Andreas Theodor von Götzendorf Grabowski

http://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Teodor_Grabowski

Walczył przeciwko Turkom i Tatarom na wschodnich kresach. W 1683 brał udział w odsieczy wiedeńskiej, jako rotmistrz chorągwi pancernej. Został tam ciężko ranny i powrócił z bezwładną lewą ręką, co wykluczyło jego dalszą karierę wojskową. Od 1680 był posłem z Prus Królewskich na sejmy w Warszawie. W 1685 został pisarzem grodzkim malborskim, a w 1696 pisarzem grodzkim pomorskim. Jednocześnie od 1688 zajmował intratne stanowisko surrogatora (doradcy prawnego) starostwa człuchowskiego a w 1689 wybrano go na ławnika (sądowego) sądu ziemskiego człuchowskiego. W 1712 został sędzią ziemskim człuchowskim. Dzięki poparciu swego syna Adama Stanisława, w 1733 został kasztelanem chełmińskim.

Urodził się jako katolik (jego przodkowie byli protestantami, począwszy od Hartmana Grabowskiego). Wyznania protestanckiego była jego pierwsza żona Zofia Kleist, ale wszystkie dzieci wychowane zostały w wierze katolickiej.

Początkowo był właścicielem ojcowskich udziałów w 3 wsiach, o wartości ok. 15 tys. złp. Po 1689 sprzedał udziały w Lipnicy i Osowie, a żona wniosła mu w posagu połowę Szonówka. Do 1720 jego majątek zwiększył się do co najmniej 26 wsi, wartych ponad 600 tys. złp i przynoszących 32 tys. złp dochodu rocznie, w tym: - w 1690 kupił Jęczniki, Mąkowo i Bińczę (Berwałd), - w 1693 wziął w zastaw od Iłaczyńskich Wielki i Mały Buczek, które ostatecznie nabył w 1710 (wraz z Szyszkowem), - w 1696 przejął Ciecholewy i Czosnowo a w 1700 część Płonicy, - w 1701 kupił wsie Debrzno, Bługowo, Trudną i Hutę, - w 1710 nabył od wojewody brzeskiego kujawskiego Jana Jakuba Potulickiego wsie Zamarte, Łęknię, Prusowo, Nowy Dwór i Niwę, - w 1711 wykupił od kuzyna mjr Władysława Franciszka Grabowskiego należącą do niego część rodzinnego Grabowa, - w 1712 przejął na własność Jerzmionki, - co najmniej od 1714 dzierżawił od Działyńskich klucz Sypniewski (Sypniewo, Iłowo, Łukowo, Jazdrawy, Radońsk z trzema młynami), który nabył ostatecznie w 1720, - w latach 1717-1720 trzymał jako zastaw obszerne dobra więcborskie J.J.Potulickiego, a po 1725 cztery wsie należące do Działyńskich. Dobra ziemskie Grabowskiego tworzyły kilka kompleksów. Największy położony na Krajnie (w d. powiecie nakielskim) obejmował kilkanaście wsi pomiędzy Debrznem, Sępólnem Krajeńskim, Więcborkiem i Złotowem. Znajdowały się tam dwie siedziby Grabowskich - w Buczku Wielkim i Debrznie. Drugi kompleks, liczący ok. 10 osad, rozciągał się na południe od Człuchowa i Chojnic, na pograniczu d. powiatów człuchowskiego i tucholskiego. Ośrodkiem tych dóbr było Zamarte, gdzie Grabowski sprowadził bernardynów. Zamarte miało być główną rezydencją Grabowskich. Współcześni nazywali Andrzeja Teodora Grabowskiego "królikiem krajeńskim". W latach 20 XVIII w. zaliczali się już do zamożnej szlachty a ich status materialny był porównywalny z sąsiadami Potulickimi, Bnińskimi, Raczyńskimi, czy Skórzewskimi. [oprac. L.Mila]