Hoàn Luyến Nghiêm

Pháp đô hộ bắt đầu cải cách học vụ tại VN, tuy nhiên ông Hoàn Luyến vẫn theo Hán Học thuần túy, là môn sinh cụ Phan bợi Châu, chứ chưa phải theo chế độ cải cách hán học ( 3 bậc :ấu học, khóa sinh và thí sinh ) để thi Hương. Nhưng cũng đã có nhựng bài phúc hạch bằng quốc ngữ để phân các thí sinh trúng tuyển ra 2 hạng Cử Nhân và Tú Tài, tuy cùng thi một chương trình va cùng một ban Giám Khảo chấm. Ông Luyến chỉ đỗ Tú Tài (1900). Ông biết ít chữ Pháp nên quan lộ chẳng được xuất sắc, mà còn gặp nhiều trắc trở, vì dư âm của các phong trào Cần Vương, Đông Kinh Nghĩa Thục hãy còn nhắc nhở ông đâu là trung quân, ái quốc.

.	Mỗi lần hội thương trên tỉnh gặp Công Sứ, ông thường về nói : «  Nó nói nó nghe, việc ta ta làm  ». Sơ bổ lên Cao Bằng, ông có dịp thấy bia đá khắc tên Thủy Tổ họ NGHIÊM là Cao Bằng Quận Vương. Rồi được giữ chức Bang Tá Quảng Yên. Trong quan chế, chức vụ Bang Tá được dat  ra để cai trị một sồ làng, nằm trong khu vực một Huyện, Phủ hay Châu trực tiếp giúp Tri Phủ, Tri Huyện hoặc Tri Châu về nhũng vấn đề đặc biệt của khu đó (như sự hiện diện của dân tộc thiểu số hay có vấn đề giặc cướp quấy nhiễu …) . Tại Cao Bằng ông đã gặp gia đình họ Quản rồi về làm rể họ này (họ Quản là 1 gia đình quan lang thượng du, cũng như họ Quách, họ Kim). Sau ông chuyển về làm việc tại Quảng Yên, Hưng Yên, Vĩnh Yên ( khoảng năm 1908) và từ đó lại đi Bang Tá Bạch Hạc (1911) sau trở về Quảng Yên (1913) trước khi trở lại Vĩnh Yên giữ chức Bang Tá Mỹ Liệt (1916) Năm 1918 ông được cử làm Bồi Thẩm (phụ tá Án Sát) Vĩnh Yên, trước khi đi thực thụ Tri Huyện Lục Ngàn ( Bắc Giang1919). Sau ông được thuyên chuyển len huyện Hưng Nhân, Thái Bình (1920-1923) . Khi được tin thuyên chuyển lên Phú Lương (Thái Nguyên ) thì ông lâm bệnh. Ông về Hà Nội chữa bệnh rồi về mất ở quê ( trong trại cụ Bảng) tại làng Hòa Xá, thọ 53 tuổi (ngày 4/4 ta), sau ông Châu Tuệ 3 năm.