Azarmi Dukht 27th Sassanid Monarch, Queen of Persia

Azarmidokht was the daughter of Khosrau II. Since her father was said to have had a shabestan with over 3,000 concubines,[1] it is not known if one of these concubines was her mother or Khosrau's favorite wife Shirin was. Azarmidokht also had many other siblings and half-siblings named Mardanshah, Juvansher, Farrukhzad Khosrau V, Kavadh II, Shahriyar, and Borandukht. In 628, her father was deposed by the Sasanian nobles in favor of her brother Kavadh II, who executed all of their brother's except Juvansher and Farrukhzad Khosrau V who managed to hide. Some months later, Kavadh died of plague, and was succeeded by his 7 year old son Ardashir III, who himself one year later was killed by the Sasanian general Shahrbaraz, who usurped the Sasanian throne. Forty days later, Shahrbaraz was murdered by the faction of the Ispahbudhan nobleman Farrukh Hormizd,[2] which was known as the Pahlav (Parthian) faction. Borandukht was shortly proclaimed queen in Ctesiphon by Farrukh's faction. She, was, however, later deposed by Shapur-i Shahrvaraz, the son of Khosrau II's sister Mirhran, and the Sasanian usurper Shahrbaraz.

http://bit.ly/1iUg9UK

=====

ĀZARMĪGDUXT (Pers. Āzarmīdoḵt, Arzmīdoḵt, Arzmīndoḵt, Āzarūmīddoḵt), Sasanian queen who according to Ṭabarī ruled for a few months in 630. She was the sister of Queen Pūrān (r. 630 or 631), daughter of King Ḵosrow II Parvēz. Her name, meaning “daughter of the respected one,” refers to her father (see Nöldeke, Geschichte, p. 393 n. 2). We know little about this figure, who belongs to the troubled period at the end of the Sasanian monarchy, but her existence is confirmed by the evidence of coins.

Ṭabarī (I, pp. 1064-65) relates that Farroḵ-Hormozd, the military commander of Khorasan, asked for her in marriage. Not daring to refuse, the queen invited him to her private quarters, where she had him killed. To avenge him, his son Rostam apparently captured the capital Ctesiphon, then dethroned the queen and had her blinded and killed.

The Islamic sources describe the queen as a clever and very attractive woman. The Ketāb ṣowar molūk Banī Sāsān (The Sasanian picture book) depicted her as seated, wearing a red embroidered gown and sky-blue studded (mowaššaḥ) trousers, grasping a battle-axe in her right hand and leaning on a sword held in her left hand (Ḥamza, p. 62). She is also credited with the foundation of a fire temple in Abḵāz and a castle at Asadābād (Mojmal, p. 83). Her title was “the Just.” The Šāh-nāma, which calls her Āzarmdoḵt and reports her reign briefly, relates her throne speech saying that her power was broken in the fifth month of her reign; it is not specific about the manner of her death (ed. Mohl, VII, p. 422). The Christian sources mentioned below also record her reign, distorting her name in various ways.

M. I. Moshiri ( Malek Iradj Mochiri ) discovered and published a coin of this queen (Ētudes I, pp. 11-16); it was struck in the year 1 at a mint called WYHC, which has been thought to be Veh-az-Amīd-Kavād (= Arrajān). The piece bears the effigy of a man. Moshiri explains this anomaly by suggesting that it is the figure of Farroḵ-Hormozd, who supposedly wished to seize power, and who actually obtained it under the name Hormozd VI (cf. Ētudes II, pp. 209-12). He was able to reign simultaneously with the queen for a little more than a year. There are no coins of Hormozd VI struck in the year 1, only examples dated in the years 2 and 3. Two other coins of the queen are in the Bibliothèque Nationale (Paris), and the late M. Foroughi also possessed one. Only the mint WYHC is attested.] http://www.iranicaonline.org/articles/azarmigduxt

Azarmidokht (Middle Persian: Āzarmīgdukht, Persian: آزرمی‌دخت‎‎) was Sasanian queen of Persia from to 630 to 631, and daughter of Khosrau II. She ruled Persia after her cousin Shapur-i Shahrvaraz.

Azarmidokht was the daughter of Khosrau II. Since her father was said to have had a shabestan with over 3,000 concubines, it is not known if one of these concubines was her mother or Khosrau's favorite wife Shirin was. Azarmidokht also had many other siblings and half-siblings named Mardanshah, Juvansher, Farrukhzad Khosrau V, Kavadh II, Shahriyar, and Borandukht. In 628, her father was deposed by the Sasanian nobles in favor of her brother Kavadh II, who executed all of his brothers except Juvansher and Farrukhzad Khosrau V who managed to hide.

Some months later, Kavadh died of plague, and was succeeded by his 7 year old son Ardashir III, who himself one year later was killed by the Sasanian general Shahrbaraz, who usurped the Sasanian throne. Forty days later, Shahrbaraz was murdered by the faction of the Ispahbudhan nobleman Farrukh Hormizd, which was known as the Pahlav (Parthian) faction. Borandukht was shortly proclaimed queen in Ctesiphon by Farrukh's faction. She, was, however, later deposed by Shapur-i Shahrvaraz, the son of Khosrau II's sister Mirhran, and the Sasanian usurper Shahrbaraz.

However, Shapur-i Shahrvaraz was not recognized by the faction of the general Piruz Khosrow, which was known as the Parsig (Persian) faction. Shapur-i Shahrvaraz was thus deposed in favor of Azarmidokht.

In order to make a union with the Parsig faction, and to seize power, Farrukh Hormizd asked Azarmidokht to marry him. Not daring to refuse, Azarmidokht had him killed with the aid of the Mihranid Siyavakhsh, who was the grandson of Bahram Chobin Bahrām Chōbīn, Shahanshah of Ērānshahr , the famous spahbed and briefly shahanshah. However, she was killed shortly afterwards by the latter's son Rostam Farrokhzad Rostam Farrokhzād, Spahbed of Atropatene and Khorasan, who then restored Borandukht to the throne.

آذرمی دخت، ارزمی دخت، ارزمین دخت، آذرومی دخت)؛ ملکهٔ ساسانی بود که به گزارش طبری در سال ۶۳۰ پ. م چند ماه بر اریکه پادشاهی نشست. وی خواهر ملکه بوران (پادشاهی ۶۳۰ یا ۶۳۱ پ. م) و دختر خسرو پرویز بود. نام آذرمی دخت به معنی «دختر شخص محترم» می‌باشد که اشاره به پدرش خسرو دوم دارد. در دوران پر آشوب پایانی ساسانی، آگاهی اندکی از این ملکه داریم، با این همه سکه‌های بر جای مانده از آذرمی دخت گواه پادشاهی وی می‌باشد.[%DB%B1]

ملک ایرج مشیری سکه‌ای از این ملکه را به دست آورده و انتشار داده است. این سکه در سال یکم پادشاهی آذرمی دخت و در ضرابخانه‌ای که wyhc خوانده شده ضرب شده است. گویا "WYHC" نشان ضرابخانهٔ شهر "وه-از-آمید کواد=)ارجان" بوده باشد. بر روی این سکه نیم تنه مردی دیده می‌شود. مشیری درباره وجود این نگاره بر سکه آذرمی دخت می‌گوید که این پیکره به احتمال نگارهٔ فرخ هرمزد است که در آرزوی به چنگ آوردن قدرت بود و سرانجام با نام هرمزد ششم به پادشاهی رسید. وی همزمان با آذرمی دخت، اندک زمانی بیش از یک سال بر اریکه شاهی بود. هیچ سکه‌ای از هرمزد ششم در سال یکم پادشاهی اش ضرب نشده و تنها سکه‌های موجود، در سال دوم و سوم پادشاهی وی تاریخ گذاری شده‌اند. دو سکهٔ دیگر از آذرمی دخت در پاریس در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می‌شوند. م. فروغی هم سکه‌ای از وی در دست داشته است. بر روی این سکه‌ها، نشان ضرابخانه WYHC دیده می‌شود.[%DB%B1]

در گزارش‌های اسلامی درازای پادشاهی آذرمی دخت به گونه‌های متفاوت، شش ماه آمده است. طبری گزارش می‌دهد که فرخ هرمزد سپهبد خراسان، آذرمی دخت را به همسری خویش خواند. ملکه از نپذیرفتن درخواست فرخ هرمزد اندیشناک بود، او را به کاخ خویش فراخواند و فرمان داد تا او را بکشند. رستم فرزند فرخ هرمزد، به کین پدر تیسفون را گشود، ملکه را از تخت پادشاهی به زیر کشید و فرمان داد تا او را کور کنند و به قتل برسانند.[%DB%B1]

گزارش‌های اسلامی آذرمی دخت را بانویی خردمند و بسیار زیبا خوانده‌اند. در کتاب صور ملوک بنی ساسان، وی اینگونه نشان داده شده است: «نشسته بر سریر، پیراهن گلدوزی شده سرخ و شلوار آسمان گون به تن، در دست راست تبرزین و در دست چپ شمشیری گرفته که بر آن تکیه زده است. پی افکنی آتشکده‌ای در آبخاز و دژی در اسدآباد به وی نسبت داده شده است. به آذرمی دخت لقب «عادل» داده بودند. شاهنامه که وی را آذرم دخت خوانده و خطبه بر تخت‌نشینی و رخدادهای دوره پادشاهی وی را گزارش کرده، می‌گوید که وی در ماه پنجم پادشاهی اش تاج و تخت را از دست داده است. چگونگی مرگ وی در گزارش شاهنامه روشن نیست. گزارش‌های مسیحی هم که در پی این خواهند آمد، پادشاهی وی را گزارش داده‌اند و نام این ملکه را به گونه‌های مختلف یاد کرده‌اند.[%DB%B1]

آزرمیدخت در شاهنامه پس از مرگ خسروپرویز، کشور دچار بحران و اغتشاشات داخلی شدید شد و زمامداری سلاطین به کوتاهترین مدت رسید. طوری‌که در طول یک سال چندین شاه و ملکه عوض گشته یکی پس از دیگر روی کار می‌آمدند. ویژگی دوران پس از خسروپرویز حکومت دختران اوست که احتمالاً بعنوان ملکه جلوس و سکه زدند. آزرمیدخت پس از دوران کوتاه خواهرش پوراندخت بر سریر سلطنت نشست:

یکی دخت دیگر بد آزرم نام ز تاج بزرگان رسیده به کام بیامد به تخت کیان بر نشست گرفت این جهانِ جهان را به دست همی بود بر تخت بر چار ماه به پنجم شکست اندر آمد به گاه از آزرم گیتی بی آزرم گشت پی اختر رفتنش نرم گشت [%DB%B2] ملک ایرج مشیری سکه‌ای از این ملکه را به دست آورده و انتشار داده‌است. این سکه در سال یکم پادشاهی آزرمی‌دخت و در ضرابخانه‌ای که wyhc خوانده شده ضرب شده‌است. گویا "WYHC" نشان ضراب‌خانهٔ شهر "وه-از-آمید کواد=)ارجان" بوده باشد. بر روی این سکه نیم تنه مردی دیده می‌شود. مشیری درباره وجود این نگاره بر سکه آزرمی‌دخت می‌گوید که این پیکره به احتمال نگارهٔ فرخ هرمزد است که در آرزوی به چنگ آوردن قدرت بود و سرانجام با نام هرمزد ششم به پادشاهی رسید. وی همزمان با آزرمی‌دخت، اندک زمانی بیش از یک سال بر اریکه شاهی بود. هیچ سکه‌ای از هرمزد ششم در سال یکم پادشاهی اش ضرب نشده و تنها سکه‌های موجود، در سال دوم و سوم پادشاهی وی تاریخ گذاری شده‌اند. دو سکهٔ دیگر از آزرمی دخت در پاریس در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می‌شوند. م. فروغی هم سکه‌ای از وی در دست داشته است. بر روی این سکه‌ها، نشان ضراب‌خانه WYHC دیده می‌شود.[%DB%B1]

در گزارش‌های اسلامی درازای پادشاهی آزرمی‌دخت به گونه‌های متفاوت، شش ماه آمده‌است. طبری گزارش می‌دهد که فرخ هرمزد سپهبد خراسان، آزرمی‌دخت را به همسری خویش خواند. ملکه از نپذیرفتن درخواست فرخ هرمزد اندیشناک بود، او را به کاخ خویش فراخواند و فرمان داد تا او را بکشند. رستم فرزند فرخ هرمزد، به کین پدر تیسفون را گشود، ملکه را از تخت پادشاهی به زیر کشید و فرمان داد تا او را کور کنند و به قتل برسانند.[%DB%B1]

گزارش‌های اسلامی آزرمی‌دخت را بانویی خردمند و بسیار زیبا خوانده‌اند. در کتاب صور ملوک بنی ساسان، وی اینگونه نشان داده شده‌است: «نشسته بر سریر، پیراهن گلدوزی شده سرخ و شلوار آسمان گون به تن، در دست راست تبرزین و در دست چپ شمشیری گرفته که بر آن تکیه زده است. پی افکنی آتشکده‌ای در آبخاز و دژی در اسدآباد به وی نسبت داده شده است.» به آزرمی دخت لقب «عادل» داده بودند. شاهنامه که وی را آزرم دخت خوانده و خطبه بر تخت‌نشینی و رخدادهای دوره پادشاهی وی را گزارش کرده، می‌گوید که وی در ماه پنجم پادشاهی اش تاج و تخت را از دست داده‌است. چگونگی مرگ وی در گزارش شاهنامه روشن نیست. گزارش‌های مسیحی هم که در پی این خواهند آمد، پادشاهی وی را گزارش داده‌اند و نام این ملکه را به گونه‌های مختلف یاد کرده‌اند.[%DB%B1]