Follow
View in:
The Battle of Poltava (8 July 1709) was the decisive victory of Peter the Great (Peter I of Russia) over the Swedish Empire forces under Field Marshal Carl Gustav Rehnskiöld, in one of the battles of the Great Northern War.
It was the beginning of the Swedish Empire's decline as a European great power, while the Tsardom of Russia took its place as the leading nation of north-eastern Europe. The battle also bears major importance in Ukrainian national history, as Hetman of Zaporizhian Host Ivan Mazepa sided with the Swedes, seeking to create an uprising in Ukraine against the tsardom. Today at the site of the battle there is a State Cultural Heritage Preserve Complex in Poltava known as the Poltava Battle Field, which consists of monuments and churches commemorating the event.
Battle of Poltava - Tacitus.nu
Battle of Poltava - Battlefieldanomalies.com
Prisoners of war Great Northern war - Swedish National Archive (Riksarkivet) - Swedish
Returning prisoners of war Great Northern war - Swedish National Archive (Riksarkivet) - Swedish
Officers of Charles XII by Adam Lewenhaupt- Swedish
Diary from the Great Northern War by Leonard Kagg - Swedish
There are more links on the Swedish page of this project, for those who can read Swedish and/or are interested to find more information
Slaget vid Poltava var ett fältslag som utkämpades vid staden Poltava i dagens Ukraina den 28 juni 1709 (enligt den svenska kalendern; 27 juni enligt den julianska och 8 juli enligt den gregorianska). Det var den största och mest avgörande drabbningen under stora nordiska kriget och stod mellan en svensk armé under befäl av fältmarskalk Carl Gustaf Rehnskiöld och en rysk armé under befäl av tsar Peter I.
Under loppet av sex år i krigets inledande skede hade kung Karl XII och stormaktsriket Sverige besegrat nästan samtliga deltagare i anfallsförbundet mot riket, som inledningsvis bestod av Sachsen-Polen, Danmark-Norge och Ryssland. Det senare under tsar Peter I:s styre var det enda som fortfarande var obesegrat. Karl XII valde därför att under hösten 1707 invadera Ryssland och marschera mot Moskva med en stor svensk armé. Fälttåget komplicerades dock av hårda väderförhållanden och av att ryssarna tillämpade den brända jordens taktik och överraskningsanfall, vilket tvingade Karl XII att avbryta sin marsch mot Moskva och i stället marschera söderut för att med hjälp av zaporizjakosackernas ledare Ivan Mazepa kunna etablera goda vinterkvarter i Lillryssland.
Fram mot våren 1709 inledde Karl XII en mycket kostsam belägring av den befästa staden Poltava på den västra sidan av floden Vorskla. För att undsätta Poltava korsade Peter I floden i mitten av juni med en stor rysk armé till den svenska sidan av Vorskla. Den 17 juni insjuknade Karl XII till följd av en skottskada i foten och överlämnade befälet över den karolinska armén till Carl Gustaf Rehnskiöld. Trots sin skada ville Karl XII inte försumma ett tillfälle att ta upp striden med tsaren och beordrade att armén skulle gå till anfall den 28 juni. På grund av dålig rekognoscering och oordning i befälsföringen under anfallet blev konsekvenserna att omkring en tredjedel av den svenska huvudstyrkan förlorades före den avgörande drabbningen mot den ryska huvudstyrkan.
Den svenska huvudstyrkan förintades och Karl XII retirerade med resten av sin armé söderut till floden Dnepr, som både kungen, Mazepa och ett par tusen svenskar och kosacker korsade och därmed lyckades undkomma ryssarna och etablera sig i Osmanska riket. Resten av den karolinska armén tvingades att kapitulera inför den ryska övermakten vid byn Perevolotjna den 1 juli 1709.
Slaget vid Poltava, liksom den påföljande kapitulationen, slutade i en avgörande seger för Ryssland och blev den största militära katastrofen i Sveriges historia. Det markerade en vändpunkt i krigets fortsättning till förmån för anfallsförbundet mot Sverige, som till följd av slaget återuppväcktes och med förnyad kraft anföll det försvagade svenska riket på flera fronter. Slaget kom därmed att symbolisera början på Sveriges slutgiltiga nederlag i kriget och slutet för Sveriges tid som stormakt i norra Europa, en position som efter kriget övertogs av kejsardömet Ryssland. Slaget är därför av avgörande betydelse i såväl Sveriges som Rysslands och Ukrainas historia.
Slaget vid Poltava - Wikipedia
Kapitulationen vid Perevolotjna - Wikipedia
Rullor över Krigsfångar Stora Nordiska Kriget, däribland Poltava - Riksarkivet
Rulla över hemvändande krigsfångar från bl a Poltava - Riksarkivet
Olika krigshandlingar rörande krigsfångar från Poltava - Riksarkivet
Karl XIIs Officerare av Adam Lewenhaupt
Leonard Kaggs dagbok 1698-1722
Karolinska dagböcker, bl a om Poltava, flertal författare
Svenskarna stryker flagg - Målning av Aleksej Danilovitj Kivshenko.
Slagordning Poltava - tacitus.nu
Karl XII Vistelse i Bender - Wikipedia
Persongalleri Slaget vid Poltava - Hans Högman
Slaget vid Poltava - Hans Högman
Regementen som föll i fångenskap
- Björneborgs Infanteriregemente
- Dalregementet
- Hälsinge regemente
- Kronobergs regemente
- Livdragonregementet
- Livgardet till fot
- Nylands infanteriregemente
- Nylands och Tavastehus dragonregemente
- Närke-Värmlands regemente
- Skaraborgs regemente
- Skånska ståndsdragonerna
- Smålands husarregemente
- Södermanlands regemente
- Upplands ståndsdragonregemente
- Västerbottens regemente
- Västmanlands regemente
- Åbo och Björneborgs kavalleriregemente
- Åbo läns infanteriregemente
- Österbottens infanteriregemente
Projektet skapat 6/3-2021
Полта́вская би́тва — генеральное сражение Северной войны между русскими войсками под командованием Петра I и шведской армией Карла XII.
Битва состоялась утром 27 июня (8 июля) 1709 года (28 июня по шведскому календарю) в 6 верстах от города Полтава (Русское царство). Разгром шведской армии привёл к перелому в Северной войне в пользу России и, в результате победы в Северной войне, к концу господства Швеции в Европе.
10 июля является Днём воинской славы России — День победы русской армии под командованием Петра I Великого над шведами в Полтавском сражении
[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B2%...]
Pultavan (Poltavan) taistelu käytiin vuonna 1709 Venäjän ja Ruotsin välillä. Se oli suuren Pohjan sodan ratkaiseva taistelu. Taistelun sanotaan päättäneen Ruotsin suurvaltakauden.
Lyötyään Tanskan ja Venäjän vuonna 1700 Ruotsin Kaarle XII ei pystynyt päättämään sotaa ja sai vasta kahdeksan vuoden päästä kukistettua Puolan. Tänä aikana Venäjän Pietari Suuri oli vahvistanut ja modernisoinut armeijaansa. Pietarin kaupungin perustaminen Ruotsin entiselle alueelle oli Pietari Suurelle propagandavoitto. Kaarle pyrki nyt ratkaisevaan hyökkäykseen Moskovaan.
Kaarle marssi Puolasta Venäjälle 1708 suuren armeijan kanssa, mutta venäläiset välttivät suoraa taistelua ja käyttivät sen sijaan poltetun maan taktiikkaa. Kesä oli viileä ja sateinen ja maaston vuoksi huoltoyhteys oli heikko. Kaarle perusti huolto-osaston tuomaan ruokaa ja tarvikkeita pitkää ajanjaksoa varten. 11 000 miehen huolto-osastoa johti kenraali Adam Ludwig Lewenhaupt.
Osastojen välillä ei ollut suoraa viestiyhteyttä, ja Kaarle odotti niin kauan kuin suinkin pystyi Lewenhauptin saapumista. Lewenhauptin ollessa enää 130 kilometrin päässä Kaarle luovutti ja suuntasi etelään Ukrainaa kohti. Hetmani Ivan Mazepan johtama Ukrainan kasakkahetmanaatti oli neuvotellut Ruotsin kanssa jonkin aikaa ja tarjoutui nyt sen viralliseksi liittolaiseksi tavoitteena saada itsenäisyys Venäjästä.
Lewenhaupt seurasi Kaarlen armeijaa itään ja senselvennä kimppuun hyökättiin pienen Lesnajan kylän luona (Lesnajan taistelu). Vaivoin vetäytymään päässyt Lewenhaupt päätti liittyä mitä pikimminkin Kaarlen armeijaan. Hän jätti kanuunat, karjan ja suurimman osan ruoasta, mikä johti joukkojen keskuudessa kapinamielialaan. Sotilaat varastivat alkoholin ja Lewenhaupt joutui jättämään noin tuhat juopunutta sotilasta jälkeensä. Kun hänen joukkonsa talvella saavuttivat Kaarlen, jäljellä oli enää 6 000 miestä.
Keväällä Kaarlen armeija alkoi taas edetä, mutta se oli kutistunut noin yhteen kolmasosaan alkuperäisestä koostaan nälän ja pakkasen seurauksena. Sateinen sää haittasi etenkin ruutivarastoja, mikä teki kanuunoista pitkälti käyttökelvottomia. Kaarle alkoi piirittää Pultavan kaupunkia, joka tukki tien etelään. Pietari oli varustanut suuren armeijan puolustaakseen kaupunkia ja saapui Kaarlen selustaan jättäen ruotsalaisjoukot kaupungin ja venäläisten väliin. Taistelun alkaessa Kaarlella oli noin 20 000 miestä ja Pietarilla 45 000.
Sotavankeja Suuri Pohjan sota - Riksarkivet - Ruotsiks
Palaamassa kotiin sotavankeja Suuri Pohjan sota - Riksarkivet - Ruotsiks
Slaget ved Poltava blev et vendepunkt i den store nordiske krig. Den 27. juni 1709 (gs) (ns: 8. juli) under Den Store Nordiske Krig blev den svenske hær, anført af Karl XII, angrebet af russerne ved Poltava i Ukraine, som på den tid var under russisk kontrol. Den forgangne vinter havde været hård ved begge styrker, men især svenskerne havde mærket til frosten, og således var kun ca. halvdelen af de svenske soldater beredte til kamp.
Da Karl XII var blevet skadet, måtte feltmarskal Rehnskiöld overtage ledelsen af slaget. Svenskerne, der var i undertal, blev slået, men kong Karl nåede at flygte over Dnepr-floden og ind i Moldavien, som på den tid var kontrolleret af det Osmanniske Rige.
Slaget ved Poltava - Wikipedia
Russiske kanoner i Poltava
Poltava lahing toimus Vene ja Rootsi vägede vahel Põhjasõja ajal Ukrainas Poltava linna lähedal 8. juulil 1709.
6. mail 1709 piirasid Rootsi väed (30 000 meest) Karl XII juhtimisel Poltava ümber. Mai lõpus jõudis Poltava lähedale Vene väe peajõud (42 000 meest, 72 suurtükki), mida juhtis Peeter I.
8. juuli ööl ründasid Rootsi väed (umbes 20 000 meest, 4 suurtükki) Carl Gustaf Rehnskiöldi (1651–1772) juhtimisel, kuid nad löödi suurtükitulega taanduma ja järgnenud käsitsivõitluses põgenema. Venelaste vägesid juhtisid kaitsepositsiooni keskosa: Boriss Šeremetev, paremat tiiba Carl Ewald von Rönne, vasakut tiiba Aleksandr Menšikov ning suurtükiväge Jakob Bruce.
Rootslased kaotasid hukkunutena 9234, venelased 1345 inimest. 11. juulil Perevolotšna juures Rootsi vägi (umbes 16 000 meest) kapituleerus; Karl XII pääses Türgisse.
Poltava lahingus murdus Rootsi sõjaline võimsus ja sõjaedu kaldus Venemaa kasuks.
Die Schlacht bei Poltawa am 27. Junijul./28. Junischwed./8. Juli 1709greg. war die entscheidende Schlacht des Russlandfeldzugs von Karl XII. im Großen Nordischen Krieg zwischen Russland unter Peter I. und Schweden unter Karl XII. Die Schlacht stellte den Wendepunkt des Krieges zugunsten der antischwedischen Koalition dar.
Nach dem extrem harten Winter 1708/1709 nahm die geschwächte schwedische Armee im Frühjahr 1709 die Operation wieder auf und begann die Belagerung der Festung Poltawa, einem wichtigen Handelszentrum und militärischen Depot an der Worskla. Währenddessen bereitete sich eine überlegene russische Armee auf den entscheidenden Schlag gegen die schwedischen Invasoren vor. In der Schlacht kämpften 37.000–45.000 Soldaten der russischen Armee mit 28 Artilleriegeschützen. Ihnen gegenüber standen 20.000 schwedische Soldaten mit vier einsatzfähigen Geschützen.
Die Schweden erlitten eine Niederlage und flohen vom Schlachtfeld. Die Reste ihrer Armee wurden aber wenige Tage später von russischen Verbänden gestellt und mussten kapitulieren. Lediglich Karl XII. samt einer geringen Anzahl an Gefolgsleuten gelang die Flucht in das Osmanische Reich.
Schlacht bei Poltawa - Wikipedia
Bitwa pod Połtawą – starcie zbrojne, które miało miejsce 8 lipca 1709 roku podczas wielkiej wojny północnej, stoczone pod Połtawą na Ukrainie Lewobrzeżnej pomiędzy wojskami króla szwedzkiego Karola XIII a wojskami rosyjskimi cara Piotr I Wielkiego. W wyniku bitwy armia szwedzka została rozbita.
Po błyskawicznych zwycięstwach Szwedów nad Duńczykami, Rosjanami i Sasami w 1700 roku wydawało się, że wojna nie będzie trwała długo i zakończy się zwycięstwem Karola XII. Spragniony sławy wojennej młody król Szwecji postanowił jednak kontynuować wojnę i wkroczył na teren neutralnej Rzeczypospolitej, gdzie spędził kilka lat na ściganiu króla Polski i elektora Saksonii Augusta Mocnego. Wykorzystując podarowany czas, car Rosji Piotr Wielki, wyciągając wnioski z klęski pod Narwą, unowocześnił i rozbudował swą armię. Gdy Karol XII walczył w Polsce, wojska rosyjskie zdobywały szwedzkie twierdze leżące w Inflantach, Estonii, Ingrii i Karelii, a car Piotr wybudował na szwedzkim wówczas terytorium Sankt Petersburg.
W końcu Karol XII zdecydował się zakończyć działania w Polsce i wkroczył na teren Saksonii, zmuszając tym samym Augusta Mocnego do abdykacji. Następnie szwedzka armia w sile 44 000 żołnierzy opuściła Saksonię 22 sierpnia 1707 roku i ruszyła powoli na wschód. Po dojściu do Wisły Szwedzi zaczekali, aż rzeka zamarznie, po czym 30 grudnia przeprawili się na drugi brzeg i po zajęciu Mazowsza wkroczyli 28 stycznia 1708 roku do Grodna, które wojska rosyjskie opuściły bez walki. Wojska szwedzkie kontynuowały marsz na Smorgonie i Mińsk, gdzie rozłożyły się na leże zimowe. W Polsce zostawiono 8000 dragonów pod wodzą generała majora Ernsta von Krassaua[5].
Szwedzka armia, która w czasie zimy poniosła znaczne straty z powodu chorób, opuściła kwatery zimowe na początku czerwca 1708 roku i ruszyła na Smoleńsk. Wiosną znajdujący się w Kurlandii generał Adam Ludwik Lewenhaupt otrzymał rozkaz, by zgromadzić duże ilości zaopatrzenia (amunicja, sprzęt i przede wszystkim żywność) i wraz z siłami liczącymi 12 000 żołnierzy dołączyć do wojsk Karola XII. Nie zdołał on jednak opuścić Mitawy przed końcem czerwca, by móc dołączyć do armii królewskiej przed październikiem. Wobec stosowanej przez wojska rosyjskie taktyki spalonej ziemi Karol XII musiał zrezygnować z bezpośredniego marszu na Moskwę i skierował się na Ukrainę, licząc na wsparcie ze strony hetmana kozackiego Iwana Mazepy. W chwili podjęcia decyzji o marszu na południe Lewenhaupt wraz z zaopatrzeniem znajdował się 130 km od króla.
Lewenhaupt ruszył za królem na południe, jednak nie zdołał dołączyć do sił głównych, gdyż wcześniej Piotr Wielki pokonał go w bitwie pod Leśną. Pobity Lewenhaupt, utraciwszy całe zaopatrzenie, dotarł do króla z 6000 żołnierzy, przez co jedynie zwiększył problemy zaopatrzeniowe Szwedów.
Wiosną Karol XII przerwał pochód z powodu głodu, chorób, mrozu i innych trudności, które zredukowały jego armię o blisko 1/3. Dodatkowo deszcze, powodzie i powszechnie panująca wilgoć w poważnym stopniu naruszyły zapasy prochu, przez co większość dział stała się bezużyteczna. Król postanowił założyć bazę operacyjną i w tym celu przystąpił do oblężenia leżącej nad Worsklą Połtawy. W tym czasie Piotr przygotował potężną armię i ruszył z odsieczą.
Szwedów było około 30 tysięcy[1], lecz wielu z nich było chorych i niezdolnych do walki. Mieli tylko 4 armaty, ponieważ pozostałe 40 zostało w taborze. Rosjanie mieli około 60 tysięcy[3] żołnierzy i 70 dział. Szwedzi zdawali sobie sprawę z miażdżącej przewagi rosyjskiej. Postawili wszystko na jedną kartę, próbując wprowadzić zamieszanie w szeregach rosyjskich, atakując na całej linii frontu. W przypadku niewytrzymania ciosu przewaga liczebna Rosjan okazałaby się raczej zawadą, niż pomocą i na to liczył Rehnsköld, który przejął dowództwo od chorego króla Karola. Plan jednak się nie powiódł. Wprawdzie prawe skrzydło Szwedów zmusiło do odwrotu znajdujące się naprzeciw siły rosyjskie, ale lewe skrzydło, zostając w tyle w biegu, natknęło się na "uciekające do przodu" prawe skrzydło rosyjskie, którego przewaga liczebna uniemożliwiła atak szwedzki. Cała sytuacja – jak określa Peter Englund – przypominała "drzwi obrotowe".
Wojska szwedzkie, wyczerpane i znajdujące się z dala od swej ojczyzny, zostały zupełnie rozbite przez Rosjan. Karol XII musiał ratować się ucieczką do Turcji. Wynik bitwy w znacznej mierze przesądził o dalszych losach Wielkiej Wojny Północnej, choć trwała ona jeszcze do roku 1721. Szwedzka klęska odwróciła także rezultat wojny domowej w Polsce z lat 1704–1706 (Pokój w Altranstädt).
Piotr I Wielki
Slaget ved Poltava den 8. juli 1709 var eit avgjerande slag som Peter I av Russland vann over Karl XII av Sverige og eit av dei mest kjende slaga i den store nordiske krigen. Slaget vert rekna som byrjinga på slutten for Sverige som stormakt, medan Det russiske imperiet tok denne plassen i Nord-Europa. Slaget var òg starten på Russland som stormakt og slutten på ambisjonane Ukraina hadde som sjølvstendig nasjon.
Svenskane hadde tidleg i krigen vunne i København og slaget ved Narva i 1700, som slo både Danmark og Russland mellombels ut av krigen. Karl XII klarte derimot ikkje å gjere slutt på krigen, og det tok seks år før han vart ferdig med striden mot August II av Sachsen-Polen. I løpet av denne tida hadde Peter den store reformert militæret sitt og gjort det moderne, hovudsakleg basert på infanteri trent i lineære taktikkar og moderne skytevåpen. Han vann så ein stor propagandasiger då han grunnla byen St. Petersburg på svensk område, ikkje i Livland. For å gjere slutt på krigen gav Karl ordre om eit siste åtak på dei russiske kjerneområda med eit mogeleg åtak på Moskva frå basen hans i Polen. Den svenske armeen på nesten 44 000 mann forlet Sachsen den 22. august 1707 og marsjerte sakte austover. Då dei nådde Wisła venta dei til isen hadde lagt seg og kryssa ikkje før 30. desember. Dei gjekk då gjennom det fiendtlege området Masuria og tok Grodno den 28. januar 1708 etter at russarane hadde forlate byen utan kamp. Samstundes fann eit stort opprør med don-kosakkar stad sør i Russland, kjend som Bulavin-opprøret. Mytteriet vart delvis stoppa av styrkane til Det kosakkiske hetmanatat leia av jetman Ivan Masepa. Svenskane heldt fram til området kring Smorgon og Minsk der armeen slo vinterleir. Vest i Polen vart 8 000 dragonar under generalmajor von Krassow verande att.
Den svenske armeen, som var råka av sjukdom i løpet av vinteren, forlet leiren sin tidleg i juni 1708 og marsjerte mot Smolensk. I løpet av våren hadde general Lewenhaupt i Kurland fått ordre om å samle forsyningar og marsjere med armeen sin på om lag 12 000 mann for å møte armeen til Karl, men han forlet ikkje Mitau ør seint i juni og nådde ikkje styrken til Karl før den 11. oktober.
Ved eit tidspunkt var dei berre 130 km frå kvarandre, men Karl gav opp fordi han trengde forsyningar og snudde sørover til Ukraina på leit etter korn og betre vêr. I følgje den russiske historia, hadde dei ukrainske styrkane, kommandert av den kosakkiske hetmanen Ivan Masepa, vore i diskusjonar med Karl i lengre tid og vart no offisielt alliert med svenskane for å vinne sjølvstende frå Russland. Det finst derimot ingen direkte bevis eller dokument som viser at det var innleiande forhandlingar mellom Masepa og Karl. Masepa hadde derimot sendt dei fleste av kosakkane sine til Kviterussland og Vest-Ukraina for å hindre den polske styrken, og at Karl vendte å snu inn i Ukraina var i følgje Khrusjevskij, uventa for Masepa. Planen hans var at Karl skulle rykke fram mot Moskva slik at han kunne skape sitt eige opprør i Ukraina.
Då styrkane til Karl gjekk mot Ukraina, sendte Peter sine reservestyrkar i Moskva ut for å avskjere dei ved Starodub og bad Masepa om å gje han forsterkingar. Lewenhaupt følgde sørovar og vart angripe då han kryssa ei elv nær ein liten landsby som gav namn til slaget ved Lesnaya. Styrken hans møtte det russiske åtaket, men vart overraska over at den russiske armeen verkeleg gav dei kamp. Lewenhaupt såg at han var i ferd med å tape, og valte å slå seg saman med Karl i all hast. Ha[]n forlet derfor kanonar, kveg og det meste av maten, noko som dreiv soldatane til mytteri. Dei stal all alkoholen, soldatane vart fulle og Lewenhaupt vart tvungen til å forlate om lag 1 000 fulle menn i skogane. Då han endeleg nådde Karl ut på vinteren, hadde han berre 6 000 mann utan forsyningar att. Masepa var nølande og samla Starsjyna-rpdet for å avgjere kva dei skulle gjere vidare. Rådet godtok forhandlingar med Karl. Han forlet dei siste kosakkiske reservestyrkane i Baturyn og flytta til Desna for forhandlingar med Karl. Då Peter høyrde dette, sendte han Aleksandr Mensjikov til Baturyn og raserte byen utan nåde. Undertrykkinga spreidde seg gjennom Det kosakkiske hetmanatet og i sinne deserterte Masepa til svenskane for å tvinge Ukraina inn under Polen, forsyne Unia og drive ortodoksen ut av Ukraina. Tsaren sendte ut påbod til strasjyna og inviterte dei il Hlukhiv. I Hlukhiv vart Masepa avsett som hetman, og erstatta av oberst Ivan Skoropadskij.
Ut på våren flytta Karl på seg att, men armeen var no redusert til ein tredjedel på grunn av svelt, frostskadar og andre vêrrelaterte sjukdomar. Det våte vêret hadde òg redusert krutforsyninga til armeen, kanonane var no i praksis ute av drift på grunn av ammunisjonsmangel. Det første Karl gjorde var å kringsette festninga i Poltava ved Vorskla i Ukraina. Peter hadde alt samla saman ein stor styrke for å verne byen og no kom han raskt etter. Den 27. juni fekk Karl melding om at ein stor styrke med kalmykar kom til å slå seg saman med Peter og kutte alle forsyningane til den svenske armeen. Zaporozjia-kosakkar som til ein viss grad var imot Masepa valte etter noko nøling å slå seg saman med Maseba og Karl. Styrkar frå Moskva fekk hjelp av kosakkar frå Halahan og dei øydela militærbasen til Zaporozjia-kosakkaen slik at dei svenske soldatane ikkje hadde sjans til å få tak i forsyningar.
Då slaget starta hadde Karl om lag 14 000 mann, medan Peter kommanderte om lag 45 000. Karl hadde derimot vore ute for dårlege odds tidlegare, men ekspertisen hans kunne ikkje nyttast under sjølve slaget, fordi han hadde vorte skadd under omleiringa den 17. juni, då han vart treft i foten under ein inspeksjon av ein svensk utpost ved breidda av Vorskla. Han måtte gje kommandoen over til feltmarskalk Carl Gustav Rehnskiöld og general Adam Ludwig Lewenhaupt. Dette var uheldig sidan dei to generalane hadde forskjellige personlegdomar. Meldinga om denne endringar vart ikkje kommunisert vidare til underordna offiserar då slaget vart planlagt. I tillegg klarte russarane å svekke kosakkane som hadde valt å slå seg saman med svenskane. Den russiske armeen okkuperte og øydela Zaporozjia-hæren med hjelp av Galagan, ein tidlegare kosakk-offiser.
Slaget starta før daggry kl. 0345 den 28. juni (svensk kalender) då svenskane på modig vis rykte fram mot den russiske linja. Først starta slaget på tradisjonelt vis, der dei betre trente svenskane pressa mot dei russiske reduttane, og kom seg forbi eit par russiske reduttar det første kvarteret. Svenskane såg ut til å ha eit overtak, men dette vart raskt jamna ut. Ved daggry, kring 0430, var vêret uvanleg varmt og fuktig og ein kunne ikkje sjå sola frå kanonrøyk og musketteld. Det svenske infanteriet, kommandert av general Lewenhaupt, prøvde å angripe russarane i den befesta leiren deira like nord for Poltava. Men det svenske åtaket vakla raskt, delvis fordi infanteriet hadde fått ordre om å trekkje seg attende og organisere seg på ny. For å gjere vondt verre, hadde ikkje den eine svenske avdelinga, kommandert av general Roos, fått beskjed om den generelle planen og vart isolert bak dei russiske reduttane då ei rekkje på om lag 4000 russiske soldatar tok tilbake dei befesta stillinga og fanga Roos og dei 2600 mennene hans rundt kl. 0615. Med tap på over 1000 mann og lite ammunisjon att, vart Roos tvungen til å overgje seg kl. 0930.
Kl. 0830 hadde det meste av den svenske armeen flytta nordover for å angripe den russiske leiren, men dei venta på at Roos skulle kome attende, og var ikkje klar over nederlaget hans. Tida gjekk og det russiske infanteriet, leia av Peter sjølv, flytta ut av leiren og danna to slaglinjer mot svenskane med støtte frå kanoneld frå leiren sin. Kl. 0945 gav Lewenhaupt ordre til den svenske linja om å flytte framover mot dei 20 000 russiske infanteristane. Dei rykte fram og russarane opna eld mot dei med kanonane og skapte ein eldstorm av granatar. Då svenskane var 100 meter frå den russiske linja, sikta russarane og opna eld med muskettane sine. Då dei var 30 meter frå den russiske linja, fyrte svenskane av ein salve og angreip med muskettar og spydmenn, og pressa faktisk russarane tilbake mot leiren, trass i store tap. Svenskane var like ved å bryte gjennom og trengde kavaleriet til general Cruetz, men uheldigvis for svenskane så var det uorganisert. Den russiske linja var lengre enn den svenske linja og den russiske høgreflanken, leia av Mensjikov, tok raskt flanken til det svenske infanteriet. Fleire regiment vart omringa i eit klassisk Cannae-aktig slag då det russiske kavaleriet til Bauer sverma rundt den svenske armeen og gjekk til åtak bakfrå. Cruetz og kavaleriet klarte å kjøpe infanteriet tid til å kome seg unna. Fleire eininga gjekk til åtak på den russiske spydspissen, trass ia t dei danna kvadrat. Svenskane hadde no ikkje lenger organiserte einingar til å stå imot verken infanteriet eller kavaleriet til russarane. Små grupper med fotsoldatar klarte å bryte gjennom å rømme sørover, medan dei fleste andre vart overvelda og oversigra. Karl såg nederlaget til armeen sin frå ei båre i bakenden, og gav ordre til armeen om å trekkje attende kl. 1100. Rundt kl. 1200 var slaget over då det russiske kavaleriet reinska slagmarka for etterliggjarar og vendte attende til si eiga linje. Karl samla saman restane av soldatane sine og trekte sørover same dag, og forlet omleiringa av Poltava. Rehnskiöld vart tekne til fange. Lewenhaupt førte dei overlevande svenskane og nokre kosakk-styrkar til Dnepr, men vart forfølgd av det russiske kavaleriet og 3000 kalmykar og måtte overgje seg tre dagar seinare ved Perevolotsjna, den 1. juli.
Karl XII og Ivan Masepa
Here there will be officers participating at the battle of Poltava, officers with no previous registration nor connections in Geni.
If you find a person you wish to connect or enter a new person, just do it!
Source for the persons is Karl XII´s Officerare/Officers of Charles XII (in Swedish) by Adam Lewenhaupt .
Update will be done continously!
A
B
C
D
E
.
.
.
.
.
.
.
Started January 6:th 2022