Anneke Esaiasdr.

Over de afkomst van Anneke Esaiasdr., alias Anneke Jans, is niets bekend. Waarschijnlijk waren haar ouders gegoede ingezetenen van Brielle, en zeker is dat zij daar in 1534 met haar echtgenoot Arent Jansz. woonde in de Cappoenstraat (tegenwoordig Voorstraat). Begin dat jaar lieten Anneke en Arent zich in hun huis herdopen door Meindert van Emden, een volgeling van David Jorisz. Het was het jaar waarin Jan Beukelsz. van Leiden zijn doperse koninkrijk in Münster had gesticht en sympathisanten werden opgeroepen om de stad gewapenderhand te verdedigen. Op tal van plaatsen in Holland kwamen zij onder verdenking te staan, en velen moesten vluchten. Waarschijnlijk is Anneke Jans in 1536 haar man nagereisd die al vanaf juni 1534 als vluchteling in Londen zat, en is zij de vrouw in Delft geweest bij wie David Jorisz. in het jaar 1536 inwoonde en op wie hij verliefd werd terwijl haar echtgenoot afwezig was. In zijn biografie, vermoedelijk een autobiografie, wordt verhaald hoe hij en de vrouw tot God baden om hulp tegen de vleselijke verleidingen (Packull, 338; Waite, 68). Vermoedelijk is Anneke Jans ook de vrouw geweest die David Jorisz. in een brief aanspoorde om gehoor te geven aan zijn roeping en zijn denkbeelden te verkondigen. Ook zou zij gedeeltelijk zijn geschriften hebben gefinancierd. In december 1538 keerde Anneke Jans in gezelschap van een Leuvense geloofsgenote terug uit Londen, om te Delft enige zaken te verrichten – waarschijnlijk omdat zij daar David Jorisz. wilde ontmoeten. In Rotterdam werden zij opgepakt toen zij op de boot naar Delft wilden stappen. Vlak daarvoor hadden zij op de wagen van IJsselmonde naar Rotterdam geestelijke liedjes gezongen. Een man uit Brielle herkende haar en gaf haar aan. Na enkele verhoren werd zij op 23 januari 1539 veroordeeld en de volgende dag, samen met haar reisgenote, door verdrinking ter dood gebracht bij de Delftse Poort. Zij werd begraven in de ongewijde grond van het Rode Zand bij Rotterdam. Waarschijnlijk door haar bekentenis werden nog datzelfde jaar 27 dopers in Delft ter dood veroordeeld, waaronder Marietje Jan de Gortersdr., de moeder van David Jorisz.