ppłk dr Stanisław Bernard Śliwiński

Bernard Stanisław Śliwiński (ur. 1883 w Poniecu, zm. 1941 w oflagu w Neubrandenburgu) – polski doktor praw, powstaniec wielkopolski, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, komendant okręgowy Policji Państwowej, prezydent Bydgoszczy. Urodził się 5 lipca 1883 r. w Poniecu koło Gostynia w Wielkopolsce. Był synem Romana, mistrza rzeźnickiego i Antoniny z Obecnych. Egzamin dojrzałości zdał w gimnazjum we Wschowie. Był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana. Studiował prawo na uniwersytetach w: Berlinie (dwa semestry) i Wrocławiu, gdzie w 1911 r. uzyskał tytuł doktora praw. W latach 1907-1908 odbył obowiązkową służbę wojskową w armii niemieckiej, którą opuścił w stopniu sierżanta, a w 1912 r. uzyskał patent podporucznika. Od 1911 do 1914 r. pracował w sądownictwie jako referendarz. Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do armii niemieckiej. Walczył na froncie zachodnim. W czerwcu 1917 r. został awansowany do stopnia porucznika. W listopadzie 1918 r. był świadkiem wydarzeń rewolucyjnych w Berlinie. Zrzucił wtedy mundur niemiecki, wrócił do Wielkopolski i w grudniu 1918 r. zgłosił się do dyspozycji Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu. Utrzymywał kontakty z polsko-niemiecką Radą Robotników i Żołnierzy w Poniecu i Powiatową Radą Ludową na powiat gostyński, która w 1919 r. powierzyła mu „kierownictwo powstania w powiecie”. Spowodował ogłoszenie pospolitego ruszenia w powiecie gostyńskim oraz zorganizował batalion gostyński osłaniający Poniec, zagrożony przez załogi niemieckie w Lesznie i w Rawiczu. W styczniu 1919 r. został zatwierdzony przez Dowództwo w Poznaniu jako dowódca odcinka Leszno. Na początku lutego 1919 r. przystąpił do formowania 6 Pułku Strzelców Wielkopolskich, który wszedł w skład 2 Dywizji Strzelców Wielkopolskich. Na odcinku południowo-zachodnim walczył do 30 lipca 1919 r. Jesienią 1919 r. przeszedł z 6 Pułkiem Strzelców Wielkopolskich na odcinek zbąszyński, przygotowując się do operacji rewindykacyjnej. 18 grudnia 1919 r. pułk przesunięto pod Bydgoszcz do rejonu Żnina. 20 stycznia 1920 r. na czele pułku wkroczył do Bydgoszczy i zajął miasto dla Polski. W następnych dniach zajął Świecie, Koronowo i Tucholę. Na początku lutego 1920 r. skoncentrował pułk w Koronowie, skąd skierowany został do Bydgoszczy. 8 marca 1920 r. wyruszył z pułkiem do Brodów w Małopolsce Wschodniej i uczestniczył w działaniach zaczepnych na Ukrainie (kwiecień-maj 1920) oraz w ofensywie na froncie litewsko-białoruskim. Od lipca do października 1920 r. leczył się w szpitalu w Poznaniu, po czym powrócił do pułku. Miał opinię bardzo dobrego dowódcy, dbającego o żołnierzy i opiekującego się nimi. Do czasu przejścia do rezerwy (1921) nadal dowodził 6 Pułkiem Strzelców Wielkopolskich, a następnie 29 Brygadą Piechoty w Inowrocławiu. Od 4 lutego 1921 r. do połowy 1922 r. był komendantem XI Komendy Okręgowej Policji Państwowej w Poznaniu w stopniu inspektora policji. W styczniu 1922 r. stanął do rozpisanego przez Radę Miejską konkursu na stanowisko prezydenta Bydgoszczy. 4 maja tego roku Rada Miejska na tajnym posiedzeniu wybrała go prezydentem miasta. 27 lipca został zaprzysiężony i od 1 sierpnia 1922 r. rozpoczął faktyczne urzędowanie. Pragnął, aby Bydgoszcz stała się „wielkim miastem, ośrodkiem handlu i przemysłu na kresach zachodnich Polski, mocną twierdzą polskości”. Już w początkach swego urzędowania nasilił zabiegi władz miejskich o przyłączenie Bydgoszczy do województwa pomorskiego i przeniesienia do tego miasta siedziby województwa. Prowadził rokowania w sprawie przeniesienia Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku do Bydgoszczy. Starał się zapewnić miastu dobrą komunikację telefoniczną z większymi miastami kraju. Wspólnie z Izbą Przemysłowo-Handlową w Bydgoszczy podjął akcję mającą na celu niedopuszczenie do pokrzywdzenia miasta przy budowie projektowanego kanału węglowego Śląsk-Gdańsk. Opowiadał się za urządzeniem w Bydgoszczy Targów Drzewnych. Kierowany przez niego magistrat organizował prace dla bezrobotnych, zwalczał rosnącą drożyznę i głód mieszkaniowy. Wykorzystując ożywienie gospodarcze w kraju w latach 1926-1929, zadbał o rozwój budownictwa mieszkaniowego. Oprócz wielu funkcjonalnych mieszkań, w tym również dla robotników (domki robotnicze w osiedlach Ludwikowo i Biedaszkowo), miasto wybudowało dom dla starców przy ul. Grudziądzkiej, łaźnię w osiedlu Szwederowo oraz rozpoczęło budowę dużego szpitala miejskiego. Dużym osiągnięciem władz miejskich było zbudowanie nowej elektrowni o znacznej mocy. Rozszerzono miejską sieć kanalizacyjną i wodociągową. W okresie jego prezydentury miasto rozrosło się i rozwinęło. Powiększył się majątek komunalny, zrealizowano ważne inwestycje miejskie. Bilans gospodarki za lata 1922-1930 był dla miasta korzystny. W okresie tym Urząd Budownictwa Miejskiego przygotował plan rozbudowy miasta, przewidujący rozrost Bydgoszczy do 600 tys. mieszkańców. Nie zaniedbywał również spraw oświaty i kultury. Doprowadził do uzyskania przez miejskie szkoły średnie pełnych praw szkół państwowych. W związku z projektem otwarcia politechniki w województwie poznańskim, zabiegał o jej lokalizację w Bydgoszczy. Miasto ofiarowało grunt pod budowę politechniki i zobowiązało się wyasygnować brakujące środki pieniężne. W 1922 r. wziął na utrzymanie magistratu Teatr Miejski. Czynnie wspierał również poczynania zmierzające do utworzenia w Bydgoszczy Muzeum Miejskiego (powstało w 1923). Żywo interesował się i wspierał działalność różnorodnych organizacji i stowarzyszeń działających w Bydgoszczy. Poparł inicjatywę Witolda Bełzy dotyczącą powołania Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy, a po utworzeniu go w lutym 1923 r. został jego pierwszym prezesem (1923-1925). W latach 1925-1927 wchodził w skład Komitetu Honorowego Budowy Pomnika Henryka Sienkiewicza w Bydgoszczy (pomnik odsłonięto w lipcu 1927 r. przy udziale prezydenta Ignacego Mościckiego). Mocno związany z Bydgoszczą nie stronił od ofiar na rzecz miasta. Przekazywał książki Bibliotece Miejskiej, w 1924 ufundował witraż w nowo wzniesionym kościele św. Stanisława na Siernieczku, a w 1925 r. ofiarował bydgoskiej farze antepedium ołtarza głównego. Jego działalność w Bydgoszczy nie zawsze spotykała się ze zrozumieniem i życzliwością. Niejednokrotnie atakowano jego decyzje na posiedzeniach Rady Miejskiej i w lokalnej prasie. Przeciwnicy prezydenta rekrutowali się głównie spośród bydgoskich socjalistów i narodowych demokratów. W 1925 r. Rada Miejska wycofała swoje wotum zaufania i żądała dochodzenia dyscyplinarnego przeciw prezydentowi. Rozpętana przeciw niemu kampania, w której nie brakowało pomówień, a nawet oszczerstw, wywoływała sprzeciw ze strony niektórych czołowych bydgoskich działaczy społecznych. Bój polityczny o jego usunięcie ze stanowiska zakończył się powodzeniem w listopadzie 1930 r., kiedy został zawieszony w czynnościach prezydenta. Jego obowiązki przejął dotychczasowy wiceprezydent, skarbnik miasta Tadeusz Chmielarski. W końcu 1930 r. przeniósł się do Poznania i otworzył kancelarię adwokacką. Równocześnie rozwinął działalność w organizacjach byłych powstańców wielkopolskich. Był jednym z organizatorów Związku Powstańców i Wojaków w Poznaniu, w którym pełnił funkcję prezesa. W styczniu 1938 r. został wybrany do Zarządu Głównego Związku Powstańców Wielkopolskich. W latach 1930-1939 opublikował też wiele wartościowych artykułów i wspomnień dotyczących powstania wielkopolskiego, głównie na łamach Kroniki Gostyńskiej. 1 września 1939 w wyniku reorganizacji dowodzenia w Poznańskiej Brygadzie Obrony Narodowej objął dowództwo pułku, w skład którego weszły trzy bataliony ON: Poznański I, Poznański II i Szamotulski. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r., m.in. w walkach odwrotowych i osłonowych w bitwie nad Bzurą. Po klęsce wrześniowej został osadzony w obozie jenieckim. Zmarł 18 grudnia 1941 r. w oflagu w Neubrandenburgu. Bernard Śliwiński od 1922 r. był żonaty z Marią z Ciechowiczów. Miał dwóch synów: Romana Mariana (ur. 1928) i Tomasza Augustyna (ur. 1930).(...)
Wikipedia PL