Bernardus Marinus (Ben) Vermolen

De Vermolen-molen is één van de twee draaimolens die zich op het Anton Pieckplein bevinden. Deze draaimolen heeft een zeer rijke historie. Al in 1895 koopt Bernardus Giezen deze molen van de familie Leander. Hij reist in het begin hoofdzakelijk door de Gelderse Achterhoek rond met deze molen. Later gaat hij ook kermissen in Brabant aandoen. Oorspronkelijk werd de molen met de hand aangedreven, wat zeer zwaar werk was. Later werd dit door twee paarden (om en om) gedaan. De eerste verlichting van de molen bestond in het vroege begin van de 20e eeuw uit Carbidlampen. Later werden andersoortige gaslampen en petroleumlampen gebruikt. Pas ruim in het tweede decennium werd voor het eerst elektrische verlichting aangebracht. In 1925 werd de molen uiteindelijk voor het eerst met een elektromotor uitgerust en konden de paarden gaan genieten van hun welverdiend pensioen.

Het transport van de molen gebeurde in die tijd met boerenwagens, later werd een vrachtwagen aangeschaft die drie maal op en neer moest rijden om de molen van plaats naar plaats te brengen. Het uiterlijk van de molen is in de loop van die vroege jaren verschillende malen verfraaid. Telkens werden er nieuwe beeldhouwwerken als paarden en leeuwenkoppen aan toe gevoegd. Muziek kwam in de beginjaren van een hoornspeler die ook op de trom sloeg. Later, toen Giezen meer geld had, kon hij een cilinderorgel huren in Rotterdam, wat hij aan het eind van ieder seizoen weer terugbracht. In 1913 werd voor het eerst een draaiorgel geplaatst. Een 52 toets Gasparini. Vanaf die tijd heeft er altijd een orgel in de molen gestaan. Tot 1942 heeft Giezen met de molen gereisd, daarna werd het bedrijf overgenomen door zijn stiefzonen Ben en Frans Vermolen.

De gebroeders Vermolen waren met deze draaimolen graag geziene gasten op de Nederlandse kermissen. Het bedrijf breidde zich langzaam uit met andere attracties. De broers gingen dan ook los van elkaar reizen, maar waren nog steeds beiden verantwoordelijk voor de molen. De bezetting van de molen veranderde. De gondels, galawagens, arrensleeën en zestien paarden werden deels vervangen door meer moderne attributen als auto's, fietsen, motoren en vliegtuigen. Deze werden bij de firma l'Autopède in Gent aangeschaft en voor het eerst geplaatst op de Kaatsheuvelse kermis van 1957. Tot 1975 heeft Ben Vermolen met de molen gereisd. Daarna ging zijn zoon Johan dat doen. Hij kwam op veel vaste plaatsen. Zo is de molen 98 jaar achter elkaar in het Brabantse Gennep geweest. De molen kreeg ook succes in Duitsland, en omdat deze zo in de smaak viel werd besloten hem in oude luister terug te brengen.

In 1986 werd Johan Vermolen gevraagd mee te gaan met de molen naar de wereldtentoonstelling in het Canadeese Vancouver. Om de vaste kermissen in Nederland niet te laten schieten, werd van reserveonderdelen een kopie van het origineel gebouwd welke in Nederland bleef. In de originele molen werd een 59 toets Richter-orgel aangeschaft, het bestaande Carl Frei-orgel ging in de kopie. De kopiemolen komt na de wereldtentoonstelling in de handen van Wout Brinksma. Hij heeft de molen in oorspronkelijke staat teruggebracht en reisde er voornamelijk mee door Duitsland.

De originele molen had in Canada geen groot succes. En de molen dreigde bij terugkeer in Nederland voorgoed voor de kermissen verloren te gaan. De molen werd in Canada dan ook verkocht en kreeg een plaats in een winkelcentrum. Johan Vermolen ging regelmatig op en neer voor onderhoud. Alex Lemmens (onder Eftelingkenners beter bekend als Lex Lemmens, hoofd TD van de Efteling in de jaren '80 en '90) kende het bestaan van de molen en trok zich het lot van de molen aan. Mede dankzij zijn inspanningen werd de Vermolenmolen door Efteling gekocht en teruggehaald naar Nederland. In Nederland kreeg hij ook zijn oorspronkelijke Carl Frei-orgel weer terug. De firma Wood Design, het bedrijf dat Johan Vermolen ondertussen had opgericht, heeft de molen weer in oude luister hersteld. En zo is de molen in de Efteling terecht gekomen waar hij nog dag in, dag uit zijn rondjes draait voor vele enthousiaste bezoekers.