøker frå 1718/1719. Ein finn dessutan Engel Andersson Vær(e)n nemnd i boka "I kongens teneste: militær utskriving frå Bergens stift under Store nordiske krig 1709-1719" av statsarkivar Egil Øvrebø. Men påstanden om at "baronen" var identisk med Gyldenløve finst det ikkje kjelder for, verken i samtidige kjelder eller i Askevold si forteljing frå 1897/1915. Det er også blitt hevda at dottera, Dortea Sofie Ulriksdtr. skal ha fått ein stor arv, men det er ikkje noko spesielt i skiftet etter henne som tyder på dette. Gitt at ho var uekte hadde ho heller ikkje arverett, utan at faren lyste henne i kull og kjønn. Det var elles mange som heitte Ulrik, slik som viseadmiral Ulrik Kaas, som var forlovar då Engel og Silla vart gifte i Holmen, København i 1718. I kyrkjebokinnførsla står det forresten at Silla var enkje.

Sjå elles følgjande tråd i Digitalarkivet: https://forum.arkivverket.no/topic/240149-tyding-av-tekst-i-dansk-k...

---

• Vigsel (1718) i Holmens sokn, København: Venstre side.
• Vigsel (1718): Nederst på høgre side. (Teksten er vanskeleg å lese).
• Skifte (1758): Sogn og Fjordane fylke, Svanøy birk i Sunnfjord, Skifteprotokoll nr. A 13a (1742-1763), Skifteprotokollside, Side 180b-181a, høgre side.

Skifte 25/5 1758 på garden Musøy i Askvoll skipreide, Vilnes sokn under Bu kapell, etter den avdøde dannekvinne, Sille Chatarina Kierulf mellom enkjemannen, Engel Andersson og den avdøde sine etterlatne ?? døtre:

• Dorothea Ulrichsdtr., g. med Arne Musøy.
• Abel Engelsdtr., g. med Anders Musøy. (Dette stemmer ikkje med andre skifte, som viser at ho var g. med Herleiv Endreson Strømmen). Etter at gjelda var betalt gjekk resten til enkjemannen for gravferdsvederlag. Det vart ikkje noko å arve.

Ekteparet som er nemnde i dette skiftet samsvarar med foreldra til den Anna Maria Engelsdtr. som vart døypt i Holmens sokn i København i 1719.

Silla hadde ei dotter til som ikkje er nemnd i skiftet, nemleg Anna Maria Engelsdtr. f. 1719. Ho var i følgje bygdeboka g. med Anders Olsson Grov og busett på Musøy. Det kan såleis virke som at ein i skiftet ovanfor har blanda saman Anne Marie og Abel. Sidan det likevel ikkje vart nokon arv til overs har ein vel kanskje ikkje vore så nøye med å få dette korrekt. (Ein kan lese Albert Joleik si tolking av heile skiftet i Firda Folkeblad 12/5 1958). Det finst dessutan eit skifte etter Selle Vindheim (1820) som nemner 9 syskenborn eller deira born, og der alle desse viser seg å vere borna til Dorothea og Abel. Kanskje var Selle Vindheim dotter til Anne Marie og Anders på Musøy?