Hallstein Olsen Strømme

Gardsoga for Sykkylven, Band 2, s 304: EILEVGARDEN bnr. 2. Hallstein Olsen Gjerde flytte frå Straumgjerde i 1660-åra. ca. ⅓ av Straumgjerde gjekk då over til styksonen Steinar Rasmussen Gjerde (f. ca. 1625, d. ca. 1720) g. m. Tyri Olsdtr. Brunstad (f. ca. 1682, d. 1764). Br. ca. 1664—1721.

Gardsoga for Sykkylven, Band 2 s 299-300: Hallstein Olsen Strømme som seinare brukte etternamnet Gjerde. Han var visstnok frå Søvik i Borgund og vart gift med den rike enkja Lisbet Steinsdtr. Ho hadde tidlegare vore gift med ein Rasmus. Han var truleg son til S jur Torkjellson på Helgebostad. Sjå under Eigarar. Lisbet hadde alt i 1629 ervt 16 mællag jordegods som Sjur må ha fått etter oldemor si, Gyri Jonsdtr. ca. 1550. Straume med Straumgjerde var av det jorde-godsel Lisbet hadde ervt, og såleis vart Hallstein Olsen eigar av heile Straume med Straumgjerde, og han sat som brukar frå ca. 1630 til ca. 1664. I 1658 skatta han av 1 hest, 10 kyr, 4 geiter og 6 sauer. Han har såleis hatt eit nokså stort bruk. Dersom dette har vore eit bruk på Straume, er det noko av ei gåte kva bruk det kunne ha vore. Mest truleg er det at han har vore i Straumgjerde heile brukstida si, noko ein vil sjå av det som hende seinare. I 1648 selde Hallstein heile Straume med Straumgjerde, 2 laupar smørleige, til borgundpresten Christopher Pedersen Hierman. Pengane stakk Hallstein i si eiga lomme, og garden vart ikkje løyst inn att. Dei siste åra Hallstein sat med bruket, fekk han ufred med dei to stykborna sine, Mikkel og Steinar Rasmussøner. (Straume bnr. 2 og Straumgjerde bnr. 2) I 1661 tok dei i bruk ein åker på garden til Hallstein Olsen Strømme, «eller Hallstein-Gjerde som han kaldis», og som stemnde dei for retten for dette. Mikkel og Steinar sa at dei hadde løyve av stykfar sin til å bruke åkeren, men Hallstein nekta det, og la fram i retten ein vel forsegla 6-mannsdom datert Hallsteinsgjerde 19. juli 1660. Her heiter det til slutt at Hallstein skal «njude ok beholde til bruks ok åsæde bemeldte ødegaard Hallsteinsgjerde hans lifstid udi hans fulde vurdering efter loven». Hallstein vann saka, og Steinar vart dømd til å gi frå seg det han hadde avla på åkeren, og dessutan bøte med 4 mark sylv til Kongen. Her får vi altså stadfest at Gjerde, eller her kalla Hallsteinsgjerde, er ein øydegard, og det er ikkje noko som tyder på at det er nyleg Hallstein kom til Hallsteinsgjerde. Etter 1648 sat Hallstein som bygselmann av bruket sitt til han først i 1660-åra flytte frå garden saman med sonen Rasmus. Ættegranskaren Nils Stene meiner dei slo seg ned i Søvik i Borgund. Son til Hallstein, Sjur, tok over største delen av bruket (sjå bnr. 1), og styksonen Steinar bygsla resten. Sjå bnr. 2.