Prof dr hab. Tadeusz Kazimierz Hoff

a

Rodzina Tadeusza Hoffa zamieszkiwała do wybuchu II wojny światowej w Sanoku. We wrześniu 1939 roku Helena (babka), Emilia (matka) oraz Tadeusz Hoff zdecydowali się, w obawie przez Niemcami, na opuszczenie rodzinnego domu i wyjazd do sąsiedniego Sambora. Po wkroczeniu Armii Czerwonej i ustaleniu granicy sowiecko-niemieckiej Sambor znalazł się na terytorium ZSRS. 29 czerwca 1940 roku rodzina Hoffów została stamtąd wywieziona na Syberię. Pierwszy etap podróży odbywał się pociągiem. Po dotarciu do Angarska, zesłańców transportowano barkami rzeką Angarą do Zajarska, skąd samochodami przewieziono ich do miejscowości Ust’-Kut. Kolejny etap, ponownie barkami, odbywał się Leną, Ałdanem oraz Ałłach-Juń i prowadził do przystani Zwiozdeczka w zachodniej Jakucji. Stamtąd pieszo 14 września 1940 roku Hoffowie dotarli do osady Minora, w której przebywali do sierpnia 1941 roku. Podczas pobytu w Minorze, z chorób i wycieńczenia zmarła babka Tadeusza Hoffa Helena. Tadeusz podjął tam wówczas pierwszą w życiu pracę – jako pomocnik ślusarza w warsztacie miejscowej kopalni złota, następnie pracował przy wymywaniu złota. Po ogłoszeniu amnestii dla obywateli polskich 30 lipca 1941 roku, Emilia i Tadeusz, wraz z 25 innymi deportowanymi z Polski osobami, zostali zakwalifikowani do przewiezienia na obszary o cieplejszym klimacie i lepszych warunkach bytowych. Podróż drogą wodną na południe zakończyła się dla Hoffów w miasteczku Czagda w obwodzie ałdańskim w Jakucji. W Czagdzie Tadeusz pracował w spółdzielni zajmującej się wykonywaniem drobnych prac stolarskich, a następnie dzięki szczęśliwemu zrządzeniu losu (wyjazd dotychczasowego nauczyciela) otrzymał posadę germanisty w miejscowej szkole. Radość z lepszych warunków pracy nie trwała jednak długo, gdyż wraz z nadejściem wiosny 1942 roku Hoffowie wyruszyli w kolejną podróż, która zawiodła ich do osady Drugi Oroczen (Wtaroj Oraczon), położonej w pobliżu miasta Ałdan, gdzie zamieszkiwali w okresie od czerwca 1942 roku do czerwca 1944 roku. Pobyt w Oroczenie wiązał się z szeregiem tragicznych wydarzeń. Ze względu na warunki lokalowe Tadeusz i matka zostali rozdzieleni; chłopak trafił do internatu miejscowej szkoły, Emilia Hoff do domu opieki. Kolejnym bolesnym wydarzeniem była choroba Tadeusza, która na wiele miesięcy przykuła go do szpitalnego łóżka. Jednakże największym ciosem była śmierć jego matki 27 maja 1944 roku. W czerwcu 1944 roku władze sowieckie zadecydowały o przewiezieniu obywateli polskich z Jakucji do europejskiej części Rosji, na Powołże, gdzie osiedlono ich w domach opuszczonych przez Niemców nadwołżańskich. Tadeusz Hoff przez krótki czas mieszkał w Urbachu, a następnie trafił do miejscowości Nachoj w obwodzie saratowskim, gdzie podjął pracę w charakterze nauczyciela języka niemieckiego, matematyki, fizyki i chemii w tzw. niepełnej szkole średniej. Podczas swojego niemalże dwuletniego pobytu w tym miejscu aktywnie angażował się w życie kulturalne miejscowości, m.in. biorąc udział w występach teatru amatorskiego i szkoląc się na kursach pedagogicznych. W czerwcu 1946 roku wraz z innymi przebywającymi w tej okolicy Polakami został repatriowany do kraju. Transport, którym podróżował, przybył do Wrocławia. Stamtąd po załatwieniu wszystkich formalności związanych z powrotem do kraju udał się do rodzinnego Sanoka, a następnie do Puław, gdzie przebywała siostra Maria z rodziną. Po powrocie do Polski Tadeusz Hoff uzupełnił formalne wykształcenie średnie. W 1947 roku zdał maturę, po czym rozpoczął studia ekonomiczne w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, uzyskując kolejne stopnie naukowe. W 1984 roku Rada Państwa nadała mu tytuł naukowy profesora.