Lotty Veffer

Charlotte (Lotty) Huffener-Veffer (Amsterdam, 10 juli 1921 – aldaar, 27 juli 2018) was een Nederlands diamantsnijder en Holocaustoverlevende

Ze overleefde de Jodenvervolging , bleef daar lezingen met positieve draai over geven. En ze hielp bij oprichting Monument der verloren kinderen.
Toen ze in augustus 1945 als een van de weinige overlevenden van de vernietigingskampen terugkeerde in Amsterdam, bleek haar ouderlijk huis te zijn ingenomen door andere bewoners. Haar Joodse ouders, zusje en verloofde waren vermoord, zodat ze nergens terecht kon. Ze sliep bij terugkeer op ‘een bankje’ in de Apollolaan, zoals een dakloze. ‘Op chique’ noemde ze het niettemin, want ze had ergere dingen meegemaakt in Auschwitz en tijdens de dodenmarsen in de vrieskou langs kampen en platgebombardeerde steden.
Lotty Huffener-Veffer overleed 27 juli op 97-jarige leeftijd in haar slaap in het Joods Hospice Immanuel. Ze was initiatiefnemer van het Monument der verloren kinderen in kamp Vught waarmee de deportatie van bijna 1.300 kinderen wordt herdacht. Daarnaast was ze mede-aanklager van de in 2011 veroordeelde John Demjanjuk, kampbewaker in Sobibór.
Ze werd als Lotty Veffer in 1921 geboren in de Transvaalbuurt in Amsterdam als dochter van een diamantslijper. De familie was heel muzikaal. Lotty leerde piano spelen, terwijl haar zeven jaar jongere zus Carla vioollessen kreeg. Haar eerste concert als kind in het Amsterdams Concertgebouw met Willem Mengelberg als dirigent zou ze nooit vergeten. Haar ambitie was Frans studeren. Maar haar ouders wilden dat ze eerst een ambacht leerde.
Na de ulo ging ze aan de slag als diamantsnijder een voorbewerking van het eigenlijke slijpen. Toen de Duitsers binnenvielen wilde ze vluchten met haar verloofde Sal Tukkie, maar het was te laat. Als diamantbewerkers kreeg de familie aanvankelijk een ‘sperr’, maar op 11 februari 1943 werden ze alsnog bij een razzia opgepakt. Via de Hollandsche Schouwburg kwamen ze in kamp Vught terecht waar de Duitsers een diamantbewerkingsafdeling wilden opzetten. Daar kwam niets van terecht. Uiteindelijk werden haar ouders en zus met de beruchte kindertransporten naar Polen getransporteerd, waar ze 11 juni 1943 vermoord werden in de gaskamers van Sobibór.
Lotty bleef achter zonder dat ze iets van hun lot wist en werd tewerkgesteld bij het zogenoemde Philips-Kommando. In juni 1944 moest ze naar Auschwitz, waar ze bij het Telefunken Kommando terechtkwam. Toen de Russen naderden werden de gevangenen in zogenoemde dodenmarsen afgevoerd. Pas op 4 mei 1945 kwam ze na een uitwisseling met Duitse krijgsgevangenen in Zweden vrij, waarna ze samen met een vriendin drie maanden later in Nederland aankwam. Over het lot van haar familie en verloofde was op dat moment nog niets bekend.
Haar dochter Mirjam Huffener: ‘Ze komt uiteindelijk bij een kennis in de bossen bij Bilthoven terecht.’ Hier ontmoet ze Joep Huffener, die uit een katholiek nest kwam en deel uitmaakte van het communistische verzet. In 1948 trouwen ze. Joep neemt na enige tijd ontslag uit een kantoorbaan en gaat op de markt werken als standwerker. ‘De meeste bedrijven wilden geen verzetsstrijders in dienst nemen. Die werden te veel als avonturier gezien.’
Met Huffener kreeg ze vier kinderen. Nadat haar man in 1989 overleed, richtte ze samen met de verzetsvrouwen Hetty Voûte, Louise Affolter en Tineke Wibaut de Vriendenkring Nationaal Monument Kamp Vught op. In 1999 werd het monument voor de kindertransporten onthuld. ‘Ze gaf lezingen over wat ze had meegemaakt. Het was nooit een zwaar verhaal. Ze kon er altijd een positieve draai aan geven’, aldus Mirjam.
Vorig jaar september werd aan de Apollolaan een nieuwe bankje neergezet, dat herinnert aan haar eerste nacht terug in Amsterdam.

• Archiefkaart Stadsarchief Amsterdam
• Persoonskaart Stadsarchief Amsterdam
• Peter de Waard in De Volkskrant 19 augustus 2018 > zie de tekst hierboven
• Wikipedia
• Joods kinderen in kamp Vught
• Lotty Veffer Foundation

Biografie Lotty Huffener-Veffer

10 juli 1921 Amsterdam 27 juli 2018

Lotty Huffener-Veffer is in 1921 geboren op de Tugelaweg in Amsterdam en heeft een gezellige jeugd gehad. Haar moeder komt uit een groot gezin en haar grootouders wonen in de buurt. Er wordt binnen de familie veel aan muziek gedaan, zo wordt er geregeld gezongen, haar zeven jaar jongere zusje speelt viool en Lotty speelt piano. Haar eerste concert als kind in het Amsterdams Concertgebouw met Willem Mengelberg als dirigent zal ze nooit vergeten. Lotty wil Frans studeren, maar moet eerst een vak leren. Na de ULO gaat ze werken als diamantsnijder.

Lotty Veffer is als de oorlog in mei 1940 begint 19 jaar.

Met haar verloofde probeert ze uit Nederland te vluchten, maar dat mislukt.
Ondanks de toenemende anti-Joodse maatregelen is Lotty optimistisch gestemd: de oorlog zal wel niet zo lang duren.

In 1942 ontvangen al veel vrienden en bekenden van de familie Veffer een oproep om in Duitsland te gaan werken. Als zij komen om afscheid te nemen, verwacht Lotty hen zeker terug te zien als de oorlog is afgelopen.

Op 11 februari 1943 wordt Lotty ’s avonds van huis gehaald. Bij deze razzia gaat het vooral om jonge mensen, diamantbewerkers. Haar ouders en Carla blijven achter. Maar later op de avond worden ook zij opgehaald. Via de Hollandsche Schouwburg gaat de hele familie op 13 februari op transport naar Vught. Het kamp is dan nog maar nauwelijks klaar. Het is er een grote chaos. Iedereen moet eindeloos op appèl staan.

Lotty, inmiddels 22, komt samen met haar moeder in het vrouwenkamp. Carla moet naar een barak voor meisjes van 13 tot 16 jaar.

Lotty en haar vader mogen niet werken omdat zij hun handen moeten sparen voor het werk op de diamantbewerkingsafdeling die de Duitse bezetters in Vught willen opzetten.

Op 5 juni wordt duidelijk dat Carla en haar moeder weg moeten uit het kamp, met het Kindertransport. Lotty’s vader kan mee maar hoeft niet. Lotty’s moeder vindt het beter dat hij in Vught blijft, bij Lotty. Dan wil Lotty ook mee. Zij besluiten dat vader mee zal gaan om zijn vrouw en Carla te helpen en dat Lotty in Vught blijft. “Dan is er tenminste iemand als we hier terug komen”, zegt haar moeder.

Op 6 juni gaan Carla en ouders via Westerbork op transport naar het vernietigingskamp Sobibor. Op 11 juni worden zij daar vergast.

Mensen die bang zijn dat Lotty toch mee zal gaan, hebben haar en andere meisjes ervan weerhouden afscheid te nemen.

Enkele dagen na het Kindertransport wordt Lotty tewerkgesteld bij het Philips-Kommando. Dankzij dit werk kan zij tot juni 1944 in kamp Vught blijven. Een jaar na haar ouders en zusje wordt Lotty met alle andere Joodse Philips-arbeiders, waaronder de moeder van Ernst Verduin, op transport gesteld naar Auschwitz. Als geschoolde vakarbeiders worden ze niet allemaal naar de gaskamers doorgestuurd. Ze komen in een werkkamp en krijgen een nummer op hun arm getatoeëerd.
Na enkele dagen wordt Lotty doorgestuurd naar Reichenbach, een dag reizen van Auschwitz. Daar moet zij met andere Facharbeiter uit Vught werken bij Telefunken. Ze worden ondergebracht in een klein kamp bij de fabriek.

Tot januari 1945 blijft Lotty daar. Als de bevrijding in aantocht is, moeten de vrouwen weg uit Reichenbach. Lotty begint aan een vreselijke tocht door de kou, een van de zogenaamde dodenmarsen, die hen deels te voet en deels in open treinwagons langs dertien kampen voert. Onderweg moeten ze soms werken.

Op 4 mei 1945 worden de vrouwen door de nazi’s uitgewisseld tegen Duitse soldaten. Via Denemarken wordt ze naar Zweden gebracht. Na ruim drie maanden reist ze met de trein naar Nederland, naar Amsterdam, naar huis.

Op 26 augustus 1945 komt ze in Amsterdam aan, maar een thuis is er niet meer. De eerste nacht in Amsterdam slapen zij en haar vriendin Beppie Schuier op een bankje in de Apollolaan.

https://verhalen100malen.nl/biografie-lotty-huffener-veffer

http://getuigenverhalen.nl/projecten/kindertransporten-joodse-kinde...

https://www.normandy1944.info/holocaust/lotty-charlotte-veffer

In 1948 she married Joep Huffener (1925-1989). They have four children (Joep, Carlo, Ronald and Mirjam) and five grandchildren (Frank, Michelle, Selma, Esther and Bram).

https://lottyvefferfoundation.nl

https://collections.ushmm.org/search/catalog/irn724652

https://uwapress.uw.edu/book/9789460224997/lottys-bench

https://www.imdb.com/name/nm8055651