Atlak Tolleison Håland

Fjotland gard og ættesoge s.642

Fjotland gard og ættesoge s.642

Fjotland gards og ætte soge s 642

1. 1158

Håland. Borna var sjuke i 1669. Då stod skiftet etter Asgerd. Atlak hadde då panta til seg Kåbuland i Iveland av faren og likeins Larsstøl og 1 engelsk i Førlandsås. Han ville løysa inn heile Håland, og nå hadde han betalt Gullik Risnes 10 rdr. for 1/3 engelsk og Ommund Voilås 10 rdr. 2 ort for 1/3 engelsk og på dei 3/4 engelsk som Olav Ramsli åtte, hadde han betalt 3 rdr. I 1692 åtte han halve garden og hadde odel til heile garden. Då han døydde, åtte han alt. Han blei innstemnd i 1700 for å ha saga ulovleg. Atlak sa han hadde hatt sag i 24 år og levert bort til kyrkjer og til likkister. Atlak var lagrettemann i lang tid. I 1692 er Jo Håland nemnd. Han hadde lånt ei gryte av Atlak. Salve Joson Håland møtte ikkje til soldatutskriving i 1682. Det må vera sonen. Jo er ikkje nemnd i skattelistene og må ha vore husmann. Etter Atlak blei garden delt mellom sønene Tollei og Tore. Atlak var ein mangkunnug mann. I skiftet i 1669 var det bøker for 20 rdr (8 kyrsverd). I skiftet etter sonekona Karen Hansdtr. i 1709 var det "adskillige historier og krønikebøger". Det er vel nokre av bøkene frå 1669 dette. Atlak hadde verkty av mange slag. Han hadde i 1669 "Smides- og Rible Redschable" (treskjerarjarn) for 8 rdr. "Rebseller og Sadel Redschab" for 6 rdr. Det kunde tyda på at han var smed, treskjerar og salmaker. Han arbeidde på kyrkja og var vel då timbremann. Og so hadde han so mange byrsor i 1669: 1 "Møschet", 3 "Ribbebørser" og 2 "Bøssepiber". Han hev vel vore byrsemaker og. Og so var det ei verje (sabel) og tvo stålbogar. Den eien ligg på Hålnad enno, eit sers vakkert arbeid. Dei fortel at dei var av stad og skut på bjørnen ein kveld etter dei hadde fenge denne bogen. Dei høyrde pili song i fjellet og sa "Dugde du kje meir". Men då dei kom at um morgonen, såg dei at pilen hadde gjenge gjennom bjørnen. Då det brann på Håland ved midten av fyrre hundreåret, låg denne bogen i byen og blei soleis spara. Det er noko sers med alle desse våpeni. Det spurst um det ikkje hev vore våpensmedar i ætti i lang tid. Atlak var vel ein spakvoren mann, han var vel «heideleist» som ættingane sine. Eg hev ikkje funne namnet hans meir enn ein gong i sagefallslistone. I 1674 var han stemnd «for en skade som han har gjort Jakob i Åsen med en verge i hans arm». Og då Atlak «samme skade ikke kunde benegte», blei han dømd til 2 mark sylv i bot og 3 mark pengar i domløysing. Det er sikkert ingen som gjorde so mykje for å reisa den gamle kyrkja som Atlak. Han arbeidde for kyrkja, han arbeidde på kyrkja, og han gav til kyrkja. Han var ein stendig mann, Atlak, då han var i brage. Buet i 1669 var på 331 rdr., og det var mykje. Dei hadde hest, 12 naut, 6 kvigor og 36 fænår. Der var slipestein, utekvern, 2 kistor, 1 tunnesgryte og 4 andre gry tor. Baugane til denne kverni er til enno, den eine merkt 1677 og den andre 1678. 1692 var det kome til sagblad med reidskap. Sengklæde var det mykje av: 4 dynor, 8 kvitlar, 5 skinn droger, 5 sengklæde, 2 lakan, 6 hovudkoddar, 3 koddar og 12 alner benkekoddever. Skiftet etter Atlak stod 1702. Men då var det ingenting att, der var godt og vel 34 rdr. i underskot. Det er vel borni som hev fenge det der var. Skyldi på Håland blei 1668 auka til 6 engelsk. Atlak åtte berre halve garden som faren. Millom medeigarane var Helge Kvinlog. I 1686 stemnde Atlak Helge, av di Helge ikkje vil de ta mot landskyld av 3/4 engelsk i Håland. Helge nekta ta imot, av di han sjølv vilde rå for sitt gods. Domen gjekk at Atlak var nærast til å sit ja på den jordi som forfederne hans hadde rudd, og som var liti nok til ein manns verk. Han skulde difor vera bykselherre yver heile Håland. Atlak hadde ein yngre bror Ulv, fødd 1640, som nemnest i folketeljingi 1664 og sidan ikkje er nemnd i Fjotland. Han kom venteleg til Skibeli i Bakka. I eit skifte på Skibeli 1668 nemnest Ulv Tolleison SkibeIi. Han var gift med dotter der på garden og hadde tvo døtter: Siri og Liva. Tid og namn høver so godt, at det er liten tvil um at Ulv Håland og Ulv Skibeli er same mannen. Ein av ættingane etter Ulv Skibeli er kunstrnålaren Olaf Isaachsen. (Sjå «Grannen» 1926). Atlak delte garden millom sønene Tollei og Tore, og sidan var det tvo bruk på Håland. Ætti etter Tore sit enno på Håland.

1. 1158

Håland. Borna var sjuke i 1669. Då stod skiftet etter Asgerd. Atlak hadde då panta til seg Kåbuland i Iveland av faren og likeins Larsstøl og 1 engelsk i Førlandsås. Han ville løysa inn heile Håland, og nå hadde han betalt Gullik Risnes 10 rdr. for 1/3 engelsk og Ommund Voilås 10 rdr. 2 ort for 1/3 engelsk og på dei 3/4 engelsk som Olav Ramsli åtte, hadde han betalt 3 rdr. I 1692 åtte han halve garden og hadde odel til heile garden. Då han døydde, åtte han alt. Han blei innstemnd i 1700 for å ha saga ulovleg. Atlak sa han hadde hatt sag i 24 år og levert bort til kyrkjer og til likkister. Atlak var lagrettemann i lang tid. I 1692 er Jo Håland nemnd. Han hadde lånt ei gryte av Atlak. Salve Joson Håland møtte ikkje til soldatutskriving i 1682. Det må vera sonen. Jo er ikkje nemnd i skattelistene og må ha vore husmann. Etter Atlak blei garden delt mellom sønene Tollei og Tore. Atlak var ein mangkunnug mann. I skiftet i 1669 var det bøker for 20 rdr (8 kyrsverd). I skiftet etter sonekona Karen Hansdtr. i 1709 var det "adskillige historier og krønikebøger". Det er vel nokre av bøkene frå 1669 dette. Atlak hadde verkty av mange slag. Han hadde i 1669 "Smides- og Rible Redschable" (treskjerarjarn) for 8 rdr. "Rebseller og Sadel Redschab" for 6 rdr. Det kunde tyda på at han var smed, treskjerar og salmaker. Han arbeidde på kyrkja og var vel då timbremann. Og so hadde han so mange byrsor i 1669: 1 "Møschet", 3 "Ribbebørser" og 2 "Bøssepiber". Han hev vel vore byrsemaker og. Og so var det ei verje (sabel) og tvo stålbogar. Den eien ligg på Hålnad enno, eit sers vakkert arbeid. Dei fortel at dei var av stad og skut på bjørnen ein kveld etter dei hadde fenge denne bogen. Dei høyrde pili song i fjellet og sa "Dugde du kje meir". Men då dei kom at um morgonen, såg dei at pilen hadde gjenge gjennom bjørnen. Då det brann på Håland ved midten av fyrre hundreåret, låg denne bogen i byen og blei soleis spara. Det er noko sers med alle desse våpeni. Det spurst um det ikkje hev vore våpensmedar i ætti i lang tid. Atlak var vel ein spakvoren mann, han var vel «heideleist» som ættingane sine. Eg hev ikkje funne namnet hans meir enn ein gong i sagefallslistone. I 1674 var han stemnd «for en skade som han har gjort Jakob i Åsen med en verge i hans arm». Og då Atlak «samme skade ikke kunde benegte», blei han dømd til 2 mark sylv i bot og 3 mark pengar i domløysing. Det er sikkert ingen som gjorde so mykje for å reisa den gamle kyrkja som Atlak. Han arbeidde for kyrkja, han arbeidde på kyrkja, og han gav til kyrkja. Han var ein stendig mann, Atlak, då han var i brage. Buet i 1669 var på 331 rdr., og det var mykje. Dei hadde hest, 12 naut, 6 kvigor og 36 fænår. Der var slipestein, utekvern, 2 kistor, 1 tunnesgryte og 4 andre gry tor. Baugane til denne kverni er til enno, den eine merkt 1677 og den andre 1678. 1692 var det kome til sagblad med reidskap. Sengklæde var det mykje av: 4 dynor, 8 kvitlar, 5 skinn droger, 5 sengklæde, 2 lakan, 6 hovudkoddar, 3 koddar og 12 alner benkekoddever. Skiftet etter Atlak stod 1702. Men då var det ingenting att, der var godt og vel 34 rdr. i underskot. Det er vel borni som hev fenge det der var. Skyldi på Håland blei 1668 auka til 6 engelsk. Atlak åtte berre halve garden som faren. Millom medeigarane var Helge Kvinlog. I 1686 stemnde Atlak Helge, av di Helge ikkje vil de ta mot landskyld av 3/4 engelsk i Håland. Helge nekta ta imot, av di han sjølv vilde rå for sitt gods. Domen gjekk at Atlak var nærast til å sit ja på den jordi som forfederne hans hadde rudd, og som var liti nok til ein manns verk. Han skulde difor vera bykselherre yver heile Håland. Atlak hadde ein yngre bror Ulv, fødd 1640, som nemnest i folketeljingi 1664 og sidan ikkje er nemnd i Fjotland. Han kom venteleg til Skibeli i Bakka. I eit skifte på Skibeli 1668 nemnest Ulv Tolleison SkibeIi. Han var gift med dotter der på garden og hadde tvo døtter: Siri og Liva. Tid og namn høver so godt, at det er liten tvil um at Ulv Håland og Ulv Skibeli er same mannen. Ein av ættingane etter Ulv Skibeli er kunstrnålaren Olaf Isaachsen. (Sjå «Grannen» 1926). Atlak delte garden millom sønene Tollei og Tore, og sidan var det tvo bruk på Håland. Ætti etter Tore sit enno på Håland.