Abraham Kuijper

Nederlands theoloog, predikant, staatsman en journalist.

Dr. A. (Abraham) Kuyper. 'Abraham de geweldige'. De grote voorman en stichter van de Anti-Revolutionaire Partij, de partij van de 'kleine luyden'. Krachtig organisator en goed spreker. Stichtte tevens het dagblad 'De Standaard', de Vrije Universiteit en de Gereformeerde Kerk. Was predikant en werd in 1874 Tweede Kamerlid, maar verliet de Kamer al na drie jaar. Keerde in 1894 echter terug en werd voorzitter van de meer democratische antirevolutionairen. Leidde in 1901-1905 een coalitiekabinet, dat vooral in de herinnering bleef voortleven door de wijze waarop werd opgetreden tegen de Spoorwegstaking in 1903 en door de ontbinding van de Eerste Kamer in 1904. Werd daarom door liberalen en socialisten krachtig bestreden. Kwam in 1908 in conflict met Heemskerk en kwam in 1909 in opspraak door de zgn. lintjesaffaire, maar werd desondanks tot zijn dood door zijn achterban als de door God gegeven leider beschouwd.

Kuyper huwde op 1 juli 1863 met Johanna Hendrika Schaay (1842-1899). Uit dit huwelijk werden acht kinderen geboren, van wie de laatste in de kinderjaren overleed: Herman Huber Kuyper (1864-1945), hoogleraar kerkrecht aan de Vrije Universiteit, lid synode van de Gereformeerde Kerken Jan Frederik Hendrik Kuyper (1866-1933), tandarts in Nederlands-Indië Henriëtte Sophia Suzanna Kuyper (1870-1933), erepresidente Bond van Meisjesvereenigingen op Gereformeerden Grondslag, hoofdredactrice Bouwen en Bewaren (bondsorgaan) Abraham Kuyper Jr. (1872-1941), gereformeerd predikant Johanna Hendrika Kuyper (1875-1948), verpleegster in ziekenhuis van de gereformeerde zendelingarts J.G. Scheurer te Jogjakarta, hoofdredactrice Bouwen en Bewaren (bondsorgaan) Catharina Maria Eunice Kuyper (1876-1955), verpleegster Guillaume Kuyper (1878-1941), antirevolutionair burgemeester Levinus Willem Christiaan Kuyper (1882-1892)Het achtste kind overleed in zijn kinderjaren. Op de tweede zoon na - die theosoof werd - hebben de al de overige kinderen kinderen van Abraham Kuyper een rol gespeeld in de groepering/zuil rond de Gereformeerde Kerken in Nederland.

Kuyper was oprichter van de eerste politieke partij in Nederland, de ARP, stichtte de Vrije Universiteit, droeg bij aan de vorming van de Gereformeerde Kerken in Nederland en was van 1901 tot 1905 minister-president.

Kuyper werd voorman en woordvoerder van de orthodoxe vleugel van het Nederlands protestantisme (hoewel niet alle orthodoxen zich achter hem schaarden: niet de zogenaamde 'ethischen', noch de bevindelijk-gereformeerden). Onder zijn leiding werden de gereformeerden zeer invloedrijk, zowel in de Hervormde Kerk (na 1892 in hun eigen Gereformeerde Kerk), als in de politiek, die beide op dat moment werden gedomineerd door de liberalen.

Voor zijn achterban, een volksdeel dat wel wordt aangeduid als de "kleine luyden" (eenvoudige mensen), was hij de gevierde leider. Zijn tegenstanders waren op kerkelijk gebied vooral de modern-protestanten, terwijl hij in de politiek vooral streed tegen de liberalen en later ook de socialisten. Hij vond zijn politieke bondgenoten bij andere christelijke partijen, waaronder hij ook de rooms-katholieken rekende. Voor de politieke tegenstelling tussen christenen en niet-christenen ontwikkelde Kuyper het begrip antithese.

Zie verder:

• Wikipedia
• Christipedia over Kuyper
• Historiek - Naakt betrapt
• Parlement.com
• RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis > portret door Jan Veth