Zawisza Czarny z Garbowa h. Sulima

Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima - sławny polski rycerz, niepokonany w licznych turniejach, symbol cnót rycerskich; starosta kruszwicki od 1417, starosta spiski od 1420. Wikipedia PL Wikipedia EN

Zawisza herbu Sulima. Zawisza Czarny starosta Spiski, długo w wojsku Zygmunta Cesarza w Węgrzech żołd prowadził, i na Tureckich kampaniach i Włoskich męstwem się swoim wsławił, zrozumiawszy jednak, że Cesarz wojnę knował Władysławowi Jagiellonowi Królowi Polskiemu, w ten czas Pruską z Krzyżakami ekspedycją zatrudnionemu, lubo w wielkich respektach i fortunie sobie od Zygmunta wydzielonej opływał, przecież tym wszystkim wzgardziwszy, z drugimi kawalerami Polskimi do ojczyzny powrócił, nie chcąc na rodaków swoich oręża ściągać. Przyjął go mile Król Jagiełło, i na wojnę przeciwko Krzyżakom zażył; wysłał go potem posłem swoim na Concilium Konstancjeńskie, do Królów Angielskiego i Francuskiego, do Cesarza Zygmunta, za którym przeciwko Czechom, i podczas poselskiej funkcji na wojnę się udał, wszakże mu się ta kampania, nie nadała, przy oblężeniu Góry, w ręce się, nieprzyjacielskie dostał, skąd nie rychło na wolność wypuszczony w r. 1424. Panów wszystkich 9 którzy się [str. 113] byli zjechali na koronacją Królowej Zofii, między którymi był Cesarz, Król Duński, książę Bawarski, solennie u siebie w piątek częstował. A gdy się znowu pora wojenna Zygmuntowi Cesarzowi z Turkami otworzyła, Zawisza chwały rycerskiej chciwy, do obozu się jego wybrał. Już się tedy za Dunaj gdy całe wojsko przeprawiło, i prawie w oczach nieprzyjacielskich stanęło, Zygmunt przelękniony, z niektórymi wzad się cofnąwszy, przez Dunaj się skwapliwie przeprawił, drugich na rzeź Tureckiej szabli zostawiwszy; prawdać, że pod niego czoło był podesłał Cesarz, chcąc salwować tak sobie zasłużonego kawalera, ale nie chciał swojej miłej kompanii opuścić w takim razie Zawisza, raczej sobie śmierć heroiczną obierając, niżeli smutną ucieczkę. Przetoż konia ostrogami wspiąwszy, między najgromadniejsze hufce Tureckie skoczył, gdzie wielu w koło siebie trupem na placu położył, atoli od wielu jeden zmocowany, żywo od nich pojmany i do tyrana przyprowadzony; ale gdy sporka między dwiema urosła, komuby się z nich miał dostać, a zgodzić się nie mogli, w sztuki go rozsiekali, Bied. fol. 329. który go tam zowie wojewodą Siedmiogrodzkim. Starowol. in Bellat. Sarmat. f. 81. Działo się to w r. 1428. w Krakowie u OO. Franciszkanów jest pamiątka jego, w tych wierszach zostawiona: Arma tua fulgent, sed non hic ossa quiescunt, Divae memoriae miles o Zawisza Niger. Kto chce o nim więcej czytać, znajdzie u Długosza pod rokiem 1428. ego pochwały, kędy przydaje że żona jego była Barbara Radolińska Piotra Wisza biskupa Krakowskiego rodzona synowica: Dwóch dalej kwitnęło Zawiszów Czarnych, Marcin i Stanisław, którzy pod Warną w r. 1444. życie swoje polo żyli, Cromer lib. 21. kędy ich synami pierwszego Zawiszy zowie, któryś z nich miał za sobą Rożnownę córkę Piotra, z której Barbara córka, była za Amorem Janem Tarnowskim hrabią kasztelanem Krakowskim, żyła lat 70. zeszła w. P. 1517. Z tymiż Zawiszami jedenże dom był Farurejów, co poznać z Kromera lib. 16. Erant in aula Sigismundi Imperatoris plures Poloni equestris ordinis, imprimis Zawissius Niger Joannes et Farureius Garbovius, fratres gente Sulimei.