Mirosława von Ramel

Jednym z ważniejszych rodów słowiańskich, które wróciły do łask w czasie rządów księcia Mściwoja II w Ziemi Sławieńskiej, byli Rozwarowice. Głównym ich gniazdem w Ziemi Sławieńskiej, przynajmniej od pierwszej połowy XIII wieku, była Niemica. Byli oni potomkami Rozwara, kasztelana szczecińskiego. Z dokumentów dowiadujemy się o istnieniu dwóch jego synów: Sulisława i Stefana (PUB 1868–1990: I, 257, 309). Pojawiają się oni na listach świadków w otoczeniu księcia Barnima I. W 1236 roku Sulisław znika ze źródeł, można więc przypuszczać, że niebawem zmarł. Jego brat natomiast w latach 1234–1236 sprawował urząd stolnika na dworze wyżej wymienionego księcia (Spors 1985b: 4–5). W 1236 roku jego miejsce na urzędzie otrzymał Niemiec – Konrad. Okoliczności utraty urzędu nie są do dziś znane, przy czym nie sposób jednoznacznie przyjąć, że popadł on w niełaskę. Bardziej możliwe wydaje się to, że przeniósłszy się w rejon zachodniej granicy ziem Gryfitów realizował jakieś zlecone mu przez suzerena zadania (może związane z administrowaniem tym obszarem). Możliwe też, że wskutek nieznanych nam powodów jego nowo pozyskane dobra na czele z Niemicą znalazły się w granicach państwa księcia Świętopełka gdańskiego (około 1236 roku). Nie wiadomo, gdzie protoplasta rodu miał pierwotnie swoje włości. Na żadnym z dokumentów, na których widnieje Rozwar, nie ma mowy o jego ziemi. Można jednak przypuszczać, że znajdowały się one w okolicach Szczecina. Niemica to pierwszy majątek rodu poświadczony źródłowo (PUB 1868–1990: I, nr 551). Nie jest wiadomo, czy był to jedyny majątek tej rodziny; możliwe, że inne ich majątki mogły znajdować się w okolicach Darłowa. Wskazywać na to może duże znaczenie rodu, dla którego pod stawą ekonomiczną nie mogła być jedna wieś. Przy zasiedlonej w połowie XIII wieku okolicy Malechowa Rozwarowicom pozostawały jedynie ziemie na północ od tej miejscowości. Stefan najprawdopodobniej miał trzech synów: Rozwara, Pakosława, Mirosława (Spors 1985b: 8)13. Po 1250 roku w źródłach pojawiają się już tylko dwaj bracia: Pakosław i Mirosław. Ten ostatni piastował urząd skarbnika w Słupsku (Perlbach 1881–1882: nr 239, 370)14. Obydwaj bracia występują na dokumencie z 1269 roku, przy księciu Mściwoju II (Perlbach 1881–1882: nr 239). Można więc uznać za pewne, że Rozwarowice niemal od początku pojawienia się w Niemicy byli stronnikami książąt wschodniopomorskich. Z końcem XIII wieku wszyscy Rozwarowice znikają ze źródeł, co może wskazywać na fakt przeniesienia ich siedzib w inne miejsce. Zatem, dzieje tego rodu wydają się dość zagadkowe: jego przedstawiciele, pełniący wysokie urzędy przy Gryfitach zachodniopomorskich, znienacka przenieśli się na ziemie znajdujące się pod panowaniem książąt gdańskich, a w następnych pokoleniach jeden z nich pełnił z ramienia tychże urzędy w Ziemi Słupskiej. Nie jest to jedyny przypadek takiej kariery. Oprócz Stefana Rozwarowica w drugiej połowie XIII wieku na Ziemi Sławieńskiej pojawił się inny rycerz z otoczenia książąt z dynastii Gryfitów, który po 1270 roku wielokrotnie świadkował na dokumentach władców ziem Darłowskiej i Sławieńskiej. Był nim Bezpraw (Bespravus, Bispravus), zajmujący wysoką pozycję w otoczeniu książąt zachodniopomorskich, rugijskich oraz gdańskich, co oznacza, że był niewątpliwie osobą majętną, której stan posiadania nie jest jednak znany bezpośrednio ze źródeł