Gunnar Johanson Rørheim

ID: I72

Name: Guri Pedersdotter

Sex: F

Birth: in Norway

Burial: Norway

Change Date: 1 SEP 2002 at 11:44:27

Marriage 1 Gunner J. RORHEIM b: 1575 in Sjernaroy,Norway

Children

Rasmus G. TJELMELAND b: 1611 in Sand,Norway

1348. Gunnar Johannesson vart fødd cirka 1575 og døydde cirka 1630 i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR i ein alder av omkring 55 år.

Generelle notat: I Sjernarøyboka er det skriva at Gunnar Johannesson var gift med syster til Odd Osmundson, menn Jess Selvåg refererer til Ætt og Heim av 1981 side 187 og skriv at ho var Guri Pedersdotter og enke etter Svein Osmundson, bror til Gaute Tjelmeland/Flathetland. Ætta hennar er ukjent (står det, men i Jelsaboka står det at ho var dotter til Per Eivindson Askvik). Sjernarøyboka er skriven i 1971 og eg reknar med at det som står i årsheftet 1981 er rett.

Garden Rørheim ligg på Nordsida av Ombo vend mot Jelsafjorden. Garden er førstegong nemnd i 1519 og var då kyrkjegods og høyrde til Vatne prebende.

Gunnar Johannesson er den første ein veit namnet på av denne ættegreina. Han er nemnd som brukar på Rørheim 1603, 1613 og 1630. I 1617 er han ført med 1 laup smør i Vormestrand i Vikedal og i 1624 som eigar av 1 laup smør i Tjelmeland i Sand. I følgje Ryfylke Tingbok A. nr. 6, 1623/1624, makeskifte han Vormestrand med ein Gaute Osmundson Vormestrand. Han fekk att 1 bismarpund smør i øygarden Gjerde under Tjelmeland i Sand. Vidare makeskifte dei ½ laup i Vormestrand mot ½ laup i Tjelmeland. I 1626/1627 fekk så Gunnar tinglyst skøyte på den andre halve smørlaupen i Tjelmeland.

I 1617 var han med på å ferda til Jordeboka for Jelsa Skipreide. Han møtte og som lagrettemann fleire gonger for Jelsa skipreide. I 1588 døydde Fredrik II, og sonen Christian IV blei konge i Danmark og Noreg. Han var då berre 11 år gammal, og difor måtte eit råd på fire medlemer ta hand om styret den første tida. I 1596 blei han myndig og var klar til å ta over roret sjølv.

I Christian IV si tid blei det gjort store framsteg i det norske samfunnet. Folketalet voks sterkt, jordbruksproduksjonen steig, og serleg stor framgang var det i fiske, bergverksdrift og sagbruksverksemd. Christian skal ha litt av æra sjølv for denne utviklinga, serleg når det gjeld veksten i bynæringane. Men Christian IV er også kjend for å ha leia Danmark- Noreg i uheldige krigar, som førte til tap av store landområde og til tøming av statskassen. Men det er eit ord som seier at det aldri er så galt at det ikkje er godt for noko. For å få meir pengar i statskassen, måtte det skrivast ut skattar, og for å kunne skriva ut skattar, måtte ein vita kven ein kunne skattleggje. Frå Christian IV si tid har ein difor mange skattelister og jordebøker. Bøndene var nok ikkje serleg glade for å koma i desse bøkene, men dei har vore til stor nytte, for ikkje å seia glede, for ættegranskarane.

I jordebok for Jelsa skipreide 1617 møter me den eldste ættefaren i mannslinja på Viland. Han heitte Gunnar og er ført opp som eigar av ein halv laup Vormestrand, som tidlegare høyrde til Vikedal, men som nå høyrer til Suldal kommune. Gunnar har vore med å laga denne jordeboka for Jelsa, så han må ha vore ein kjend mann i lokalsamfunnet. Gunnar budde på garden Rørheim, som ligg på den store øya Ombo. Han åtte ikkje denne garden, som var bygslegods. Han var komen til Rørheim ved å gifta seg med enka på garden. Ho heitte Guri Pedersdotter.

Garden Vormestrand var på 3 laupar (216 merker). Av dette åtte Gunnar 96 merker. I 1622 vart det halde målstevne, eit slag rettsmøte på Vormestrand. Ein av brukarane var nyleg død, og Gunnar ville bygsla bort gardparten til den eine sonen sin. Arvingane til den førre brukaren protesterte på dette. Men Gunnar fekk dom på at han var den største parteigar og beste mann, som dei uttrykte det, og at han hadde rett til å la sonen ta over bruket.

I jordeboka for 1624 er ikkje Gunnar nemnd som eigar i Vormestrand. Han hadde makeskifta eigedomen sin i Vormestrand mot ein like stor del av garden Tjelmeland i Sand. Han bytte med ein svoger til kona si. Seinare kjøpte han dessutan ein halv laup i garden for 38 riksdalar og halvparten av øydegarden Gjerde som låg under Tjelmeland, for 30 riksdalar Han betalte vidare 25 riksdalar til forskjellige personar for odelsretten til Tjelmeland. Gunnar er elles ofte nemnt som lagrettemann.

I 1633 kom det ei kongeleg forordning som bestemte at det skulle førast tingbøker over forhandlingane i bygdetinga. Men då hadde dei alt ei heil tid ført tingbøker i Ryfylke. I tingbøkene 1618-1630 er Gunnar ofte nemnd.

I mai 1618 var han såleis til stades på det viktige møtet på Hesby på Finnøy då kongen sitt brev om galeiane blei lese opp: "om en schbrøsrningh her aff arildtz tid haffuer veri udi rrgit, det thill gaffn och bestyrkilse, som nu dtz tid haffuer veri udi rrgit, det thill gaffn och bestyrkilse, som nu schall paa ny restaureres, aff bønderne byggis lade, muntere, prouviantere, besette och vid lige holde med thresinddtztiuffe mænd". Det var erfaringane frå Kalmarkrigen 1611-1613 som hadde fått Christian IV til å gå inn for bygging av galeiar, som skulle setjast inn i forsvaret langs kysten. I møtet på Hesby vedtok bøndene at dei skulle velja representantar til eit seinare møte, der det skulle bli sett opp eit skriftleg svar på kongen sitt brev.

I desember same året måtte Gunnar igjen ro til tinget på Hesby for å representere Jelsa skipreide i den same saka. I september året etter er saka oppe på Hesbytinget for tredje gong, og Gunnar får då vita kva bøndene og leiglendingane i Jelsa må ut med i samband med bygginga av galeiane. Elles møtte Gunnar mange gonger som lagrettemann på ting der dei tok opp eigedomssaker og arvesaker. Ein gong var det ein soldat, som hadde rømt frå tenesta, dei skulle vere på utkikk etter. Ein annan gong drøfta dei eit påbod om hogging av eiketømmer. Dei blei samde om å svara at det ikkje var eiketømmer i Jelsa skipreide. Det ser i det heile ut til at Gunnar har vore ein aktiv mann i bygdestyringa, for å nytta eit moderne uttrykk. I tingboka 19. mars 1624 er Gunnar kalla Gunnar Johansen. Ein av sønene hans heitte Johannes, så namnet på faren har nok vore Johannes. Men kven denne Johannes var, og kor han budde, har det ikkje vore mogleg å finne ut av til denne tid. Ein kjenner heller ikkje til fødsels- og dødsåret til Gunnar, men då eldste sonen er fødd like etter hundreårsskiftet, er de det grunn til å tru at han må ha vore fødd omkring 1575. Den 28. november 1630 stemna han ein mann, Som skulda han landskuld, til tinget. Det galdt garden Vadla, som Gunnar må ha ått ein del av. Det er det siste ein høyrer til Gunnar på Rørheim.

(Sjå også: Rogaland Historie- og Ættesogelag: Ætt og Heim 1954 side 97).

Gunnar gifta seg med Guri Pedersdotter cirka 1600 i Jelsa kyrkje, Jelsa, Rogaland, NOR.

Barn av dette paret:

         i.  Johannes Gunnarson vart fødd cirka 1600 i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR og døydde cirka 1630 i Tjelmeland, Sand, Rogaland, NOR i ein alder av omkring 30 år. Johannes gifta seg med ukjend. 

ii. Svend Gunnarson vart fødd cirka 1601 i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR og døydde i Silgjerd, Nedstrand, Rogaland, NOR. Svend gifta seg med ukjend.
674 iii. Jon Gunnarson. Jon gifta seg med Rønnaug Larsdotter cirka 1636 i Sjernarøy kyrkje, Sjernarøy, Rogaland, NOR.

        iv.  Gjert Gunnarson vart fødd cirka 1605 i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR og døydde cirka 1660 i Helle nedre, Nedstrand, Rogaland, NOR i ein alder av omkring 55 år. Gjert gifta seg med Trulsdotter cirka 1630 i Sjernarøy kyrkje, Sjernarøy, Rogaland, NOR. 

v. Guri Gunnarsdotter? (Truleg) vart fødd cirka 1608 i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR og døydde i Tendeland, Nedstrand, Rogaland, NOR. Guri gifta seg med Ingebret Tolleivson i Sjernarøy kyrkje, Sjernarøy, Rogaland, NOR.
vi. Rasmus Gunnarson vart fødd cirka 1611 i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR og døydde cirka 1690 i Tjelmeland, Sand, Rogaland, NOR i ein alder av omkring 79 år. Rasmus gifta seg med Bergitte Larsdotter cirka 1633 i Sjernarøy kyrkje, Sjernarøy, Rogaland, NOR.
1349. Guri Pedersdotter, dotter av Peder Eivindson og Ukjend, vart fødd cirka 1570 i Askvik, Jelsa, Rogaland, NOR og døydde i Rørheim, Sjernarøy, Rogaland, NOR.

Guri gifta seg med Svend Osmundson, son av Osmund Pederson og Ukjend, cirka 1597 i Jelsa kyrkje, Jelsa, Rogaland, NOR.

Nemd 1603

Han bodde fra 1603 til 1624 på Rørheim, Ombo, Finnøy (Sjernarøy).

Gunnar giftet seg med Guri Pedersdatter, datter av Peder Eivindsen Askvik og Ukjent.