Eleazar Blei Weissmann

In het Haagse verzet was ook een aantal Joodse mannen en vrouwen actief. Vier van hen waren Eleazar Blei Weissmann, Paul Cohen de Boer, Guus Sanders en Johanna Vis. Zij hebben hun verzetsactiviteiten met de dood moeten bekopen.

ELEAZAR BLEI WEISSMANN

Leraar Staatswetenschappen en gemeenteambtenaar De Joodse verzetsman Eleazar Blei Weissmann is op 30 april 1907 in Den Haag geboren. Hij had bij zijn geboorte de Turkse nationaliteit. In 1923 verwierf het gehele gezin Blei Weissmann de Nederlandse nationaliteit. Na zijn studie werd hij leraar Staatswetenschappen. Daarnaast was hij sinds 15 maart 1939 werkzaam als ambtenaar bij de Crisis- en Distributiedienst op de Gemeentesecretarie van Den Haag. Op 1 maart 1941 is hij op last van de Duitse bezetter ontslagen vanwege zijn joodse achtergrond.

Actief in het Delftse verzet Als onderduiker raakte Blei Weissmann bij het verzet betrokken. Hij was in Delft actief in de verzetsgroep van Jan Bruinsma en medewerker van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) in het district Delft. Blei Weissmann was één van de oprichters van het illegale blad De Gids, dat in Delft in een oplage van duizend exemplaren verscheen. Tot aan zijn arrestatie werkte hij mee aan dit blad onder de schuilnaam Eduard van Wijk. Ook was hij betrokken bij de verspreiding van het blad Toekomst.

Gearresteerd en gefusilleerd Eleazar Blei Weissmann is op 8 februari 1945 gearresteerd. Hij zat korte tijd vast in het gebouw van de Landwacht (hulppolitie van de Duitse bezetter, die voornamelijk uit NSB’ers bestond) aan het Noordeinde 20 in Delft, daarna is hij overgebracht naar het politiebureau aan het Haagseveer in Rotterdam. Als represaille voor een aanslag op een SS’er is Eleazar Blei Weissmann – onder zijn schuilnaam Eduard van Wijk – samen met negen andere verzetsmannen op 20 februari 1945 voor het gebouw Nijverheid en Handel op de Coolsingel 75 in Rotterdam gefusilleerd. Ter nagedachtenis aan de gefusilleerde verzetslieden is bij de ingang van het gebouw aan de Coolsingel een monument aangebracht. Hierop staat de naam van Eleazar Blei Weissmann vermeld. Hij ligt begraven op de erebegraafplaats Crooswijk te Rotterdam.

De vader en moeder van Eleazar Blei Weissmann zijn in Auschwitz vermoord. Zijn broers Lodewijk en Maurits Blei Weissmann overleefden de oorlog. Maurits Blei Weissmann was van 1965 tot 1974 gemeentesecretaris van Den Haag. Lodewijk Blei Weissmann was directeur van de H.E.A.O. in Den Haag.

bronnen:

• Oorlogsbronnen.nl; De jas van verzetsman Eliazar Blei Weissmann
• Stichting Joods erfgoed Den Haag