Adriaan Pieter Mari van Oordt

Op 29 november 1871 overlijdt Evert Jan Brill, 60 jaar oud. De boekhandel en boekdrukkerij E. J. Brill worden te koop aangeboden. Adriaan Pieter Marie van Oordt wil het bedrijf wel kopen. Hij heeft een studie theologie afgerond en een rondreis gemaakt door Amerika. Van Oordt begint aan een dissertatie, maar maakt die niet af en wordt ook geen dominee. In 1871 trouwt hij met Julain Christiana Arnold en zij gaan in Leiden wonen. Hij begint daar een studie rechten en als het bedrijf Brill in 1871 ter verkoop wordt aangeboden stopt hij met zijn studie en koopt de boekhandel en de boekdrukkerij. Bij deze koop waren inbegrepen: de panden Rapenburg 68-70 (boekwinkel, woonhuis en uitgeverij) en het daarachter gelegen pand, de drukkerij zelf. Ook alle letterkasten, persen, papiervoorraden, titels van het uitgeversfonds met bijbehorende rechten. Van Oordt zet het bedrijf voort onder de naam E. J. Brill, een naam met internationale allure.

Van Oordt weet niets van het drukken van boeken en vraagt zijn vriend Frans de Stoppelaar als mededirecteur. Frans Stoppelaar geeft Nederlands aan het Rijks Hoogere Burgerschool te Deventer. Vanaf 17 oktober 1872 vormen Van Oordt en De Stoppelaar samen de directie van de firma E. J. Brill. Wel maken verschillende mensen zich zorgen omdat deze nieuwe directie geen enkele ervaring heeft met het drukken en uitgeven van publicaties. Toch lukt het Van Oordt en De Stoppelaar de internationale reputatie van de firma E.J. Brill verder uit te bouwen. Zij ontvangen verscheidene buitenlandse eerbewijzen. In 1873 krijgt de firma E. J. Brill op de Wereldtentoonstelling in Wenen een gouden medaille voor haar “Oosterse Drukken”. Dit was eigenlijk een postuum eerbetoon voor Evert Jan Brill. Op de Parijse Wereldtentoonstelling van 1878 won het bedrijf ook een gouden medaille. Van Oordt wordt in 1883 door de koning van Italië benoemd tot ridder in de Kroonorde vanwege zijn verdiensten als uitgever; hij ontvangt in 1889 van de sultan van het Ottomaanse rijk het commandeurskruis in de Orde van Medjidié en wordt in datzelfde jaar door de Zweedse Koning geridderd in de Orde van Wasa. De Stoppelaar wordt door Koning Willem III benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Adriaan van Oordt sterft op 31 december 1903 en Frans de Stoppelaar op 8 juni 1906. Beiden worden begraven op de begraafplaats Groenesteeg. Adriaan van Oordt ligt in keldergraf 146c, vak B; Frans de Stoppelaar ligt begraven in zandgraf 744, vak K. In het boek Brill 325 jaar uitgeven in dienst van de wetenschap, dat is verschenen bij het 325-jarig bestaan van de firma Brill in 2008, staat over Van Oordt en De Stoppelaar: “Zij hadden hun gehele leven gezamenlijk opgetrokken en zetten hun samenzijn na hun dood voort”. Overigens is Evert Jan Brill ook begraven op de Groenesteeg (zandgraf 188, vak F). In het jubileumboek Leidse Glorie - Rondleiding over de historische begraafplaats Groenesteeg worden Evert Jan Brill en de firma Brill ook besproken.