Irena Markiewicz

Po tragicznej śmierci swojego pierwszego męża przeprowadziła się wraz z córką do Warszawy, gdzie w międzyczasie osiadła też cała jej najbliższa rodzina. Mieszkała przy ul. Grójeckiej 43, a pracowała - wg jej kuzynki Wandy Wyhowskiej de Andreis - w bibliotece "Ministerstwa Marynarki" (Sekcji Marynarki Wojennej Ministerstwa Spraw Wojskowych? Kierownictwa Marynarki Wojennej?).

We wrześniu 1939 r. została ewakuowana wraz z biurem, w którym była zatrudniona, na wschód. Wróciła do Warszawy 11 października.

Podczas okupacji hitlerowskiej zamieszkała z córką u owdowiałej matki przy al. 3 maja 5 m.7. Mimo propozycji ze strony męża krewnej, Egisto de Andreisa, nie zdecydowały się na wyjazd do Włoch. W konpsiracji należała do ZWZ-AK, działała pod pseudonimem "Teresa". Wyhowska de Andreis pisze, że ich dom "był punktem pomocy dla Żydów, noclegiem dla skoczków z Anglii; w tapczanie lokatora Niemca Irena przechowywała kompromitujące materiały". Wg listu jej córki Marii Prentki do Wandy de Andreis z 8 maja 1979 r. (Biblioteka Narodowa - Dział Zbiorów Specjalnych, Archiwum Rodziny Micińskich, sygn. akc. 16821/1), w tapczanie tym były ukrywane także materiały wybuchowe (plastik), a w mieszkaniu nocowali polski cichociemny "Zbyszek" i tzw. ryży Anglik oraz ukrywający się Żydzi.

Gdy Gestapo po raz pierwszy przyszło zrobić w mieszkaniu rewizję, ratunkiem okazał się list - "świadectwo lojalności", wystawione przez przedwojennego sublokatora Weissa, pracownika firmy Kodak, który był, jak się wydało, szpiegiem niemieckim, a którym - chorym na dezynterię - podczas obrony we wrześniu opiekowała się jej matka Maria z Andryczów Micińska. Rewizji było później jeszcze dwie lub trzy.

W warszawskich książkach adresowych aż do 1942 r. występuje pod nazwiskiem Karbowska, być może więc dopiero między 1942 a 1944 r. powtórnie wyszła za mąż, za Bogdana Ostojskiego (jej córka w liście z Mińska Mazowieckiego w październiku 1944 r. do Anieli Micińskiej-Ulatowskiej i Haliny z Krauzów Micińskiej-Kenarowej podaje błędnie, że jego brat "Zyga" zginął w zamachu na Kutscherę [BN DZS, ARM, sygn. akc. 16821/1], a w cytowanym liście do Wandy de Andreis z 8 maja 1979 r. nazywa go Zygfrydem, przyjacielem ojczyma z Poznania).

3 sierpnia 1944 r. Niemcy dom podpalili, a lokatorów - w tym Irenę z córką - spędzili na teren Muzeum Narodowego, gdzie przez trzy dni koczowało o głodzie ok. 5 tys. okolicznych mieszkańców; niektórych mężczyzn wykorzystywano jako żywe tarcze dla czołgów. Jej drugi mąż znalazł się w grupie odesłanej przez Niemców do gmachu ZUS przy ul. Czerniakowskiej 231. Po trzech dniach kobiety z ich domu zwolniono, wróciła wówczas z córką do mieszkania, które nie było wypalone, i zamieszkały w piwnicy, zniósłszy tam część dobytku i pamiątek rodzinnych. Nawiązała też kontakt z matką przez pocztę kurierską. 16 sierpnia brała udział w ewakuacji rannych pod flagą Czerwonego Krzyża na stronę powstańczą, do gmachu ZUS przy Czerniakowskiej 231, gdzie widziała się z mężem (zginął wkrótce pod gruzami tego budynku). Dziesięć dni później Niemcy wypędzili mieszkańców, a dom ostatecznie spalili. Jej z córką udało się uniknąć wywiezienia do obozu przejściowego w Pruszkowie, znalazły schronienie u ludzi z al. 3 maja 2 po przeciwnej stronie wiaduktu mostu Poniatowskiego. Przez cały dzień 27 sierpnia były wraz z innymi przetrzymywane na moście podczas ataku powstańców, a następnie przepędzone na Saską Kępę. Wykupiły się wódką od eskorty, która miała je poprowadzić na dworzec wschodni, by stamtąd wywieźć do Pruszkowa. Zamieszkały na prawym brzegu Wisły u znajomych Srzednickich, gdzie doczekały wejścia Sowietów nocą z 13 na 14 września. 25 września wyjechały furmanką z miasta na wschód i przez Radość trafiły do Kołbieli, pod opiekę Wiktora Przybory (kuzyna wdowy po eseiście Bolesławie Micińskim), który 6 października zabrał je do swojego mieszkania w Mińsku Mazowieckim.

Wg wspomnień jej kuzynki Janiny (Niny) z Tworkowskich Szymańskiej z listu z 1968 r., po wojnie przebywała w Belgii ze swoim trzecim mężem Józefem Markiewiczem, urzędnikiem w wydziale do spraw handlu Ministerstwa Spraw Zagranicznych.