Stanisław "Witkacy" Ignacy Witkiewicz

http://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Ignacy_Witkiewicz

http://en.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Ignacy_Witkiewicz

Polish writer, painter, philosopher, theorist, playwright, novelist, and photographer active before World War I and during the interwar period.

Life

Born in Warsaw, Stanisław Ignacy Witkiewicz was a son of the painter, architect and an art critic Stanisław Witkiewicz. His mother was Maria Pietrzkiewicz Witkiewiczowa.

Witkiewicz was reared at the family home in Zakopane. In accordance with his father's antipathy to the "servitude of the school," he was home-schooled and encouraged to develop his talents across a range of creative fields. Against his fathers wishes he studied at the Kraków Academy of Fine Arts with Józef Mehoffer and Jan Stanisławski.

Witkiewicz was close friends with composer Karol Szymanowski and, from childhood, with Bronisław Malinowski and Zofia Romer. Romer was romantically linked to both Bronisław Malinowski and Witkiewicz. He had a tumultuous affair with prominent actress Irena Solska who according to Anna Micińska is represented as the heroine Akne Montecalfi in his first novel, The 622 Downfalls of Bungo or The Demonic Woman, 1911. According to Micińska he also represented himself as the character Bungo and Malinowski as the Duke of Nevermore.The unfinished novel, which was not published until 1972, also describes erotic encounters between Bungo and the Duke of Nevermore.

Taught wet plate photography by his father, it was during this period that he also began producing the intimate portrait photography for which he is known; producing striking portraits of his circle in Zakopane and many self-portraits.

In 1914 following a crisis in Witkiewicz's personal life due to the suicide of his fiancée Jadwiga Janczewska, for which he blamed himself, he was invited by Malinowski to act as draftsman and photographer on his anthropological expedition to the then Territory of Papua, by way of Ceylon and Australia. The venture was interrupted by the onset of World War I. After quarrelling with Malinowski in Australia, Witkiewicz believed that in the context of a new armed conflict, Poles ought to fight for their independce by supporting the Slavic, and not the German side. He travelled frp, Sydney to Petersburg via Odessa and as an officer in the Pavlovsky Regiment joined the Imperial Russian Army. His ailing father, a Polish patriot, was deeply grieved by his son's decision and died in 1915 without seeing him again.

Witkacy was wounded on July 17, 1916 by the river Stochód by the village of Witoneż while fighting against austro-hungary and german armies. After recovery he did not return to the battle front, and was released from the military in 1917. In June 1918, he got away from a revolution-struck Russia, and returned to Zakopane. The experience of bolshevism in Russia, together with the rapid outburst of nazi ideology in Germany cemented his extremely pessimistic ideas about history’s blind course.

He had begun to support himself through portrait painting and continued to do so on his return to Zakopane in Poland. He soon entered into a major creative phase, setting out his principles in New Forms in Painting and Introduction to the Theory of Pure Form in the Theatre. He associated with a group of "formist" artists in the early 1920s and wrote most of his plays during this period. Of about forty plays written by Witkiewicz between 1918 and 1925, twenty-one survive, and only Jan Maciej Karol Hellcat met with any public success during the author's lifetime. The original Polish manuscript of The Crazy Locomotive was also lost; the play, back-translated from two French versions, was not published until 1962.

After 1925, and taking the name 'Witkacy', the artist ironically re-branded his portrait painting which provided his economic sustenance as The S.I. Witkiewicz Portrait Painting Company, with the tongue in cheek motto: "The customer must always be satisfied". Several of the so-called grades of portraits were offered, from the merely representational to the more expressionistic and the narcotics-assisted. Many of his paintings were annotated with mnemonics listing the drugs taken while painting a particular painting, even if this happened to be only a cup of coffee.

In the late 1920s he turned to novel-writing, writing two works, Farewell to Autumn and Insatiability. The latter, his major work, encompasses geopolitics, psychoactive drugs, and philosophy. In 1935 he was awarded the Golden Laurel of the Polish Academy of Literature for his novels.

During the 1930s, Witkiewicz published a text on his experiences of narcotics, including peyote, and pursued his interests in philosophy writing, Concepts and Principles Implied by the Concept of Existence 1935.

Death

Shortly after Poland was invaded by Germany in September 1939, Witkiewicz escaped with his young lover Czesława to the rural frontier town of Jeziory, in what was then eastern Poland. After hearing the news of the Soviet invasion of Poland on 17 September 1939, Witkacy committed suicide on 18 September by taking a drug overdose and trying to slit his wrists. He convinced Czesława to attempt suicide with him by consuming Luminal, but she survived. The film Mystification (2010), written and directed by Jacek Koprowicz proposed that Witkiewicz faked his own death and lived secretly in Poland until 1968.

Legacy

Witkiewicz had died in some obscurity but his reputation began to rise soon after the war, which had destroyed his life and devastated Poland. Outside of Poland his work was discussed as a precursor to post-ww2 European drama in Martin Esslin's influential "Theatre of the Absurd" 1961,[15] and later in Hans-Theis Lehmann's "Postdramatic Theatre" 2006.[16] Konstanty Puzyna collected his surviving dramatic writings in two volumes in "Dramaty" (Dramas) 1962 which revived interest in his plays in Poland. Through his translations and scholarship, Daniel Gerould introduced English-language audiences to the writings of Witkiewicz.

Czesław Miłosz framed his argument in The Captive Mind around a discussion of Witkiewicz's novel, Insatiability. The artist and theater director Tadeusz Kantor was inspired by the Cricot group, through which Witkiewicz had presented his final plays in Kraków. Kantor brought many of the plays back into currency, first in Poland and then internationally, including The Cuttlefish (1956) and The Water Hen (1969). Visual artist Paulina Olowska produced Witkiewicz's The Mother: An Unsavoury Play in Two Acts and an Epilogue at the Tate Modern in 2015.

Films which have Witkiewicz as the subject include Tumor Witkacego 1985,[18] Mystification 2010 [19] and Witkacy and Malinowski: a cinematic séance in 23 scenes 2018.[20] Films based on his works include Ludiot i kalugericata 1968,[21]Farewell to Autumn 1990,[22] Insatiability 2003,[23]Madame Tutli-Putli 2007[24] and Nursery Rhyme of a Madman 2017.[25]

Witkiewicz's paintings and pastel drawings are in the collections of the National Museum, Warsaw,[26] the National Museum, Kraków, Museum of Literature, Warsaw and the Museum of Central Pomerania with 125 works in Słupsk Castle.[27] The Metropolitan Museum of Art[28] and Museum of Modern Art[29] in New York, and the Art Gallery of New South Wales,[30] Sydney hold important examples of his photography. The Villa Oksza Gallery of 20th century art of the Tatra Museum in Zakopane holds important examples of his photography and pastel drawings.

In the postwar period, People's Republic of Poland's Ministry of Culture decided to exhume Witkiewicz's body, move it to Zakopane, and give it a solemn funeral. This was carried out according to plan, though no one was allowed to open the coffin that had been delivered by the Soviet authorities.

On 26 November 1994, the Polish Ministry of Culture and Art ordered the exhumation of the presumed grave of Witkiewicz in Zakopane. Genetic tests on the remaining bones proved that the body had belonged to an unknown woman — a final absurdist joke, fifty years after the publication of Witkacy's last novel.

https://en.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Ignacy_Witkiewicz

Selected Works

Theatre Plays:

- Maciej Korbowa i Bellatrix (1918) Maciej Korbowa and Bellatrix
- Pragmatyści (1919) The Pragmatists
- Mister Price, czyli Bzik tropikalny (1920) Mr Price, or Tropical Madness
- Tumor Mózgowicz (1920) Tumor Brainiowicz
- Nowe wyzwolenie (1920) The New Deliverance
- Oni (1920) They
- Panna Tutli-Putli (1920) Miss Tootli-Pootli
- W małym dworku (1921) Country House
- Niepodległość trójkątów (1921) The Independence of Triangles
- Metafizyka dwugłowego cielęcia (1921) Metaphysics of a Two-Headed Calf
- Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach bezsensu(1921) Gyubal Wahazar, or Along the Cliffs of the Absurd: A Non-Euclidean Drama in Four Acts
- Kurka Wodna (1921) The Water Hen
- Bezimienne dzieło (1921) The Anonymous Work: Four Acts of a Rather Nasty Nightmare
- Mątwa (1922) The Cuttlefish, or The Hyrcanian World View
- Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka (1922) Dainty Shapes and Hairy Apes, or The Green Pill: A Comedy with Corpses
- Jan Maciej Karol Wścieklica (1922) Jan Maciej Karol Hellcat
- Wariat i zakonnica (1923) The Madman and the Nun
- Szalona lokomotywa (1923) The Crazy Locomotive
- Janulka, córka Fizdejki (1923) Janulka, Daughter of Fizdejko
- Matka (1924) The Mother (in The Mother & Other Unsavoury Plays, Applause, 1993)
- Sonata Belzebuba (1925) The Beelzebub Sonata
- Szewcy (1931–34) Shoemakers (in The Mother & Other Unsavoury Plays, Applause, 1993)

Novels:

- 622 Upadki Bunga czyli demoniczna kobieta (1911) partial translation into English as The 622 Downfalls of Bungo or The Demonic Woman (in The Witkiewicz Reader)
- Pożegnanie jesieni (1927) partial translation into English as Farewell to Autumn (in The Witkiewicz Reader)
- Nienasycenie (1930) Insatiability (Quartet Encounter, 1985)

Aesthetic Writings:

- Nowe formy w malarstwie (1919), New Forms in Painting and the Misunderstandings Arising Therefrom (in: The Witkiewicz Reader, Quartet, 1993)
- Szkice estetyczne (Aesthetic Sketches, 1922)
- Teatr. Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze,1923 (Theatre. Intruduction to Pure Form in Theatre)

Philosophical Writings:

- Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia, (1935) Concepts and Statements Implied by the Idea of Existence
- Zagadnienie psychofizyczne – unfinished work, 1938, first edition1978

Other Works:

- Nikotyna, alkohol, kokaina, peyotl, morfina, eter + Appendix, 1932 (Nicotine, alcohol, cocaine, peyotl, morphine, ether +Appendix)
- Niemyte dusze, 1936, partial translation into English as Narcotics (in The Witkiewicz Reader)

Films based on Witkacy's works:

- W starym dworku, czyli Niepodległość trójkątów, (In the Old House, Independence of Triangles), feature film, dir. Andrzej Kotkowski, 1984
- Tumor Witkacego, (Witkacy's Tumor), TV biographic feature film, dir. Grzegorz Dubowski, 1985
- Pożegnanie jesieni, (Farewell to Autumn), feature film, dir. Mariusz Treliński, 1990 Nienasycenie, (Insatiability), feature film, dir. Wiktor Grodecki, 2003

Films about Witkacy:

- Schodami w górę, schodami w dół, (Up the Stairs, Down the Stairs), feature film, biography based on the novel under the same title by Michał Choromański, dir. Andrzej Domalik, 1988
- Gwiazda Piołun, (The Star Wormwood), feature film, biography, based on the novel under the same title by Władysław Terlecki, dir. Henryk Kluba, 1988
- Mistyfikacja, (Mistification), feature film, fabularny, fictionalized biography, script and dir. Jacek Koprowicz, 2010

Selected documentaries, shorts, and animated films:

   Witkacy, documentary, dir. Stanisław Kokesz, 1966

   Stanisław Ignacy Witkiewicz. Witkacy, documentary, dir. Grzegorz Dubowski, 1968

   Witkacy pod namiotem, czyli Szalona Lokomotywa w Teatrze Stu w inscenizacji Krzysztofa Jasińskiego, (Witkacy under the The, the Crazy Locomotive in STU Theatre film staged by Krzysztof Jasiński), TV documentary, dir. Krzysztof Miklaszewski, 1977

   Ja już bym dawno był gieroj..., (I would have been a Hero a long time ago) documentary, dir. Tomasz Pobóg-Malinowski, 1980

   Podróż do Witkacji, (A trip to Witkacyland), documentary, dir. Zbigniew Kowalewski,1985

   Litymbrjon, documentary, dir. Grzegorz Dubowski, 1988

   Impresje c-minor, documentary, dir. Kazimierz Konrad, 1988

   Apokalipsa Witkacego, (Witkacy's Apocalypse) documentary, dir. Stanisław Trzaska,1988 "

   Witkacego wywoływanie duchów, (Witkacy's Ghosts Calling) animation film, dir. Kazimierz Urbański, 1989

   Tempes d'image - Witkiewicz (Witkacy - Portrait Company), documentary, France, dir. Jean-Pierre Krief, 1989

   Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939). Dzieło malarskie, (Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939) Paintings), documentary dir. Grzegorz Dubowski, 1990

   Zdziczenie obyczajów pośmiertnych, (Wilderness of Posthumous Customs), documentary, dir. Konrad Szołajski, 1995

   Kinoteatr Witkacego, (Witkacy's Cinema-Theatre) documentary, dir. Helena Kwiatkowska,1995

   Cały pogrzeb na nic!, (The Funeral - all for Nothing) documentary, dir. Konrad Szołajski,1995

   Demoniczne kobiety Witkacego, (Demonic women of Witkacy) documenatry,dir. Natalia Koryncka-Gruz, 1995

   Ostatnia droga Witkacego, (Last Road of Witkacy) documentary, dir. Sławomir Smoczyński, 1998

   Dzieci Witkacego, (Chldren of Witkacy) parts. 1-10, TV documentary seriesserial dokumentalny, dir.Ryszard Bugajski, 2001

   In the Little Mansion, film video, prod. USA, dir. Jan Sycz, 2002

   Witkacy id, documentary, dir. Dariusz Pawelec, 2009

Stanisław Ignacy Witkiewicz herbu Nieczuja, pseudonim „Witkacy” (ur. 24 lutego 1885 w Warszawie, zm. 18 września 1939 w Jeziorach) – polski pisarz, malarz, filozof, dramaturg i fotografik.

Wikipedia PL

Encyklopedia Fantastyki

Sylwetka na Dzieje.pl

Polski Petersburg

Wikipedia EN

Polski pisarz, malarz, filozof, dramaturg i fotografik.

Pierwsze lata życia spędził w Warszawie, mieszkając wraz z rodzicami w nieistniejącej dziś kamienicy przy ul. Hożej 11. W roku 1890, z powodu choroby Stanisława Witkiewicza ojca, rodzina przeniosła się do Zakopanego. Po przeprowadzce w góry, 27 stycznia 1891 roku Stanisław Ignacy został ochrzczony – matką chrzestną była aktorka Helena Modrzejewska, a ojcem chrzestnym Jan Krzeptowski-Sabała, gawędziarz i pieśniarz góralski.

Edukacją Stanisława Ignacego zajął się ojciec, który, uważając, że szkoła niszczy indywidualność młodego człowieka, organizował synowi domowe korepetycje, często prowadzone przez wybitnych artystów i profesorów uniwersyteckich. Ukształtował też w młodym Stanisławie Ignacym zainteresowanie sztuką i literaturą. Młody Witkiewicz pisał dramaty, prace filozoficzne, interesował się malarstwem, fotografią i naukami ścisłymi[3]. W roku 1903 eksternistycznie zdał maturę we Lwowie. Wśród jego przyjaciół, poznanych w tym okresie, znajdowali się m.in.: Leon Chwistek – malarz, późniejszy matematyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, Tadeusz Szymberski – młodopolski poeta, Bronisław Malinowski – przyszły antropolog oraz fotografik Tadeusz Langier.

W roku 1905 Witkiewicz – wbrew woli ojca – rozpoczął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, najpierw w pracowni Jana Stanisławskiego, później Józefa Mehoffera. Kilkuletni pobyt w Krakowie był w jego życiu podstawowym doświadczeniem. Włączył się wówczas w działania artystyczne grupy młodych malarzy związanych z ASP, wiele podróżował, m.in. do Paryża, poznając najnowsze prądy malarstwa europejskiego. W tym okresie Witkiewicz przeżywał też burzliwy, kilkuletni związek z Ireną Solską, wybitną artystką teatralną. Wyrazista postać kobieca, której pierwowzorem była „pani S.”, stanie się częstym motywem w jego późniejszej twórczości.

Podróże i pobyt w Rosji

Lata po krakowskich studiach Stanisław Ignacy spędził w Zakopanem, malując i pisząc. Często podróżował do Lovranu w Chorwacji, gdzie z powodu choroby przeniósł się jego ojciec. 21 lutego 1914 roku popełniła samobójstwo narzeczona Witkiewicza, Jadwiga Janczewska. Jako że tragedia wydarzyła się bezpośrednio po kłótni narzeczonych, zarówno Stanisław Ignacy, jak i wiele osób z otoczenia obwiniało jego samego o przyczynienie się do samobójstwa Janczewskiej. Jako jeden z nielicznych pomoc zaoferował mu przyjaciel Bronisław Malinowski, proponując udział w wyprawie naukowej na Nową Gwineę. Witkiewicz miał uczestniczyć w niej w roli fotografa, dokumentującego kolejne etapy podróży. W czerwcu 1914 roku pojechał do Londynu, gdzie miała się rozpocząć podróż, a następnie już z Malinowskim i kilkoma jego towarzyszami wypłynęli w kierunku Australii i Nowej Gwinei, z kilkudniowym pobytem na Cejlonie.

Choć sama podróż, dająca możliwość obcowania z egzotyczną kulturą i przyrodą, była dla Witkacego interesująca, nie dała poprawy jego depresyjnego stanu, wywołanego tragicznymi wydarzeniami. Po serii konfliktów z Malinowskim podjął decyzję o odłączeniu się od wyprawy i powrocie do Europy, gdzie w tym samym czasie rozpoczęły się walki I wojny światowej. Witkiewicz nie podzielał poglądów politycznych swojego ojca, zwolennika Piłsudskiego, i uważał, że Polacy powinni w nowym konflikcie zbrojnym poprzeć Rosję i w ten sposób próbować wywalczyć niepodległość. Te poglądy, połączone z pesymistycznym obrazem własnego życia, były przyczyną jego kolejnej decyzji – o zaciągnięciu się do armii Imperium Rosyjskiego. Przybył do Petersburga, gdzie dzięki staraniom mieszkających tam krewnych Witkiewiczów, nieco przestraszonych jego radykalną decyzją, udało mu się zaciągnąć do Lejb-Gwardyjskiego Pułku Pawłowskiego, elitarnej jednostki piechoty.

O wydarzeniach następnych lat wiadomo bardzo niewiele, głównie z powodu milczenia samego Witkiewicza, który nigdy nie opisał ani nie opowiedział nikomu swoich losów z czasów I wojny. Wiadomo, że w początkach 1915 roku był studentem szkoły oficerskiej. Jesienią tego roku został skierowany na front, w okolice miasta Wilejka, w pobliżu Mińska. Uczestniczył w walkach na terenie dzisiejszej Białorusi i dostał awans oficerski na dowódcę kompanii. W ofensywie Brusiłowa oddział Witkiewicza uczestniczył w ciężkich walkach stoczonych 17 lipca 1916 roku nad Stochodem. W bitwie tej Witkiewicz został ranny w trakcie ataku na pozycje wojsk niemieckich i austro-węgierskich pod wsią Witoneż (wśród przeciwników armii rosyjskiej znajdowały się tam oddziały Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego). Prawdopodobnie przez dłuższy czas znajdował się na polu bitwy bez pomocy lekarskiej i dopiero po dwóch dniach ewakuowano go razem z innymi rannymi do Petersburga.

Po powrocie do zdrowia nie wrócił już na front, a pod koniec 1917 roku został zwolniony z wojska. Przebywał okresowo w Moskwie, gdzie był świadkiem wybuchu rewolucji październikowej. Część badaczy utrzymuje, że jako były oficer brał w niej bezpośredni udział i został przez żołnierzy wybrany na komisarza politycznego, nie jest to jednak zbyt prawdopodobne. W czerwcu 1918 roku udało mu się wyjechać z ogarniętej wojną domową Rosji i powrócić do Zakopanego. Doświadczenie sowieckiej rewolucji wywarło głęboki wpływ na jego późniejszą twórczość – pesymistyczną historiozofię, która odzwierciedlała wydarzenia rewolucji bolszewickiej, a później narodziny nazizmu w Niemczech. Potęgę i losy ślepego tłumu, kierowanego przez zręcznych demagogów, Witkacy ukazywał w swoich późniejszych powieściach i dramatach.

Станислав_Игнаций - польский писатель, художник и философ.
Сын художника, писателя, художественного критика Станислава Виткевича (1851—1915). Получил домашнее образование в родительском имении в Закопане, рос в кругу артистов, художников, писателей. С детства дружил с Каролем Шимановским и Брониславом Малиновским, сопровождал последнего в его этнографической экспедиции в Океанию (1914). Участвовал в Первой мировой войне как российский подданный, был в Санкт-Петербурге во время Октябрьской революции. Увиденное в эти катастрофические годы в решающей степени определило материал, сюжетику, авторскую позицию в произведениях Виткевича.

В 1925 взял псевдоним Witkacy (Виткацы, транскрибируется также как Виткаций), жестко пересмотрел сделанное им прежде как в словесности, так и в живописи. В 1930-е годы творчески экспериментировал с наркотиками, в частности употреблял мексиканский пейотль. Полтора десятка лет, оказавшихся последними, были для Виткевича временем чрезвычайного творческого подъема, даже своего рода взрыва. Вместе с Бруно Шульцем и Витольдом Гомбровичем Виткаций обозначил передний край художественно-литературных поисков в Польше межвоенного двадцатилетия.

После вторжения в Польшу войск Германии и СССР Виткевич покончил жизнь самоубийством 18 сентября 1939 года.