Vrij Nederland is ontstaan als verzetskrant tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog. De eerste uitgave verscheen op 31 augustus 1940. De naam was geïnspireerd op de radiozender Radio Vrij Nederland (bron).

‘Reeds enige maanden gevoelt de Nederlander behoefte aan een werkelijk Nederlandse krant, daar sedert de bezetting van ons land door de Duitse overweldiger, het grootste gedeelte van de Nederlandse pers deze overheerser naar de ogen ziet, hierbij abusievelijk vergetend, dat hij nog immer onze vijand is.’

Zo begint het eerste nummer van een verzetskrant die als opinieweekblad nog steeds bestaat, Vrij Nederland. Het nummer was gedateerd 31 augustus 1940, de verjaardag van de tijdelijk geëmigreerde vorstin.(bron)

Hoofdmenu:

A / B / C / D / E / F / G / H / I / J / K / L / M / N / O / P / R / S / T / U / V / W / X / Y / Z

Na bezoek van een afzonderlijke letter in dit hoofdmenu; keer hier terug om verder te navigeren mbv de functie 'vorige pagina' in uw browser.

Disclaimer:
- Dit project behandelt de gepubliceerde informatie over deze betrokkenen als objectieve verslaggeving van historische feiten.
- Eventuele bezwaren tegen de plaatsing van een bepaalde naam of foto op dit project zullen onder voorwaarde van aantoonbaar direct familieverwantschap en/of auteursrecht worden gerespecteerd en gehonoreerd.
Copyright:
- Geldt voor alle verstrekte namen op dit project in zijn totaliteit en in combinatie met de daaraan toegevoegde bronverwijzingen. Stichting Neerlandsch Verzetsmonument © 2024

Als initiator en producent van Stichting Neerlandsch Verzetsmonument (S.N.V.) doe ik inmiddels doorlopend onderzoek naar zo'n 60.000 verzetsstrijders. Het verzamelen van zoveel mogelijk bronnen zal het aantal namen in deze lijst niet alleen doen groeien, maar worden zij bovendien verrijkt met talloze gegevens aan biografische achtergronden. Naast de directe nabestaanden en geïnteresseerden kunnen onderzoekers hier terecht voor wetenschappelijke doeleinden.

De stichting tracht haar doel te bereiken onder meer: * door het verder (doen) ontwikkelen, promoten en dagelijks onderhouden van de website; * door het bieden aan nabestaanden van de mogelijkheid om hun verhaal te vertellen op de website; * door het ondersteunen of initiëren van initiatieven met betrekking tot het verzet.“

Al deze diensten worden door mijzelf uitgevoerd op vrijwillige basis. Daar zijn natuurlijk wel de nodige kosten aan verbonden die ik tot op heden voor eigen rekening neem. Mijn basis inkomen is slechts gebaseerd op een WAO uitkering wegens de ziekte Multiples Sclerose. Om van S.N.V. een permanent en belangrijk succes te maken is uw financiële bijdrage zeer welkom, hoe klein het bedrag het ook mag zijn. Alle kleine beetjes helpen!

Stichting Neerlandsch Verzetsmonument is gevestigd te Hallum
KvK nr: 70696373

Help mij

Hartelijk dank voor uw aandacht,
Dimitri Gazan

Gebruik de sneltoetscombinatie om snel te zoeken in de lijst:

Legenda:

• VN1 ‧ Amelander Historie: Amelander oprichters van verzetsblad Vrij Nederland
  
• VN2 ‧ Vrij Nederland: nieuwsblad voor Kennemerland 10-05-1945
  
• VN3 ‧ VN: nieuwsbulletin voor Midden Noord-Holland 17-05-1945
  
• VN4 ‧ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland | Wassenaar 20-05-1945
  
• VN5 ‧ NIOD lijst medewerkers Vrij Nederland
  
• VN6 ‧ Bak schrijft: Vrij Nederland
  
• VN7 ‧ NIOD; Het ontstaan van Vrij Nederland
  

| A |

Aalbers, J.B. ‧ VN5

Aalderen, Albert van ‧ 26-09-1892 Alteveer DR) - 05-11-1982 ‧

Al spoedig in de oorlog begon Albert van Aalderen samen met zijn vrouw, Jantje Koster met verzetswerk. Van Aalderen was distributeur van de illegale krant Vrij Nederland die hij bezorgd kreeg door de hoofddistributeur in Groningen, Wim Speelman. Toen Speelman en diens verloofde Mien Bouwman in 1943 voor de net opgerichte gereformeerde illegale krant Trouw gingen werken, volgden Albert en Jantje hen hierin. Mien verzocht hen toen ook om te willen helpen bij het vinden van onderduikadressen voor Joden. Met behulp van zijn medewerkers van Trouw lukte het Van Aalderen en zijn vrouw om tien adressen te vinden in de streek rond Hoogeveen en Nieuwland.

_ RAN •

Aalderen-Koster, Jantje ‧ 29-05-1896 Hoogeveen (DR) - 11-01-1967 Hoogeveen (DR) ‧

Al spoedig in de oorlog begon Albert van Aalderen samen met zijn vrouw, Jantje Koster met verzetswerk. Van Aalderen was distributeur van de illegale krant Vrij Nederland die hij bezorgd kreeg door de hoofddistributeur in Groningen, Wim Speelman. Toen Speelman en diens verloofde Mien Bouwman in 1943 voor de net opgerichte gereformeerde illegale krant Trouw gingen werken, volgden Albert en Jantje hen hierin. Mien verzocht hen toen ook om te willen helpen bij het vinden van onderduikadressen voor Joden. Met behulp van zijn medewerkers van Trouw lukte het Van Aalderen en zijn vrouw om tien adressen te vinden in de streek rond Hoogeveen en Nieuwland.

_ RAN • Wikipedia •

Afman, Tijl ‧ 06-04-1887 UIthuizen (GR) - 04-12-1957 Te Post (GR) ‧

Verspreider van Trouw en Vrij Nederland.

_ OVCG • overlijdensadvertentie •

Akkerhuis, Johannes Jacobus (Joe) ‧ 26-01-1918 Sleeuwijk - 1989 Minto (Can) ‧ VN1

Arntzen, Christoffel (Chris) ‧ 12-07-1920 Amsterdam (NH) - 28-05-2012 Amsterdam (NH) ‧

Verspreider van het illegale Vrij Nederland te Amsterdam. Hij werd opgepakt en dat kostte hem twee jaar lang dwangarbeid in Duitsland.

_ Trouw 14-04-2014; 'Eussie' hield de regie in handen • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel p.158 • In memoriam • Archiefkaart A'dam •

Assen, Derk van ‧ 09-10-1891 Hasselt (OV) - 14-09-1943 Meterik (LB) ‧

Assen werkte samen met ex-militairen, met de verzetsgroep rond Pierre Dresen in Maastricht en die van Charles Bongaerts in de mijnstreek. Op een gegeven ogenblik werd zijn hulp ook ingeroepen om geallieerde piloten uit handen van de bezetter te houden en droeg hij bij aan de verspreiding van illegale bladen als Vrij Nederland en Trouw. Een hoofdrol speelde hij bij de hulp aan onderduikers. Ook was hij betrokken bij het uiteindelijke samengaan van de protestants-christelijke en katholieke onderduikorganisaties in Maastricht.

_ WO2 slachtoffers • OGS; Derk van Assen; Herdenkingskruis van Assen •

Assen-Grolleman, Berendina van ‧ 29-03-1894 Hasselt (OV) - 18-02-1945 Ravensbrück (DU) ‧ p.t.o. Maastricht (LB) ‧

Samen met haar man Derk van Assen (1891-1943), deurwaarder der Directe Belastingen in Maastricht. regelden de vlucht van Joden naar het buitenland en boden hen onderdak. Ook hielden ze samen met verschillende verzetsgroepen, geallieerde piloten uit handen van de bezetter. Naast de verspreiding van illegale bladen als Vrij Nederland en Trouw speelden zij ook een rol bij het samengaan van onderduikorganisaties in de stad Maastricht.

_ OGS • OGS; Derk van Assen; Herdenkingskruis van Assen •

Assink, Gerrit Jan ‧ 15-05-1913 Harlingen (FR) ‧ VN3

Medewerker van het illegale Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • DMO • Archiefkaart A'dam •

| B |

Baars, Antonius Josephus (Anton) 22-02-1900 Amsterdam (NH) ‧ VN7

Bak, Gustaaf (Guus) 01-08-1920 Krommenie ‧ VN2
(m | 969 | Vrij Nederland; nieuwsbulletin voor Kennemerland | Beverwijk)

Guus (Gustaaf) Bak, die timmerman had willen worden werd in 1939 opgeroepen voor militaire dienst. Toen de Duitsers binnenvielen zat hij in het leger. Na de capitulatie van Nederland is hij gewond terug gekomen in Krommenie. Hij was gehandicapt want z'n linkerarm was eraf. In Krommenie is toen een inzameling gehouden omdat hij z'n werk als timmerman niet meer kon doen. Mogelijk heeft hij vervolgens in de oorlogsjaren meegewerkt aan de verspreiding van het illegale Vrij Nederland (koerierswerk).

_ Vrij Nederland : nieuwsblad voor Kennemerland 10-05-1945 • militieregister • De Zaanlander 15-08-1940 • Nieuwe Haarlemsche Courant 02-02-1951 •

Bakker, A. (Berta) ‧ later Hoolt-Bakker ‧

Berta Bakker en verloofde, Frits Hoolt (1909-1985) hadden een drukkerij in Hengelo, waar ze illegaal materiaal drukten, waaronder het illegale blad Trouw, Na de arrestatie van Frits zette ze het drukken van illegaal materiaal voort totdat hij weer op vrije voeten kwam en zijn illegale werk voortzette in de drukkerij met het drukken van oa Vrij Nederland, de Waarheid en Trouw.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • overlijdensadvertentie latere echtgenoot •

Bakker, Albert Sjoerd ‧ 29-09-1918 Leeuwarden (FR) - 06-12-1991 ??

In de biografie over de familie Bakker (Je mag wel bang zijn, maar niet laf; Balans, 2021) schrijft Toni Boumans dat deze Albert Bakker (Albert Sjoerd Bakker), net als zijn broers Dirk en Sjoerd en Lammert homo was en dat ze met elkaar voor de oorlog het Amsterdamse homoleven zoals cafe 't Mandje op de Zeedijk van Bet van Beeren bezochten. Verder schrijft zij op pagina 211 dat ook hij in het verzet zat. Hij werkte voor het dan illegale "Vrij Nederland" en de Persoonsbewijzencentrale.

_ Je mag wel bang zijn, maar niet laf; uitgeverijBalans, 2021 • gezinskaart ouders • Archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie 01 • overlijdensadvertentie 02 •

Bakker, Lambertus Jozef (Bert) 03-04-1912 Huizum (FR) - 19-09-1969 Ilpendam (NH)

Dichter, prozaschrijver en uitgever. Als antirevolutionair tijdens WO II in het verzet en door contacten met H.M. van Randwijk betrokken bij Vrij Nederland.

_ dbnl • Spanvis • Wikipedia •

Bakker, Popke Sjoerd ‧ 15-12-1912 Leeuwarden (FR) - 07-05-1945 Amsterdam (NH) ‧

Al voor de oorlog was hij actief in het helpen van joodse families in Duitsland. Tijdens de oorlog deed hij veel illegaal werk en zat in het ondergrondse blad ´Vrij Nederland´. Twee dagen na de bevrijding, op 7 mei 1945, werd hij tijdens een willekeurige massale schietpartij door wraakzuchtige Duitse soldaten op de Dam in Amsterdam doodgeschoten.

_ De Dam 07-05-1945 • Binnenbuitenpost.nl; Gebroeders Bakker •

Bakker, Stefanus Johannes Paulus 11-02-1900 Buitenpost - 09-02-1945 Zaandam ‧ VN5

Vanaf 1941 hield hij zich bezig met het drukken van illegale brochures, pamfletten en gedichten en, later, in zeer grote oplagen de bladen Vrij Nederland en Trouw. In totaal vervaardigde hij miljoenen stuks illegaal drukwerk. Toen twee andere drukkerijen ook buiten gebruik moesten worden gesteld wegens verdere arrestaties, werd opnieuw een beroep gedaan op Bakker teneinde de uitgave van Trouw niet te onderbreken.

Op 9 februari 1945 werd Bakker, samen met onder meer de vier drukkers, in Zaandam gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats •

Bakker-van Nood, Elisabeth Hermina (Ella) van ‧ later Koning-van Nood ‧ 31-12-1914 Alphen aan den Rijn - 26-03-2005 Wassenaar ‧ VN4

In de oorlogsjaren was Bert Bakker een bekende in het verzet en zijn toenmalige echtgenote Ella van Nood heeft in Wassenaar mede illegale bladen verspreid. Zij wordt eind mei 1945 genoemd in een Afscheidsbulletin, uitgegeven door Vrij Nederland.

_ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar • Online-familieberichten •

Bannink, H.G.W. ‧ VN5
Barneveld Jr., D. van ‧ VN4

Bax, Jacob 25-11-1916 Amsterdam - 28-03-1945 Buchenwald ‧ VN5

Reeds spoedig na de verschijning werd Vrij Nederland in Den Helder verspreid. Na de arrestaties te Amsterdam in het voorjaar van 1941 werd het vervoer van een groot aantal exemplaren echter te gevaarlijk geacht, en ging P. Marbus er toe over plaatselijke nummers te herstencilen, met medewerking van S. van Berkum en C. Rietmulder. In mei 1941 verscheen een eenmalige uitgave ter herdenking van het eerste bezettingsjaar (zie nr. 244). Toen zij in het najaar van 1941 wegens andere werkzaamheden beiden niet meer konden blijven meewerken, namen K.W. Reinink en P. Pieters hun aandeel in de vervaardiging over. Het landelijke nummer werd niet geheel overgenomen; sommige artikelen werden vervangen door bijdragen uit eigen omgeving en door artikelen uit BC-Nieuws, De Oranjekrant enz. In apri1 1942 werd Marbus gearresteerd; zijn arbeid werd voortgezet door J. Bax, M.J. Drost, J. van der Put en J. van Urk. In juli werden ook zij gearresteerd. Het Deutsche Obergericht veroordeelde Marbus op 3 juli en de anderen, tegelijk met enige van hun medewerkers, op 12 en 13 november. Twee andere medewerkers, onder wie A.J. Legerstee, wisten Nederland te ontvluchten. Dit betekende het einde van de Vrij Nederland-vervaardiging in Den Helder.

_ OGS • gezinskaart vader • Archiefkaart A'dam vader • militieregister A'dam • overlijdensakte •

Beernink, Antoon Willem 19-02-1919 Wormerveer - 02-04-1945 Fallersleben (Dld)

Om uitzending naar Duitsland te voorkomen, nam hij ontslag en wijdde zich geheel aan het verzet. In 1942 begon hij met het verlenen van hulp aan onderduikers. Vanaf 1943 maakte hij deel uit van de leiding van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) in Wormerveer. Onder een schoolgebouw werd een weggetimmerde ruimte gevonden die hij als schuilplaats voor zijn illegale werkzaamheden gebruikte: het ‘stookhok’. Hier verzorgde hij de centrale LO-administratie en de verspreiding van distributiekaarten voor onderduikers in de hele kop van Noord-Holland. Daarnaast bracht hij mensen naar onderduikadressen en zorgde voor persoonsbewijzen en honderden bonkaarten. Ook was hij actief betrokken bij het namaken van stempels en het drukken van valse inlegvellen. Tevens verspreidde hij de illegale bladen Vrij Nederland en Trouw en bracht koffers vol illegale lectuur door het land.

_ Eerebegraafplaats B'daal • OGS • Digitaal Monument Neuengamme •

Benthem, Hendricus Cornelis van ‧ 05-07-1916 Woensel - 27-09-1944 Utrecht ‧ VN5

_ OGS • Brabantse gesneuvelden • Dit zijn de 196 doden van Trouw: zij die stierven voor de krant •

Berg, M. van den ‧ VN1

Berg, Maria (Marietje/Riet) van den ‧ 18-09-1921 Bleiswijk (ZH) - 12-05-2004 ‧ p.t.o. Bleiswijk ‧

Het huis van haar ouders, Dorpsstraat 73 te Bleiswijk, was een centrum van verzetswerk waar velen onderdak vonden. Van den Berg zorgde voor de onderduikers en deed koerierswerk voor Vrij Nederland en later voor Trouw. Ze was een van de landelijk werkende koeriersters, dus haalde soms hele stapels kranten uit Groningen of Leeuwarden. Later in de oorlog stond op haar zolder een drukmachine.

_ Geneanet • Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? •

Berg, Pleun van den 23-02-1917 Wassenaar - 10-02-2002 Utrecht ‧ VN1

_ online-familieberichten •

Bergkamp, J. ‧ VN5
Bergsteijn, N. ‧ VN5
Berlage, H. ‧ VN5

Bessem, Hendrikus Wilhelmus ‧ 30-11-1893 Amsterdam (NH) - 13-07-1942 Amsterdam (NH) ‧

Bessem met verzetsnaam Oranje Hein was mederwerker en verspreider van de Vrije pers en Vrij Nederland in Noord-Holland, Amsterdam. Hij werd op 28 mei 1941 gearresteerd, van 15 juni t/m 23 december 1941 in het Oranjehotel vastgezeten en overleed door ziekte op 13-07-1942 te Amsterdam.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel p.159 • OGS • WwW huwelijksakte • Hans van den Heuvel; Het vrije woord p.206 •

Bessem, K.W. ‧ VN5

Bezooijen, Hendrik van ‧ 11-01-1903 Everdingen (UT) - 31-03-1945 Utrecht (UT) ‧

De landbouwer Van Bezooijen was actief voor de LO en de LKP te Gorinchem. Hij was betrokken bij de verztsbladen Trouw en Vrij Nederland en sloot zich op enig moment aan bij de BS. Zijn boerderij te Hoogblokland was een plek waar het verzet samenkwam en waar veel onderduikers een plek kregen.

_ Oorlogsbronnen • OGS •

Bijmold, Derk ‧ 09-02-1915 Wagenborgen (GR) - 10-02-1992 Wagenborgen (GR) ‧

Verspreider Vrij Nederland en Trouw

_ OVCG • Gedenkboek VHK p.91 • overliijdensadvertentie •

Bijsterveld, C.H. van ‧

Betrokken bij Vrij Nederland.

_ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar •

Blaauw, P.J. ‧ VN4

Blankenstein, Marcus van 13-06-1880 Ouderkerk a/d Amstel - 18-09-1964 Den Haag

Van Blankenstein was in zijn journalistieke bijdragen een groot criticus van nazi-Duitsland. Zijn joodse afkomst onderstreepte hij nadrukkelijk door zijn journalistieke bijdragen regelmatig te ondertekenen met de joodse ster. Van Blankenstein stond hoog op de zogenaamde zwarte lijst van personen die de nazi's na de bezetting van Nederland wilden oppakken. Reeds enkele jaren voordat de Duitsers Nederland binnentrokken had hij zeer nauwe banden met de inlichtingendiensten van het Verenigd Koninkrijk, Nederland en Tsjechoslowakije. Gedurende de Tweede Wereldoorlog leefde hij in ballingschap in het Verenigd Koninkrijk waar hij hoofdredacteur was van het Londense weekblad Vrij Nederland.

_ Wikipedia • P&P •

Blok, dr. Jan Adriaan ‧ 30-01-1889 Rilland-Bath (ZL) - 15-01-1945 Bergen (NH) ‧

Dokter Blok spioneerde voor de groep Van Rij in relatie tot het illegale Vrij Nederland en hielp daarnaast bij het verzorgen van onderduikadressen voor Joden.

_ OGS • Oprichters van Vrij Nederland • Databank oorlogsslachtoffers Zeeland •

Blok, J.G. ‧ VN3
Blokland ‧ VN5

ir. Bernardus Johannes Blom 19-07-1900 Amsterdam - 10-11-1987 Wassenaar
(m | 974 | Vrij Nederland; uitgave voor Zuid-Holland | Den Haag)

Onder leiding van C. de Koning, P.L. van Driel en Blom werden na de Spoorwegstaking z.g. 'extra nurnrners' van Vrij Nederland voor Zuid-Holland uitgegeven. Voor zover geen landelijke kopij beschikbaar was, werden artikelen geschreven door plaatselijke medewerkers.

_ Overgenome Delen A'dam • Bevolkingsregister D'Haag • Koninklijke onderscheidingen • De ingenieur; Orgaan van het Kon. Instituut van Ingenieurs- van de vereeniging van Delftsche Ingenieurs - personalia • WwW huwelijk ouders • overlijdensadvertentie • vermelding van overlijden •

Boeke, Hans ‧ VN5

_ Utrechtse studenten in de illegale pers •

Boer, K. de ‧ VN5

Boessenkool, mr. Frederik (Freek) 27-04-1904 Ruinen - 17-03-1992 Spanje

De jurist mr. Frederik Boessenkool was samen met zijn vrouw, Tiny Nawijn zeer actief in het verzet met pilotenhulp, Vrij Nederland, Trouw en het onderbrengen van joodse kinderen

_ Predikanten die joden hielpen • Trouw 12-09-1953; Gevangen in een net van verraad • online-begraafplaatsen • geneanet •

Boessenkool-Nawijn, Tiny 01-11-1906 Kampen - 07-03-2004 Spanje

Tiny Nawijn was samen met haar man, de jurist mr. Frederik Boessenkool zeer actie in het verzet met pilotenhulp, Vrij Nederland, Trouw en het onderbrengen van joodse kinderen

_ Predikanten die joden hielpen • online-begraafplaatsen • geneanet •

Boiten, Jurrienus Henderikus 04-08-1897 Winsum - 03-03-1945 Nordhausen

Ijzerhandelaar. Hoofd O.D. Noord-Prov. Medewerker van Vrij Nederland. gearresteerd op 14-07-1942 wegens spionage, sabotage, pilotenhulp en Jodenhulp.

tijdens transport naar Nordhausen omgekomen.

_ Oranjehotel •

Bolk, A. ‧ VN5

Bolte, Engela Albertus ‧ 19-08-1884 Heteren (GL) ‧

Jodenhulp en betrokken bij Vrij Nederland

_ geboorteakte • Gedenkboek Oranjehotel •
Bevolkingsregister gemeente Geldermalsen •

Bombeeck, Alexander 30-05-1916 Swalmen - 27-02-1943 Vught

Gearresteerd op 09-04-1942 als commandant bij Vrij Nederland.

Omgekomen in Vught op 14-02-1943.

_ Oranjehotel •

Boneschansker, Ida ‧ 25-09-1921 Oostwold-Midwolda (GR) - 28-01-2005 Emmen (DR) ‧

Ida was koerierster voor de illegale kranten Trouw en Vrij Nederland. Ook was ze betrokken bij hulp aan onderduikers en een knokploeg. Voor die groep vervalste ze documenten.

_ OVCG • onlne-familieberichten • Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? •

Boogaard, A. ‧ VN5
Boonstra, W. ‧ VN5

Boor-Zink, Rosa Maria (Roos) 08-07-1914 Langenwang, Oostenrijk

Roos was betrokken bij de oraganisatie van het district Naarden-Bussum voor het verzetblad Vrij Nederland. Was gehuwd met Jan Boor (1915), drager van het Verzetsherdenkingskruis.

_ Vrij Nederland : Nederland Oranje 19-05-1945 • vermelding van geboorte • WwW huwelijk Huizen •

Boot, Jacob (Jaap) 07-03-1918 Wormerveer - 19-04-2002 Purmerend ‧ VN7

was verspreider van de illegale Zaanse Trouw-editie. In de laatste maanden voor de bevrijding was hij nauw betrokken bij de problemen over de politieke weg die de protestantse Trouw-aanhangers na de bevrijding zouden inslaan. (bron1, bron2)

Bork-van IJselstein, Mevr. ten ‧ VN2

Bos, Abraham van den 19-04-1918 Hillegersberg - 11-08-1944 Vught
(m | 983 | Vrij Nederland | Rotterdam)

Onderwijzer Abraham van den Bos was hoofdverspreider van Vrij Nederland en Trouw te Rotterdam

_ genealogie-online • Oorlogsgravenst. • Hans van den Heuvel, Gerard Mulder; Het Vrije Woord - Erelijst van gevallenen •

Bottema, J. ‧ VN5

Botterweg, Dirk ‧ VN5

_ OGS •

Bouwmeester, Maria Alexandra (Sandra) ‧ later Ter Kuile-Bouwmeester ‧ 16-07-1923 Amsterdam (NH) - 03 -02-2016 Amsterdam (NH) ‧

Sandra had één Joodse onderduiker in huis. Nadat deze eind 1944 overleed aan hersenvliesontsteking werd ze koerierster voor Trouw, Vrij Nederland en Parool

_ 'n Korrel Zout; In memoriam: Alexandra ter Kuile-Bouwmeester • WwW; Bevolkingsregister D'Haag • genealogie-online • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Bovens, B. ‧ VN4
Bovens, C.J. ‧ VN4

Bovens, Cynthia Gwendeline Ita ‧ 03-03-1921 Zuid-Afrika ‧

Cynthie Bovens werkte mee aan de verspreiding van het illegale NIEUWSBULLETIN; uitgegeven door 'VRIJ NEDERLAND' Wassenaar. Aanvankelijk werd het Haagse nieuwsbulletin van VRIJ NEDERLAND door een koerierster naar Wassenaar gebracht en daar verspreid. Door het uitvallen der elektriciteit werd de behoefte aan nieuws echter steeds groter en daarom ging men er eind 1944 toe over de uitgave in Wassenaar zelf te verzorgen. Toen werd alleen de kopij dagelijks door een koerierster uit Den Haag gehaald en ter plaatse aangevuld met het laatste nieuws en eigen berichten. De leiding berustte bij J. Woldijk jr., die tevens het contact met de Haagse illegaliteit onderhield. Chr. Theil verzorgde voornamelijk het technische gedeelte. Naast vele anderen werd o.m. nog medewerking verleend door: Peter Jacobus Baauw, P.J. Masthoff, de dames Jaeggi, Greiner, C.J. Bovens en B. Bovens.

_ Afscheidsbulletin; speciale uitgave voor Wassenaar 20-05-1945 • ondertrouwadvertentie • adresboek Wassenaar 1947 • gezinskaart ouders •

Boverhuis, Reinder (Rein) ‧ 27-02-1911 Seen (DR) - 25-03-1979 Monster (ZH) ‧

Boverhuis was brandstoffenhandelaar te Assen, dienstplichtig sergeant bij het Korps Motordienst. Opgepakt op 14 juli 1942 op verdenking van betrokkenheid spionnageactiveiten, lid van OD en betrokken bij Vrij Nederland. Gedeporteerd naar Natzweiler en Dachau. Later medeoprichter en penningmeester van de Stichting Vriendenkring van oud-Natzweilers.

_ gedenkboek VHK p.84 • Wiardi Beckman.com; Het tweede OD-proces: de 83 anderen • DMO • Verzetsmuseum; Dachau • Database Arolsen • overlijdensadvertentie •

Brandon, Ellis Maud 08-04-1923 Amsterdam

Op verzoek van haar vriend Herman Friedhoff (1920-2000) werd ze koerier voor Het Parool en Vrij Nederland.

_ Wikipedia • Vrij Spel • verhoor Ellis Brandon • genealogie •

Brendel, Egbert Jacob (Ep) 30-12-1913 ?? - 25-12-1985 Arnhem

Was samen met zijn echtgenote An Jansen actief binnen de verzetsgroep van de SDAP. Ze boden hulp aan ondergedoken Joden - en namen ook zelf een Joods kind in huis - en werkten voor het illegale blad Vrij Nederland.

_ Commissie komt met voorstel straatnamen en locaties Nijmeegs verzet •

Brendel-Jansen, Johanna Geertruida (An) ‧ 07-07-1915 Arnhem - 19-11-1944 Ravensbrück (DE) ‧

An Brendel-Jansen bood hulp aan ondergedoken joden en werkte ook voor het illegale blad Vrij Nederland. Naast zijzelf (postuum) heeft ook haar echtgenoot Egbert Jacob Brendel (Ep) (1913-1985) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.

_ Gedenkboek VHK p.86 • Oorlogsdoden Nijmegen • Commissie komt met voorstel straatnamen en locaties Nijmeegs verzet •

Breggen, P.A. van ‧ VN5

Breukelaar, Adriaan Hendrik Bernhard 25-07-1902 Zaandam - 02-12-1995 Zaandam
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 973 | Vrij Nederland; Nederlandsche editie | Den Haag)

Het huis van de Watergraafsmeerse loodgieter Adriaan Hendrik Bernhard Breukelaar fungeerde als verspreidingscentrum van VN. Nadat anderen in 1941 waren opgepakt was hij om die reden meteen met zijn vrouw naar Den Haag gevlucht. Daar huurden ze onder een valse naam een huis in de Van Swietenstraat.

_ archiefkaart • Graftombe • A •

Brinkhuis, Gerrit 24-03-1903 Zwolle 05-03-1944 Natzweiler ‧ VN1

Brittijn, J. ‧ VN5

Brittijn, Pieter Franciscus 17-03-1902 Utrecht - 12-03-1945 Amsterdam
(m | 1040 | De vrije stem | Medemblik)

Vocht in mei 1940 als reserve-kapitein op de Grebbeberg. Was lid van het Medemblikse Comité, dat illegale bladen ging verspreiden zoals Vrij Nederland¹¹, Het Parool, Je Maintiendrai en Trouw. tevens nauw betrokken bij De Vrije Stem. Verleende hulp aan (joodse) onderduikers, door het zoeken van adressen, het bezorgen van bonkaarten en geld, en het in zijn woning onderdak verlenen aan een van hen.

_ lo-lkp • Eerebegraafplaats • Groep 2000 •

Broerse, C. ‧ VN5

Broerse, Dirk ‧ 12-11-1921 (Amsterdam (NH) - 20-01-2013 Amstelveen (NH) ‧

Dirk Broerse staat vermeld op een lijst met personen die veroordeeld werden vanwege hun betrokkenheid bij de illegale pers. Hij zat bijna een jaar vast in het Oranjehotel te Scheveningen (10 juli 1941 t/m 1 juli 1942). Daarna kreeg hij 2 jaar tuchthuis opgelegd in Rheinbach. Er zouden verschillende vlugschriften bij hem thuis zijn aangetroffen en mogelijk werkte hij mee aan Vrij Nederland.

_ Naamlijsten betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • digitaal monument Oranjehotel • gezinskaart ouders A'dam • begraafregisters A'dam •

Broersma, Lourens ‧ 04-12-1895 Sexbierum (FR) -04-03-1945 Ha,mburg (Dld) ‧

_ DMN •

Bron, Dik ‧ 16-04-1918 Groningen (GR) - 12-03-2001 ‧

Verspreidde eerst Vrij Nederland, later Trouw. Werd penningmeester van Trouw in '44. Bezorgde bonkaarten voor LO. Vervoerde 8 joden voor KP.

_ OVCG •

Bronkhorst-Dekker, wed. Bertha ‧ 17-02-1889 Palembang (NOI) - 14-10-1966 Haarlem (NH) ‧ p.t.o. Haarlem (NH) ‧

Bertha was actief in het Haarlemse verzet d.m.v. het onderbrengen van onderduikers en het drukken van het illegale Vrij Nederland in haar eigen woning. Mede hierdoor is zij later benoemd tot ereburger van Haarlem.

_ Oorlogsslachtoffers West-Betuwe • My Heritage •

Brouwer, Schelto 28-07-1901 Groningen (GR) - 16-02-1998

Brouwer was in Groningen actief voor het illegale Vrij Nederland en Trouw.

_ OVCG •

Bruijn, Fredericus Arnoldus Franciscus (Frits) de 04-01-1920 Asten ‧ VN5

De jonge dichter Frits de Bruijn was al reeds vroeg bij illegale acties betrokken. Al spoedig kwam hij in contact met de illegale pers. Hij verrichtte koerierswerk o.a. voor Trouw, Het Parool, Je maintiendrai, Vrij Nederland. Voorts was hijbegaan met de hulp aan piloten, krijgsgevangenen en andere vluchtelingen, die uit Duitsland ontsnapten en via nederlandsch grondgebied een goed heenkomen zochten. Tot het organiseren van en vervoeren over veilige reisroutes droeg Frits het zijne bij, steeds op zijn qui vive deed hij zijn gevaarlijk werk.

_ Dagblad voor Amersfoort 18-01-1947; Frits de Bruyn, een dapper strijder • list of Helpers of AFEES •

Bruins Slot, dr. Jan Albertus Hendrik Johan Sieuwert 08-01-1906 Drachten - 04-04-1972 Haarlem

Deed redactiewerk aan het dan illegale blad Trouw, onder de schuilnaam "Zwart". Hij was één van de steunpilaren binnen de organisatie van het illegale dagblad. Ook gaf hij leiding aan de toentertijd illegale ARP van 1943 tot 1945

Pieter Cornelis Buitendijk 18-09-1901 Amsterdam

Buitendijk werkte in de tweede wereldoorlog mee aan het illegale Vrij Nederland. Hij werd door de Duitsers gepakt en heeft vastgezeten in het Oranjehotel vanaf 20 mei 1941 t/m 28 februari 1942. Zijn naam komt ook voor op een lijst van personen die veroordeeld werden vanwege hun betrokkenheid bij de illegale pers. Zijn straf was dusdanig zwaar en bepalend geweest dat hier in zijn overlijdensadvertentie in 1994 nog naar verwezen wordt.

_ Archiefkaart A'dam • Vrij Nederland : nieuwsbulletin voor Midden Noord-Holland 17-05-1945 • genealogie-online • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • DMO • overlijdensadverttentie •

Burgt, H. v.d. ‧ VN4

Buytenhuys, Trijntje (Tuuk) 31-08-1910 Amersfoort - 17-12-1991 Amsterdam; Tuuk Buitenhuis/Buytenhuis/Buytenhuys was koerierster en typiste bij Vrij Nederland. Zij bracht Henk van Randwijk in contact met Jacoba van Tongeren van de Groep 2000.

_ archiefkaart • Oldenberg • Juffrouw 2000 •

| C |

Cats, G. ‧ VN5
Court Onderwater, J.P. de ‧ VN5
Couwenberg, Mej. ‧ VN4

mr. Cramer, mr. Jacob (Jaap) ‧ VN3

_ Archives Portal Europe: Het PArool 1940-1993 • Wikipedia •

mr. Johan (Jan) Cramer 27-02-1920 Watergraafsmeer - 07-09-2006 Amersfoort
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 526 | Nieuwsbulletin | Amsterdam)

Initiatiefnemer van Nieuwsbulletin, waarvoor hij tevens papier en stencils verzorgde en enkele bijdragen schreef. De distributie was grotendeels in handen van zijn vrouw, Betty Cramer-Nebig, terwijl het stencilen plaats vond ten huize van Lou van den Boogert en R. Hooge. Het opvangen van radioberichten en typen van stencils werd gedaan door Wim Zeeman en R.J. Lunbeck. Illustraties in de latere weekend-edities werden verzorgd door J.P. van 't Hof.

_ huwelijksadvertentie • online-familieberichten •

| D |

Dalemans, J.F. ‧ VN5
Dekker, Mej. C.K. ‧ VN4
Deurzen, P.P.J. van ‧ VN5

Dierdorp, Simon Arnold 18-03-1915 Amsterdam - 23-07-1973 ‧ VN1, 7

Dijksterhuis, J. ‧ VN4

Dommisse, Johanna Clara ‧ 25-03-1902 Vlissingen (ZL) ‧

Johanna Clara had als verzetsvrouw de bijnamen Anna, Jowé en Machteld. Ze verspreidde de illegale kranten Vrij Nederland en later Trouw in de omgeving van Den Haag. Ook bracht ze bonkaarten, kleren en andere levensmiddelen naar onderduikers. Na de oorlog heeft zij het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.

_ Gedenkboek VHK p.98 • Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? •

Donge, Wilhelmus Nicolaas Jacobus (Wim) van 23-11-1920 Amsterdam ‧ VN3, 7

Van Donge werkte in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale Vrij Nederland. Zijn naam komt voor op de lijst van personen die veroordeeld werden vanwege hun betrokkenheid bij de illegale pers. Het Oranjehotel-gedenkboek vermeld dat hij één van oprichters was van het illegale Vrij Nederland en dat hij gestraft werd met 2 jaar gevangenschap in Rheinbach. Daarvoor had hij al vanaf 2 maart 1941 tot en met 10 maart 1942 in Scheveningen vastgezeten.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Europese dagboeken en egodocumenten • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam •

Doornbos, Iemeltje ‧ 21-01-1920 Farmsum (GR) - 1997 ‧

Iemeltje was verbonden aan de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers en de illegale kranten Vrij Nederland en Trouw. Voor die laatstgenoemde heeft zij in de hongerwinter ook kranten gestencild. Daarnaast bood ze hulp aan onderduikers en was ze betrokken bij het vergaren van inlichtingen.

_ OVCG • Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? •

Driel, Adrianus van 19-01-1890 Werkendam - 29-04-1945 Neuengamme

Tijdens de Duitse bezetting is hij actief in het verzet als drukker van Vrij Nederland. Ook levert hij stempels voor persoonsbewijzen.

_ OGS • Brabantse gesneuvelden • overlijdensakte •

Driel, P.L. van
(m | 974 | Vrij Nederland; uitgave voor Zuid-Holland | Den Haag)

Driel, Peter Johannes van ‧ 21-05-1890 Haarlemmermeer (NH) - 15-05-1958 Haarlem (NH) ‧

Van Driel was koopman en woonde in Hoofddorp. Verspreider van het illegale Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • DMO • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • WwW geboorte • online-begraafplaatsen • overlijdensakte H'meer • overlijdensadvertentie •

Driessen, Hendrik Gijsbert ‧ 11-11-1921 Horst (GL) - 06-09-1944 Neuengamme (Dld) ‧ VN5

Driessen behoorde tot de KP en was betrokken bij pilotenhulp in het pilotencentrum De Zwarte Plak. Voorts verspreidde hij Vrij Nederland en Trouw.

_ WO2slachtoffers •

Drost, M.J. ‧ VN5
Duffels, J. ‧ VN1

Duijn Nottelman, Johanna Jacoba van ‧ later Teunissen-van Duijn Nottelman ‧ 22-04-1920 Amsterdam (NH) - 06-01-1994 Amstelveen (NH) ‧

Was actief bij de verspreiding van Vrij Nederland en Trouw, incl. incasseren van gelden. allerlei werkzaamheden voor de heer Van Proosdij (radio afluisteren en stenograferen i.v.m. verspreiding; bonkaarten bezorgen etc.)

_ Archiefkaart A'dam • Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland • overlijdensadvertentie •

| E |

Eibergen-Santhagens, Daniel Cornelis van 17-12-1905 Amsterdam ‧ VN1

Eijnden, Martinus Antonius van den ‧ VN5
Elst, J.L. ‧ VN5
Engeland, H.J. van ‧ VN5
Essen, Ir. W. v. ‧ VN4

Eusman, Jan Petrus 20-04-1920 Amsterdam - 14-03-2014 Amsterdam ‧

Trouw-verspreider in Amsterdam. Schuilnamen; Jan Zuid of Eussie. Zowel zijn vader als hijzelf hebben het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen. Beheerder bijkantoor Trouw te Haarlem die in 1944 - na daarvoor al veroordeeld te zijn geweest in het grote proces tegen Vrij Nederland - optrad als contactman tussen de ilegale trouw en de L.K.P.

_ Trouw 30-09-1948; Doodstraf geeist tegen verrader • Trouw 14-04-2014; 'Eussie' hield de regie in handen • archiefkaart A'dam • online-familieberichten •

| F |

Fredriks, G. ‧ VN5

| G |

Gaay Fortman, Dr. W.F. de ‧ VN3

Galjaard, Carel Frederik (Cees) 19-10-1920 Amsterdam - 22-12 1984 Rijswijk ‧ VN3, 7
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Samen met een collega, Cees Galjaard, besloot Hofker het stencil te gaan verspreiden. Beide heren hadden door hun werk immers de beschikking over een typemachine. Hofker en Galjaard verzamelden nog een aantal vrienden die mee wilden helpen bij de verspreiding en gezamenlijk werd het stencil verspreid in trams tramhokjes en bij vrienden en kennissen. Op een gegeven moment kwam Hofker op het idee de verschillende illegale teksten die in Nederland verspreid werden te bundelen in een krantje. Het blad zou ‘Vrij Nederland’ gaan heten – een naam die op andere plekken ook voorkwam. Er waren ten tijde van de bezetting al Franse radioberichten in Nederland verspreid die uitgezonden werden door wat ‘Radio Vrij Nederland’ genoemd werd. Ook was er in Londen een blad uitgebracht dat Vrij Nederland genoemd werd. Het idee was om de eerste editie van Vrij Nederland uit te brengen op de verjaardag van koningin Wilhelmina, op 31 augustus. Dit lukte echter niet. Uiteindelijk werd het eerste nummer in de eerste helft van september 1940 verspreid.

_ archiefkaart • graftombe.nl • Duitse daders: de jodenvervolging en de nazificatie van Nederland • Amelander historie • Is geschiedenis.nl •

Gans, Isaäc 07-12-1907 Hilversum - 26-08-1972 Amsterdam

Schrijver, journalist en columnist. Als assistent van Jean Lenglet was hij betrokken bij de uitgave van Vrij Nederland. In de loop van 1942 werd de grond hem - hij was bovendien half-joods - zo heet onder de voeten dat hij besloot naar Engeland te vluchten. Hij vertrok in oktober 1942 uit Nederland en bereikte via België, Frankrijk en Spanje bijna een jaar later Groot-Brittannië.

_ Trouw • Huygens • dbnl •

Gerritsen, Jan 14-08-1920 Wierden - 09-01-1944 Neuengamme ‧ VN1

Was in het bezit van wapens, zend- en ontvangstinrichting-Hulp Engelandvaarders, drukte Vrij Nederland. Werd gearresteerd op 28-04-1944

In Neuengamme omgekomen op 09-01-1944

_ Oranjehotel •

Geuns, Ernest George van ‧ 28-02-1889 Soerajbaja (NOI.) - 21-07-1944 Leusden (UT) ‧

Van Geuns verspreidde illegale bladen en behoorde tot de Nijmeegse Vrij Nederland-groep. Driemaal is hij gearresteerd. Ook probeerde hij zijn zoon Jean René naar Engeland te laten overzetten.

_ bevolkingsregister D'Haag • OGS • Oorlogsdoden Nijmegen • Nijmeegs verzet zichtbaar in straten •

Gils, Petrus Johannes (Piet) van 06-10-1916 Zevenbergen - 10-08-1944 Kamp Vught ‧ T1, 9

Verspreider van Vrij Nederland. Onenigheid in de gelederen van het verzetsblad, over de inhoud en over de verhouding tussen verspreidingsapparaat en redactie, leidt begin 1943 tot de oprichting van Trouw. Van Gils, die katholiek is, gaat naar de rijen van het orthodox-protestantse Trouw over en wordt als verspreider in West-Brabant werkzaam. Weigert zich te melden voor krijgsgevangenschap en wordt fulltime verzetsman.Werk voor Trouw combineerde Van Gils met het verlenen van hulp aan onderduikers en geallieerde piloten.

Wordt opgepakt en samen met de andere Trouw-gevangenen, vierentwintig verspreiders en vijftien drukkers, naar Kamp Vught overgebracht. en wordt vervolgens op 10 augustus 1944 gefusilleerd. De 24 worden ter dood veroordeeld, waarvan er 1 gratie kreeg verleend.

_ NM Kamp Vught • NV-Trouw • De '23 van Trouw' • Het nationale dagblad : voor het Nederlandsche volk 10-08-1944 •

Gils-Proost, Emilie van ‧ 22-05-1917 Bergen op Zoom (NB) - 26-01-1997 Bergen op Zoom (NB) ‧

Het echtpaar van Gils was onder andere betrokken bij de hulp aan onderduikers en geallieerde piloten. Naast zijzelf heeft ook haar echtgenoot die betrokken was bij de verspreiding van Vrij nederland en Trouw Petrus Johannes van Gils (1916-1944) (postuum) het Verzetsherdenkingskruis mogen ontvangen.

_ Gedenkboek VHK p.113 • NM Kamp Vught; Petrus Johannes van Gils •

Goede, Teunis de ‧ 06-11-1906 Hemelum (FR) - 23-11-1974 Amstelveen (NH) ‧ p.t.o. Duivendrecht (ZH) ‧

Verspreider van het illegale Vrij Nederland.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel • geboorteakte •

Goedhart, Arie Adrianus Gerardus 28-08-1902 Rotterdam - 20-09-1989 Rotterdam

Uit onderzoek is gebleken dat de eerste initiaal van Goedhart de letter F een A moet zijn geweest, dit in tegenstelling tot wat Winkel destijds heeft genoteerd in DOP p.281.
Tijdens de bezettingsjaren was hij actief voor het illegale Vrj Nederland. In september 1942 werd VN echter door veel slagen getroffen: tengevolge van de arrestatie van de Rotterdamse medewerkers T.van der Kam en Goedhart wegens spionage en werd te Overschie de VN-drukker G.B.H. Hinterding gearresteerd. Onafhankelijk daarvan kort daarop te Diemen eveneens de drukker A.M. IJsendijk. Ook op enkele centrale punten werden overvallen gedaan. De organisatie kwam hierdoor in ernstige technische moeilijkheden.

_ Gezinskaart R'dam • Opnamekaart arrestatie R'dam • Arolsen Archives • gedenkboek VHK p.113 • geboorteaankondiging R'dam zoon • overlijdensadvertentie •

Goldschmeding, G.A. ‧ VN5

Goudswaard, Pieter 09-11-1908 Hendrik-Ido-Ambacht - 30-03-1944 Remscheid-Lüttringhausen (Dld) ‧ VN5

De vertegenwoordiger A.J.W. Stoppelenburg, de drukker M.L. Bolk, de expediteur G. Cats, de effectenmakelaar E. Roos en de kantoorbediende P. Goudswaard te Rotterdam gaven te Rotterdam een blad uit waarvoor de kopij grotendeels verschaft werd door de koopman K. Reusen uit Den Haag. Deze kopij bestond gedeeltelijk uit artikelen uit Vrij Nederland, Bulletin, verschillende circulerende pamfletten en eigen bijdragen.

Op 25 juni 1941 werden allen gearresteerd; Stoppelenburg, Bolk en Cats werden op 23 februari 1942 in de Waalsdorpervlakte gefusilleerd; Roos en Goudswaard zijn resp. in de concentratiekampen Mauthausen en Lüttringhausen overleden.

_ oorlogsgravenst. • Oranjehotel • DOP •

Graaf, Martinus de ‧ 28-08-1915 Amsterdam (NH) ‧

Petrus van Otichem en De Graaf jr. verzamelden reeds in juli 1940 gegevens o.a. over successen van de RAF en wandaden van Duitsers en NSB-ers, die zij, als er genoeg materiaal bijeen was, in een krant verwerkten. Deze werd verder door De Graaf volgeschreven. Steeds begonnen zij met een hoofdartikel waarin opgewekt werd tot verzet. Deze opzet stond geheel los van en kwam zelfs eerder tot stand dan het algemeen bekende VRIJ NEDERLAND. Door toedoen van Johanna Elisabeth Kole, de verloofde van Martin, werd het blad ook in Amsterdam verspreid.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • DMO • Archiefkaart A'dam • Militieregister A'dam •

Graaf-Kole, Johanna Elisabeth de ‧ 03-08-1916 Amsterdam (NH) ‧

Petrus van Otichem en Martinus de Graaf jr. verzamelden reeds in juli 1940 gegevens o.a. over successen van de RAF en wandaden van Duitsers en NSB-ers, die zij, als er genoeg materiaal bijeen was, in een krant verwerkten. Deze werd verder door De Graaf volgeschreven. Steeds begonnen zij met een hoofdartikel waarin opgewekt werd tot verzet. Deze opzet stond geheel los van en kwam zelfs eerder tot stand dan het algemeen bekende VRIJ NEDERLAND. Door toedoen van Kole, de verloofde van Martin, werd het blad ook in Amsterdam verspreid.

_ Archiefkaart A'dam • DOP p.288 nr.973 •

Grasdijk, Klaas ‧ 04-05-1893 Middelstum (GR) - 01-05-1980

_ OVCG •

Greiner, C.E.M. ‧ VN4
Greiner, Mej. ‧ VN4

Grift, Maria Charlotta Adriana (Rie) van der ‧ later Kassies-van der Grift ‧ 26-5-1924 Amsterdam (NH) ‧

Kwam in literaire kringen terecht en hielp met het rondbrengen van Vrij Nederland

_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Groeneveld, G.A. ‧ VN4
Groeneveld, J. ‧ VN5
Grolleman, B. ‧ VN5
Groot, Jan H. de ‧ VN3

Groot-Bolderheij, Cornelia de ‧ 12-09-1902 Amsterdam (NH) ‧

Helpen van onderduikers en Joden. Verspreiden van het illegale Vrij Nederland, stond in verbinding met overvallers van distributiekantoren, die de gestolen bonkaarten bij mij brachten waarop ik ze kon distrubueren aan mensen die ondergedoken waren, distributiebonnen jalen op stamkaarten met vervalste inlegvellen, helpen vervalsen van persoonsbewijzen. Vanaf 5 september 1944 (Dolle Dinsdag) heb ik een Duitse militair 3 weken in huis gehad, die weigerde terug te gaan naar zijn onderdeel. Echtgenote van Jan Hendrik de Groot

_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Groot Enzerink, Hendrik Willem (Henk) ‧ 29-01-1916 Warnsveld - 12-01-2001 Warnsveld ‧

Henk Groot Enzerink was fietsenmaker te Vorden en actief in het verzet. Hij nam deel aan het verzet vanuit zijn gereformeerde geloofsovertuiging. Zijn verzetsnamen zijn ‘Karel van Vorden’, ‘Karel Tuin’ en ‘Karel Overijssel’. Hij was betrokken bij de oprichting van de verzetsorganisatie "Landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers" (de L.O.) onder leiding van Frits de Zwerver aan het eind van 1942. Begin 1943 stapt hij over naar de illegale pers: eerst naar Vrij Nederland en later naar Trouw, dat meer bij zijn gereformeerde principes past.

In DOP blijkt dat de initiaal K afkomstig is van zijn verzetsnaam 'Karel Overijssel' (bron).

_ Wikipedia • Plaatsingslijst van het archief van H.W. Groot Enzerink • Oudheidkundige Vereniging Oud Vorden • bevolkingsregister • WieisWie in Overijssel •

| H |

Haan, Jacob Izaak (Jaap) de ‧ VN5
Haan, mej. Joke de ‧ VN2
Halma, T.S. ‧ VN5

Harteveld, Pieter Antonie (Piet) 1919 ‧ VN3, 7

Harts, Albertus ‧ 21-02-1913 Amsterdam ‧

Zoon van Simon Wietse Martinus Harts (1880), houder van het Akerbad in Amsterdam Oud-West die zoon was van Jan Harts (1858), directeur bad en zweminrichting, broer van Jan Harts (1921). Heeft tijdelijk vastgezeten in het Oranjehotel van 01-04-1941 tot 28-06-1942. Lid van de Groep Van Rij, betrokken bij het illegale Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Archiefkaart A'dam • Amelander historie; Oprichters van het verzetsblad Vrij Nederland • bevolkingsregister Roosendaal • Archiefkaart A'dam vader • genealogie • Oorlog in Amsterdam Oud-West •

Haspels, Cornelis Johannes 30-11-1907 Rotterdam - 13-01-1943 Neuengamme

Bracht het vliegveld Eindhoven in kaart. Verspreidde Vrij Nederland en had een zender. Werd op 28-10-1941 gearresteerd.

_ Oranjehotel •

Heemstra, baron Jacob Diederik Gregorius van ‧ 24-2-1881 Hillegom (ZH) - 12-03-1956 Amsterdam (NH) ‧

Betrokken bij het illegale Vrij Nederland.

_ betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • gedenkboek Oranjehotel • Archiefkaart A'dam •

Helden, J.L. van ‧ VN5
H. Heldring uit Amsterdam ‧ VN1

Helle-Wouters, Hannie ‧ VN4

_ Nieuwsbulletin Wassenaar • Bericht van verloving •

Henning, fam. ‧ VN2
Hennink, Jan ‧ VN2
Hennink, Wim ‧ VN2

Hinte, Jan van 20-03-1890 Purmerend - (vermoedelijk) 05-1943 Sonnenburg

Touringcarondernemer. Behalve lid te zijn geweest van de Stijkelgroep, was hij ook lid van Vrij Nederland. Wegens spionage gearresteerd op 28 april 1941.

Vermoedelijk omgekomen te Sonnenberg

_ Oranjehotel • Wikipedia • Stijkelgroep •

Hinterding, G.B.H. ‧ VN5

Hoekstra, Simon 22-04-1888 Ooststellingwerf - 04-06-1989 Amsterdam; was betrokken bij de oprichting van Vrij Nederland, hielp onderduikers en hield zich bezig met de financiering en propaganda voor de Groep zonder Naam (zie ook het Groep 2000 project).

Hofker, Franciscus (Frans) 04-03-1921 Amsterdam - 25-05-2000 Delft ‧ VN3, 7

Typist bij de P.T.T.. Was initiatiefnemer van Vrij Nederland¹¹. Hij vatte het plan om ondergrondse brieven en gedichten te bundelen in een krant om zo de leugenachtige Duitse propaganda te ontmaskeren en de Nederlandse bevolking op de hoogte te houden van de stand van zaken, zo oordeelde hij. Het gekrenkte rechtsgevoel van de bevolking en het recht doen wedervaren.
(Zie ook het Vrij Nederland project en het Groep 2000 project).

_ Amelander Historie • A •

Holla, mr. Henri Bernard Sibert (Harry) 11-19-1904 Venlo - 06-01-1992

Meester Harry Holla, advocaat in Vught, beschikte in de oorlogsjaren over belangrijke contacten met verzetsorganisaties en werkt mee aan het illegale Vrij Nederland waarvan hij de provinciele vertegenwoordiger in Brabant was. Holla werd begin 1944 leider van de Oost Brabanse afdeling van de Landelijke organisatie voor hulp aan Onderduikers (LO) en later dat jaar ook vertegenwoordiger van Zuiden in de Landelijke Top van de gezamelijke verzetsorganisaties. Na de oorlog fungeerde verzetsvoorman Holla als president van het Bossche Tribunaal

_ RAN • lo-lkp • Holla.nl • weggum.com • WwW geboorte • WwW huwelijk • RAN • foto • Scouting in de oorlog •

Holtkamp, Willem 19-07-1909 Groningen - 07-07-1977 Eenrum
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)
(m | 975 | Vrij Nederland | Groningen)

Provinciale vertegenwoordiger van Vrij Nederland in Groningen en gaf vanaf begin 1943 leiding aan de lokale organisatie.

_ OVCG • WwW • overlijdensadvertentie • DOP •

Honig, A.J.W. ‧ VN5
Hooijer, G.F. ‧ VN5

Hoolt, Frederik Geerhard (Frits) ‧ 06-02-1909 Hengelo (OV) - 18-05-1985 Hengelo (OV) ‧

De vrije journalist werd vervaardigd door de journalisten Hoolt en G. Ballintijn van het Twentsch Dagblad 'Tubantia', waarbij het in de bedoeling lag de uitgave als orgaan van de Groep 'Gerritsen' te laten fungeren. Door arrestatie van Hoolt op 25 oktober 1941 (als uitvloeisel van de arrestatie van de stencil-tekenaar H. van Straalen uit Den Haag, die voor de illustraties had gezorgd), kon dit plan niet worden verwezenlijkt. De aanstaande echtgenoot van Hoolt, Berta Bakker zette ze het drukken van illegaal materiaal voort. Na anderhalf jaar straf in het tuchthuis Rheinbach te hebben uitgezeten, hervatte Hoolt eind 1943 zijn illegale arbeid met herstencilen van plaatselijke edities van Vrij Nederland, De Waarheid en ook Trouw

_ overlijdensadvertentie • DOP p.298 1012 • Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • DMO • Overijssel in boeken; Het papieren verzet •

Hornstra, Roelof ‧ 17-10-1888 Wirdum (FR) ‧

Roelof Hornstra was reclasseringsambtenaar (gevangenisbewaarder) in Den Haag en was betrokken bij het illegale Vrij Nederland. Bij de rechtzitting inzake de Groep Fonteyn in 1942 wist hij op de vlucht te slaan.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel • Bijzondere registers Adam •

Hos, Hendrik Pieter (Henk) ‧ 01-12-1906 Haarlem - 11-05-1944 Waalsdorpervlakte ‧ VN3, 5

In het begin van de bezettingsjaren werkte hij bij het verspreidingsapparaat van Vrij Nederland en later was hij, samen met Henk van Randwijk en Wim Speelman ook bij de leiding betrokken. Daarnaast verrichtte hij ook veel spionagewerk (zie ook het Groep 2000 project.

Houtkooper, Mevr. ‧ VN2

Mari Paul Hubert van Houweninge 17-09-1900 Warnsveld
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

_ Politierapporten '40-'45 A'dam • genealogie-online.nl • Gedenkboek VHK p.133 •

Hubbeling, dr. J.E. ‧ VN4

Huijnink, Steven ‧ 1891-1944 ‧ VN5

_ Digitaal Monument Neuengamme •

| I |

leperen, J.A. van ‧ VN5

IJsendijk, Andries Martinus 06-04-1918 Amsterdam - 1975

Als Wim Speelman weer een drukkerij zoekt voor Vrij Nederland komt hij in 1941 via via in Diemen terecht bij de Boek en Handelsdrukkerij A H de Wild aan de Oude Kerklaan 7 van de weduwe De Wild van Dijk. Zij en haar neef Andries IJsendijk runnen de zaak in de tuin achter het huis. In het begin wordt VN er alleen gestencild en verzendklaar gemaakt. Het is illegaal en gevaarlijk werk. Vervolgens wordt er overgestapt op echt drukwerk.

_ Algemeen Handelsblad 12-09-1958 • onh.nl • Diemer Nieuws 22-12-2016 •

| J |

Jacob, drs. Catharina (Cateau) s' 26-02-1912 Utrecht - 21-11-1964 Utrecht

Catharina (Cateau) s'Jacob werkte in de oorlogsjaren mee aan verschillende illegale bladen waaronder Vrij Nederland en Oranje-bulletin in Utrecht.

_ Oranje-bulletin (verzetsblad, Utrecht) • genalogie-online • Algemeen Handelsblad 02-07-1953; Een vrouw in dienst van het provinciaal opbouwwerk • Algemeen Handelsblad 15-06-1957; Activiteiten Stichting voor Maatschappelijk Werk in Utrecht • Bevolkingsregister Utrecht •

Jaeggi, A.C. ‧ VN4
Jaeggi, Angelique Jeanette (Aatje) ‧ VN4

Maria James-van der Hoop ca 1901 Rotterdam

_ Algemeen Handelsblad 04-03-1949 • overlijdensadvertentie schoonvader •

Jansen, Th. ‧ VN5

Naam medewerker: Jansen, Th., functie/activiteit: verspreider, datum van overlijden: 1942(?)

Jansen, Thies Jan 09-06-1906 Weiwerd - 11-05-1944 Waalsdorpervlakte
(m | 840 | Trouw | Groningen)
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Eind 1941 raakte hij door Wim Speelman – de verloofde van een nicht – betrokken bij de verspreiding (en het vervoer van Amsterdam en Utrecht naar Groningen) van het illegale blad Vrij Nederland. Als lid van de OD hield hij zich bezig met het oprichten van afdelingen en organiseerde hij een koeriersverbinding tussen Groningen en het Algemeen Hoofdkwartier van de OD in Amsterdam. Daarnaast was hij betrokken bij het onderbrengen van onderduikers op het Groninger platteland. In het kader van de spionagegroep Zwaantje verzamelde hij informatie over militaire objecten. Als gevolg van verraad werden Speelman en hij op 9 december 1942 tijdens een VN-vergadering in het Parkhotel in Amsterdam door de Sipo aangehouden. Bij fouillering werden een revolver en veertien patronen op Jansen gevonden.

Hij werd op 11-05-1944 gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte

_ eerebegraafplaats • Oranjehotel •

Jong, Jacob de ‧ 11-06-1915 Amsterdam - 25-05-1945 Dachau ‧ VN1, 5
archiefkaart)

Jonge, Frederik (Freek) de ‧ 27-12-1915 Hoogeveen (DR) - 09-10-149 Groningen (GR) ‧

Freek was onder andere betrokken bij verzetsgroepen Trouw, Vrij Nederland, de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) en actief als verbindingsman voor de Binnenlandse Strijdkrachten. In 1944 werd de Jonge één van de leiders van de LO in Hoogeveen.

_ Wikipedia • WO2 biografieën •

Jonge, J. de ‧ 25-02-1945 overleden ‧ VN5

W. de Jonge 03-02-1919 Voorburg - 17-07-2002 Dora Mittelbau ‧ VN1

Jungmann, Wilhelm (Wim) 16-11-1913 Rotterdam - 30-12-2000

Tijdens de Tweede Wereldoorlog luisterde Jungmann naar de verboden zender van de BBC en schreef nieuwsbulletins, die hij aan de verzetskranten Het Parool en Vrij Nederland doorspeelde. In de oorlog trouwde hij met Aletta Bronsing en kreeg met haar een zoon. Als onderduiker hadden zij de latere hoogleraar en CPN-politicus Ben Polak.

_ Wikipedia • archiefkaart •

| K |

Kaars Sijpesteijn, Pieter Hendrik 06-08-1896 Krommenie - 19-02-1943 Vught ‧ VN1

had zijn papiermolen omgebouwd tot graanmolen. Hierdoor was er gedurende de hele oorlog genoeg graan in Beekbergen. Hij raakte betrokken bij jongeren die naar Engeland wilden vertrekken, hij steunde deze jongeren onder meer met financiële middelen.

Kalff, Jan 11-09-1901 Haarlem - 15-03-1974 Amersfoort

_ Wikipedia •

Kalkman, Kees ‧ VN7

Kam, dr. Johan Piet van der ‧ 04-05-1909 Sassenheim (ZH) - 10-02-1994 Bennekom (GL) ‧

Reeds in augustus 1940 werkte deze mee aan de oprichting van de verzetskrant Vrij Nederland en later aan die van Trouw. Hij was de verspreider van VN. In 1943 werd hij medegrondlegger van Trouw, waarvoor hij zich vooral belastte met de verspreiding. Dit contact had tot gevolg dat huize Van der Kam al spoedig gebruikt werd als doorgangshuis voor acuut gezochte personen, waaronder ook Speelman. Van der Kam was onderdeel van het artsenverzet. De dokterswoning fungeerde als doorgangshuis voor acuut gezochten. Zijn schuilnaam was Chris van der Linde.

_ online-begraafplaatsen • Een ondergrondse vluchtgang uit de Tweede Wereldoorlog •

Kan, F. van de ‧ VN5
Kardol, Mej. E.G. ‧ VN4

Kassies, Jan 30-05-1920 Lobith - 31-10-1995 Amstelveen ‧ VN3, 6

bron1, bron2, bron3

Kaufmann, Maja Malvine ‧ 07-12-1919 Amsterdam (NH) - 26-10-2017 London, Ontario (CA)

Beeldhouwster, co-assistente bij de Onderzoek-Centrale⁸. Hulp-huisbezoekster en later koerier bij de Pers van Groep 2000. Verspreidde in het laatste jaar van de oorlog dagelijks bulletins van Vrij Nederland. Huwde op 30-07-1947 Julios Metrakos (1915) te Amsterdam en emigreerde naar Canada vanaf 1958.

_ Politierapporten '40-'45 scan 02 • Woningkaart A'dam Prinsengracht 632 huis • Ensie.nl • ARTindex Lexicon Online •

Keijl, Eliazar (Eddy) ‧ 15-08-1915 Den Haag (ZH) ‧

Eliazar werd opgepakt toen hij het illegale Vrij Nederland rondbracht. Hij droeg een vals persoonsbewijs, waarop te zien was dat hij niet Joods was. Bij zijn arrestatie kwamen de Duitsers erachter dat hij een officier had gedood. Hij was lid van de verzetsgroep Fiat Libertas in Hengelo die overvallen pleegden op de Burgerlijke Stand met als doel om registerbewijzen van Joden, Roma en Sinti te laten verdwijnen uit de archieven.

_ Gedenkboek Oranjehotel p.365 • Gedenkboek VHK p.144 • BN De Stem 19-02-2021; Ik heb mijn hele leven moeten uitleggen waarom ik geen kinderen heb, belachelijk • NC Magazine; Mijn hele leven is beinvloed door de oorlog •

Keppel, Nicolaas (Niek) van 12-06-1925 Wassenaar

Niek was medewerker van het illegale blad Vrij Nederland en woonde aan de Hallekenstraat in Wassenaar. Hij was afhaalpost en verspreider in Wassenaar Dorp voor de illegale krant. _ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar • Scouting in de oorlog •

Kerkkamp, Gerben Herman ‧ 12-08-1916 Doesburg (ZL) ‧

Verspreider Vrij Nederland.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel •

Kervers-van Tholen, Eltje (Els) ‧ 10-04-1915 Assen (DR) - 20-11-2007 ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧

Ambtenares bij de Gemeentelijke Distributiedienst. Oprichtster sabotageploeg die distributiebonnen leverde voor Geugjen Simon Willem (Tom) Keur (1909-1988) en Margaretha Wilhelmina Maria (Gré) Ruhe (1920-2003). Via Jacob (Jaap) Balder (1900-1944) kwamen ze in contact met Hendrik (Henk) Dienske (1907-1945) dat later voortvloeide in samenwerking met Groep 2000. Ging deel uit maken van Kring 1400¹². Samen met haar zus Grietje (1908-1984) werden ze lid van de groep Paul Guermonprez. Gré Ruhe werkte als koerierster, onder meer voor het illegale ‘Vrij Nederland’, dat door Els en Anna Elisabeth (Bep) van Parreren (1901-1990) werd gestencild.

_ Het geheugen van West; Oorlog in Nieuw-West • Archiefkaart A'dam •

Kesteren, Frederik (Fred) van ‧ 10-12-1907 Amsterdam (NH) - 13-03-1988 Hilversum (NH) ‧

Verspreider van Vrij Nederland.

_ gedenkboek Oranjehotel • DMO • militieregister A'dam • betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • overlijdensadvertentie • aankondiging van ondertrouw •

Ket, Albert Jan Willem 09-09-1887 Utrecht - 04-12-1954 Utrecht

Op de vouwmachine van boekbinder Ket werden duizenden exemplaren van het illegale Parool en Vrij Nederland gevouwen.

_ WwW geboorte • E.P. Weber: Gastenboek Oranjehotel • in memoriam •

Kevelam, Jan ‧ 1913 - 1981 ‧ bron

Keur, Geugjen Simon Willem (Tom) 16-11-1909 Amsterdam - 19-09-1988 Haren; Directeur distributiekantoor. Was lid van zowel Groep Vrij Nederland als van Groep 2000. Hij leidde ook de sabotagegroep van de distributiedienst, Kring 1400

Kievit, Joannes Hendricus Amandes 17-08-1923 Haarlem - 22-01-1942 Waalsorpervlakte

Student, leerling Kweekscholl Machinsten. Lid van Vrij Nederland. Gearresteerd wegens doodslag op vrouw van N.S.B.'er

Gefusilleerd op 22-01-1942 op de Waalsdorpervlakte

_ Oranjehotel •

Klaveren, mej. Hetty van 21-03-1916 Utrecht - 08-07-2014 Amsterdam

Was secretaresse bij het cementbedrijf ENCI in Amsterdam, toen Arie van Namen bij haar chef Henk Mos kwam om Vrij Nederland te laten stencillen. zij werd daarbij betrokken. Ze stencilde de nummers en verspreidde deze. Een van haar eerste acties was ervoor te zorgen dat het nummer dat berichtte over de landing van de geallieerden in Sicilië binnen één dag gedrukt werd. Daarna werd zij deel van de kerngroep van Vrij Nederland en werkte zij fulltime voor het illegale blad.

_ Wikipedia •

Klip, Johanna Hendrika van der ‧ 01-01-1923 Ambarawa (NOI) - 21-11-1999 Zaandam (NH) ‧

Typte vanaf januari 1941 de stencils voor Vrij Nederland

_ Lijst van vrouwen in verzet in Noord-Holland •

Klis, G.J. v.d. ‧ VN4
Knol, J. ‧ VN5

Kögeler, Gerrit ‧ 27-04-1921 Zwijndrecht (ZH) - 02-01-1945 Neuengamme (Dld) ‧ ZH4

Hij begon met het verspreiden van Trouw en Vrij Nederland. Daarbij verrichtte hij het speciale L.O.-werk, het verzorgen van onderduikers met
levensmiddelenkaarten; hun gezinnen met financiële steun.

_ De Zwerver 1946 • OGS •

Kohlbrugge, Hebe Charlotte (Lotje) 08-04-1914 Utrecht - 13-12-2016 Utrecht ‧ VN3

Kohlbrugge was een initiatiefnemer van een verbindingslijn om microfilms met door het verzet verzamelde informatie van Nederland naar Zwitserland te krijgen, via het ondergronds netwerk Dutch-Paris, waarvan de berichtenlijn de Zwitserse Weg werd genoemd. Het eindpunt van de lijn was de in Genève wonende secretaris van de latere Wereldraad van Kerken, Dr. Willem Visser 't Hooft. Ze werkte nauw samen in dit spionagecomplot met jhr. Pieter Jacob Six, de leider van de Ordedienst, een onderdeel van de Binnenlandse strijdkrachten. Uiteindelijk werd ze in 1944 gearresteerd en getransporteerd vanuit Kamp Vught naar het concentratiekamp Ravensbrück waar ze onder erbarmelijke omstandigheden wist te overleven.

_ Wikipedia • archiefkaart • interview •

Koldenhof, A. ‧ VN5

Kooistra, Anne Hendrik (Henk) 1-11-1919 Amsterdam - 04-08-1942 Gross-Rosen ‧ VN3, 5, 7

Koolhoven, E. ‧ VN4

Koomen, Dirk ‧ 07-12-1907 Alkmaar (NH) - 03-05-1945 Kempten (Dld) ‧ VN5

Postuum werd hem aan zijn vrouw het Mobilsatie Verzetskruis verleend in 1952.

_ OGS • Nieuwe Haarlemsche courant 29-01-1952; 96 verzetsstrijders (sters) onderscheiden. Burgemeester Cremers reikt verzetskruisen uit. •

Koppe, J.G. ‧ VN5
Korthuys, Piet ‧ VN4
Kraan, M. ‧ VN4

Kranenburg, Jan 05-03-1916 Enkhuizen - 22-10-1989 ‧ VN1

Medewerker bij een import-en exportbedrijf. organiseerde en voerde inlichtingenwerk uit voor Vrij Nederland. Werd in mei '41 gearresteerd maar overleefde de oorlog. Echtgenoot van Leni Broersma. (Zie ook Groep 2000 project)

Kroon, Hendrik Roël Jacob (Henk) 07-03-1892 Amsterdam - 17-04-1945 omg. Pölitz (Dld)

Ambtenaar Sociale Zaken. Verspreidde exemplaren van Vrij Nederland. Bij Groep 2000 zette zich later in voor de distributie van bonkaarten aan onderduikers. Raakte ook betrokken bij spionage activiteiten zoals het fotograferen van stafkaarten van Schiphol. Ontwikkelde foto's van installaties in de Amsterdamse haven, gemaakt door Joop Mendes. Hij vervalste persoonsbewijzen voor de Persoonsbewijzen-Centrale. (zie ook Groep 2000 project)

Krop sr., ds.dr. Frederik Johan 19-11-1875 Amsterdam - 04-12-1945 Davos

zie Dr. Frederik Jan Krop jr.

_ Biografisch Portaal van Nederland • ‘Een Pancrasser predikant met principes’ • Humanitarisme • Reformatorisch Dagblad van 26 april 1971 •

Krop jr., Dr. Frédérique Jean (Eric) ca 1917 - 12-04-1977 Bleiswijk

zie Dr. Frederik Jan Krop jr.

_ Biografisch Portaal van Nederland • ‘Een Pancrasser predikant met principes’ • Humanitarisme • Reformatorisch Dagblad van 26 april 1971 •

Krop jr.Dr. Frederik Jan ca 1917 - 12-04-1977 Bleiswijk

Burgemeester van Bleiswijk. Verzet 1940-1945: Vrij Nederland en jodenhulp, ten gevolge waarvan jarenlange Duitse gevangenschap. Vader ds.dr. Fredrik Jan Krop (19-11-1875 Amsterdam - 12-04-1945 Davos) en broer omgebracht wegens hun verzetswerk.

F.J. Krop sr.Er kunnen een vraagtekens geplaatst worden betreft de doodsoorzaak van de vader. Volgens de biografische lexicon van Huygens is hij overleden op het spoorwegperron van Davos nadat hij een bezoek had gebracht aan een van zijn zoons die daar werd verpleegd.
P.M.J. KropOok is er vooralsnog niet een zoon gevonden die ook in de oorlog zou zijn overleden cq omgebracht. Wel wordt gesteld dat zoon ds. Paul Marcel Jean Krop (03-02-1909 Zwolle - 04-07-1947 Utrecht) in juli 1944 met zware longtbc uit het kamp werd ontslagen: kaalgeschoren, uitgemergeld, vel-over-been. Zijn redding was tijdelijk. De preekstoel zou hij niet meer opgaan, en in 1947 stierf hij alsnog aan de gevolgen van zijn kampjaren (bron).

_ NRC Handelsblad 12-04-1977 • overlijdensadvertentie • Huygens • ‘Een Pancrasser predikant met principes’ • Reformatorisch Dagblad van 26 april 1971 •

Krop, ds. Paul Marcel Jean (Paul) 02-03-1909 Zwolle - 04-07-1947 Utrecht

zie Dr. Frederik Jan Krop jr.

_ NRC Handelsblad 12-04-1977 • overlijdensadvertentie • Huygens • ‘Een Pancrasser predikant met principes’ • Reformatorisch Dagblad van 26 april 1971 •

Kropff, H.W.K. ‧ VN5
Kruisheer, H.K. ‧ VN5

Krüse, Jacob ‧ 07-07-1905 Ransdorp - 09-10-1944 Oranienburg ‧ VN5

_ lo-lkp.nl •

Kuilenburg, Hermanus Hendrikus Theodorus (Herman) van 20-06-1898 Rotterdam - 10-06-1977 Hilversum
(m | 411 | Mededelingen van het comité voor vrij Nederland | Amsterdam-Rotterdam-Den Haag-Groningen)

Stond in 1941 terecht in het Vrij Nederlandproces en in 1943 weer voor hulp aan Trouw, maar ontsprong steeds de dans. Als lid van het Noodparlement keerde hij zich tegen het Tijdelijk Persbesluit 1945, dat meer de zuivering van personen dan van persorganen beoogde.

_ P&P • PDC • OVCG •

Kuijper, dr. Dirk ‧ 26-03-1904 Hilversum - 08-03-1945 Apeldoorn

Kuijper was oprichter van de LO in Harderwijk en verzorgde geallieerde piloten, joodse en andere onderduikers. Daarnaast vervalste hij persoonsbewijzen, Ausweisen en bonkaarten en werkte hij mee aan de illegale bladen Trouw en Vrij Nederland. Hij werd later ook adviseur van de Militaire Inlichtingendienst van de staf van de BS.

_ OGS •

Kuiper, R.W. ‧ VN4
Kuipers, G. ‧ VN5
Kuipers ‧ VN5
Kuyck, W.G. ‧ VN5

| L |

Laagwater, Gerrit Jan 02-05-1893 Amsterdam - (vermoedelijk) 10-12-1943 Utrecht

IJsfabrikant. Verrichtte spionage, verzamelde wapens en verzorgde onderduikers. Behoorde tot de O.D. Vrij Nederland. Gearresteerd op 09-12-1942.

Vermoedelijk gefusilleerd op 10-12-1943 te Utrecht

_ Oranjehotel •

Laan, dr. Edzard Ebel van der ‧ 04-10-1910 Wijckel (FR) - 26-11-1983 Oegstgeest (ZH) ‧ BS7

In het najaar van 1940 raakten Van der Laan en zijn vrouw betrokken bij de verspreiding van het illegale blad Vrij Nederland en later Trouw. Nadat de Jodenvervolging in het voorjaar van 1941 in hevigheid toegenomen was, vonden de eerste Joodse onderduikers hun weg naar Rijnsburg. Samen met dominee Henk Post gaf Van der Laan leiding aan een groepje dat zorg droeg voor hun opvang. Ook bij Van der Laan zelf zaten tot 1943 regelmatig Joodse onderduikers. Daarna werd het voor hen te gevaarlijk, aangezien Van der Laan steeds nauwer samenwerkte met het gewapend verzet en de kans op een overval toenam.

_ Wikipedia • WwW geboorte • WwW huwelijk • Medisch Contact; Eberhard van der Laan over het artsenverzet van zijn ouders •

Laan-Boelens, Jobina Pieternella van der ‧ 10-11-1914 Groningen (GR) - 03-09-1993 ‧

In het najaar van 1940 raakten Jobina Peternella en haar man dr. Edzard Ebel van der van der Laan betrokken bij de verspreiding van het illegale blad Vrij Nederland en later Trouw.

_ Wikipedia; Edzard van der Laan •

Laar, J. van ‧ VN4

Lakeman, Hendrik Johan ‧ 11-02-1906 Amsterdam (NH) - 21-07-1947 Amsterdam (NH) ‧

Lakeman werkte in de oorlogsjaren mee aan de verspreiding van Vrij Nederland. Zijn naam staat ook op een lijst van personen die door de Duitsers veroordeeld werden vanwege hun betrokkenheid bij de illegale pers.De maand februari van 1942 heeft hij vastgezeten in het Oranjehotel te Scheveningen waarna hij een tuchtstraf kreeg in Kleef, Düsseldorf, Duisburg, Bochum.

_ Gedenkboek Oranjehotel • DMO • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam •

Lammers, dr. Gerrit Jan (Ger) 23-10-1903 Aalten - 07-11-1976 Voorburg ‧ VN3
(m | 839 | Trouw; speciale uitgave voor 's-Gravenhage en omstreken | Den Haag)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Vanaf 1921 was hij werkzaam in de journalistiek, en tot 1940 was hij parlementair redacteur bij „De Standaard". In 1940 werd hij medewerker van het illegale blad ,,Vrij Nederland" waar hij het binnenlands overzicht zou schrijven. De S.D. arresteerde hem in 1941 en hij werd tot eind 1943 gevangen gehouden in het Duitse Brunswijk. Vanaf november '44 was hij politiek redacteur van Trouw te Den Haag.

_ Digibron •

Langhorst, Pieter 18-05-1916 Amsterdam - ?? ‧ VN1

Langhorst, Wouter 30-09-1914 Amsterdam- ?? ‧ VN1

Laverman, Gerardus Hermanus ‧ 04-07-1903 Haarlem - 28-03-1945 Buchenwald ‧ VN5

Laverman was directeur Zetterij Laverman, zetter van ‘Trouw’, ‘Vrij Nederland’ en soms van ‘Christofoor’ uit Den Haag en Delft.

_ Willem de Zwijgerkerk.nl •

Leeuwen, L.L. van ‧ VN4

Leih, George ‧ 04-02-1901 Amsterdam (NH) - 21-05-1964 Huizen (NH) ‧

Verspreider van Vrij Nederland.

_ DMO • Gedenkbek Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Militieregister A'dam •

Levendig, Daniël (Daan) 18-04-1920 Amsterdam ‧ VN3, 7

Tekenaar van beroep. Betrokken bij het illegale Vrij Nederland¹¹. Samen met Jan van der Neut verantwoordelijk voor de technische verzorging van het eerste nummer, Frans Hofker verantwoordelijk voor de redactie.
Zie ook het Groep 2000 en het Ondergrondse Pers 1940-1945 project.

Ligteringen, Johannes Hendrikus (Joop) 29-04-1913 Hillegersberg - 20-09-1981 ‧ VN1

Loder, A. ‧ VN4

Lohmann, Emma (Emmy) ‧ 11-08-1903 Amsterdam (NH) ‧

Opgepakt wegens het verspreiden van illegale bladen. Betrokken bij het reproduceren en verspreiden van illegale geschriften, gedichten en foto's van leden van koninklijke familie; later verspreiding op grote schaal van illegale bladen zoals Vrij Nederland en Trouw; beschikbaar stellen ruimte voor vergaderingen illegaliteit.

_ Lijst van Vrouwen in verzet in Noord-Holland • Archiefkaart A'dam • Afwikkelingsbureau Concentratiekampen •

Lohmann, Johannes ‧ 03-06-1890 Velsen (NH) - 06-02-1945 Siegburg (Dld) ‧ VN5

De hoofdverspreider van ‘Vrij Nederland’ in Haarlem.

_ De ondergrondse pers in Haarlem 1940-1945; De ‘Vrij Nederland-verraadzaak’ • OGS •

Lohmann, W.A. ‧ VN5
Lok, A. ‧ VN5
Loos, Mej. J. de ‧ VN4

Lubbers, mr. Antoon Gerard ‧ 15-01-1886 Amsterdam (NH) - 03-06-1958 Amsterdam (NH) ‧

Medeweker Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Biografisch Portaal; foto • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • overlijdensadvertentie •

| M |

Martens, J.M.H.

Verspreider van Vrij Nederland te Baarlo

_ Verborgen Front •

Masthoff, Peter Jack 18-08-1923 Plasjoe (Ned. Ind.) - 22-03-2003 Laren ‧ VN4
(m | 540 | Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland | Wassenaar)

Nieuwsbulletin; uitgegeven door 'Vrij Nederland' Aanvankelijk werd het Haagse nieuwsbulletin van Vrij Nederland door een koerierster naar Wassenaar gebracht en daar verspreid. Door het uitvallen der elektriciteit werd de behoefte aan nieuws echter steeds groter en daarom ging men er eind 1944 toe over de uitgave in Wassenaar zelf te verzorgen. Toen werd alleen de kopij dagelijks door een koerierster uit Den Haag gehaald en ter plaatse aangevuld met het laatste nieuws en eigen berichten.

_ Afscheidsbulletin; speciale uitgave voor Wassenaar • gezinskaart • huwelijksadvertentie • overlijdensbericht • DOP •

Maurice, Jan ‧ VN2
Meertens, J.R. ‧ VN5

Meijer, Gerda Hanna (Geertje/Gerda) ‧ 13-06-1923 Leiden (ZH) - 19-01-2014 ‧

Verleende hulp aan Joodse onderduikers in Amsterdam. Kreeg van Jacoba van Tongeren opdracht om samen met Madeline van Geuns zorg te dragen voor een groep ondergedoken studenten in een buitenhuis van de jurist Von Baumhauer in Nunspeet (de Studenten-Centrale). Vanwege risico gevaar werd deze opgeheven en Gerda en Madeline verhuisden door naar het verscholen dorp dat werd geleid door de familie Bakker waar ze bij in trokken en koerierster werden. Later verrichtte Gerda ook koerierswerk voor Vrij Nederland.

_ Weggum.com 01 • Weggum.com 02 • Jacoba van Tongeren en de onbekende verzetshelden van Groep 2000 (1940–1945) •

Meurs-van der Burg, Wilhelmina Maria (Mia) van ‧ 28-11-1910 Rotterdam (ZH) - 28-08-2001 ‧

Mia werkte in de oorlogsjaren ondermeer mee aan het illegale Oranje-bulletin, het Parool, Vrij Nederland en Trouw. Ook gaf ze hulp aan onderduikers door ze te begeleiden naar adressen.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • beeldbank Schiedam • Huwelijk • Archief van Meurs-van der Burg • Het opgejaagde leven van Gerrit Jan van Heuven Goedhart • De groene Amsterdammer; Maria van Meurs, journaliste • Het Parool 10-02-1990; Een 'histoire intime' van het Parool •

Mierlo, J.M.H. van ‧ VN5
Mol, R. ‧ VN5

Molen, dr. Gesina van der 20-01-1892 Baflo - 09-10-1978 Aerdenhout ‧ VN3

redde talrijke Joodse kinderen het leven. Ze wist onder andere kinderen weg te smokkelen uit het Joodse kindertehuis aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam. In 1943 was zij een van de grondleggers van verzetsblad Trouw. In 1942 publiceerde ze anoniem de brochure Bezettingsrecht, bedoeld om de onderdrukte Nederlanders een hart onder de riem te steken.

Moorhoff, Ernst ‧ 22-05-1914 Haarlem (NH) ‧

Verspreider Moorhoff was opgepakt. ‘Foute’ Nederlanders hadden bij hem ‘Vrij Nederland’ gezien en dit gemeld. Moorhoff werd vervolgens bedreigd dat ze diens vrouw, pas terug uit het ziekenhuis na een zware bevalling, ook zouden arresteren en verhoren. Onder die druk bezweek Moorhoff en noemde de naam van Lohmann, de hoofdverspreider van ‘Vrij Nederland’ in Haarlem.

_ De ondergrondse pers in Haarlem 1940-1945; De ‘Vrij Nederland-verraadzaak’ • WwW Militieregister H'lem •

Mos, Leendert (Leen) ‧ 30-09-1917 Scheveningen (ZH) - 13-06-2010 Den Haag (ZH) ‧

Leen Mos stapte als verspreider over van VN naar Trouw na een gesprek met Gesina van der Molen

_ Trouw 01-05-2010; Ons zwakke punt is de redactie •

Mulder, J. ‧ VN5
Mulder, W. ‧ VN5

| N |

Nadort, Pieter Johannes ‧ 10-11-1907 Amsterdam (NH) - 25-09-1988 Weesp (NH) ‧ VN3

Medewerker van het illegale Vrij Nederland.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Politierapporten '40-'45 A'dam • Gedenkboek Oranjehotel • Archiefkaart A'dam •

Nagtegaal, Jan Willem Gerrit ‧ 27-7-1911 Utrecht (UT) - 12-04-1988 ‧

Nagtegaal komt voor in een lijst van veroordeelden inzake de illegale pers in WO2. Na een een verblijf in het Oranjehotel te Scheveningen (30 april 1941 t/m 28 februari 1942) werd hij tot 2 ½ maand tuchthuis veroordeeld in Rheinbach. Hij zou zich hebben beziggehouden met het illegale Vrij Nederland. Hij wist het te overleven zo blijkt uit de verdere gegevens. Anderen die in diezelfde lijst voorkomen hebben het zwaarder gehad en werden geregeld tot 2 ½ jaar tuchthuis veroordeeld!

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel • online-begraafplaatsen •

Namen, mr. Arie Hermanus van 29-10-1913 Amsterdam - 08-12-2000 Amersfoort ‧ VN3

Nedermeer, C. ‧ VN5
Nes, R. de ‧ VN4

Neut, Geertje Emmetje (Gé) van der ‧ 16-05-1912 Haarlemmermeer (NH) ‧

Gé behoorde tot de groep illegale werkers bij Vrij Nederland, samen met broer Jan, maar verspreidde later ook de illegale Trouw. Als de meeste VN-medewerkers in 1941 worden gearresteerd, sluit Gé van der Neut zich aan bij Groep 2000. Onder leiding van Jacoba zorgt Gé er samen met Madeline van Geuns voor dat de voedselbonnen vanuit het centraal-depot bij de verschillende wijkverzorgers komen. Met introductiebrieven van de Amsterdamse Kerkenraad ging ze het land in om predikanten te vragen om voedselbonnen voor de onderduikers in Amsterdam. Verloofde van ds. Klaas Beks

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Jacobavan Tongeren.nl; Gé van der Neut • Archiefkaart A'dam •

Neut, J.N. van der ‧ VN3

Neut, Jan Tijmen van der 26-02-1921 Amsterdam - 15-04-1945 Siegburg ‧ VN1, 5, 7

was een van de oprichters van Vrij Nederland. Hij wist hiervoor geld in te zamelen ter financiering. Ook verspreidde hij het blad en trachtte hij in het land adressen te vinden waar het kon worden herstencild. Verzamelde tevens spionagemateriaal om naar Engeland verzonden te worden.

Nève, Édouard de ‧ VN3
Nienhuis, J. ‧ VN5

Niezink, Gerhardus Jan (Gerard) 02-01-1921 Wierden - 19-11-1999 Wierden

In 1940 werd Gerard Niezink, verzetsnaam De Kleine Muis, benaderd voor de verspreiding van het illegale blad Vrij Nederland en later Trouw dat in aantallen van 1000 stuks p/m werd verspreid. Hij hield zich tevens bzeig met de verzorging van persoonsbewijzen en bonkaarten voor onderduikers. Daarnaast decodeerde hij radioberichten voor materiaaldroppingen.

_ Vrijheid Wierden/Enter; WIERDEN CENTRUM – KLEINE MUIS • online-begraafplaatsen •

Nijhof, H.J. ‧ VN4

Nijhuis-Janssen, Jansje (Annie) ‧ 18-03-1910 Den Haag (ZH) - 23-01-1945 Ravensbrück (DE) ‧

Verspreidde naast communistische lectuur ook Vrij Nederland.

_ Gedenkboek gevallen verzetsstrijders CPN; Den Haag/"stad", M-Z. 1945-1946 img.33 • OGS • overlijdensakte D'Haag •

Nolte, Dr. Maria Elisabeth (Mies) 03-07-1899 Amsterdam - 13-03-1986

Partner van Gezina van der Molen

_ Elisarolle.com; Queer places •

Noordenbos, P. ‧ VN4

Noorduijn, Arnold 11-06-1912 Den Helder (NH) ‧ VN4

_ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar • Archiefkaart A'dam • geneanet •

| O |

Onderwater, N.H. ‧ VN4

Okma, prof. mr. Nicolaas ‧ 24-12-1904 Sneek (FR) - 14-07-1955 Amsterdam (NH) ‧

Mederker van het illegale Vrij Nederland. Vanaf 23-05-1941 tot en met 19-12-1941 18 maanden opgesloten in het oranjehotel. Op enig moment vastgezeten in het gijzelaarskamp St. Michielsgestel.

_ Huygens • Gedenkboek Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam • In memoriam • Overlijdensadvertentie •

Oost, R. ‧ VN5
Oosterhout, N. van ‧ VN5

Osinga, Lambertus 12-08-1913 Hoorn - 22-05-1985 Zeist
(m | 977 | Vrij Nederland; nieuw bulletin voor West-Friesland | Hoorn)

Na het uitbreken van de Spoorwegstaking zetten Osinga, verspreider van het landelijke Vrij Nederland, en H. van Hulst met medewerking van ir. C. Rietsema, W. Blok en A.W. Goetmakers een gewestelijke editie van Vrij Nederland voor West-Friesland op. Vrij regelmatig verscheen een editie voor Hoorn en twee maal per week een editie voor oostelijk WestFriesland.

_ Vrij Nederland : nieuwsbulletin voor West-Friesland 19-05-1945 • WwW militieregister • Gedenkboek VHK • WwW huwelijk ouders • webtrees •

Otto, H.D.R. ‧ VN5
Ouwerkerk, S. ‧ VN4

Oven, Jacoba van ‧ VN7

_ Het ontstaan van Vrij Nederland 1940-1941 •

Overeem, Jan (van) 03-06-1917 Baarn - 09-02-1945 Zaandam ‧ VN5
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Van Overeem blijkt volgens archiefkaart te Amsterdam, Overeem te zijn. Letterzetter. Drukte vanaf 1941 in grote hoeveelheden illegale pamfletten en brochures in oplages van tienduizenden exemplaren, waaronder Vrij Nederland. Sedert 1943 werd tevens het illegale blad Trouw gedrukt. Op 29 januari 1945 overviel de Sipo de drukkerij. Iedereen werd gearresteerd.

Op 9 februari werd Overeem, samen met negen andere personen, in het kader van een represaille op de loswal van de Prins Hendrikkade in Zaandam gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • archiefkaart • Trouw •

| P |

Parqui-Batelaan, wed. Ansje Emma ‧ ‧ 1913 - 19-12-1983 Wassenaar (ZH) ‧ p.t.o. Wassenaar (ZH) ‧ VN4

Ansje Emma was als koerierster betrokken bij de vervaardiging van het illegale blad Nieuwsbulletin en Vrij Nederland.

_ Gedenkboek VHK p.89 • Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar • overlijdensadvertentie • overlijdensakte Parqui •

Parreren, Anna Elisabeth (Bep) van ‧ 02-10-1901 Amsterdam (NH) - 1990 ‧

Kantoorbediende. Verspreidde illegale lectuur, ondermeer Vrij Nederland. Op het moment dat ze distributieambtenaar werd was ze ook lid van Groep 2000. Ze verstrekte bonkaarten⁴ aan onderduikers, vervalste persoonsbewijzen, stamkaart-acties, maakte vingerafdrukken en stempelde bonnen. In '44 stond ze aan het hoofd van het Distributie Contact, te weten Kring 1400 van het Distributie Kantoor Borgerstraat.

_ Groep 2000 •

Peerenboom, Jacob Frans ‧ 22-12-1918 Leiden (ZH) ‧ VN5

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' •

Pellicaan, Johannes Christoffel (Jo) 12-05-1907 Roosendaal en Nispen - 21-11-1971 Amsterdam ‧ VN3

was directeur van een christelijke patroonsbond. Zorgde voor de drukkers en voor de papierverschaffing.

Peppink, Jan 29-07-1918 Meppel - 02-09-1942 Kiel ‧ VN1, 5, 7

was de leider van verzetsgroep Nederland Vrij. Verrichtte spionage werkzaamheden. Het is aan hem te danken dat hij voor het tweede nummer belsag kan leggen op een verklaring van minister Kleffens, inzake de Duitse aanval op de koninklijke familie. Heeft ook rechtstreekse briefwisseligen met hem gehad en ook metprof. Gerbrandy. Hierdoor was het contact met de regering in Londen gelegd. (zie ook het Groep 2000 project

Perk, Elbert ‧ 16-07-1894 Amsterdam (NH) - 01-11-1956 Amsterdam (NH) ‧

Perk was betrokken bij het illegale Vrij Nederland.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • gedenkboek Oranjehotel • paspoort aanvraag A'dam • Archiefkaart A'dam •

Pieron, Ch. ‧ VN5

Pik, Dina ‧ later Leenheers-Pik ‧ 29-04-1920 Goes (ZL) - 06-04-2008 Goes (ZL) ‧

Dina Pik hielp in de bezettingsjaren bij de verspreiding van het illegale Vrij Nederland, geld, voedsel en distributiekaarten, die afkomstig waren van overvallen in Goes en omgeving.

_ de Stem 30 oktober 1982 | pagina 17 • Provinciale Zeeuwse Courant 28 april 1990 | pagina 47 • Provinciale Zeeuwse Courant 30 oktober 1982 | pagina 39 • overlijdensadvertentie • geboorte aankondiging • huwelijks vermelding •

Poetiraij, Georgine Eveline (Evie) ‧ 13-06-1918 Besoeki (NOI) - 27-08-2016 Jakarta (NOI) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧

Evie was net als Soetiasmi (Mimi) Soejono, Toeti Soedjanadiwirja en Theresia (Trees) Heijligers (1915) koerierster voor de groep Perhimpoenan Indonesia in Amsterdam.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Bevrijding Intercultureel • WO2 biografieën • Archiefkaart A'dam • 4 en 5 mei Amsterdam Zuid-Oost; Educatieproject Echte Helden • Huygens •

Polder, Dirk (Dick) van den 23-09-1934 Rotterdam - 21-10-2013 Rotterdam

De melkbezorger Jan van den Polder, vader van Dick, was werkzaam voor Coöp de Vooruitgang. Tevens was hij betrokken bij de distributie van het illegale Vrij Nederland in Kralingen. Dick hielp hem daarbij.

_ Gezinskaart R'dam ouders • Wikipedia •

Polder, Jan van den 19-08-1909 Rotterdam - 11-06-1967 Rotterdam

De melkbezorger Van den Polder was werkzaam voor Coöp de Vooruitgang. Tevens was hij betrokken bij de distributie van het illegale Vrij Nederland in Kralingen, R'dam mede met behulp van zijn zoon, Dick.

_ De Oud Rotterdammer; Kralingen, ik heb je lief • Huwelijksakte R'dam • Gezinskaart R'dam • overlijdensadvertentie •

Poldervaart, Menno Victor 23-06-1917 Utrecht - 01-11-1979 Friesland

Poldervaart col­por­teerde al in 1933 met het anti-​fascistische blad Junge Front. Menno kwam in de zomer van 1943 in con­tact met de mensen achter het sinds twee jaar ver­schi­j­nende blad Vrij Ned­er­land. Gedurende een half jaar werd bij De West­friese Kerk­bode met wis­se­lende tussen­pozen die ille­gale blad gedrukt.

_ het geheugen van Schagen •

Poldervaart-Snoek, Corrie ‧ 1915-1994 ‧

Als koerier­ster en echtgenote van Menno Victor Pold­er­vaart (1917-1979) was Cor­rie zeer actief in het verzet in Scha­gen. Pold­er­vaart col­por­teerde in die tijd met het anti-​fascistische blad „Junge Front”. Hij vond in Cor­rie, als telg uit een beli­j­dend com­mu­nis­tisch nest, een actief mede­stander. In de zomer van 1943 kwa­men Menno en Cor­rie in aan­rak­ing met de mensen achter het, toen sinds twee jaar ver­schi­j­nende, verzets­blad Vrij-​Nederland.

_ Geheugen van Schagen •

Pronk, Joris Daniël ‧ 18-06-1908 Den Haag (ZH) - 04-09-1944 Vught (NB) ‧ VN5

_ OGS •

Puls, Martinus Bernardus Antonius ‧ 29-08-1892 Amsterdam (NH) - 03-03-1982 Amsterdam (NH) ‧

Puls was betrokken bij het illegale Vrij Nederland.

_ gedenkboek Oranjehotel • DMO • Gedenkboek VHK p.190 • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam •

Putter, Gerardus Marie Theodorus ‧ 18-11-1911 Amsterdam (NH) - 10-12-1942 Scheveningen (ZH) ‧

Chauffeur/monteur. Werd gearresteerd op 30 april 1942 wegens wapenbezit.

Hij werd op 1 december 1942 gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte. Lichaam was tot december 2009 niet geïdentificeerd en lag naamloos begraven op het Ereveld te Loenen. Dankzij een hernieuwd onderzoek door middel van DNA is vast komen te staan dat de heer Putter 1 van de tot dan toe 28 onbekende slachtoffers was van de Waalsdorpervlakte. Op 23 december 2009 is de familie ingelicht over de DNA-match. Sinds 27 januari 2010 staat nu zijn naam op zijn graf vermeld, in plaats van de tekst 'onbekende Nederlander'

_ Erepeleton • Oranjehotel •

| Q |

Quant, Pieter Cornelis (Piet) ‧ 26-09-1902 Rotterdam - 11-08-1944 Vught ‧ T9

Piet gaf leiding aan de groep Quant, welke uit maximaal 30 personen heeft bestaan. Voor zijn spionageactiviteiten functioneerde hij net als Daan Kloosterman onder DC Piet Kloosterman. Hij wisselde intensief spionage-informatie uit met een inspecteur verzekeringen in Vlissingen, Christiaan S. Luitwieler. Piet was een belangrijke verbindingsman voor de ID tussen Zeeland en Brabant. Hij was ook verbonden aan Vrij Nederland. Zijn groep verzorgde een honderdtal onderduikers. De bonkaarten die nodig waren, kreeg hij van Trouw. In het najaar van 1943 kwam er een overeenkomst tot stand tussen Trouw en de LO, waarbij de verzetskrant het leveren van bonkaarten overdroeg aan de LO.

_ Scouting in de oorlog •

| R |

Raad, Klaas de ‧ 19-04-1900 Oude Pekela - 15-01-1945 Neuengamme ‧ T9

De Raad was leraar aan de Gereformeerde mulo in Hoogeveen tot 1943. In 1940 ging hij al in het verzet, verspreidde pamfletten en later de bladen Vrij Nederland en Trouw. Hij organiseerde het verzet van de destijds illegale A.R.-partij. Daartoe hield De Raad spreekbeurten in Drenthe en Groningen en groeide zo uit tot een landelijke verzetsman.

_ Geheugen van Drenthe •

Radersma, Roelof Gjalt ‧ 14-05-1902 Groningen (GR) - 19-09- 1944 te Exloo (DR) ‧ VN5

_ OVCG •

Randwijk, Hendrik Mattheus (Henk) van 09-11-1909 Gorinchem - 13-05-1966 Purmerend ‧ VN3

Onderwijzer en schrijver/dichter. Verzetsleider en eerste hoofdrecateur Vrij Nederland.

Randwijk-Henstra, Ada van 24-10-1911 Veere - 15-10-2013 Amsterdam

Ranzijn, Johannes ‧ 23-10-1921 Alkmaar (NH) - 04-036-2000 Oirschot (NB) ‧

Johannes Ranzijn staat vermeld op een lijst van personen die veroordeeld zijn vanwege hun betrokkenheid bij de illegale pers tijdens WO2. Na een verblijf in het Oranjehotel (mei 1941 tot ca maart 1942) werd hij schuldig bevonden door het maken en verspreiden van vlugschriften e.d. en naar Rheinbach, Lengsdorf gestuurd.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Gedenkboek Oranjehotel • genealogie-online •

Reichert, F.P. ‧ VN5

Reigersman, Jhr.mr. André ‧ 06-11-1882 Breda (NB) - 06-02-1945 Bergen-Belsen (Dld) ‧ VN5

_ Brabantse Gesneuvelden • OGS •

Reitema, Frans ‧ 30-08-1877 Beverwijk (NH) - 27-01-1949 Amsterdam (NH) ‧

Chef van een expeditieafdeling. Verspreidde Vrij Nederland¹¹. Hielp onderduikers. Districtshoofd Amsterdam Zuid-West van het wijkwerk van Groep 2000 en beheerder van wijkgebouw 'Irene' aan de Jacob van Lennepkade². Hier vonden bijeenkomsten van de groep plaats met catechesatie als dekmantel. Dit soort bijeenkomsten werden nl toegestaan door de Duiters. Veroordeeld bij het eerste Vrij Nederland-proces (6 maanden gevangenisstraf in 'Oranjehotel'). Na zijn vrijlating in februari 1942 heeft hij zich meteen weer bij Groep 2000 aangesloten.

_ Gedenkboek Oranjehotel • DMO • Jacoba van Tongeren.nl; interview kleinzoon van Frans Reitema • Gedenkboek VHK p.193 • Archiefkaart A'dam • Militieregister A'dam •

Rek, Johannes de 31-01-1902 Rotterdam - 12-03-1945 Rotterdam

Het huis van de drukker Johan de Rek was destijds het centrum van waaruit veel werk werd gedaan, niet alleen voor 'Trouw', maar ook voor 'Het Parool' en 'De Vrije Pers', een gezamelijke uitgave van 'Trouw', 'Het Parool', 'Vrij Nederland', 'De Waarheid' en nog een groep illegale bladen.

NB geboortedaum op de Erelijst is incorrect!

_ Trouw 14-11-1983; Een vergeten stukje Trouw historie • geboorteakte R'dam • overlijdensakte R'dam • OGS • De vrije pers 24-03-1945; Massamoord te Rotterdam •

Reynders jr., Theodorus Wilhelmus 08-05-1918 Wormerveer -17-09-2004 Beverwijk
(m | 969 | Vrij Nederland; nieuwsbulletin voor Kennemerland | Beverwijk)

_ 4 mei Beverwijk • Gedenkboek VHK p.194 • onlinebegraafplaatsen •

Cornelis Rietmulder 28-08-1884 Midedelharnis - 04-10-1943 Voorschoten
(m | 976 | Vrij Nederland | Den Helder)

Cornelis Rietmulder was militair van beroep toen hij in 1916 trouwde met Jacomientje de Fouw. In Terneuzen en Vlissingen kreeg het stel zes kinderen waarna ze vanaf 1935 in Den Helder kwamen wonen. In de oorlogsjaren werkte hij mee aan het herstencilen van het illegale Vrij Nederland.

_ militieregister H'lem • WwW Gezins- en dienstbodenkaart D'Helder • overlijdensadvertentie •

Rij, mr. Cornelis van 07-10-1896 Ridderkerk - 05-05-1958 Amsterdam ‧ VN1, 3

was de leider van de verzetsgroep, verbonden aan Vrij Nederland. Was later de vertaler van Het dagboek van Joseph Goebbels.

Rijn, A.C. van ‧ VN5

Rijnbach, Hermannus (Herman) ‧ 14-02-1902 Smilde (DR) - 28-11-1950 Amsterdam (NH) ‧

Voor de oorlog hielden Hermannus en zijn vrouw Helena Eliza Geertruida Cammelot zich bezig met de jodenzending vanuit de gereformeerde kerk. Op een gegeven moment was hun huis een verdeelpunt voor een aantal verzetskranten o.a. Vrij Nederland, Trouw, en berichten.De kinderen Tanneke en Rietje deden als minderjarige meisjes mee aan de verspreiding van deze berichten en kranten.

_ Dierbaar magazijn; De bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde • 04-05-2023; Wapens smokkelen, Trouw verspreiden: het onwaarschijnlijke leven van verzetsvrouw Lena van Rijnbach •

Rijnbach, Maria Jantje Mercia (Rietje) ‧ 23-07-1934 Amsterdam (NH) - 03-03-2019 New Zealand ‧

Voor de oorlog hielden Hermannus van Rijnbach en zijn vrouw Lena Cammelot zich bezig met de jodenzending vanuit de gereformeerde kerk. Op een gegeven moment was hun huis een verdeelpunt voor een aantal verzetskranten o.a. Vrij Nederland, Trouw, en berichten. Tanneke en haar zusje Rietje deden als minderjarige meisjes mee aan de verspreiding van deze berichten en kranten.

_ Dierbaar magazijn; De bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde • 04-05-2023; Wapens smokkelen, Trouw verspreiden: het onwaarschijnlijke leven van verzetsvrouw Lena van Rijnbach • A memory tree; overlijden • Archiefkaart A'dam •

Rijnbach, Tanneke ‧ 1935 Amsterdam (NH) - overleden ‧

Voor de oorlog hielden Hermannus van Rijnbach en zijn vrouw Lena Cammelot zich bezig met de jodenzending vanuit de gereformeerde kerk. Op een gegeven moment was hun huis een verdeelpunt voor een aantal verzetskranten o.a. Vrij Nederland, Trouw, en berichten. Rietje en haar zusje Tanneke deden als minderjarige meisjes mee aan de verspreiding van deze berichten en kranten.

_ Dierbaar magazijn; De bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde • 04-05-2023; Wapens smokkelen, Trouw verspreiden: het onwaarschijnlijke leven van verzetsvrouw Lena van Rijnbach •

Rijnbach-Cammelot, Helena Eliza Geertruida (Lena) van ‧ 08-09-1906 Middelburg (ZL) - 10-11-1988 Amstelveen (NH) ‧

Voor de oorlog hielden Helena Eliza Geertruida en haar man Hermannus van Rijnbach zich bezig met de jodenzending vanuit de gereformeerde kerk. Op een gegeven moment was hun huis een verdeelpunt voor een aantal verzetskranten o.a. Vrij Nederland, Trouw, en berichten.De kinderen Tanneke en Rietje deden als minderjarige meisjes mee aan de verspreiding van deze berichten en kranten.

_ Dierbaar magazijn; De bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde • Gedenkboek VHK p.200 • 04-05-2023; Wapens smokkelen, Trouw verspreiden: het onwaarschijnlijke leven van verzetsvrouw Lena van Rijnbach •

Rijser, Simon ‧ bron
Rijnswou, P. v. ‧ VN4

Rodriguez, Jozef Marius 05-03-1900 Parimaribo - 21-07-1944 Amersfoort ‧ GL7

Via oud-KNIL'ers raakte hij bij het verzet betrokken. In de nacht van 29 op 30 juni 1944 werd hij gearresteerd als lid van de Vrij Nederlandgroep van Ernest van Geuns, wegens het verspreiden van illegale bladen. Daarnaast zou hij radioberichten uit Londen hebben opgevangen.

_ Commissie komt met voorstel straatnamen en locaties Nijmeegs verzet • Erelijst •

fa. Hendrik Adriaan Marius Roelants ‧ 11-07-1896 Schiedam (ZH) ‧
( m | 983 | Vrij Nederland| Rotterdam)

VN behoorde tot de initiatoren van DE VRIJE PERS te Rotterdam. Het landelijke nummer werd op onregelmatige tijdstippen herdrukt bij de drukkerij Roelants te Schiedam.

_ WwW huwelijksakte • WwW geboorteakte •

Roelfsema ‧ VN5
Roos, E. ‧ VN5
Rooy, Jan de ‧ VN2

Ruhe, Margaretha Wilhelmina Maria (Gré) ‧ 27-07-1920 Amsterdam (NH) - 03-03-2003 Nijmegen (GL) ‧ p.t.o. Amsterdam (NH) ‧

Werkte als koerierster o.a. voor de Groep 2000 en ook voor Vrij Nederland door de vriendinnen Els van Tholen en Bep van Parere waar het illegale blad werd gestencild. Ook nam ze deel aan de overval op een distributiekantoor voor voedselbonnen, waarbij ze bijna een kogel in haar hoofd kreeg. Ze vormde samen met Eltje (Els) Kervers-van Tholen (1915-2007), Anna Elisabeth (Bep) van Parreren (1901-1990) en Geugjen Simon Willem (Tom) Keur (1909-1988) een sabotageploeg waardoor onderduikers vanuit het kantoor van de nodige distributie bescheiden konden worden voorzien. Er werd ook een verkenningsdienst opgezet voor het plegen van overvallen om aan bonkaarten⁴ te komen. Ze was een dochter van eveneens drager van het Verzetsherdenkingskruis Hermanus Gerardus Ruhe (1890-1968)

_ Gedenkboek VHK p.100 • Archiefkaart A'dam • Verhalen uit Amsterdam-West •

| S |

Schaftenaar, Gijs Albertus ‧ 03-10-1909 Harderwijk (GL) - 02-03-1945 Varsseveld (OV) ‧ VN5

In de oorlog was Gijs Albertus Schaftenaar de eigenaar van de juwelierswinkel op de Markt in Harderwijk. Hij woonde in de oorlog samen met zijn vrouw Dini ter Weer boven de winkel. In de loop van de oorlog groeide de winkel uit tot een onderduikadres en een uitvalsbasis van het verzet. Begin 1945 namen de Duitsers vele illegalen gevangen en bij de verhoren werd ook de winkel van Schaftenaar genoemd als illegaliteitsadres. In Harderwijk werden Gijs en Dini gearresteerd. Gijs werd samen met zijn zwager Schutten op 2 maart 1945 samen met nog 44 anderen in de buurt van Varseveld op een boerenerf gefusilleerd als represaille voor een aanslag op een Duitse auto bij Aalten.

_ Harderwijkse Zaken; route Tweede Wereldoorlog • OGS •

Schamp, J. ‧ VN5

Schaper, drs. Bertus Willem ‧ 03-02-1907 Voorburg (ZH) - 16-07-1991 Oegstgeest (ZH) ‧

Journalist en schrijver Bertus Schaper werkte in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale Vrij Nederland.

_ archiefkaart • dbnl • Humanist 02-02-1984; Afscheid van rekenschap • Archiefkaart A'dam • Gezinskaart ouders Delft •

Schermerhorn, prof.Ir. W. ‧ VN3
Schmitz, Jan Wigert Daniel. ‧ VN2

Schol-Kikkert, Jannetje ‧ 13-10-1895 tot 5-8-1986

Jannetje woonde in Hoenderloo, Gelderland en was moeder van negen kinderen. Ze verpreidde de illegale kranten Vrij Nederland, Trouw en Je Maintiendrai. Ook gaven Jannetje en haar man onderdak aan geallieerde parachutisten.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • U.S. NAII List of Dutch Helpers • WwW huwelijksakte •

Schopman, Stephanus Lucas ‧ 17-10-1891 Amsterdam (NH) ‧

Schopman zat 4 jaar lang gevangen wegens de medefinanciering van het illegale Vrij Nederland.

_ Digital Monument Oranjehotel • Gedenkboek Oranjehotel • De Telegraaf 17-12-1976; Komen en gaan •

Schutten, G.J. ‧ VN5

Sennema, Hendrika (Riek) ‧ 07-07-1907 Zuidhorn - 05-06-2003 ‧

_ OVCG • Nederlands dagblad 13-12-1985; Verzetskruis voor mevrouw H. Sennema •

Slotemaker de Bruine, Mr. G.S. ‧ VN3
Smeets, J.H. ‧ VN5
Smid, W. ‧ VN1
Smienk, H. ‧ VN5
Smit, H. ‧ VN4

Smits-Serverus, Gerardina Margaretha ‧ VN5

Snel, Maria Dina ‧ 02-11-1890 Amsterdam - 24-11-1941 Den Haag ‧ VN5

Maria Dina Snel is tijdens de 2de wereldoorlog opgepakt door de Duitsers vanwege haar betrokkenheid bij de illegale pers en in het bijzonder zou dat het dan illegale Vrij Nederland zijn geweest. De Oorlogsgravenstichting vermeldde dat zij is omgekomen in het Oranjehotel te Scheveningen. Zij was toen slechts 51 jaar oud.

_ OGS • Maria Plantsoen Zuidoost • Archiefkaart A'dam • overlijdensadvertentie • DMO •

Snelleman, F. ‧ VN4
Snijder, B. ‧ VN5

Sol, dr. Hendrik Bastiaan (Henk) 17-05-1921 Rotterdam

Sol begon als regionaal verspreider van Vrij nederland voor Rotterdam en omstreken. Vanaf in mei of juni 1943 kreeg hij de opdracht de verspreiding van het illegale Trouw in Brabant en Zeeland te herorganiseren.

_ Trouw 02-05-1883; Henk van Trouw dook bewust onder in de anonimiteit • Gedenkboek VHK p.211 • gezinskaart R'dam •

Somers, G.W. ‧ 27-3-1906 ‧

Betrokken bij Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel •

Somsen, Govert Willem (Ger) ‧ 27-03-1906 Ridderkerk (ZH) ‧ VN3

_ namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Vrij Nederland : nieuwsbulletin voor Midden Noord-Holland 17-05-1945 Purmerend • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam •

Spanjaard, Mientje ‧ 05-06-1921 Soemberketang (NOI) – 19-01-1997 Den Haag (ZH) ‧

Mientje was betrokken bij de vervaardiging van illegale bladen zoals ‘Je maintiendrai’, ‘Vrij Nederland’ en ‘Trouw’ die ze kreeg van een districtleider van de LO in Den Haag, Leo Eliza Voogd (1920-1944) en Maarten Pronk (1923-1944). Ze typte de berichtgeving voor ‘De Bevrijding’, soms ‘De Vrije Katheder’ en nog wat andere kleine blaadjes samen met Moehamad (Iskander) Tamzil (1908) die de redactie voerde en Tengkoe Mohamed Daliloedin (1911) die de drukpers bediende.

_ NV getuigenis • Weggum.com • Bevolkingsregister D'Haag •

Speelman, Jan (oudere broer van Wim)

Speelman, Wim Pieter 20-01-1919 Sellingen - 17-02-1945 Halfweg ‧ VN3, 5

In de loop van 1940 vond Speelman aansluiting bij de redactie van het illegale Vrij Nederland. Hij hielp bij de verspreiding van het blad. Nadat een groot aantal medewerkers was gearresteerd, hielp Speelman het blad in 1941 weer op de been door contact te leggen met de latere hoofdredacteur H.M. van Randwijk. In 1943 was hij samen met Sieuwert Bruins Slot en Gezina van der Molen de grondlegger van de illegale krant Trouw. Ook speelde hij een cruciale rol in de distributie van ervan

Stam, Antonie Hendrik (Ton) 13-10-1919 Rotterdam - 2000; Navigator Radio-officier. Radio-telegrafist bij het Marine-Zendstation. Behoorde tot de leiding van VN (zie ook het Groep 2000 project). Echtgenoot van Lily Duif

Stam, fam. ‧ VN2

Stam, ds.dr. Johannes Jacobus 23-01-1891 Zwolle (OV) - 18-7-1975 Rotterdam (ZH)
(m | 983 | Vrij Nederland | Rotterdam)

_ Nieuw licht op liquidaties knokploegen in Rotterdam 1944-1945; Albert Oosthoek • huwelijksakte Utrecht • Digibron •

Stapel, Gerrit Cornelis 17-12-1912 Alkmaar - 09-02-1945 Zaandam ‧ VN5
(m | 857 | Trouw | Meppel-Amsterdam)

Vanaf 1941 was hij betrokken bij het in zeer grote hoeveelheden vervaardigen van illegaal drukwerk – brochures, pamfletten, gedichten, waarschuwingen, protesten – voor de verzetsorganisatie Vrij Nederland. Daarnaast hield hij zich bezig met het drukken van de illegale bladen Vrij Nederland en, vanaf 1943, Trouw. Na het doorslaan van een eerder gearresteerde Trouw-medewerker, verrichtte de Sipo op maandag 29 januari 1945, ’s morgens om acht uur, een overval in de drukkerij. Hierbij werden Stapel, zijn baas S.J.P. Bakker en zes collega’s gearresteerd.

Op 9 februari 1945 werd Stapel, samen met een negental andere personen, bij een represaille in Zaandam gefusilleerd.

_ Eerebegraafplaats • Oorlogsgravenst. •

Stefes, Pieternella Louisa (Nel) ‧ later ter Heide-Stefes ‧ 25-02-1918 Goes (ZL) ‧

Nel haalde geld op bij notabelen in Meppel ter ondersteuning van onderduikers. Ook bracht ze bij zo’n 20 families maandelijks distributiebonnen en bezorgde ze verzetskranten als Trouw en Vrij Nederland op diverse adressen.

_ Rudi ter Heide; Belevenissen van de verzetsorganisatie rondom Meppel gedurende de jaren ’40-’45 • Bob Evers nieuwsbrief; Koerierster Nel Stefes p.1195 • WwW geboorteakte • WwW huwelijksakte •

Lenie Stegeman; Stelde haar huis open voor de ondergrondse medewerkers van het illegale Vrij Nederland

Stokhuysen, W.F. ‧ VN5
Stoppelenburg, A.J.W. ‧ VN5

Struijs, Gerrit ‧ 01-11-1903 Amsterdam (NH) - 11-12-1993 Amsterdam (NH) ‧

Gerrit Struijs is tijdens WO2 door de Duitsers opgepakt geweest en veroordeeld. Zijn naam staat op een lijst van personen die veroordeeld werden vanwege hun betrokkenheid bij de illegale pers. Verspreider van Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam •

Stufkens, N. ‧ VN3
Stuit, J. ‧ VN4

| T |

Talens, Albert 08-06-1919 Haren Gr. ipv Amsterdam - ?? ‧ VN1

Teerink, Carel Gerrit Jan ‧ 28-08-1917 Hummelo en Keppel (GL) ‧

Betrokken bij het illegale Vrij Nederland.

_ Digitaal monument Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Bevolkingsregister Hummelo en Keppel •

Teerink, Garrit Jan ‧ 12-05-1919 Hummelo en Keppel (GL) ‧

Betrokken bij het illegale Vrij Nederland.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Digitaal monument Oranjehotel • Archiefkaart A'dam • gedenkboek VHK p.220 •

Theil, Adr. ‧ VN4
Theil, Chr. ‧ VN4
Tolk, Jaap ‧ VN2

Tongeren, generaal-majoor b.d. Herman van 16-04-1876 bergen op Zoom - 29-03-1945 Sachsenhausen ‧ VN7

Toen de vrijmetselarij tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi's verboden werd, wist hij een aanzienlijk bedrag van de Ordekas naar het Nederlandse verzet door te sluizen. Zijn dochter Jacoba mocht dit geld gebruiken voor het werk met Groep 2000. (vader van Jacoba)

Tongeren, Jacoba van 14-10-1903 Cimahi City (Ind) - 15-09-1967 Bergen ‧ VN7

Oprichtster en leidster van de verzetsgroep Groep 2000, regio Amsterdam.

Troost, Cornelis (Kees) 12-11-1908 Heinenoord ‧ VN3

Twigt, Dik ‧ VN4

| U |

| V |

Veen, Dirk Douwe Barend (Dick) van pseud. Dickie Douwes 09-04-1915 Boskoop - 19-01-1989 Boskoop
(m | 421 | Metro | Amsterdam)
(m | 624 | De Oranjekrant; vivere militare est | Zeist)
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

Dirk Douwe Barend van Veen, kweker in bomen en planten, was via de Gereformeerde Jongelingsvereniging in de Watergraafsmeer te Amsterdam betrokken geraakt bij het verspreiden van Vrij Nederland. In zijn kwekerij werd VN vanaf eind 1940 totdat begin 1941 de SD binnenviel gestencild. Van Veen dook onder en zwierf door Nederland tot hij in Friesland terecht kwam waar hij opnieuw bij het verzet ging. Veen werd drukker voor het illegale Trouw en later eigenaar van de illegale drukkerij D.A.V.I.D. Tijdens de oolrog heeft hij ook meegewerkt aan de overval op het distributiekantoor in Joure. De opbrengst daarvan kwam ten goede aan onderduikers.

_ archiefkaart • Marten Toonder • in memoriam •

Veldhuijzen, Tom ‧ VN4
Veldhuizen, H. van ‧ VN5

Vellenga, ds. IJme Klazes ‧ 29-12-1896 Oosthem (FR) - 18-06-1968 Meppel (DR) ‧ G

Werkte mee aan het illegale Vrij Nederland.

_ Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • gedenkboek Oranjehotel • genealogie-online • overlijdensadvertentie •

Veltenaar, B.

_ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar •

Veltenaar, H.

_ Nieuwsbulletin / uitg. door Vrij Nederland 20-05-1945 Wassenaar •

Vergeer, G. ‧ VN5
Vergeer, J. ‧ VN5
Vermeulen, Hendrikus Pieter ‧ VN5
Verschoor, J. ‧ VN4

Versluis, Johannes ‧ 16-03-1914 Weltevreden (Ned.Ind.) - 20-08-1944 Siegburg (DU) ‧ VN5

Was betrokken bij de illegale uitgave van Vrij Nederland.

_ Het Vrije Woord p.253 • Doodeboeken Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' •

Verzijl, Prof. J.H.W. ‧ VN3

Vet, Adrianus Cornelis Franciscus de ‧ 23-01-1919 Amsterdam (NH) - 03-03-1945 Dachau (DU) ‧ VN1, 5

Opgepakt wegens spionage en sabotage activiteiten.

Visser, Cornelis (Kees) 14-08-1898 Huizen

Nadat in de oorlog de Zandvoortse drukker Wim Gertenbach gearresteerd was, nam het illegale Parool contact op met Visser, die toen de uitgave van het blad verzorgde. Ook Vrij Nederland werd van maart 1942 af onder andere vervaardigd door de Visser en zijn zetter H. de Groot te Huizen.

_ Het Parool 29-04-1964; Drukker illegale parool krijgt onderscheiding • Gedenkboek VHK p.233 • WwW huwelijk • geboorteakte •

Visser, Emmy ‧ VN2

Visser, Frederik ‧ 07-09-1914 Kampen - 03-05-1945 Neuengamme ‧ VN5

Visser, Gerrit 20-09-1917 Ameland - 31-12-1944 Vaihingen ‧ VN1, 5, 7

Medeoprichter van verzetsblad 'Vrij Nederland (bron)

Vogel, R.M. ‧ VN5
Vreeken, C. ‧ VN4
Vries, H.R de ‧ VN5

| W |

Wassink, Johannes Marinus ‧ 08-11-1897 Apeldoorn (GL) - 13-01-1980 Amsterdam (NH) ‧

Wassink werd tijdens WO2 veroordeeld vanwege diens betrokkenheid bij het dan illegale Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • DMO • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Archiefkaart A'dam •

Wellensiek, Alexander 23-08-1887 Amsterdam - 26-08-1978 Amsterdam ‧ VN3
(m | 965 | Vrij Nederland; Nederland-Oranje | Amsterdam)

_ archiefkaart • RAN • Huygens •

Werkdam, L. ‧ VN4
Wesemann, fam. ‧ VN2

Wienke, Harm ‧ 07-08-1890 Bedum (GR) - 13-11-1976 ‧

Vader van Simon Wienke (1918). Beiden betrokken bij de Trouw-groep. Harm was ook betrokken bij Vrij Nederland. Bood tevens hulp aan joden.

_ OVCG •

Wigt, Johannes Pieter ‧ 08-07-1907 Amsterdam (NH) - 11-08-1981 Amsterdam (NH) ‧

Verspreider van het illegale Vrij Nederland.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • Digitaal Monument Oranjehotel • Militieregister A'dam • Archiefkaart A'dam • vermelding van overlijden •

Wijck, Adri van ‧ VN2
Willemse, Mej. M. ‧ VN4

Willemse, mr. Hendrik (Hein) 08-07-1902 Utrecht - 15-08-1958 Rotterdam
(m | 983 | Vrij Nederland | Rotterdam)

Willemse was een Rotterdamse scheepvaartman die tot zijn onverwachte dood twee jaar deel uitmaakte van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Voormalige vrijzinnig-democraat. Was directeur van een Rotterdamse rederij en cargadoorsbedrijf en had zitting in de gemeenteraad van de havenstad. Was in die raad sinds eind 1955 fractievoorzitter. Een actieve, veelzijdige man, die vooral in Rotterdam zeer gewaardeerd was. Hij werkte in de oorlogsjaren mee aan het dan illegale Vrij Nederland te Rotterdam.

_ parlement.com • in memoriam •

Woldijk jr., Jan Nicolaas 20-06-1922 Deventer ‧ VN4

Woldijk jr werkte in de oorlogsjaren mee aan het illegale Nieuwsbulletin; uitgegeven door 'Vrij Nederland' te Wassenaar. Aanvankelijk werd het Haagse nieuwsbulletin van Vrij Nederland door een koerierster naar Wassenaar gebracht en daar verspreid. Door het uitvallen der elektriciteit werd de behoefte aan nieuws echter steeds groter en daarom ging men er eind 1944 toe over de uitgave in Wassenaar zelf te verzorgen. Toen werd alleen de kopij dagelijks door een koerierster uit Den Haag gehaald en ter plaatse aangevuld met het laatste nieuws en eigen berichten.

_ Afscheidsbulletin; speciale uitgave voor Wassenaar 20-05-1945 • gementearchief Wassenaar •

Wolf, M.J. van der ‧ VN5

Wolters, Geselina Gerarda Menny (Lien) ‧ 15-03-1913 Groningen (GR) ‧

Lien stencilde en typte berichten van de BBC voor de illegale krant Trouw in Amsterdam. Ook verspreidde ze andere illegale kranten zoals Het Parool en Vrij Nederland. Daarnaast gaf ze onderdak aan twee Joodse meisjes en deed koerierswerk naar onder andere Friesland en Overijssel. Daar werd haar gevraagd om wapens te verplaatsen, maar dit ging Lien een stap te ver.

_ Trouw 26 januari 2024; Wie waren de 288 ‘Vrouwen van Trouw’? • Archiefkaart A'dam •

| X |

| Y |

| Z |

Zaal, Fam. v.d. ‧ VN4
Zanten, J. van ‧ VN4

Zeeuw, Arie de ‧ 16-11-1922 Sommelsdijk (ZH) - 23-02-2008 ‧

Arie was actief voor het illegale Vrij Nederland. Hij werd opgepakt en verhoord in het Oranjehotel te Scheveningen (25 mei 1941 t/m 8 maart 1942) en werd tot 1 ½ jaar tuchtstraf in Bochum veroordeeld.

_ Gedenkboek Oranjehotel • Namenlijst betreffende de behandeling van het proces tegen de 'groep Fonteyn' • gezinskaart ouders A'dam • overlijdensadvertentie echtgenote •

Zeeuw, Gerrit Huig de 06-09-1917 Leiden - 17-04-1943 Neuengamme ‧ VN1

Gert raakt betrokken bij het verzet via de Amsterdamse student Ad de Jonge. Gert had De Jonge leren kennen binnen de S.D.S.C. Na de capitulatie besluiten Gert en Ad samen met de studenten J. Mol (Leiden) en Pieter Noteboom (Groningen) een illegale krant uit te geven, de verzetskrant Uit de woestijn.

_ Erasmiaans.nl •

Zee, Wiepke van der 06-05-1918 Hindeloopen - 06-06-1944 Overveen

In Oosterhesselen was Wiepke commandant van de Ordedienst en deed hij als lid van de KP mee aan de voorbereiding van overvallen op de distributiekantoren in Oosterhesselen, Sleen en Zwinderen. Onder andere gaf hij valse ontvangstbewijzen af in verband met de verplichte inlevering van radio's. Ook verspreidde Van der Zee de illegale bladen Vrij Nederland en Trouw. Gecrashte geallieerde piloten konden eveneens op zijn hulp rekenen.

_ WO2slachtoffers •

Ziekenoppasser, Eliëzer (Leo) ‧ 25-12-1911 Rotterdam (ZH) - 09-04-1943 Sobibor (PL) ‧

De communistische Leo werd gearresteerd op het vermoeden dat hij het illegale Vrij Nederland verspreidde maar werd wegens gebrek aan bewijs weer vrijgelaten. Samen met zijn vrouw waren ze vermoeddelijk betrokken bij hulp aan joodse onderduikers.

_ Rudi Harthoorn; Communistische verzetsmensen Den Haag •

Zijl, Lammert 19-05-1915 Amsterdam - 18-01-1958 Rheinbach ‧ VN1

Zijtveld, Cornelis van 17-03-1920 Badhoevedorp - 09-04-1944 Neuengamme ‧ VN1

Bronnen algemeen:

• Wikipedia: Vrij Nederland
  

Literatuur:

• Het clandestiene boek 1940-1945
  

In de media:

• Leden verzetsgroep Vrij Nederland bezoeken redactie
  
• Een calvinistische afkeer van liegen
  

Project status:

Update: 16-08-2024
Start project: 20-10-2016

Namen totaal: 399

Maker project: Dimitri Gazan
contact: info@neerlandschverzetsmonument.nl