Theodora Stoop

Dorrie Stoop. Theodora Stoop werd geboren te Soerabaya op 15 juni 1895 als vierde dochter van Ir Adriaan (1856-1935) en Wilhelmina Bernadine van Deventer (1859-1934). Zij overleed te Erlenbach (ZW) op 2 mei 1928. Over Dorrie zijn niet veel concrete gegevens aanwezig 1
. Tijdens haar korte leven is zij een geliefd zorgenkind geweest van ouders en familie. Reeds als baby was zij zwak. Op de boot naar Nederland in 1896 overleefde zij slechts ternauwernood. De koe stierf namelijk onderweg en Dorrie verdroeg geen ander voedsel dan koemelk. In 1897 vestigde de familie Stoop zich op de Rijp in Bloemendaal. Vader Stoop had fortuin gemaakt met zijn Dordtsche Petroleum Maatschappij 2
. Op de Rijp werd royaal geleefd, wat zeker invloed zal hebben gehad op Dorries leven. Zij zal de Bloemendaalse School Vereniging bezocht hebben. Deze was in 1902 door het echtpaar Stoop en andere Bloemendaalse notabelen opgericht. Over haar verdere opleiding is weinig bekend. Ze was zeer kunstzinnig, vooral muzikaal. Deze artistieke aanleg was ongetwijfeld afkomstig van de familie van haar moeder, het gezin Van Deventer-Busken Huet. Uit aantekeningen van vader Stoop weten we, dat Dorrie als jong meisje al geplaagd werd door depressies. Om te genezen van haar psychische klachten werden kosten noch moeite gespaard. Zo verbleef ze in 1912-’13 in Dresden. Ze onderging daar een therapie, maar daarnaast werd er veel gedaan aan kunstzinnige opvoeding: muzieklessen, museum- en theaterbezoek. De ouders Stoop bezochten haar daar verschillende keren. Stoop zelf was meer zakelijk en een groot natuurliefhebber. Hij probeerde zijn dochter op te beuren door lange wandelingen te maken in de bossen rond Dresden, waar ze samen het wild bespiedden. In augustus 1913 slaagde Dorrie in Dresden voor een muziekexamen en kwam daarna terug in Nederland. In 1918 of 1919 zien we haar in Zürich. Zeer waarschijnlijk was ze daar op bezoek bij ‘de meisjes Arntzenius’. Péronne (1883-1953) en Stance (Constance, 1883-1943) vormden met de kunstschilder Paul (1883-1965) een drieling. Hun oudste zuster was Liesbeth (Elisabeth Caroline 1881-1936), destijds dame van gezelschap van mevrouw Stoop. De familie Arntzenius was artistiek en Stance en Péronne bovendien voor hun tijd zeer geëmancipeerd. Zij verkeerden in Zürich in kunstenaarskringen en zo kwam ook Dorrie daar terecht. Ze ontmoette er de kunst- en antiekhandelaar Han Coray, (1880-1974). Zijn galerie/antiquariaat aan de Mühlegasse was een verzamelplaats van avantgarde kunstenaars. Een galerie van kunst van Duitse expressionisten en Dadaïsten in het prestigieuze Haus Sprüngli aan de Paradeplatz werd in 1918 echter een financieel fiasco. Op 5 mei 1919 treedt Dorie met Coray in het (voor Coray tweede) huwelijk. Tussen de regels is duidelijk te lezen, dat de ouders Stoop niet stonden te juichen. Maar weigeren deden ze ook niet. Steeds sprongen ze financieel bij: allereerst met een voorschot van SF 10.000 en in 1921 door de aankoop van het riante huis Haldengut te Erlenbach. In 1924 kocht Stoop op een veiling in Luzern een behoorlijk aantal ‘oude meesters’ om zo een nieuw faillissement van de galerie Coray te voorkomen. Niet alleen op financieel gebied sprongen vader en moeder Stoop veelvuldig bij. Op ieder gebied waren ze betrokken bij het wel en wee van het jonge echtpaar. Zíj reisden naar Zwitserland of Dorrie kwam, al of niet met Han in Nederland. In 1925 onderging ze weer een therapie in Nederland. ‘Na weken behandeling geheel hersteld’, schreef Stoop hoopvol. Het huwelijk met Coray bracht Dorrie niet het gehoopte geluk. Coray nam het met de huwelijkstrouw niet al te nauw. Samen met de reeds aangeboren psychische moeilijkheden werd dit Dorrie te veel. Op 2 mei 1928 pleegde ze zelfmoord. Om de nagedachtenis van Dorrie te eren stelde mevrouw Stoop voor een fonds te stichten. Pas na de dood van Adriaan Stoop is aan deze wens gehoor gegeven. Het Dorrie Stoop-fonds werd opgericht op 18 oktober 1935, Stoops geboortedag. Het doel was ‘liefdadigheid in de ruimste zin des woords’. In de praktijk werden de inkomsten al vanaf het begin gebruikt om (jonge) kunstenaars en kunstinstellingen te steunen. 3
Bloemendaal, april 1999 H. van Voorst Vader-Duyckinck Sander