Ewa Maria Deja Wegner

Ewa Maria z domu Grabowicz [Grabowitz] miala dwóch męzów z którymi mieszkała w Stobnie, pierwszym jej mężem był Johann Wegner który zmarł w 1785 roku, drugim jej męzem był Wawrzyniec[Laurentius] Deja z Stobna, przy pierwszym jej dziecku z Wawrzyńcem Deja które miało na imię Franciszek ksiądz wpisał jej nazwisko jej pierwszego męża [wegner] przy kolejnych dzieciach z Deją ksiądz wpisywał Ewie jej nazwisko panieńskie [Grabowicz], miała korzenie kosznajderskie.

Na południowy wschód od Chojnic usytuowanych jest siedem wiosek, których niemiecko katoliccy mieszkańcy od niepamiętnych czasów okrelani są mianem "Koschnaewjer". Źródłowa pisownia terminu Koschnaewjer pozwala rozpoznać nazwisko polskiego urzędnika Starostwa Tucholskiego - Koszniewski, który to po orzeczeniu z 1484 roku miał sprawować opiekę nad ludnością tychże wiosek.
Około roku 1319 sprowadzono pierwszych osadników Niemieckich w celu wykarczowania połaci lasu pod nowe siedliska. W tym czasie powstały obok najstarszej osady Kosznajdrów - Silna (Frankenhagen) takie wioski jak Ostrowite (Osterwick), Piastoszyn (Petzin), Ciechocin (Dt.-Zekzin), Granowo (Granau), Lichnowy (Lichnau) oraz Sławęcin (Schlagenthin).

Po spustoszeniach dokonanych w napadach przez Husytów (połączone czeskie wojska Jana Hussa i Wielkopolan) w 1433 roku nastąpiło ponowne osiedlenie z obszarów zachodnio- dolnoniemieckich. Ich najsilniejszym działaczem był chojnicki radny a póniejszy burmistrz Jacob von Osnabrück, który to sprowadził licznych nowych osiedleńców do wyludnionych wiosek ze swoich stron rodzinnych Fürstbistum Osnabrück. Powstały kolejne miejscowoci zamieszkałe przez Kosznajdrów takie jak: Ogorzeliny (Gersdorf), Jerzmionki (Harmsdorf), Zamarte (Jakobsdorf), Sternberg, Dąbrówka (Damerau), Duża Cerkwica (Gr. Zirkwitz), Obkaz (Obkas), Moszczenica (Mosnitz), Angowice (Henningsdorf), Doręgowice (Döringsdorf).

Na co dzień posługiwano się tutaj językiem dolnoniemieckim.

Ten niewielki region rolniczy z garstką wiosek i 9000 dusz był w stanie utrzymać swój niemiecki charakter do roku 1945 poprzez wszystkie stulecia niezmieniony.

Biorąc pod uwagę przynależnoć "państwową" obszar Kosznajderii należał najpierw do Księstwa Pomorskiego, od roku 1308 do Państwa Zakonnego, od 1466 do 1772 do Polski, następnie do roku 1920 do Prus ewentualnie Rzeszy Niemieckiej, od roku 1920 do 1939 do Polski, po roku 1945 ponownie do Polski.

A oto nazwiska Kosznajderskich rodzin: Brügmann, Rhode, Panske, Senske, Rink, Pankau, Grabo, Grabowitz, Schwemin, Semrau, Latzke, Patzke, Janowitz, Wollschläger, Risop, Behrendt, Musolf, Nelke, Weiland, Papenfuß, Gersch, Brauer, Schreiber, Thiede, Theus, Gatz, Hoppe, Kuchenbecker, Scheffler, Schwanitz, Klinger, Schmelter, Warnke, Rosentreter, Isbaner, Fethke, Ruhnke, Folleher .

Kocioły Kosznajderii: 5 Parafii: Dąbrówka, Silno, Ogorzeliny, Lichnowy, Ostrowite. 5 Filii: Ciechocin, Sławęcin, Obkaz, Duża Cerkwica, Moszczenica.

Duchowym centrum Kosznajderii były Chojnice ze swoimi szkołami wyższymi. Kocielnie należał ten region do diecezji Chełmińskiej. Jednak biskup z Chełmna miał swojš katedrę i rezydencję w Pelplinie. Ostatnim niemieckim biskupem z Chełmna był Kosznajder dr Rosentreter.

Materiał opracowany przez: Hansa-Jürgena Nelke na stronie: www.muenster.de/~nelke Tłumaczenie na język polski Arkadiusz Piotr. Chrzestni Gertrudy to Paulus Schreiber i Agnes Weilandt