Cornelis Pietersz 'den Ouden' van Driel

http://www.voorouder.nl/getperson.php?personID=I9643&tree=voorouders

http://gw4.geneanet.org/index.php3?b=marinus43&lang=en;p=cornelis+p...

Owner and occupier of the most south westerly homestead in the polder Oudeland IJsselmonde.

"waarsman (1521-1529,1532-1548), geboren circa 1485 te Oost-IJsselmonde, overleden 1555 te Oost-IJsselmonde. CornelisPietersz. den ouden alias Neel Dircks; geboren naar schatting rond 1485, overleden 1555 te Oost-IJsselmonde. Hij waswaarsman (1521-1529, 1532-1548) en hoogheemraad (1530-1554) van de vier polders van West-IJsselmonde en heemraad vanOost-IJsselmonde (tot 1553). In een register van verkochte domeinen van de keizer is een rente opgenomen, verkocht inhet jaar 1542: "Je Henry Stercke / conseilleur tresorier de l'ordre et Receveur qual. des finances de l'empereur /confesse avoir receu de Heynrick Claes Claeszone / et Cornelis Pieter Dircxs de IJsselmonde / la som(m)e de quatre vingtseize livres du prix de quarante groz monn.de flandres la livre". [Ik Henry Stercke / raad en thesaurier van staat engequalificeerd ontvanger van de middelen van de keizer/ beken ontvangen te hebben van Hendrick Claes Claeszone / enPieter Dircxsz. van IJsselmonde / de somma van 96 pond en 40groten Vlaams het pond]. Behalve dat de verkochte renteduidt op een behoorlijke welstand van Cornelis Pietersz., levert deze vermelding het bewijs dat hij een zoon was vanPieter Dircksz. Cornelis Pietersz. was vernoemd naar zijn grootvader van moederszijde Cornelis (Neel) Dircksz. vanDriel. Opmerkelijk is dat deze vernoeming "Neel Dircken" enkele malen volledig d.w.z. inclusief het patroniem, in debronnen voorkomt (1543, 1559, 1568). Volgens een oude "Memorij" opgesteld aan het begin van de zeventiende eeuw doorCornelis van Beveren, bezat de familie van Driel o.a. het "derde weer" in West-Barendrecht, "toebehorende CornelisClaesz. van Driel (in Dordrecht) met Cornelis Pietersz.alias Neel Dircken". In 1534 werd Cornelis Pietersz. vermeld als"d' Oude", dit om hem te onderscheiden van zijn in Ridderkerk gevestigde jongere broer, die eveneens Cornelis Pietersz.heette. De toevoeging "de oude" komt niet al te vaak voor in de bronnen, vermoedelijk vanwege de onderscheidenwoonplaatsen van de broers. Bovendien was "jonge" Cornelis Pietersz. reeds overleden voor het jaar 1545. CornelisPietersz. maakte gebruik van een zegel, maar helaas is hier geen afdruk van bewaard gebleven. Dat hij een zegel heeftbezeten valt af te leiden uit een akkoord dat op 2 januari 1534 werd gesloten tussen de polders Dirck Smeetsland en hetNieuweland van WestIJsselmonde. Omdat de vertegenwoordigers van deze polders geen zegel hadden, verzochten zij hun medeingelanden Floris Oem heer van Wijngaerden, Jacob Corneliszoon Gorter, Cornelis Pietersz., Adriaen Jansz. en GeenGijsbertsz. het akkoord te bezegelen. Hetgeen zij "ten begeerten als boven over hen luijden, ende oock over ons zelvenals mede Ingelande gaerne gedaen hebben, elcx met onsen Zegelen uuthangende bezegelt hebben". In 1529 huurde PieterDircksz., de vader van Cornelis Pietersz., "de Culck in de Hordijk, omgaende van Cornelis Pieterszoons tuijn of (=af)tot onzer Lieve Vrouwenhuysken toe". Waar het "ozner Lieve Vrouwenhuisken" lag is niet bekend, maar in 1504 was alsprake "van den dick van Aert Heynen off tot onze vrouwen pad toe", gepacht door Pieter Dircxz. De "tuin" van CornelisPietersz. lag dus ten noorden of ten zuiden van de Culck, tussen Hordijk en wetering. Opmerkelijk is dat bovengenoemdeAert Heijnen, stamvader van een ander geslacht Van Driel, eveneens een "tuin" aan de Hordijk heefte bezeten. Waren deze"tuinen" oorspronkelijk wellicht een geheel en zijn zij afkomstig uit het erfdeel van hun gemeenschappelijke voorvaderCornelis Dircksz. van Driel?. In de periode 1518-1542 werd in de polderrekeningen van Nieuw-Reijerwaard jaarlijksmelding gemaakt van een betaling door Cornelis Pietersz. van de huur "van Willaertsdijcken". Aanvankelijk bedroeg depachtsom voor dit dijkje 36 gulden per jaar, maar vanaf 1537 werd dit bedrag opgehoogd tot 40 gulden. In dezelfde reeksrekeningen was tevens sprake van de pacht door Cornelis Pietersz. "van ene worff" voor een bedrag van 3 gulden. Ook inde zestiende eeuw kwamen al regelmatig forse verhogingen van de huur voor, want vanaf 1529 werd dit bedrag verdubbeldtot 6 gulden per jaar. De polderrekeningen over de direct voorgaande periode 1513-1517 ontbreken, maar in de rekeningover 1512/13 werd Pieter Dircxz. de vader van Cornelis Pietersz., al genoemd als pachter van deze "worff"! Uit derekening van 1553/1554 blijkt dat de woning van Cornelis Pieters gelegen was op deze werf aan de Hordijk: hij betaaldepacht "van eenen worf dair hij op woent". Bovendien betaalde hij voor het achtste jaar de huur voor "dat eynt vanWillairtsdijcxken" / van thecken of bij Heijnrick Aertsz. weduwe / tot Zevenbergen toe / dat hij thien jaren verpacht(=gepacht) heeft". De hoeve Zevenbergen was de meest zuidoostelijk gelegen hofstede in hetOudeland van IJsselmonde:Willaertsdijkje werd later omgedoopt tot Zevenbergsedijkje. De voorgaande verpachtingen van Willaertsdijkje zijn nietgevonden wegens een hiaat in de rekeningen van 1543-1552. Cornelis Pietersz. was gevestigd in het Oudeland vanIJsselmonde en woonde in de meest zuidwestelijke gelegen hofstede van deze polder. Zoals uit het voorgaande blijktgebruikte hij een stuk van het nabijgelegen "Willairtsdijkje", dat de grens vormde tussen het Oudeland van IJsselmondeen de polder Nieuw-Reijerwaard. Hij had 7,5 morgen land in eigendom in de tweede hoef van het Oudeland van IJsselmondeen gebruikte verder nog de gehele aangrenzende hoef van 13 morgen, zodat geconcludeerd kan worden dat hij een tamelijkuitgebreid boerenbedrijf heeft gevoerd. Interessant is een vermelding uit 1552, waaruit blijkt dat Cornelis Pietersz.2,5 morgen in West-IJsselmonde gebruikte, die eigendom waren van Jacob Cleysz.(van Driel) te Dordrecht. Wellicht vanwegegeldgebrek belastte Cornelis Pietersz. indatzelfde jaar voor het gerecht van Oost-IJsselmonde twee van zijn percelen inhet Oudeland met een hypotheek. Cornelis Pietersz. was eigenaar van land in de polder Smeetsland en hij heeft dan ookdiverse bestuurlijke functies in deze polder vervuld. Als bijkomstigheid van dit grondbezit was Cornelis Pietersz.tevens eigenaar van gorzen in "de kleine Nieuwelanden", aanwassen die gevormd waren aan de buitendijkse kant van de oudezeedijk van Smeetsland. Deze onbedijkte aanwassen waren in 1499 eigendom van Jacob van Wijngaarden en zijn broers. In1505 waren de gorzen inmiddels bedijkt en was naast de Van Wijngaardens al sprake van andere eigenaars, waaronder PieterDircksz., de vader van Cornelis Pietersz. Dit grondbezit van Pieter Dircksz. is overgegaan op zijn kinderen, want uitdiverse akten blijkt dat Cornelis Pietersz. en zijn zwager Hendrick Aertsz. behoorden tot de belangrijkste ingelandenvan het Kleine Nieuwland. Eveneens afkomstig van zijn vader waren de percelen die Cornelis Pietersz. gebruikte onderCharlois, waar hij in 1543 werd vermeld als gebruiker van land in de Hillen:"Neel Dircx 9 margen". Er was onder Charloisoverigens nog sprake van een andere Cornelis Pietersz., die in 1543 werd aangeslagen voor een huis en land in Charlois,De Hillen, en 's-Gravenambacht, en die in 1556 en 1570 nog vermeld werd als eigenaar van land in de Hillepolder. In deloop van het jaar 1555 is Cornelis Pietersz. overleden. Dit blijkt uit het protocol van Oost-IJsselmonde "anno XVCLV",waarin is vastgelegd dat een aantal inwoners, met name heer Jan Gerritsz. pastoer tot IJsselmonde oudt omtrent....(nietingevuld) jaren, Pieter Adriaensz. oud omtrent tagentig jaren deese tijt hog heemraedt wesende, Andries Cornelisz. oudtomtrent zeeventig jaren, (en) Cornelis Pietersz. deese tijt meede heemraet wesende out omtrent.....(niet ingevuld)jaren, een verklaring aflegden. Hoewel Cornelis Pietersz. dus blijkbaar niet zodanig ziek of verzwakt was dat hij zijnfunctie als heemraad niet langer kon uitoefenen, is hij datzelfde jaar overleden. In de rekening van de waarsman vanWest-IJsselmonde over 1555/1556 werd "Cornelis Pietersz. saliger gedachten (...) toegeleyt dat hij tgemeenlandt ditvoorgaende jaer (als heemraad) heeft gedient tot twee daegen." Na zijn overlijden kwamen de gebruikte landerijen op naamvan zijn erfgenamen: in 1557 gebruikte zijn weduwe "Willaertsdijkje" en bezat zij 7,5 morgen eigen land in de tweedehoef. Samen met haar zoon Lodewijck Cornelisz. gebruikte zij de aangrenzende derde hoef van het Oudeland. Een akte van 4januari 1562 maakt duidelijk wat er gebeurde met het eigen land in de tweede hoef van het Oudeland, nadat ook de weduweSoetje Jansdr. was overleden. Haar zoon Dirck Cornelisz. en haar schoonzoon Cornelis Willemsz. kochten tezamen hetgerechte derde deel van de 7,5 morgen eigen land in het Oudeland onder Oost-IJsselmonde. De verkoper was Claes Cornelis.Uit diverse gegevens blijkt, dat er een connectie bestaan heeft tussen Cornelis Pietersz. en de leden van het geslachtVan Driel te Dordrecht. Cornelis Pietersz en later zijn erfgenamen gebruikten land in West-IJsselmonde dat eigendom wasvan Jacob Claesz. van Driel (1552, 1557, 1562). Zoon Lodewijk gebruikte van Cornelis Claesz.(van Driel) in 1557 land inhet nieuwe Buitenland van West-Barendrecht, gelegen direct naast percelen die eigendom waren van resp. Soet Jansdr. envan Lenart Pietersz. Een verdere verwijzing voor onderlinge banden is een akte van 5 februari 1568, waarin sprake is vankoop van land door meester Adriaen Wensen, advocaat, voor de ene helft, en zijn zuster Margriete Wensen weduwe vanCornelis Claesz. van Driel, voor de andere helft. De koop betrof een hoeveelheid buitendijks land en "uitgorsen" gelegenvoor West-Barendrecht, belend o.a. aan de erfgenamen van Cornelis Pietersz. alias Neel Dircke! Het zal hierbij gegaanzijn om het reeds eerder gesignaleerde "derde weer" in West-Batendrecht, genoemd in de "Memorij" van Cornelis vanBeveren, "toebehoorende Corn(elis) Claesz. van Driel met Cornelis Pietersz. alias Neel Dircken. Hij huwde Soetje Jansdr.geboren naar schatting rond 1500, overleden 1561 te OostIJsselmonde. Gelet op de voornamen van haarzelf en van haar zoonLodewijck lijkt het niet onwaarschijnlijk, dat zij afstamde van Lodewijck van Ghiessen Aertsz. en Soetke Wijt Willemsdr.Aangezien dit echtpaar volgens hun boedelscheiding van 1512 echter geen zoon Jan had, zijn hun dochter Anne ofAriaen(tje)Lodewijcksdr. en haar echtgenoot Jan Arijensz. wel de meest waarschijnlijke ouders van Soetje Jansdr.Opmerkeijk is de samenwerking die Soetje Jansdr. na het overlijden van haar man aanging met haar schoonzuster LijsbethPietersdr., die een aantal jaren eerder weduwe was geworden. De kerkmeesters van Ridderkerk ontvingen vanaf 1555jaarlijks "van Lijsbeth Heynrick Aertsz. weduwe en Zuet Cornelis Pietersz. wedue van VIIJ hont lants die sij X jaerverpacht hebben". Deze samenwerking kwam ongetwijfeld voort uit gedeelde belangen, want volgens het kohier van de 10epenning van Smeetsland uit het jaar 1557 hadden "de we(duwe) van Henrick Aertsz. in Barendrecht met die we(duwe) vanCornelis Pietersz. tot IJsselmont (...) tsaemen een vierendeel int selven buyten met die visscherije ende anders hoorenancleeven". De bovengenoemde gezamenlijke landpacht van de weduwen wordt vermeld tot in 1560/1561, het zesde van de tienpachtjaren. De rekening over het jaar 1561/1562 ontbreekt, maar in de rekening van 1562/1563 (achtste huurjaar),1563/1564 (negende huurjaar) en 1564/1565 (tiende en laatste huurjaar) worden als pachters vermeld Cornelis Heijnricksz.en Cornelis Pietersz. In de eerste is de zoon van Lijsbeth Pietersdr. te herkennen, maar de tweede pachter lijkt op heteerste gezicht geen directe verwant van Soetje Jansdr. Deze Cornelis Pietersz. "de oude" had wel connecties met ledenvan het geslacht van Driel: op 28 maart 1563 bekende hij jaarlijks 6 Car.gld schuldig te zijn aan Jacob Cleijsz. (vanDriel) tot Dordrecht, verzekerd op 2 morgen land in Oost-IJsselmonde. Er moet moet met hem een familieconnectie bestaanhebben, want een losrente die Suetken Jansdr. in 1561 afsloot werd in 1591 gelost door Cornelis Pietersz."Wagenm(ake)r": wellicht was hij gehuwd met een dochter van Cornelis Pietersz. en Soetje Jans? Een soortgelijke"overdracht" doet zich voor bij de pacht van de werf aan de Hordijk door Soetje Jansdr. Tot 1559/1560 wordt in derekening van Nieuw-Reijerwaard een ontvangst gemeld van "Cornelis Pietersz. weduwe van eenen worf dair sij op woent /die sij thien jaren verpacht heeft". De rekenin- gen over de jaren 1560/1561 t/m 1562/1563 ontbreken; juist voor deperiode waarin Soetje Jansdr. moet zijn overleden. In de eerstvolgende bewaarde rekening (over 1563/1564) is sprake vaneenbetaling door "Cornelis Pietersz. van eenen worf dair hij op woent/ die hij thyen jaeren verpacht heeft". Er kan vanuitgegaan worden dat de betreffende pacht, die liep tot 1565/66, door de erfgenamen van Soetje Jansdr. voor de nogresterende jaren was doorverkocht aan deze Cornelis Pietersz. In de volgende rekening (1570/1571) had Cornelis Pietersz.de werf waar hij op woonde in pacht voor het vijfde van zeven jaar, zodat hij de pacht vanaf 1566/67 had voortgezet.[Zie: Drie verwante geslachten Van Driel (ZuidHollandse eilanden, ca. 1350-1650) door C.Sigmond en K.J.Slijkerman].

Kwartierstaaat van Teunis Bezemer

http://gw1.geneanet.org/index.php3?b=uijtterlinde"

Sources: http://www.genealogieonline.nl/stamboom-van-haren/I41474.php

http://www.genealogieonline.nl/stamboom-peijsel/I22116.php

http://www.genealogieonline.nl/stamboom-schilt-paans/I1091394502.php

http://www.genealogieonline.nl/genealogie-graeff/I4060.php

http://www.genealogieonline.nl/stamboom-kramer-jobse/I4466.php

http://www.genealogieonline.nl/stamboom-zegert-vis/I9152.php

            ovl. (hoogstens 49 jaar oud) te Ridderkerk voor 9 dec 1544,

      tr. met 

            Neeltje Adriaen Willemsdr  dr. van Adriaen Willemsz , geb. in 1500, ovl. (hoogstens 44 jaar oud) te Ridderkerk voor 9 dec 1544.

             Uit dit huwelijk 3 kinderen:

1. Cornelis Cornelisz volgt IIId, geb. in 1525, ovl. (minstens 19 jaar oud) na 1544,

       tr. met Beatrix Gerritsdr , geb. in 1505.

            Cornelis Cornelisz en Beatrix Gerritsdr

            Het huwelijk is wellicht ongeldig.

2. (D)ingen (Dingeman, Ingnacius) Cornelisz , geb. in 1525, ovl. (minstens 51 jaar oud) te Rotterdam na mei 1576, volgt VIIi

3. Claesje Cornelisd, geb. in 1525 geschat, ovl. te Rotterdam vermoedelijk overl tussen 24-10-1555 en 1557.

            haar weeskind vermeld in 1560/1561.

Cornelis Pietersz den Ouden Alias Neel Dircks (Van I ) volgens IIa, zn. van Pieter Dircksz en Dochter Driel van(Vb) , geb. in 1485 geschat, Waarsman (1521-1529),

              1532-1548) en hoogheemraad (1530-1554) van de vier polders van West-IJsselmonde en heemraad van Oost-IJsselmond ( tot 1553), 

              ovl. (ongeveer 70 jaar oud) te Oost‑IJsselmonde Z.H. in 1555, 

      tr. met 

             Soetje Jansdr dr. van Lodewijck Aertsz Ghiessen van en Soetke Wijt Willemsdr, geb. in 1500, ovl. (ongeveer 61 jaar oud) te Oost‑IJsselmonde Z.H. in 1561.

             Uit dit huwelijk 5 kinderen:

1. Claes Driel van Alias Claes Eenoog geb. in 1520, ovl. te Rotterdam, volgt VIIc

2. Lodewijck Cornelisz geb. te Ijsselmonde in 1525, volgt VIId

3. Dirck Cornelisz geb. in 1530, ovl. (ongeveer 68 jaar oud) te Oost‑Barendrecht op 8 jan 1598, volgt VIIe .

4. N.N. Cornelis Pietersdochter

    , tr. met

            Cornelis Willemsz

            vermeld te Smeetsland van af 1557).

Vanaf 1577 werd als gebruiker van de erflanden van Cornelis Pietersz inplaats van Cornelis Willemsz steeds en Jacob Willemsz in Smeetsland genoemd, wellicht een broer van de eerstgenoemde.

5. Mariken Cornelisdr

      , tr. wellicht gehuwd met 

            Cornelis Pietersz Alias Wagemacker de Oude Heemraad van Oost-IJsselmonde (1563-1596), wonende "an den Hordijck ").

            Vermeld te IJsselmonde 1557,1562;.