Aamund Olavsson Skjelnes

Eigedomar og eigarar.

I eit dipl. frå 1312 (DN. XII, nr. 45) er Steingrim á Skjalanes og Birgit, kona hans, nemnde. Dei sel då 3 mamatabol i Brekke i Strandebarm til Munkeliv kloster. To år seinare er Ingebjørg á Skialanesi tilstades ved arveølet på Øvrebø i Fjelberg saman medlikaste folket frå Hardanger og Sunnhordland, soleis Sigurd på Torsnes, Peter på Sandvin, abbet Eirik på Halsnøy o. a. Det var mykje midel etter Torkel bonde på Øvrebø og Ingebjørg og hine hardingane var vel skyldfolket hans. Truleg er ho anten mor eller dotter til Steingrim.

Me kan ikkje fylgja ætti vidare, men me må tru at Steingrim sat som odelsbonde på garden, og Skjelnes er odelsbondejord då garden atter stig fram i historisk ljos. Det er difor god grunn til å tru at me har med same ætti å gjera når Amund på Skjelnes i 1563 legg 3 dalar i jordeigarskatt. Amund Olson på Skjelnes høyrer til den ættekrinsen som prosederte om arven etter Rike­Torstein på Voss. Faren, Ola Olson, må etter bustadene åt sonene, ha butt her i nærleiken ein stad. Han var gift med Ingebjørg, som var ei systerdotter til Rike-Torstein på Voss. Me kjenner sønene Amund Skjelnes, Arne Kleppe i Strandvik og Ola Netland i Ølve. Det er dei som driv arvesaki. Men i 1598 er det Svein Amundson på Måge og Bård Arneson Kleppe, som gjer arve: forlik, og det er audsynt at det er sønene til Amund og Arne. I 1646-49 reiser deira søner att saki saman med ein dotterson til Ingebrikt Netland.

Amund Skjelnes eig halve Skjelnes i 1590, resten eig venteleg broren Arne Kleppe, sidan sonen Bård brukar garden i 1590-åri. Svein Amundson, som lenge budde i Måge, åtte '/, i Skjelnes

i 1605, men i 1617 eig han 2/3 og er hovudeigar. I 1651 eig sonen Samson Skjelnes og versonen Jon Torbjørnson Børve halvparten kvar. Den siste halvparten arvar hans verson Ola Oppheim ; Ulvik, som sel han til Lars Nedrevåge. Frå 1695 har eiga for det meste fylgt brukarane.

1563-90: Amund Olson. Sjå eigarane. Son: Svein nf.

Anders Næss og Olav Kolltveit

Strandebarm og Varaldsøy i gamal og ny tid

s. 122-24