Siegfried Koning

Slaagde in juni 1934 voor het toelatingsexamen voor de Christelijke HBS in Den Haag.

Uit mailwisseling Wim Koning en Jeanne van Dijk-Koning:

Dag Jeanne, ................ Laatst bezocht ik de overblijfselen van Kamp Amersfoort. Klopt het dat papa daar gevangen gezeten heeft? Mama vertelde wel eens over haar fietstochten naar Amersfoort, maar mijn vader heeft nooit iets gezegd. Ik weet dat hij thuis in een kast ondergedoken heeft gezeten om niet voor de Duitsers te hoeven werken. Hoe hij/jullie verder de oorlog zijn doorgekomen weet ik niet. Kun je daar meer over vertellen?

Kus Wim

Hallo Wim,

Je vader heeft nooit vast gezeten in Amersfoort. Hij kreeg zijn eerste baan in Amersfoort. Het was tezelfdertijd ook veiliger voor hem weg te zijn uit Voorburg als oudste zoon van vader, die in die tijd door de Gestapo gezocht werd. Hans, moeder en ik zijn toen een ruim jaar ondergedoken geweest in verband met dit. Ook voor de veiligheid wisten wij geen van allen waar vader was ondergedoken. Vlak na de oorlog kregen mijn ouders een brief van het Ministerie van Binnenlandse zaken met het verzoek om naar het ministerie te komen. Moeder kwam daar helemaal overstuur van terug. Toen zij daar binnen kwam condoleerden zij haar namelijk met de dood van haar oudste zoon. Het bleek dat Sieg op een lijst voorkwam van gefusileerden. Het was even een grote schok voor haar, dat kun je je wel voorstellen.

Zal ik eens onze ervaringen opschrijven gedurende de oorlog voor jullie opschrijven?

Veel liefs,

Jeanne X

Hi Wim,

Je e-mail is niet zo makkelijk te beantwoorden, maar ik zal het proberen . Allereerst wil ik even zeggen, dat het niet ongewoon is, dat mensen erg gesloten waren over hun ervaringen in de oorlog en daar nooit over wilden of konden spreken. Sieg was gewoon een van die mensen. Hij had het ook heel moeilijk. Speciaal voor zijn leeftijdsgroep was het zo zwaar. Je hebt dromen over wat je wilde doen met je leven en die werden hardhandig de grond ingeboord door de bezetting. Niet alleen al met  je HBS jaren interupties en de voortdurende razzias voor mannen tussen de 18 en 45 die afgevoerd werden om in Duitsland op de wapen fabrieken te werken. Dat vroeg om constant onderduiken enz. Vooral met de aanvang van de hongerwinter er boven op en de verzwakking van zijn gezondheid had Sieg ook nog een zware inzinking te verwerken. Met de help van moeder en onze familie dokter is hij er  God zij dank doorgekomen.

Vader had contacten met de ondergrondse. We hadden ook een illegaal en zeer kleine ontvangstzender, die Hans in elkaar had gezet en die het BBC News doorgaf. Dit werd weer omgezet in een eenvoudig (natuurlijk illegaal) nieuwsblaadje dat gedistribueerd werd aan betrouwbare contacten. Hans was meer betrokken daarbij dan Sieg van wat ik mij herinner. De baan in Amersfoort was een uitkomst  voor hem en kwam  het op het goede moment voor hem. Het bleek achteraf, dat het waarschijnlijk ook zijn leven redde.  En hij leerde jullie moeder kennen! Toen vader werd gezocht door de Gestapo voor “onverantwoordelijke’ artikelen jegens de Duitse overheid, stond de Gestapo al gauw in de hal van de Haagsche Courant. Collega’s hebben vader toen uit een achterdeur uit het gebouw gesmokkeld. Vaak als de Gestapo een persoon niet konden vinden richten zij zich op wraak oefeningen tegenover de naaste familieleden. In dit geval ,bleek achteraf, was de wraak oefening gericht op de oudste zoon (Sieg). die zij gelukkig ook niet konden vinden. Dat bleek wel na de oorlog .

Vader belde moeder ogenblikkelijk op het huis op staande voet te verlaten met Hans en mijzelf en met een onderduikadres. Ik was eshter niet thuis. Ik was op de middelbare school in Den Haag en was op weg naar huis met de tram. Moeder vatte post op de hoek van de Prinses Marianne Laan en Laan van Middenburg om de tram af te wachten. De tram stopte als gebruikelijk op die hoek en begon alweer te rijden, toen de trambestuurder en ik opeens gewaar werden van mijn moeder die stond te zwaaien als een gek en wees de straat in. Aan het andere eind van de straat waar ons huis was stond een overvalwagen en andere duitse autos. De trambestuurder stapte meteen op de rem en liet mij er uit.

Wij hebben toen ruim een jaar ondergedoken gezeten. Na een jaar van geen activiteit op ons adres zijn wij teruggekeerd naar ons huis. Ironisch veiliger dan ooit, wanneer je bedenkt , dat niet lang daarna ons huis van weinig belang werd voor de Gestapo sinds een bord op onze voordeur zei –SS Orts Kommedantur-. Maar dat is een ander verhaal voor de volgende keer.

Lieve groetjes,

Jeanne

Lieve Jeanne, Mijn vader is toch met opa op reis geweest naar Noorwegen met het schip de Tarakan? Opa heeft daar een boek over geschreven. Ik heb daar een film over gevonden. Die film komt denk ik uit 1933. Weet jij wanneer papa op die reis was? Misschien herken je ze wel in de film. Ik heb ze nog niet gevonden.

Film:

http://www.amateurfilmplatform.nl/films/met-het-kampeerschip-taraka...

Gr. Wim

Hallo Wim,

Ja, vader en Sieg hebben een reis op de Tarakan gemaakt in de dertiger jaren, volgens mij in het jaar 1936. Ik stuur ook hierbij nog iets over ervaringen gedurende de oorlogsjaren.

Weer een klein familie verhaal. In 1942 stierf oma, mijn moeder’s moeder die bij ons woonde. In hetzelfde jaar verkocht Vader het huis in Park Leeuwenberg. Wij verhuisden naar Laan van Middenburg 2 op de hoek van het Westeinde. Zover ik weet was dat een huur huis. Niet lang daarna begonnen de razzia’s, de doelgroep waren mannen tussen de achttien en vijfenveertig jaar, die opgehaald werden voor werken in Duitsland. Hans en Sieg vielen precies in die leeftijd. De Duitsers kwamen dan al heel vroeg binnenrijden in Voorburg en met luidsprekers werd aangekondigd, dat een ieder van die leeftijds groep op de stoep voor hun huis moesten staan met een koffer met hun kleren enz. Op een bepaalde tijd reden de vrachtwagens binnen. Huizen waar niemand op de stoep stond werden grondig doorzocht. Omdat we nogal een groot huis hadden en alleen moeder en ik thuis waren, had moeder een vriendin gevraagd met haar dochter (tevens mijn beste vriendin) zodat het leek of er vier mensen woonden. Toen de Duitsers aan de deur kwamen werd ons huis grondig doorzocht. Sieg en Hans waren echter veilig ondergedoken in ons oude huis in Park Leeuwenberg 5 met de heer des huizes daar. Als je het huis wel eens gezien hebt dan weet je dat het een grote erker heeft met een groot aantal ramen en het dak daar boven loopt uit in een punt. Vanuit de kinderkamer was een gat gemaakt naar die dakruimte en een schilderij werd over het gat geplaatst. Zij zaten daar met zo’n vijf personen in, dus je kunt je voorstellen hoe krap dit was. En het was daar dat een van de officieren die deel nam aan de razzia ‘ingekwartierd werd’ tot na de razzia. Dit kon echter de hele dag duren. Het was vreselijk voor diegenen die verstopt daar boven zaten, terwijl de officier een kopje koffie genoot en zijn mannen de ronde deden in de omtrek. Dat maakte het voor de behoeften van de mannen onmogelijk om daarvoor even er uit te komen. Het resultaat was bijna fataal voor hen, want na bekers gevuld te hebben was het eind resultaat dat een van hen het niet meer had kunnen inhouden en had het in zijn hoed gedaan. Niet bepaald een waterdichte oplossing. De vrouw des huizes had net een kopje koffie gebracht aan de Duitse officier, die op de bank zat, toen zij opeens gewaar werd dat achter de bank bij het plafond een lichtelijk gele plek verscheen en een klein geel straaltje zich op de muur begon te vertonen. Het resulteerde in een ware spraak waterval van haar met de officier om hem daar te houden waar hij zat, zodat hopelijk hij het niet zou zien en de connectie zou leggen. Bijna onnodig om te zeggen, dat vijf miserabele uitziende figuren uit de ruimte kropen toen het eindelijk veilig was.

Vader die door de Gestapo werd gezocht  en  veel later onze ervaringen met de inkwartiering van de SS in 1944/45 welke periode doen denken aan een mengelmoes van klucht, drama en momenten die potentieel een tragedie had kunnen worden. Maar dat verhaal moet even wachten tot na de feestdagen. Ik neem de kans waar om jullie allemaal al vast even goede wensen te sturen voor de komende Kerstdagen, dat iedereen een fijne tijd mag hebben en een goed 2015 mogen tegemoet zien! Veel liefs, Jeanne  xx

Februari 9, 2015 Beste Wim, Het heeft wel even geduurd voordat ik een ogenblik kon vinden om terug te schrijven op je vraag, hoe het werd ontvangen door ons, dat je vader katholiek werd. Het was definitief geen wereld schokkende belevenis, want wat je waarschijnlijk niet weet is dat vader, jullie grootvader, al eerder in 1945 tot het katholieke geloof was overgegaan. Hij was altijd al aangetrokken tot de mystiek in de katholieke kerk, dat hij miste in de protestante kerken. Moeder en ik eigenlijk ook. Hier in Engeland ga ik naar de Anglicaanse kerk, (Katholiek maar zonder de Paus) Jammer, Paus Francis is fantastisch, mag hij een lang leven hebben, zodat een frisse wind gaat waaien door het Vaticaan. De enige ‘schokkende’ belevenis werd door mij ervaren toen ik bruidsmeisje was gedurende het huwelijk van Sieg en Toos in de katholieke kerk in Den Haag ergens achter het Rijswijkse Plein herinner ik mij vaag. Ik was zeventien en trots dat ik hun bruidsmeisje was samen met je moeder’s jongste zuster ( haar naam ben ik even kwijt). Wij moesten zorg dragen dat de sluier van haar bruidsjapon niet te veel over de stenen vloer in de kerk sleepte. Na de huwelijks inzegening (in een oudere traditie dan nu) gaat de bruid op een gegeven moment alleen naar het altaar van Maria en knielt daar in gebed. De bruidsmeisjes helpen haar natuurlijk met haar sluier. Op het moment dat wij de eerste stappen hadden gezet op weg naar het Maria altaar schalde een bulderende stem van de niet al te vriendelijke priester door de hele kerk “Zij, zij op het Maria Altaar – geen sprake van”! Het drong eindelijk langzaam tot ons door, dat hij mij bedoelde. Ik moet zeggen dat ik, als zeventien jarige er wel plotsklaps onnozel bijstond en je vader keek ook wat beteuterd naar mij. Wij hebben na afloop gelukkig er om kunnen lachen. Ben je al...................................................................

Lieve groetjes,

(tante) Jeanne