Sybolt van Aylva

http://www.stinseninfriesland.nl/GraldaStateMenaldum.htm

Deze state stond ten zuiden van het dorp Menaldum, gemeente Menaldumadeel.

 Wanneer de State gebouwd werd is niet bekend.   Geschiedenis  Op de tekening van J. Stellingwerf is een huis te zien van twee bouwlagen met kruiskozijnen en luiken voor de onderzijden van de ramen. Een nogal 15e/16e eeuws beeld. Ook de naam doet denken aan hoge ouderdom. De bekende eigenaren/bewoners dragen allemaal andere (familie)namen. Mogelijk is de naam ontleend aan de oude voornaam Grealt zoals de naam van het naburige Orxma State aan de oudfriese jongensnaam Orck ontleend lijkt te zijn.

Hoe dan ook, in 1580 is het huis in bezit van Tjepcke Gerbranda, die Rooms Katholiek bleef en daarom gedwongen werd in ballingschap te gaan. Hij stierf in het buitenland en zijn weduwe Jesck Popma trouwde met Sybolt van Aylva. Die was ook al geen vriend van de protestanten en bleef hardnekkig Katholiek. Sybolt kwam uit de Witmarsumer Aylva-tak en bleef in ieder geval tot 1598 eigenaar van Gralda State. In 1622 vinden we hier Feye van Aylva, in 1640 jonker Tjepke Eeske Popke van Aylva die er zelf ook woont en in 1652 Barthold van Aylva. In 1700 vermeldt het Floreenkohier als eigenaar de heer J.H. de Wolf en gebruiker is dan Ruird Pijters. Het geheel is dan 85,5 pondemaat groot. Daarna komt de state in handen van de familie Van Cammingha. In 1722 wordt een mevrouw Cammingha vermeld, een dochter van Watze van Cammingha. Ook Rixt van Donia, gehuwd met bovengenoemde Watze van Cammingha, wordt als eigenaresse vermeld. Vanaf 1667 woonde zij op Donia State bij Beetgum.

In 1749 heeft grietenijsecretaris Johan Casparus Schik zijn buiten Oorbijt te Dronrijp verruild voor het veel grotere Gralda State. Dat duurde niet echt lang, want in 1764 woont hier Theodorus Cock. Dat is mogelijk een huurder geweest, want in 1786 vond ik nog “de heren Schik” vermeld als eigenaren.

In 1795 werd de state verkocht en bestond uit huis, hof, tuin, grachten en singels 11,5 pondemaat en 75 pondemaat bouwland. De opbrengst in dit onzekere revolutiejaar was slechts een magere 7.500 Caroligulden. Kort daarna werd ook dit grote huis, dat volgens de “Tegenwoordige Staat” vooral opmerkelijk was door “haare hooge poort”, tegen de vlakte gewerkt om zoveel mogelijk geld te verdienen aan de verkoop van het vrijkomende bouwmateriaal.   Bewoners  1580 Tjepcke Gerbranda

tot 1598 Sybolt van Aylva

1622 Feye van Aylva

1640 Tjepke Eeske Popke van Aylva

1652 Barthold van Aylva

rond 1680 Rixt van Donia

1700 de heer J.H. de Wolf

1722 mevrouw Cammingha

1749 Johan Casparus Schik

1764 Theodorus Cock

1786 “de heren Schik”   Huidige doeleinden  Op de plek waar de state heeft gestaan rest niet gewoon niets, maar zelfs minder dan niets… Door het afgraven van de terp ligt het weiland op de plaats waar de state heeft gestaan nu lager dan de omringende landerijen.   Opengesteld  n.v.t.   Foto's  Foto van het State-terrein en het naastgelegen woonhuis in febr. 1982 De plek waar de state heeft gestaan met het naastgelegen woonhuis Kaartje met de States rond Menaldum   Bronnen  Tekst: Jan Leemburg

"Tegenwoordige staat van Friesland" ca. 1775

"Menaldumadeel, 2000 jaar leven in een Friese grietenij” door David Hartsema, 1981 “Skiednis fan Menameradiel” red. O. Santema en dr. Y.N. Ypma, 1972

Afb. 1: “Skiednis fan Menameradiel”, origineel in prentenkabinet Fries Museum

Foto 1 en 2: Jan Leemburg

Afb. 2: Archief J. Leemburg  

https://translate.google.ca/translate? hl=en&sl=nl&u=http://www.stinseninfriesland.nl/GraldaStateMenaldum.htm&prev=search

This state was south of the village of Menaldum, municipality Menaldumadeel. When the state was built is not known.

History   On the drawing of J. Stellingwerf shows a two-storey with cross frames and shutters on the bottoms of the windows.  A rather 15th / 16th century statue.  The name is reminiscent of old age.  The well-known owners / residents all carry different (family) names.  Possibly the name derived from the ancient name for Grealt as the name of the neighboring State Orxma to the Old Frisian Orck boy's name appears to be derived. 

Anyway, in 1580, the house is owned by Tjepcke Gerbranda who remained Roman Catholic and therefore was forced to go into exile.  He died abroad and his widow Jesck Popma married Sybolt of Aylva.  That was also no friend of Protestants and remained stubbornly Catholic.  Sybolt came from the Witmarsumer Aylva branch and continued at least until 1598 owned Gralda State.  In 1622 we find Feye of Aylva, in 1640 squire Tjepke Eeske Pupa of Aylva who himself lives and in 1652 Barthold Aylva.  In 1700 the Floreenkohier as the owner Mr. JH Wolf and the user is then Ruird Pijters.  It is entirely than 85.5 pounds large size.  Thereafter, the state in the hands of the Van Cammingha family.  In 1722 a woman Cammingha mentioned, a subsidiary of Watze of Cammingha.  Also Rixt Donia, married above Watze of Cammingha, is listed as owner.  From 1667 she lived in Doniastate in Beetgum. 

In 1749 has grietenijsecretaris Johan Caspar Arrange outside Oorbijt to Dronrijp exchanged for the much larger Gralda State.  That did not really long, because in 1764, lives here Theodore Cock.  That may have been a tenant because I found stated "Mr Arrange" in 1786 as owners. 

In 1795 the state was sold and consisted of house, courtyard, garden, moats and canals 11.5 pounds and measure 75 pound size farmland.  The yield in this uncertain revolutionary year was only a meager 7,500 Caroligulden.  Shortly thereafter was this big house, according to the "Present State" was particularly marked by "high gate hers," worked to the ground to earn as much money on the sale of the vacant building material.  

Residents   1580 Tjepcke Gerbranda 

to 1598 Sybolt of Aylva 

1622 Feye of Aylva 

1640 Tjepke Eeske Popke of Aylva 

1652 Barthold Aylva 

around 1680 Rixt Donia 

1700 Mr. JH Wolf 

1722 Ms Cammingha 

1749 Johan Casparus Arrange 

1764 Theodore Cock 

1786 "Mr Arrange"  

current uses   At the spot where the state has been rest not just anything, but even less than nothing ... By the excavation of the mound is the pasture at the place where the state has now been higher than the surrounding countryside.  

opened   na  

photos  Photo of the State grounds and the adjacent house in feb. 1982 Where the state has stood with the adjacent house Ticket to the States around Menaldum  

Sources   Text: Jan Leemburg 

"Present state of Friesland" ca. 1775 

"Menaldumadeel, 2000 years living in a Frisian grietenij" by David Hartsema, 1981 

"Skiednis fan Menameradiel" ed. O. Santema and dr. YN Ypma, 1972 

Fig.  1: "Skiednis fan Menameradiel" original print gallery Fries Museum 

Picture 1 and 2: Jan Leemburg 

Fig.  2: Archives J. Leemburg