Rixt van Donia

Bij het opstellen van het testament in 1680 leeft haar zoon nog en is getrouwd met Lucia van Aylva. Lucia had het flink verbruid bij haar schoonmoeder. Waarschijnlijk had zij ‘een gat in de hand’ en paste daardoor niet binnen de sobere en spaarzame filosofie van de Donia-clan. In haar testament schrijft Rixt ondermeer: "so is het dat de gedraeghsaamheyt van syne huysvrouwe Juffr. Lucia van Aylva sodanigh is dat ik te sijnen besten verstaen bedacht te moeten zijn om te beletten dat mijne goederen niet koomen tot haar profijt, noch onder haer bewind, gelijk na mijn doot ten deele souden kunnen geschieden indien daerinne bij mij niet werde versien so veel doenlijck ende na rechte geoirloft moge zijn."

Na de dood van Rixt wordt in 1682 de hele nalatenschap getaxeerd ten behoeve van de twee eerder genoemde verre nichten: Isabella Susanna (Belle) en Helena Maria thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg. Het betreft dan ondermeer "de adelijke huisinge, schuure, pickierstal (= paardenstal), thuininge, hovinge, grachten zingels, opreed, bomen en plantage, sampt schiphuis, Hemmemastate genaamt". Van de rest van de nalatenschap noemen we slechts de eerder vermelde states en huizen te Tjerkwerd, Bolsward, Leeuwarden en op Ameland en het totale grondbezit van ca. 4.000 pondemaat. De totale nalatenschap werd getaxeerd op een bedrag van 722.700 gulden. Omgerekend naar 2008 een slordige 100-miljoen euro.

Bron