Jóhannes Guðnason

Jóhannes var fimmta barn foreldra sinna. Þegar hann var á öðru ári og sjötta barnið fætt var hann tekinn í fóstur á Ísafirði af Árna Sigurðssyni pósti og seglasaumara og Sigríði Svanhildi Sigurðardóttur, systur Þorleifs afa hans, sem voru þá um sextugt og höfðu komið upp sex börnum sínum. Munu þau hjónin þá nýverið hafa misst barn og beðið foreldra hans um barn í fóstur. Hafa þau vitað, að ómegðin var mikil. Foreldrar Jóhannesar vissu líka, að hjá þeim myndi hann eignast gott heimili. Hann var þrátt fyrir fóstrið áfram þeirra sanni sonur og sárt saknað. Auk Jóhannesar ólu þau upp þrjú önnur fósturbörn, þ.e. Kapitolu dóttir Sigurjóns hálfbróður Árna sem lést 1914 og tvö börn Snjáfríðar, sem lést 1918.

Á Ísafirði var Jóhannes fram að fermingarári sínu, en fósturforeldrar hans vistuðust á elliheimili þegar hann var tólf ára, fékk hann að fara með þeim þangað. Seinna var hann hjá Sigríði Sörensen fóstursystur sinni og um fermingu var hann í Reykjakoti Ölfusi hjá Kapitólu Sigurjónsdóttur fóstursystur sinni.

Jóhannes Guðnason, Hverfisgötu 58, Reykjavík, var fæddur á Suður eyrarmölum við Súgandafjörð 29. september 1921. Foreldrar hans voru Guðni Jón Þorleifsson bóndi á Kvíanesi og Botni í Súgandafirði, sonur Þorleifs Sigurðssonar bóndaá Norðureyri við Súgandafjörð og Gunnjónu Guðfinnu Einarsdóttur, og Albertína Jóhannesdóttir, dóttir Jóhannesar Guðmundssonar bóndaá Kvíanesi og Guðrúnar Jónsdóttur.

Faðir Jóhannesar lést árið 1979, en móðir hans í hárri elli á síðastaári. Áttu þau miklu barnaláni að fagna. Þau systkinin urðu ellefu og fæddust á árabilinu 1914 til 1934. Yngsta barnið, Sólveig Dalrós, lést í barnæsku og það elsta, Sigurður, fórst með togaranum Júlí á Ný fundnalandsmiðum. Hin systkinin eru: Guðrún húsmóðir á Flateyri við Önundarfjörð, móðir þess semþetta ritar, sem gift var Kjartani Sigurðssyni sem er látinn. Þorleifur fyrrum bóndi á Norðureyri, nú bú settur á Suðureyri, en sambýliskona hans er Marianne Jensen. Sveinn leigubílstjóri í Reykjavík kvæntur Sigríði Finnbogadóttur. Guðmundur Arnaldur formaður, Suðureyri. Einar skipstjóri, Suðureyri, kvæntur Guðnýju Guðnadóttur. Guðni verksmiðjustjóri, Flateyri, kvæntur Júlíönu Jónsdóttur. Gróa kjólameistari, Reykjavík, gift Páli Guðmundssyni málarameistara. María saumakona, Reykjavík, gift Leifi Sigurðssyni rafvirkja. Jóhannes eins og systkini hans öll bjó yfir mannkostum góðum, listfengi og hugmyndaauðgi, vinnusemi og dugnaði, tryggð og trausti.

Jóhannes var fimmta barn foreldra sinna. Þegar hann var á öðru ári og sjötta barnið fætt var hann tekinn í fóstur á Ísafirði af Árna Sigurðssyni pósti og seglasaumara og Sigríði Svanhildi Sigurðardóttur, systur Þorleifs afa hans, sem voru þá um sextugt og höfðu komið upp sex börnum sínum. Munu þau hjónin þá nýverið hafa misst barn og beðið foreldra hans um barn í fóstur. Hafa þau vitað, að ómegðin var mikil. Foreldrar Jóhannesar vissu líka, að hjá þeim myndi hann eignast gott heimili. Hann var þráttfyrir fóstrið áfram þeirra sanni sonur og sárt saknað. Auk Jóhannesar ólu þau upp þrjú önnur fósturbörn. Á Ísafirði var Jóhannes fram að fermingarári sínu, en fósturforeldrar hans vistuðust á elliheimili þegarhann var tólf ára. Í millitíðinni var heimili hans hjá fóstursystur hans, Sigríði, og manni hennar, Arne Sörensen úrsmið. Á þessum árum voru samgöngur erfiðar og fór hannekki í fyrstu heimsókn sína að Botni til foreldra sinna og systkina fyrren hann var 5 ára gamall, en oft eftir það og dvaldist þar stundumí sveitinni á sumrin. Minnast systkini hans þess, að koma hans fyllti andrúmsloftið af gleði, söng og hljóðfæraslætti og rómantískum blæ. Hann var einnig heimsóttur á Ísafirði. Með þeim systkinum öllum og foreldrunum voru og eru miklir kærleikar og einstök samheldni. Þau hafa bundið mikla tryggð við sveitina í Botni og hafa komið þangað nær öll á hverju sumri, sum um langan veg og erfiðan með fjölskyldur sínar sem telja nálægt hundraði einstaklinga er þekkjast og umgangast meira og minna. Hafa þau kynni ekki síður skapast við áratuga hlýjar móttökur, sem ættmenni Jóa og Jónu hafa notið heima hjá þeim á Hverfisgötunni á jóladag. Fyrir það og svo margt ber að þakka. Þorrablótin sem ætt mennin hafa nú haldið vel á annanáratug, hafa þar einnig átt sinn drjúga skerf. Í þeim var Jói sannkallaður gleðigjafi. Alltaf glaður og reifur með gítar, mandólín eða bal alaiku í hendi eða flytjandi frumsaminn kíminn texta.

Fermingarárið fór Jóhannes suður að Reykjakoti í Ölfusi og dvaldist þar um sinn hjá Kapitólu fóstur systur sinni. Næstu tvö árin var hann vinnumaður að Hofsstöðum í Hálsasveit í Borgarfirði. Þá fer Jó hannes á ný til Ísafjarðar og í vinnuskóla Lúðvíks Guðmundssonar. Það var síðan að hvatningu Lúðvíks og á hans ábyrgð, að Jóhannes fór í bændaskólann að Hólum í Hjaltadal árin 1937-1939 þaðan sem hann brautskráðist sem búfræðingur. Síðan lá leiðin til starfa á kúabúinu í Tungu í Skutulsfirði. Hernámsárið 1941 flyst hann suður til Reykjavíkur í atvinnuleit. Starfaði hann við bílaréttingar í Bílasmiðjunni og var síðan verkstjóri hjá Kólumbusi, áðuren hann setti upp eigið verkstæði við Ingólfsstræti. Árið 1961 eignaðist hann aðstöðu á Kleppsvegi 62 sem hann hugði til áframhaldandi starfsemi á sama sviði, er hann keypti Eldavélaverkstæði Jóhanns Fr. Kristjánssonar hf. Er fram í sótti hætti hann þó bílaréttingunum og starfaði alfarið meðan heilsan entist við framleiðslu Sóló-eldavéla. Hannaði hann og framleiddi af hagleik og hyggjuviti, sem honum varí blóð borið, nýjar gerðir og eftirsóttar. Vandað var til allrar vinnuog var hann virtur af viðskiptavinum sínum.

1. desember 1942 kvæntist Jó hannes sinni góðu konu, Aldísi Jónu Ásmundsdóttur, dóttur Ásmundar Jónssonar frá Stóru-Borg í Grímsnesi og Sigríðar Magnúsdóttur frá Litla-Landi í Ölfusi. Hjónaband þeirra var farsælt og ástsælt. Börn þeirra eru: Sigríður kennari í Keflavík, gift Ásgeiri Árnasyni kennara. Ásmundur bóndi í Miklagarði, Saurbæjarhreppi, Dalasýslu, kvæntur Margréti Guðbjartsdóttur. Auður bankaritari í Reykjavík, gift Haraldi Lárussyni byggingameistara. Guðni prófessor við Konunglega tækniháskólann í Stokkhólmi, kvæntur Bryndísi Sverrisdóttur þjóðháttafræðingi. Arnbjörn menntaskólakennari í Reykjavík. Barnabörnin eru tólf og eitt barnabarnabarn. Á Hverfisgötunni átti fjölskyldan gott og menningarlegt heimili. Jóhannes var sannur faðir og húsbóndi. Systkini hans og aðrir sóttust eftir að koma á Hverfisgötuna. Þar var allt svo sérstaklega vinsamlegt og fagnandi. Allir voru alltaf velkomnir.

Mjög kært er milli fjölskyldu móður minnar og Jóhannesar, einsog systkinanna allra. Heima hjá þeim á Hverfisgötunni höfum við verið aufúsugestir, eins og hluti heimilisfólks. Stend ég í sérstakri þakkarskuld við þau og minn kæra látna frænda fyrir það atlæti sem mér var þar veitt á námsárum mínum í Reykjavík og mér og mínum reyndar alla tíð.

Jóhannes lést eftir langvarandi veikindi á Borgarspítalanum 18. ágúst sl. Á kveðjustund samhryggjumst við ástvinum Jóhannesar. Hann var drengur góður. Sé hann blessaður og góðum Guði falinn.

Hlöðver Kjartansson