Johannes van der Hoeven

Johannes (Jo) van der Hoeven (Amsterdam, 22 januari 1916 – aldaar, 19 februari 2001) was een Nederlands rechtsgeleerde met speciale belangstelling voor het staatsrecht. Jo van der Hoeven werd geboren als derde zoon in een gezin dat uiteindelijk zes kinderen zou tellen. Zijn oudste broer was Pieter van der Hoeven. Zijn vader was onderwijzer bij het lager onderwijs, later bij het MULO. Hij studeerde rechten aan de Gemeentelijke Universiteit en vestigde zich daarna als advocaat; in de latere jaren van deze periode was hij ook plaatsvervangend kantonrechter. Hij ging als lid van de PvdA de politiek in en werd gemeenteraadslid in Amsterdam. Ook academisch maakte hij carrière en klom via enkele tussenstappen waaronder gewoon hoogleraar en rector magnificus van de Universiteit van Amsterdam op tot een prominent Nederlands rechtsgeleerde. In 1980 werd hij door de Raad van State voorgedragen voor het vicevoorzitterschap van deze Raad, samen met G.H. Veringa. Vanwege dit verdeelde advies werden beiden echter gepasseerd en schoof het kabinet mr. Willem Scholten naar voren, die het ook werd. Het Algemeen Dagblad schreef in een redactioneel artikel in 2000 dat (toen nog) prinses Beatrix hierbij invloed zou hebben uitgeoefend om te voorkomen dat Van der Hoeven benoemd werd. PvdA-fractievoorzitter Den Uyl was woedend. Mr. van der Hoeven had de prinses eerder onderwezen in het staatsrecht.

In het dagelijks leven was Van der Hoeven een man van kleine gestalte met een scherpe tong die nagenoeg ieder gesprek als een debat zag. Ed van Thijn herinnerde zich hoe hij van Van der Hoeven efficiënt, en vooral kort, vergaderen leerde: "Met nurksheid en nauwelijks bedwongen irritatie verleende Van der Hoeven het woord. Iedere spreker maakte daar met grote gêne gebruik van. De voorzitter keek de spreker intussen - als hij zijn horloge even niet raadpleegde - vernietigend aan". (NRC, 1985)

Van der Hoeven was gehuwd met A. van Ingen. Het huwelijk bleef kinderloos.

Van der Hoeven zat in de oorlogsjaren in een studiegroep die de brochure De NIEUWE VRIJHEID uitgaf.

In deze drie maal verschenen uitgave in brochurevorm werd door een politieke studiegroep, waarvan o.a. deel uitmaakten rnr. J. van der Hoeven, O.A. van Oorschot, S. Tas en drs. J.M. den Uyl, een aantal actuele naoorlogse politieke problemen vanuit democratisch-socialistisch gezichtspunt behandeld, onder meer de positie van Indonesi~ en van de politieke partijen en het annexatie-probleem. Bovendien werd uitgegeven de brochure: DE POLITIEKE TAAK DER ILLEGALE BEWEGING. De schrijver, S. Tas, zag deze taak in het organiseren van een sociaal-vooruitstrevende beweging, waarin alle illegale strijders en de 'middengroepen' opgenomen zouden worden. VRIJ NEDERLAND en HET PAROOL zouden- als vertegenwoordigend de oudste en grootste progressieve groepen - in deze partij de toon moeten aangeven.

Bronnen:

• archiefkaart stadsarchief Amsterdam
• Parlement.com : foto
• pagina 164 (nr 477 over De NIEUWE VRIJHEID) De Ondergrondse Pers van Lydia Winkel
• Wikipedia zie de tekst hierboven