Jan Brasser

Jan Brasser (Uitgeest, 2 maart 1908 - Krommenie, 8 augustus 1991) was een Nederlandse verzetsheld uit de Tweede Wereldoorlog die onder de schuilnaam Witte Ko werkte. Samen met verzetsmensen als Hannie Schaft, Gerrit van der Veen en Jan Bonekamp organiseerde hij verzetsacties, die vaak plaatsvonden onder zijn leiding, eerst bij de Raad van Verzet, later als commandant bij de Gewestelijke Sabotage Afdeling van de Binnenlandse Strijdkrachten. Hoewel de nazi’s er veel aan hebben gedaan om hem op te pakken is dat nooit gelukt.

Jan Brasser maakte voor zijn verzetswerk lange fietstochten in de Zaanstreek en de IJmond. Daarom zegde burgemeester Vreeman in 2004 toe dat er mettertijd een kunstwerk zou komen, dat de fiets van de bekendste Zaanse verzetsheld voorstelt. Corus (voorheen Hoogovens), de oud-werkgever van Jan Brasser, die na de oorlog weigerde de communistische verzetsstrijder weer in dienst te nemen, heeft inmiddels steun toegezegd voor een 'eerbetoon aan Brasser'.

Na de oorlog onderscheidde Koningin Wilhelmina hem met de Bronzen Leeuw. Jan Brasser was na de oorlog lid van de gemeenteraad van Krommenie voor de CPN.

Begin 2007 werd een, naar hem genoemde, auto- en fietstunnel onder Poort Clam Dijcke tussen Krommenie & Assendelft, officieel geopend. De tunnel heet (logisch) de Jan Brassertunnel.

• Wikipedia
• Jan Bonekamp over Brasser
• Historisch Genootschap Krommenie
• Het naoorlogs verzet tegen het Zaanse communisme - 8 oktober 2015

'Ik heb het feest van de bevrijding niet meegemaakt. Ik was af, af, af ... helemaal kapot, geestelijk kapot. Ik wilde de straat niet op tussen al die hossende en feestvierende mensen. Ik kon 't niet verdragen. Het is een tijd geweest met enorm veel spanning en emoties.
Je had nooit rust, echt rust bedoel ik. Altijd onderweg zijn, altijd op je hoede ... De emoties die je te verwerken had als kameraden gepakt waren ... Je kon er niet lang bij stil blijven staan. Daar was gewoon geen tijd voor.' Jan Brasser, knokploegleider, Krommenie Verzetsmuseum