Sophia van der Maa

Sophia van der Maa was nu een vermogende weduwe en haar dochter Sophia een interessante partij op de huwelijksmarkt. Het liep anders. Waarschijnlijk in december 1695 beviel Sophia van Noortwijck van een zoon, Jan Wigbold, maar de vader, Wigbold van der Does, had al voor de bevalling kenbaar gemaakt niet met haar te zullen trouwen. Met deze deuk in haar reputatie waren haar kansen op een aanzienlijk huwelijk vrijwel verkeken. Omstreeks 1697 kreeg ze een verhouding met Salomon Pereira, een vermogende Portugees-joodse handelaar en bankier, en een getrouwd man. Zij en haar moeder waren in 1694 nog op zijn huwelijksfeest geweest. Uit deze relatie werd in 1698 een dochter Mitie geboren die katholiek werd gedoopt en uitbesteed in Delft. Sophia van der Maa moet met deze buitenechtelijke verhouding van haar dochter hebben ingestemd. Pereira overnachtte regelmatig in haar huis, kleindochter Mitie kwam logeren en Sophia van der Maa vergezelde het paar tijdens uitstapjes. Zo verbleef zij in 1699 twee maal met hen op een buitenplaats bij Moordrecht – door Pereira geleend of gehuurd en door Sophia van der Maa in mei 1700 aangekocht. Mogelijk verwachtte ze dat Pereira zou scheiden en met haar dochter trouwen. Weliswaar genoot hij geen bijzonder aanzien, maar hij had een gefortuneerde vader. Pereira’s familie kantte zich echter tegen de verhouding en was verbolgen over Salomons hoog oplopende schulden. In april 1700 kreeg zijn vader van het Hof van Holland toestemming hem op te sluiten in een beterhuis in Delft. Bij de behandeling van het rekest droeg het Hof procureur-generaal Andries Hofland op het gedrag van Sophia van der Maa en haar dochter te onderzoeken. Dit resulteerde in de inhechtenisneming van moeder en dochter. In de Gevangenpoort Op 1 juli 1700 werden Sophia van der Maa en haar dochter naar de Gevangenpoort gebracht en elk in een eigen cel opgesloten. Sophia van der Maa werd ervan beschuldigd haar dochter tot ongeoorloofd gedrag te hebben aangezet, maar ze weigerde te bekennen. Haar dochter daarentegen bekende meteen alles wat haar ten laste werd gelegd, al ontkende zij stellig dat haar moeder daarbij een rol had gespeeld. Uiteindelijk oordeelde het Hof dat de handelwijze van Sophia van Noortwijck het gevolg was van haar jeugdige leeftijd en de aandrang van andere personen. Ze kreeg een boete van tienduizend gulden vanwege de gemaakte proceskosten – die overigens voor moeder en dochter samen 5246 gulden bedroegen – en mocht haar detentie thuis uitzitten. Sophia van der Maa werd op 7 oktober veroordeeld tot levenslange gevangenschap en een boete van 68.000 gulden wegens het aanzetten van haar dochter tot een verhouding met een gehuwde joodse man. Twee weken na de uitspraak droeg het Hof het beheer van de boedel van Sophia van der Maa over aan twee curatoren. Omstreeks diezelfde tijd wist procureur Hofland Sophia van Noortwijck in de waan te brengen dat alleen een huwelijk met zijn zoon haar moeder van het schavot zou redden. Met de nalatenschap van Sophia van der Maa in het vooruitzicht zal dit huwelijk hem, ondanks de geschonden reputatie van Sophia van Noortwijck, een profijtelijke optie hebben geleken. Op 4 november kreeg Sophia van der Maa in de Gevangenpoort bezoek van haar dochter en procureur Hofland. Zij verzette zich hevig tegen het voorgestelde huwelijk, maar zwichtte voor haar dochters smeekbeden en tekende ten slotte een akte van consent (instemming). Daarmee zou haar dochter direct na de huwelijksvoltrekking over haar legaat kunnen beschikken. Volgens getuigen was Sophia van der Maa na dit gesprek dermate van streek dat zij een zelfmoordpoging deed. Haar dochter trouwde op 14 november. Een week later werd procureur Hofland geschorst en stelde het Hof een onderzoek tegen hem in wegens ambtsmisbruik. Griffier Simon Roseboom, eveneens betrokken bij het onderzoek tegen Van der Maa en Van Noortwijck, werd in januari 1701 ontslagen. Het huwelijk van Sophia van Noortwijck eindigde al in december 1701 met de dood van Hofland jr. - See more at: http://www.historici.nl/Onderzoek/Projecten/DVN/lemmata/data/Maa#st...