Adrianus Reinardus Nas

Adrianus Reinardus Nas (roepnaam Janus) was gehuwd met Anna Maria Talens en woonde aan de Admiraal de Ruijterstraat 250 in Voorburg. Zijn beroep was arbeider.
Nas stond op de lijst van linksextremisten van de Centrale Inlichtingendienst met de toevoeging: ‘C.J.B Spreker op bijeenkomst IRH en CPH. (1932). Bestuur afdeling CPN (1938). Kandidaat gemeenteraad voor de CPN (1939). Op districtsvergadering CPN (1939).’
Janus Nas was in Rotterdam als communist vrij bekend. Daarom hield de CPN hem in eerste instantie in reserve. Maar in 1941 werd hij alsnog als instructeur (iemand die berichten tussen de landelijke partijleiding en een lokale afdeling overbracht) naar Limburg gestuurd. Hij werd op 19 juni 1942 in Brunssum gearresteerd en naar het politiebureau in Maastricht overgebracht. Daar moest hij in een kamertje wachten en daar maakte hij gebruik van om het politiebureau uit te lopen. Hij vluchtte naar Rotterdam. Zijn naam stond op een lijst van 24 september 1942, van te arresteren communisten uit de regio Rotterdam, die als represaille zouden worden gefusilleerd. In januari 1943 werd hij door de partijleiding naar Den Haag gestuurd.
Willem Arend Herder was op 11 februari 1943 gearresteerd. Die had blijkbaar, net als enkele andere communisten, zijn afspraken in zijn agenda genoteerd, want de Sicherheitsdienst kwam al snel te weten dat hij de volgende dag verschillende ontmoetingen op straat zou hebben. Ze zetten hem, geboeid en met een bezemsteel in een broekspijp aan zijn been gebonden, neer op de afgesproken tijdstippen op de betreffende plaatsen. Een van de afspraken was met Nas op het Oranjeplein. Juist toen Herder door de SD het Oranjeplein werd opgebracht, kwam Nas van de andere kant aanlopen. Nas zag dat Herder begeleid werd, maar liep toch door en probeerde niet te vluchten. De Sicherheitsdienstman Breitner arresteerde hem.
Hij kreeg samen met een aantal anderen een proces voor het Obergericht in Utrecht en werd samen met Jaap Boekman op 20 juli 1943 ter dood veroordeeld. Nas werd op 16 augustus 1943 naar het Oranjehotel overgebracht. Hij diende nog een gratieverzoek in, maar Seyß-Inquart wees het verzoek op 16 september 1943 af. Op 23 september 1943 om 5.30 uur meldde de Sicherheitsdienst hem in de gevangenis dat zijn gratieverzoek was afgewezen. Om 7.35 uur schoot het Volstreckungskommando der Deutschen Polizei hen dood. De Leiter Vollstreckung was Staatsanwalt Dr. Wilms.

• Rudi Harthoorn - Personen uit het verzet > zie de tekst hierboven
• Oorlogsgravenstichting
• Erelijst van Gevallenen 1940-1945
• Dodenboeken Oranjehotel > pagina 16 van 224