Henryk - Chaim Hirsch Avigdor Markusfeld

http://www.ics.uci.edu/-dan/genealogy/krakow/families/Markusfeld.html

b. (Dec 12 ??) 1819 #417

d. 1880-90 (?? Jan 5, 1890) Markusfeld Henryk (Chaim)

(1819 Kraków – 1890 tamże) – kupiec, działacz społeczny, skłaniający się ku asymilacji. Trudnił się handlem oraz był sekretarzem Zgromadzenia Filialnego Handlujących Starozakonnych; wysuwał żądania dopuszczenia Żydów do handlu poza Kazimierzem. Był przeciwnikiem asymilacji Żydów do kultury niemieckiej, opowiadając się za jej propolskim kierunkiem. W okresie Wiosny Ludów (1848) był jednym z pięciu szefów Gwardii Narodowej w Krakowie. W tym samym czasie został wybrany do Rady Miejskiej jako członek grupy dziesięciu postępowych Żydów z Kazimierza; w Radzie zasiadał do 1853, tj. do czasu jej rozwiązania. W efekcie jego wysiłków, w 1850 powołana została polsko-żydowska komisja, mająca zająć się sprawą sprawiedliwego podziału podatków. Będąc członkiem Komitetu Starozakonnych, M. brał udział w delegacji, przedkładającej w 1861 żydowskie postulaty polskim posłom w Wiedniu. Działał też w Komitecie Powstańczym w okresie powstania styczniowego; był jednym z kierowników organizacji policyjnej. W 1877-1890 zasiadał we władzach Izraelickiej Gminy w Krakowie.

Markusfeld Henryk (Chaim), dzialacz zydowski, powstaniec 1848 r. Ur.12 XII w Krakowie, w starej zydowskiej rodzinie mieszczanskiej. Wychowany w duchu patriotycznym, wziol M. w r.1848 udzial w wypadkach na terenie Krakowa, pelniac funkcje jednego z pieciu szefow Gwardii Narodowej dowodzonej przez Piotra Moszynskiego. W wyborach do pierwszej krakowskiej Rady Miejskiej 7 IX 1848 wybrany zostal 428 glosami, wraz z 10-cio osobowa grupa kandydatow zydowskich, jako reprezentant postepowych Zydow z Kazimierza. Wybrany zostal rowniez przysiegym Sadu Druchowego. W Radzie Miejskiej zasiadal do jej rozwiazania w r. 1853. Jako radny wystepowal M, czynnie w obronie interesow Zydow krakowskich, zadal skasowania podatku miejskiego od starozakonnych, dzieki czemu w maju 1850 powolano specjalna polsko - zydowska komisje dla sprawiedliwego podzalu podatkow. W zwiazku ze zniesieniem przez rzad podatku koszernego w r. 1951 opracowal M. imieniem Komitetu Starozakonnych, wraz z Danielem Rappaportem i Salomonem Deichesem, pelne zestawienie podatkow placonych przez Zydow w okresie Rzeczypospolitej Krakowskiej. Dn. 30 IV 1849 wszedl w sklad powolanej przez rade komisji dla organizacji rozkwaterowania interwencyjnych wojsk rosyjskich, maszerujacych na Wegry.

Zawodowo trudnil sie M. handlem ( okreslany byl jako spekulant ), pelnil funkcjesekretarza organizacji zrzeszajacej kupcow zydowskich - Zgromadzenia Filialnego Handlujacych Starozakonnych, prowadzac energiczna akcje o rozszerzenie praw dla Zydow, przede wszystkim do osiedlania sie i handlu poza obrebem Kazimierza.

Jako czlonek Komitetu Starozakonnych wystepowal z zadaniami w tej sprawie w r. 1861, kiedy to bral udzial, wraz z drem JozefemOettingerem i Abrahamem Gumplowiczem, w delegacji Zydow krakowskich, ktora udala sie do Wiednia, w celu przedlozenia ich postulatow, polskim poslom do Parlamentu. W r. 1863 zaangazowal sie M. w Komitecie Powstanczym, jako czlonek organizacji policyjnej. Na kazdym odcinku swej dzialalnosci, reprezentowal ten odlam Zydow, ktory wyraznie lgnol do kultury polskiej i przeciwstawial sie szerzacym sie wsrod Zydow pradom germanizacyjnym. Od r. 1877 pelnil przez 13 lat urzad przelozonego Izraelickiej Gminy Wyznaniowej w Krakowie i na tym stanowisku zyskal duza popularnosc.

M. zmarl w Krakowie 5 V 1890. Z zona Apolonia mial 3 synow Zygmunta, Artura I Maksymiliana, oraz 4 corki Bronislawe, Regine zamezna za Maxem Dessauerem, florentyne i Zofie.

Autor; Balaban M."Dzieje Zydow w Galicji i Rzeczpospolitej Krakowskiej 1782 - 1868, Lw 1914.

na jego pogrzebie, który odbył się w środę (na początku maja) przybyła duża publiczność; dość powiedzieć, że przemowę wygłosił były prezydent Krakowa Ferdynand Weigel, który był na miejscu

O Pana rodzinie, wspominając postać Henryka pisano tak w roku 1938:

"życie żydowskie społeczeństwa w Krakowie obfitowało w XIX stuleciu w jednostki godne podkreślenia; do wyrazistych i szczególnie ciekawych typów tego okresu historii należy niewątpliwie Henryk Markusfeld, urodzony w r. 1820 [tu błąd] z ojca Szachnego i matkiSzajndli. Rodzina Markusfeldów była 'chlubnie znaną i powszechnie szanowaną, a jego ojciec [Szachna] położył jako członek Komitetu Zboru Izraelickiego przez długi szereg lat zasługi dla gminy"