Pranciškus Mlokosevičius h. Fuengirola

Franciszek Młokosiewicz (1769-1845) was a Polish officer who served during the Napoleonic Wars and the November Uprising. He served in the Army of the Duchy of Warsaw and participated in the Battle of Fuengirola. Wikipedia EN

Franciszek Młokosiewicz herbu Fuengirola (1769-1845) – polski oficer z czasów Stanisława Augusta, wojen napoleońskich i Królestwa Polskiego, jedyny polski oficer pierwszej połowy XIX wieku, który od szeregowca dosłużył się stopnia generała, pochodząc przy tym z niższych warstw społecznych i nie należąc do szlachty, nawet zagrodowej. Nobilitowany w 1842 z herbem o nazwie Fuengirola. Wikipedia PL

---

Urodził się w małym podkaliskim miasteczku Koźminek jako syn rzemieślnika Feliksa i Agnieszki z Szymańskich. Pierwsze nauki pobierał w rodzinnym miasteczku i w Kaliszu. W wieku lat 20 wstąpił jako szeregowiec do 7. pułku piechoty, już rok później uzyskał stopień sierżanta. Brał udział w przegranej przez Polskę wojnie 1792 roku i , jako podporucznik, w insurekcji kościuszkowskiej. W grudniu 1806 r. wstąpił jako porucznik do 4 pułku piechoty Księstwa Warszawskiego i już rok później awansował na kapitana. Po kampanii 1807 roku otrzymał Order Virtuti Militari. W roku 1808 został wraz ze swym pułkiem przerzucony do Hiszpanii. W 1810 powierzonu mu i 150 żołnierzom polskim obronę zajętej przez Francuzów twierdzy Fuengirola koło Malagi, która broniła dostępu do miasta od strony Gibraltaru. Gubernator Gibraltaru postanowił zdobyć Fuengirolę od strony morza siłami korpusu ekspedycyjnego pod wodzą lorda Blayneya. 14 października 1810 r. Anglicy dokonali szturmu na twierdzę. Młokosiewicz odparł atak, a następnego dnia, otrzymawszy posiłki polskie i francuskie, zdobył angielskie baterie i wziął do niewoli lorda Blayneya, 8 oficerów i 177 żołnierza, za co parę dni później otrzymał order Legii Honorowej. Obrona Fuengiroli przyniosła mu europejską sławę w kołach wojskowych.

Wróciwszy do Polski z początkiem roku 1812 Młokosiewicz brał udział jako dowódca batalionu w kampanii rosyjskiej Napoleona, m.in. w bitwie nad Berezyną, a później w roku 1813 w bitwie pod Lipskiem, podczas której został ciężko ranny. Po roku 1815 służył jako major w Korpusie Inwalidów armii Królestwa Kongresowego, w r. 1817 poprosił o abszyt i zajął się rolnictwem w majątku żony Omęcinie koło Radomia.

W czasie powstania listopadowego powrócił do służby czynnej i uzyskał w r. 1831 stopień pułkownika, zaś po brawurowym ataku na tylną flankę rosyjską w bitwie pod Kałuszynem został 26 lipca tegoż roku mianowany generałem brygady. W czasie szturmu Paskiewicza na Warszawę Młokosiewicz był dowódcą brygady i walczył na Woli. Po upadku Warszawy, widząc zbliżającą się klęskę powstania, poprosił o dymisję i złożył przysięgę wierności carowi Mikołajowi I, po czym powrócił do swych dóbr w Omęcinie.

W roku 1842 car Mikołaj nadał mu szlachectwo Królestwa Polskiego z herbem o nazwie Fuengirola (wg. Szenica: w polu czerwonym kamienna baszta sześcioboczna z blankami, w bramie baszty złoty lew w prawo spięty, miecz w prawej łapie do cięcia trzymający, w szczycie hełmu pół lwa jak w tarczy, w prawo paszczą w tył obrócony).

Franciszek Młokosiewicz był dwukrotnie żonaty: 1:o voto z Anną Sokołowską na Omęcinie, z którą miał syna, 2:o voto z Anną Janikowską, z którą miał trzech synów i dwie córki. Spośród synów dużą sławę osiągnął urodzony w 1831 Ludwik Aleksander, botanik i zoolog.

Generała Młokosiewicza pochowano na Powązkach. Okazały nagrobek z lanego żelaza istnieje do dziś dnia. Napis głosi: Franciszek Młokosiewicz, dawny wojskowy polski, urodził się dnia 5 maja 1769 r., umarł w Warszawie 23 marca 1845 r. Usługom własnego kraju swe życie poświęcił, żył bez bojaźni wyrzutu. Cześć jego pamięci! Wieczne odpocznienie.

---

Młokosiewicz Franciszek (1769-1845), generał brygady W.P. Ur. 5 V w Koźminku w województwie kaliskim, był synem Feliksa i Agnieszki Szymańskiej. W r. 1798 wstąpił do 7 regimentu piechoty P. Potockiego i jako sierżant brał udział w wojnie 1792 r. (ranny pod Zelwą). W czasie insurekcji 1794 r. Przeszedł na instruktora 17 regimentu piechoty, osiągając stopień podporucznika. Po upadku powstania powrócił na rolę.

Na apel gen. J.H. Dąbrowskiego w grudniu 1806 wszedł jako porucznik do 4 p. piechoty F. Potockiego, organizującego się w Płocku, awansując w styczniu r. n. do stopnia kapitana. Za udział w wojnie 1807 r. (Serock i Pułtusk) otrzymał w Płocku z rąk gen. S. Wojczyńskiego Krzyż Virtuti Militari (luty 1808). Latem t. r. 4 p. piechoty został wraz z Polską Dywizją skierowany do Hiszpanii, uczestniczył w walkach IV Korpusu H. Sébastianiego pod Talaverą (27-28 VII), Almonacid (11 VIII), a w brawurowym ataku ks. Sulkowskiego pod Ocana (19 XI) był ranny. Po zajęciu przez Polaków Malagi (1810) M-owi z 150 żołnierzami 4 p. piechoty i 4 działami powierzono obronę starego, nadmorskiego Castillo de Fuengirola, zasłaniającego (odległą o 37 km) Malagę od Gibraltaru. Gubernator tegoż gen. Campbell w porozumieniu z hiszpańskim gubernatorem Ceuty przygotowali ekspedycję morską pod dowództwem gen. Mjra lorda Andrew Thomasa Blayneya, która z pomocą powstańców hiszpańskich miała odbić Andaluzję. M. Nie uląkł się bombardowania i desantu, odrzucił propozycję kapitulacji odpierając szturm (14 X 1810). Następnego dnia, korzystając z nadbiegłych a skąpych posiłków, przeprowadził M. Żywiołową wycieczkę na baterie angielskie, którymi zawładnął, biorąc do niewoli lorda Blayneya z 8 oficerami i 177 żołnierzami. Reszta w popłochu uciekła na okręty, zostawiając obóz z zapasami. Za czyn ten otrzymał M. Legię Honorową (18 XII). Z czasem lord Blaynej źle się wywdzięczył za okazane względy w niewoli, opisując po angielsku i francusku kłamliwie przebieg wypadków („Narrative of a Forced Journey through Spain and France as a Prisoner of War in the Years 1810 to 1814”, London 1814 i „Relation d´un voyage forcé en Espagne et en France dans les années 1810 á 1814”), na co energicznie odpowiedział M. po polsku i francusku (Wspomnienie z wojny hiszpańskiej 1819, Bibl. Warsz. 1842, t. 4, s. 53; Mes souvenirs d´Espagne, Varsovie 1843), wykazując złą wolę i nieudolność przeciwnika.

W styczniu 1812 pułk odebrał rozkaz w Madrycie udania się pospiesznymi marszami do Malborka by uczestniczyć w wyprawie na Moskwę. Już jako szef batalionu brał M. udzia1 w odwrotowych walkach Wielkiej Armii, cofającej się spod Moskwy – pod Krasnem i Czasznikami nad rzeką Ułą (październik 1812). W walkach między rzeką Berezyną a Wilnem 4 p. piechoty stopniał do siły batalionu i został ostatecznie włączony do 17 dywizji gen. J. H. Dąbrowskiego. W bitwie lipskiej (październik 1813) dostał się M. do niewoli rosyjskiej. Odesłano go dla leczenia do kraju, przyjęto potem w randze majora do Korpusu Inwalidów i Weteranów Król. Poło W styczniu 1817 wziął dymisję i osiedlił się w swym majątku Omięcin (gmina Orońsk, parafia Wysoka w Radomskiem). Dobra te - wzięte chyba w posagu za Anną Sokołowską – składały się z 2 folwaków i 4 wsi. M. cieszył się tu znaczną popularnością, został wybrany marszałkiem powiatu szydłowskiego.

W okresie powstania 1830/1 r. został powołany na organizatora formującego się w Sandomierskiem 11 p. piechoty. W czasie wyprawy gen. J. Sierawskiego dobrze spisał się w bitwach pod Wronowem i Kazimierzem, za co posunięty został na pułkownika (1 V 1831). Potem dowodził brygadą w korpusie gen. A. Jankowskiego w czasie wyprawy łysobyckiej i w korpusie gen. K. Dziekońskiego. Po objęciu dowództwa korpusu osłonowego przez gen. W. Chrzanowskiego podczas próby zniesienia grupy gen. rosyjskiego E. Gołowina pod Mińskiem Mazowieckim M. w czasie bitwy pod Kałuszynem zniósł z 4 batalionami straż tylną rosyjską i wziął 1200 jeńców, co przyniosło mu awans na generała brygady (26 VII). W czasie szturmu Paskiewicza na Warszawę M. dowodził 2 brygadą dyw. gen. F. Bogusławskiego na odcinku Woli. Odmówił wówczas wykonania przeciwnatarcia swą brygadą bez wsparcia artyleryjskiego. Po upadku stolicy M. wziął dymisję (19 IX) i z Płocka, gdzie pod koniec przebywał rząd i sejm, wrócił do Warszawy dla złożenia przysięgi wiernopoddańczej Mikołajowi I, po czym udał się do swych dóbr omięcińskich. W marcu 1840 został powołany na radcę Centralnej Komisji Likwidacyjnej. W r. 1842 otrzymał prawa nowego szlachectwa, a w kwietniu 1844 zatwierdzenie herbu Fuengirola (w polu czerwonym 6-boczna baszta z blankami, a w bramie lew złoty z mieczem w łapie).

Zmarł w Warszawie 23 III 1845. Pogrzeb prowadził bp A. Fiałkowski na cmentarz Powązkowski w licznej asystencji duchowieństwa i byłych wojskowych. M. z pierwszego małżeństwa z Anną Sokołowską miał syna Konstantego, porucznika huzarów; z drugiego małżeństwa, z Anną z Janikowskich l. v. Guźniecką, synów: Jana (ur. 1824), Edwarda (ur. 1826), Ludwika (ur. 1831), oraz córki: Helenę (1829-1888), poślubioną Leonowi Potockiemu, i Jadwigę, za Romanem Mikorskim.