Karste Karsten Kuit

Kerste Kersten in Ossenziel

De broer van Pape en tweede zoon van Karst Karsten en Antjen Tobias wordt op 29 november 1758 gedoopt in Paasloo en Karst genoemd. Zijn naam wordt vaak geschreven als Karste en soms als Kerste, schrijfwijzen die de uitspraak in die tijd weergeven. Hij wordt genoemd naar zijn grootvader Karst Jacobs en zijn volledige naam luidt Karst Karsten Kuit.

Karst wordt kleermaker, net als zijn broer Pape. Maar terwijl Pape op de Hare dichtbij Oldemarkt gaat wonen, trekt Karste verder van Paasloo weg en vestigt zich in de buurtschap Ossenzijl, 4 km ten zuidwesten van Oldemarkt. Op 20 mei 1787 trouwt hij in Oldemarkt met Grietjen Jacobs, de oudste dochter van Jacob Beerents Otten en Hendrikjen Klaassen Weert. Grietjen is geboren in Calenberg, niet ver van Ossenzijl, op 25 mei 1763. Haar broers Klaas en Hendrik nemen in 1811 de naam de Weerd aan; haar twee jongste zussen, Lummigjen en Marrigjen, houden enkele van haar kinderen ten doop.

De zeven kinderen van Karst en Grietjen worden geboren in Ossenziel (zoals het nog steeds genoemd wordt) en tot op de dag van heden zal Ossenziel de plaats blijven waar Kuuten wonen en werken. Op 9 juni 1788 wordt daar Antjen geboren en in het Doopboek van Oldemarkt ingeschreven als Antjen Kersten. Op de vierentwintigste van de Bloeymaand van het jaar 1810 wordt afgekondigd dat zij begin juni in Oldemarkt zal trouwen met Wicher Jans Vaartjes, die ca 1778 is geboren in Scheerwolde in de gemeente Steenwijkerwold. Wicher en Antjen krijgen vijf kinderen, waarvan de oudste, Grietjen (1811), trouwt met Aaldert Wichers Braad, zoon van een bekende turfmakersfamilie in Kalenberg/Ossenzijl. Van hun vier zonen trouwt Cornelis (1824), de derde, in 1854 met zijn nicht Jantje Karsten Kuit (hoofdstuk 7).

Twee jaar na Antjen wordt opnieuw een dochter geboren en Hendrikje genoemd, naar de moeder van Grietjen. Behalve haar geboortedatum (25 april 1790) en de namen van haar ouders is niets over haar bekend, geen huwelijk en geen overlijden. Zij moet tussen 1794 en 1811 gestorven zijn en overlijdens zijn in die periode lang niet altijd geregistreerd, zeker als het jonge kinderen betreft.

Weer twee jaar later (1792) wordt Kerste Kersten geboren (zie hoofdstuk 7) en op 5 oktober 1794 de derde dochter Annigjen. Haar zus Hendrikjen leeft dan nog, want anders zou de naam Hendrikjen herhaald zijn. Annigjen trouwt op 10 maart 1823 met de 8 jaar jongere Gerrit Jans Pijlman, een zoon van Jan Geerts Pijlman en Marrigjen Hendriks uit Kalenberg. Waarschijnlijk hebben zij geen kinderen gekregen. Annigjen overlijdt in 1859 in Ossenzijl, haar zus Antjen is drie jaar daarvoor overleden.

Na Annigjen worden met tussenpozen van telkens een paar jaar nog drie zonen geboren: Jacob (zie hoofdstuk 15), Jannes (zie hoofdstuk 19) en Berent. Jacob en Jannes en de al genoemde Karst hebben een talrijk nageslacht, waaraan aparte hoofdstukken worden gewijd. Over Berent is even weinig bekend als over zijn zus Hendrikjen: hij is geboren in Ossenzijl en gedoopt op 7 maart 1802 in Oldemarkt. Ook hij zal wel jong zijn overleden.

Alvorens de drie oudste zonen te bespreken, nog enkele afsluitende opmerkingen over hun ouders. Als Grietjen Jacobs op 15 juli 1807 op 43-jarige leeftijd in Ossenzijl overlijdt, laat zij een gezin na, waarvan de oudste 19 en de jongste 5 is (als Berent dan nog leeft). Vader Karst, inmiddels baas kleermaker, is 48, maar tegen de verwachting in hertrouwt hij niet. Waarschijnlijk neemt de oudste dochter Antjen de zorg voor het gezin op zich, en volgt Annigjen haar na 1810 in deze rol op.

Pas op 7 oktober 1815, acht jaar na de dood van zijn eerste vrouw, trouwt Karst met Jantjen Hendriks Nooij, dochter van Hendrik Tijmens Nooij en Aaltjen Hendriks uit Calemberg. Bij dit huwelijk is zijn neef Jan, de zoon van Pape, een van de vier getuigen. Antjen is dan al getrouwd en Jannes, de jongste, is 15 en zal spoedig het ouderlijk huis verlaten. Nu zijn kinderen hem niet meer nodig hebben, lijkt een huwelijk met de 13 jaar jongere Jantjen aantrekkelijker dan alleen wonen of bij een van de kinderen intrekken. Het huwelijk is echter van korte duur, want minder dan twee jaar later, op 4 juni 1817, overlijdt Karst in Ossenzijl. In de overlijdensakte staat dat Karste Kuit, van beroep kleremaker, oud sesenvijftig jaren, eheman van Jantjen Hendriks, zoon van Karste Karsten Kuit en Antje Tobias Vos, geboren te Paaslo en wonende te Ossenzijl, op den vierden Junij dezes jaars overleden is, des morgens om vijf uren ten zijnen huize staande te Ossenzijl sub N.o 28.

De verkeerde leeftijd (56 i.p.v. 58) is niet ongewoon in akten van overlijden, maar in dit geval is het vreemd, omdat in de huwelijksakte twee jaar daarvoor ook 56 staat. En het is opmerkelijk dat de twee gebuuren, die het overlijden aangeven, de leeftijd van Karst niet kennen maar wel de volledige naam van zijn overleden moeder. De verklaring is vermoedelijk dat Willem Dumon, de schout die de aangifte registreert, de familienaam van Antje Tobias uit Oldemarkt wel kent, maar de leeftijd van Karst niet, en niet de moeite neemt zijn leeftijd te controleren. Jantje Hendriks Nooij overleeft haar man meer dan dertig jaar en overlijdt op 26 oktober 1850.