Jan de Winnaar, SV/PROG

Jan de Winnaar was legendaries in die Suid Vrystaat, Zastron se wereld, as n storieverteller, grootprater en grapmaker. Net buite Zastron is daar die Aasvoelberg en as mens inry Zastron toe kan mens van die pad af n gaatjie dwarsdeur die berg sien. Daars n storie oor hoe die gaatjie daar gekom het.

Jan de Winnaar vertel hy het een nag in die berg na skape gesoek wat weggeraak het. Daar kom n digte mis op en hy verdwaal gruwelik. Met die gespook teen die berg uit tussen klippe en langs afgronde merk hy later die dowwe skynsel van n vuurtjie. Hy peil op die vuurtjie af, hopende hy kan hulp kry. By die vuur sit n lelike ou man met n groot dik jas aan wat sy hele lyf bedek. Jan stap nader en die twee knoop n gesprek aan. Die man nooi Jan om te kom sit en homself warm te kry. Met die gesels verskuif die man homself bietjie en met die, skuif sy jas en Jan sien ipv n voet steek daar n kloutjie uit onder die jas. Hy besef sy gasheer is die duiwel en hy weet hy's in die moeilikheid. Met die, steek die man sy pyp op en na n paar suie bied hy die pyp vir Jan aan. Met die duiwel wil hy nie saam rook nie en Jan bedink n plan. Nee, se hy, hy sal liewer sy eie twak rook, dit het meer skop as enige ander wat hy teegekom het. Jan laai sy voorlaaier met soveel kruit as hy kan en gooi n handvol lopers in, maak of hy wil suig aan die loop, bedink hom en bied sy 'pyp' vir die duiwel aan. Jan wys vir ou Niek hoe om die pyp vas te hou en se hom om die sneller te trek om die twak aan te steek. met die loop in sy mond trek die duiwel die sneller en die voorlaaier gaan met n knal af. In die harwar wat volg probeer Jan wegkom, maar die duiwel keer hom teen n krans vas en wil hom met sy vinger dooddruk. Op die laaste oomblik toe die vinger op hom afpeil gooi Jan sy lyf eenkant toe en die duiwel druk n gat dwarsdeur die krans. Hoe Jan weggekom het weet ek nie, maar dis hoe die gat deur die berg gekom het.