Gertrudis (Geertruijt) van Velsen

Waarschijnlijk was Geertruijt van Velsen een onwettige dochter van Lambert van Velsen en Lijsbeth Rijck Lubberts. Haar moeder had namelijk ook twee onwettige kinderen bij heer Thomas van Nijkercken, deken en kanunnik van de Sint Jan te Utrecht, en zij werd voor zover bekend nooit vermeld als weduwe van Lambert van Velsen, wat wel gebruikelijk was in die tijd.
Op 15 juli 1541 werden de huwelijkse voorwaarden voor het huwelijk tussen Otto Jansz. van Horn en Geertruijt van Velsen gesloten, waarschijnlijk te Utrecht. Op 10 juli 1556 werden Geertruijt van Velsen en Otto van Horn vermeld in het testament van Lubbert Rijcksz., een oom van Geertruyt. Op 14 september 1564 werden Geertruijt en Otto vermeld in het testament van Clara van Nykercken, een halfzuster van Geertruijt. Op 2 mei 1584 werd Geertruijt vermeld als weduwe van Otto bij het vonnis over het proces over het testament van Thomas Thomasz. van Nykercken, waarbij zij optrad namens haar overleden echtgenoot, die één van de executeuren van het testament was. Omstreeks 1600 deed zij een verklaring voor de notaris over de afkomst van haar man. Op 20 februari 1598 transporteerde zij, als erfgename van haar moeder, een huis omtrent de Plompetoren. Het "Karel de Grote" boek van NGV meldt m.b.t. haar overlijden alleen dat zij overluid is te Utrecht op 12 januari 1604; het Nederlands Adelsboek zegt een jaar later over de overlijdensdatum van Geertruijd van Velsen: mogelijk overleden op 26 september 1603, overluid te Utrecht op 12 januari 1604 (bron: W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 181-198; Van Aken naar heden. Gezamenlijke uitgave van de Karel de Grote-nummers van 'Gens Nostra' van 1968, 1990 en 1991 vermeerderd met addenda et corrigenda en registers. Nederlandse Genealogische Vereniging, Amsterdam, 1994, nr. 25/8, pag. 306 en 25/212, pag. 575; "Van Heurn", in Nederland's Adelsboek, Hei-Hu, Jaargang 85, 1995, Centraal Bureau voor Genealogie, 's-Gravenhage, pag. 127)

15 juli 1541: Jan Heynricx Bloem en Dirck Janssoen Collaert enerzijds en Mr. Heynrick Goeyertsz. kanunnick ten Dom te Utrecht, en Heynrick Heynricxz Bloem, kanunnick te IJsselstein; anderziids. doen kond, dat zij als maecxmannen ende hijlicxluyden aanwezig waren bij het huwelijk tussen Oth Janssoen van Hoern en Geertruyt, dochter van Lijsbeth Rijck Lubbertssoensdochter, die zij had bij Lambert van den Velde. Oth Janssoen brengt in 1200 Carolus guldens en alle goederen en schulden, die hij heeft. Zijn borgen zijn Gerrit Philipsz en Dirck Janssoen Collaert. Liisbeth voornoemd geeft haar dochter Geertruyt ten huwelijk 800 Carolus gulden, binnen een jaar te voldoen, en alle klederen en kleinoden, die haar reeds toebehoren, waarvoor als borgen optreden Lubbert Rijcksz, vicaris ten Dom te Utrecht, broeder van Lijsbeth, en Evert Heynrixsz die Greef. Dan volgen bepalingen, na te komen bij vooroverlijden binnen een jaar van één der echtgenoten (bron: Familie archief van Heurn, bundel A nr. 7; op citaat W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 182 - waarschijnlijk is de achternaam van den Velde een kopieerfout)

Utrecht, 3 juni 1552: Herman Jansz. Backer en Geertruyt zijn huisvrouw transporteren aan Oth van Hoorn die alinge huysinge ende hofstede, kelnaer, cluysen, den wtganck ende inganck, opslach ende offslach van den werff bodem ende voert glaes, glaesraemen, wijnstenen, enz., staende ende gelegen aen de Westsyde van de Grafte tegens die Gaerdthrugge belend door Antonis Foeyt ten zuiden en Jan van Oeye ten noorden. Oth van Hoorn en Geertruijt zijn huisvrouw, bij wie hij wettige geboorte heeft, verklaren een deel van de koopsom schuldig te blijven (bron: Stadsarchief Utrecht, inv. nr. I 705; op citaat W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 183)

Utrecht, 10 juli 1556: Mijn Lubberts Rijcksz. vicarius in den Dom lest en uterste wille ende begeerte. Hij benoemt tot executeurs de Heer Egbert Luijssinck, zielpriester in de Dom, zijn neef Henrick Evertsz. en Otto van Huern en vermaakt vervolgens o.m. de volgende legaten:
aan Elisabeth Rijcken, zijn zuster, een angelot en een Iijfrente van 4 keizersgld.;
aan Geertruijt zijn nicht, Otto van Huerns huisvrouw, een zilveren schaal, dito lepel, twee koorklederen en twee blakers voor de schoorsteen;
aan Otto van Huern, een coraelen vyftich met zes vergulde teyckenen steen getact sijnde daeran
aan Jan van Huern al zijn boeken en een zilveren kruis;
aan Agniet van Huern een zilveren kruis, omdat zij de oudste dochter is;
aan Geertgen, Rijckge, Elisabeth en Janneken, Otto van Huerns kinderen, ieder een gouden kroon.
(bron: Nationaal archief, Archief van het Kapittel ten Dom, inv. nr. 3064; op citaat W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 183)



Utrecht, 14 september 1564: Testament van Clara van Nykercken. Haar moeder Lysbeth Rijcken is universeel erfgename. Zij legateert aan haar neef Otto van Merode en aan de echte edele kinderen van haar neef Johan van Merode en voorts o.a.:
aan haar zuster van moederswege Geertruijt van Huern, Oth van Huerens huisvrouw, alle gelden die Oth van Huern, haar gewezen rentmeester, nog onder zich heeft, doch hetgeen testatrice aan wijnslokken nog schuldig is moet betaald worden, en verder de 50 gld. s’jaars, testatrice toekomende uit de kist van wijlen Thomas van Nykercken;
aan de kinderen van Oth van Huern en haar zuster Geertruyt van Huerne al haar rentebrieven in het land van Buren;
aan Thomas Mariënzoon, die zy zeide te hebben by mijn broeder Heer Thomas van Nvkercken 5 rentebrieven op Staten ‘s Lands van Utrecht;
aan Mr. Johan van Huern, haar neef, een rentebrief van 20 gouden gulden ‘s jaars op het convent van Mariënweerd;
aan Agniet van Huern, zijn zuster, Oth van Huerns dochter, een rentebrief van 12 Car. gld. op Adriaen Rycouts te Kortenhoef.
(bron: Stadsarchief Utrecht, Bij het stadsarchief bewaarde archieven, inv. nr. 633; op citaat W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 183-148)

12 januari 1604: Item XII Januarii 1604 in obitu et funere domicellae Gertrudis de Velsen viduae quondam Ottonis de Hornes (bron: Rijksarchief Utrecht, Overluidingen van de Dom; op citaat W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 185)

datum ontbreekt, waarschijnlijk omstreeks ca. 1600: Op huijden den ... compareerde voor mij notaris bij den Hove provinciael van Utrecht geadmitteert ende getuigen onderschreven hier toe gerequireert Joffr. Geertruijt van Velsen wed. van Otto van Hornes za: out omtrent lxxiiii Jaren ende verclaerde bij forme van attestatie in plaetsche van eede tot een Memorie voor haer kijnderen die de voorn. Otto van Horne haere Man za: bij haer deposante geprocreert hadde, op dat sij souden moegen weeten waer die goederen van haerluijden vader voornt. gebleeven waren, door wie de selve affhandich gemaeckt sijn Ende wie ende van waer den voorn. Otto van Hornes sijn vader ende grootvader geweest sijn. Tot dien eijnde verclarende sij deposante hoe dat sij inden Jaere van xli ten overstaen van Jan Henricxs Blom, Dirck Jansz collaert, mr Henrick goertsz, canoniek ten Dom Tutrecht, ende Henrick Henricxs Blom, Canoniek tot ijsselsteijn, ende andere vrunden ende maegen, gehouwelickt is aen Otto van Hornes voors. geprocreert door Joncker Johan van Hornes (wesende een natuerlicke soen van Graeff Jacob van Hornes) bij Agneta Ockers sijn huijsfr. tot ijsselsteijn, welcke Johan van Hornes aen sijn vader seer ernstelicke ende gestadelicken was versoeckende om te moegen kennen ende weeten wie sijn moeder was (overmits het secreet gehouden worden bij wie sijn vader hem hadde geprocreert). Ende alsoo hem tselve altijt geweijgert ende ten laetsten gehelicken ontseijt worden ende door dien in vertwijffelinge gecomen sijnde, hadde oversulcx door mistroosticheijt ende onbedachte Jonckheit veel saecken tegens sijn vader aengericht ende alsoe in dongenaden sijns vaders gecomen sijnde, hadde hem bij de Grave van Bueren ten oorloge begeven. Ende alsoo Graeff Jacob van Hornes voors. den Grave van Bueren continuelicken was interpelleerende ende aen hem was versoeckende, dat hij hem van sijn soen souden willen ontslaen ende thuijs senden, twelcke hij vernemende ende vresende sijn vader (om redenen voors.) was vertrocken nae ijsselsteijn, ende aldaer gehout sijnde aen Agneta Ockers hadde daerbij geprocreert Otto van Hornes haeren deposantes man za:. Ende corts daer nae de voors. Johan van Hornes ten oorloge buijtens lants getogen sijnde was Agmta Ockers sijn huijsfr. gestorven aehterlaetende een soenken te weten Otto van Hornes de welcke noch Jonck wesende ende hem moederloos ende genochsaem (door dabsentie sijns vaders) oock vaderloos vindende ende van sijn moeders vrunden zeer gehaet ende qwaliek getracteert sijnde, om dat sijn moeders moeder rijck van goederen wesende (haer moeder noch in levende lijve wesende) hem Otto van Hornes (als wesende haer dochters kynt) alle haer goederen gemaeckt hadde, soo hadde Otto omtrent acht ofte negen Jaren out wesende hem buijten slants namenteliek nae Engelant begeven. Ende nae vijftien ofte zestien Jaeren van daer weder tot ijsselsteijn comende ende meijnende te vinden ende aenveerden sijn goederen die hem soe doort overlijden sijns moeders als bij gifte sijns grootmoeders aengecomen waren als voors. is, Soe hadde hij bevonden, dat nadien sijn vader Joncker Johan van Hornes voornt. ettelicken tijt nae doode sijns huijsfrous Otto van Horns moeder voors. (welcke Otto buijten lants sijnde als voors. is nu al voor doot gehouden worden soe de vrunden van sijn moeders sijde lieten luijden om redenen voors.) weder tot ijsselsteijn gecomen sijnde de voorn. goederen als erffgenaem vande voors. Otto sijn soenken die hij meinde overleede te wesen als voorseijt is, aenveert, vercocht ende andersins veralieneert hadde. Ende was corts daer nae weder vertrocken sonder datmen tsedert dien tijt oijt meer van hem hadde connen verneemen anders dan dat hij nae Oistenrijck ten oirloge getogen sijnde aldaer gebleven soude wesen. Van welcke vercoopinge ende alienatie voors. hem Otto vertoont synde de contracten ende ander bescheijt onder de hant sijns vaders Johans van Hornes gepasseert, ende de handt (alsoo die hem Otto onbekent was als noch Jonck sijnde ende sijn vader stadelicken buijtens lants wesende) gerecognoseert sijnde soe bij den Drost van ijsselstein Baex, ende Pauwels Van Esteren die met den voorn. Joncker Johan van Hornes inde oirloge soe onder de Graeffe van Bueren als anders gedient hadde. En hadde hij Otto van Homes nijt wijders willen attenteren tegens tgunst bij sijn vader gedaen was diemen noch nijt en wiste off hij doot ofte in levende live was, ende hadde de zaecke alsoo laeten berusten, te meer overmits de goederen voornt. ende de brijeven ende tbescheijt van dien nu alt door de lanckheijt des tijts verdonckert, vervreemt ende veralieneert waren, hoewel men seijde ende voor seeckers wel wist dat den boedel van Gerrit philipsen. Otto van Horns moeders oom, door deesen handel wel grootelick vermeerdert ende rijck geworden was. Seggende sij deposante voor redenen des wetenschaps dat sij inden Jaere xvc een ende veertich gehout was aen den voorn. Otto van Hornes als voors. is, die sij all tgunt voors. is mennichmael met groote doleantie seer claechelicke hadde hooren verhaelen ende booven den voorn. handel benoomen waren de middelen om hem te moegen houden ende draegen ende siin kinderen op te voeden in voegen soo hij behoorden ende wel gern gedaen soude hebben. ende dat hii hem de voors. oirsaecken van noots wege tot de coopmanschappe hadde moeten begeeven. Ende oversulcx tselve niemandt beter te weeten als sij deposante, presenterende tselve altijt bij Eede taffirmeeren des noot sijde (bron: Familie-archief van Heurn, Bundel A nr 4; op citaat W. Wijnaendts van Resandt. "De oorsprong van het geslacht Van Heurn." Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie. Deel XIX, 's Gravenhage, 1965, pag. 190-192; over betrouwbaarheid van deze oorkonde zie genoemde publicatie)