ds. Jan Anthonie Bruins, jr.

BRUINS Jr., Jan Anthonie Jan Anthonie Bruins Jr.

woordvoerder van de Friese 'rode dominees', is geboren te Aartswoud (NH) op 8 juni 1872 en overleden te Oranjewoud op 5 december 1947. Hij was de zoon van Jan Anthonie Bruins, Hervormd predikant, en Engelina Johanna van Lith. Op 20 juni 1904 trad hij in het huwelijk met Gesina Wilhelmina Berkenbosch, verpleegster, met wie hij een dochter en twee zoons kreeg.

Als zoon van de liberale nieuw-testamenticus en kerkrechtkenner 'Bruins van Idaard' bezocht Jan Anthonie het Leeuwarder gymnasium, waar hij les kreeg van dr. Vitus Bruinsma. Terzelfder tijd bezocht een van zijn zusters, het latere Kamerlid voor de SDAP, Agnes E.J. (de Vries-)Bruins de middelbare meisjesschool. Zij liepen heen en terug naar Idaard. Heimelijk lazen zij het blad Recht voor Allen. Volgens eigen zeggen bracht F. Domela Nieuwenhuis Bruins tot het socialisme, maar beroofde hij hem niet van het geloof. In Leiden, waar Bruins theologie studeerde, behoorde hij na een 'vrolijk' begin tot de 'mannen van het ernstig besef'. Hij werd geheelonthouder en vegetariër en hielp E.C. Knappert bij haar werk in het Leidse Volkshuis. Met verschillende vrienden kwam hij als socialist in Friesland terug en belandde als dominee eerst te Terwispel-Tynje in het onkerkse veenland (in 1896), daarna (in 1900) 'op'e Knipe' bij Heerenveen - in welke tijd hij actief was als secretaris en voorzitter van de democratische kiesvereniging Recht door Zee uit Heerenveen en ten slotte te Stiens (vanaf 1906 tot zijn afscheid in 1936). Ook als emeritus bleef hij Friesland trouw.

Bruins was het type van de goede dorpspastor, die met veel liefde, humor en grote trouw de hem toevertrouwde kudde hoedde. Hij bracht geen partijpolitiek op de kansel. Wel wist ieder, dat hij socialist was. Hij sprak voor de geheelonthoudersbeweging en ook op socialistische bijeenkomsten. In 1902 richtte hij met zijn collega's S.K. Bakker en S. Winkel als mederedacteuren en met de medewerking van H. de Haan, A.H. van der Hoeve en M. van der Vegte Jr. het christen-socialistische weekblad De Blijde Wereld op, dat tot 1932 onder die naam verscheen en toen, onder redactie van W. Banning, als Tijd en Taak werd voortgezet. De Blijde Wereld was vooral bestemd voor Friese en andere geestverwanten in de eigen gemeenten en daarbuiten. Op de tien tweejaarlijkse Blijde Werelddagen tussen 1906 en 1924 hielden zij familiereünie. Zonder opzettelijk propaganda te voeren en beseffend, dat het christelijk geloof meer omvatte dan het socialisme, bewerkten zij mede de 'grote ontmoeting'. In de ogen van de orthodoxe christen-socialisten als Enka (A. van der Vlies) waren de vrijzinnige Blijde Wereldmensen, die zich in 1905 uit verzet tegen A. Kuyper bij de SDAP voegden, te gematigd en te weinig principieel. Bruins werkte vooral door het stille voorbeeld, de solidariteit. De bescheiden zoon van de liberale vader moest iets goed maken. Het simpele werk voor de Arbeiders Jeugd Centrale en de Jeugdbond voor Onthouding, voor afdelingen van de Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van Alcoholhoudende Dranken, kleine afdelingen van de SDAP, het Instituut voor Arbeidersontwikkeling en voor sociaal-democratische vrouwenclubs was 'Drums van Stiens' het liefst. Tegenover Banning en anderen, die meer op theoretische verdieping mikten, pleitte de practicus voor het werk 'in de steengroeve'. Er moest eerst veel wantrouwen worden weggenomen. Rond 1910 zat Bruins in de commissie voor het nieuwe program van de SDAP, hetgeen te zien is als een erkenning van de betekenis van de christen-socialistische stroming. Bruins was degene die in het SDAP-beginselprogramma van 1913 liet opnemen dat het kapitalisme ook zedelijk veroordeeld is.

Bruins had grote journalistieke gaven en heeft die behalve voor De Blijde Wereld ook voor De Blauwe Vaan ('Hoekjes'), voor de Rotterdamse Voorwaarts ('Zoeklichtjes') en voor vijf à zeven plaatselijke kranten ('Torenwachter') beschikbaar gesteld en op die wijze honderden artikelen geschreven. In de Bildtsche Courant volgde hij zijn leermeester Bruinsma op. Aanbiedingen om vast verbonden te worden aan de Nieuwe Rotterdammer Courant en aan de Arbeiderspers of een Kamerkandidatuur te aanvaarden sloeg hij af. Bruins en zijn oudere en jongere vrienden waren vaak voorzitter van de plaatselijke SDAP-afdelingen en spraken dikwijls op meivergaderingen en kerstwijdingen. Voor 1940 bepaalden zij mede het gezicht van de Friese SDAP. In 1932 waren er in Friesland zeventien socialistische dominees, van wie veertien lid waren van de SDAP.

bron: http://socialhistory.org/bwsa/biografie/bruins-j

===============================================================================

In English:

BRUINS Jr., Jan Anthonie
Jan Anthonie Jr. Bruins

spokesman of the Frisian 'red pastors', was born to Aartswoud (NH) on June 8, 1872 and deceased in Oranjewoud on December 5, 1947. He was the son of Jan Anthonie Bruins, Reformed preacher, and Engelina Johanna van Lith. On June 20, 1904 he married Gesina Wilhelmina Berkenbosch, nurse, with whom he had a daughter and two sons.

The son of the liberal New Testament scholar and church law expert 'Bruins Idaard' visited Jan Anthonie the Leeuwarden gymnasium where he taught by dr. Vitus Bruinsma. At the same time visited one of his sisters, later MP for the SDAP, Agnes EJ (De Vries) Bruins high school girl. They walked back and forth to Idaard. Secretly they read the magazine Right for All. In their own words brought F. Domela Bruins to socialism, but not he robbed him of the faith. In Leiden, where the Bruins studied theology, he was following a 'cheerful' start to the "men of the serious sense." He was a teetotaler and vegetarian and helped Knappert EC in its work in the Leiden Peuple. With several friends, he came as a socialist in Friesland back and ended up as a pastor first Terwispel-Tynje in onkerkse peatland (in 1896), then (in 1900) 'op'e Knipe' in Heerenveen - during which time he served as secretary and chairman of the democratic electoral association law by sea from Heerenveen and finally Stiens (from 1906 until his retirement in 1936). Even if emeritus he remained loyal Friesland.

Bruins was the type of the good village pastor, who with love, humor and great fidelity to the flock entrusted to him was tending. He brought no party politics in the pulpit. Everyone knew that he was a socialist. He spoke to the temperance movement and socialist meetings. In 1902 he founded with his colleagues SK Bakker and S. Shop as other editors and with the collaboration of H. de Haan, AH van der Hoeve and M. van der Vegte Jr. the Christian socialist weekly The Joyous World, that appeared under that name until 1932 and then, edited by W. Banning, as Time and Task continued. The Good World was intended primarily for Frisian and other sympathizers in their own communities and beyond. In ten biennial World Joyful Days between 1906 and 1924 they were family reunion. Without performing deliberate propaganda and realizing that the Christian faith spanned more than socialism, they worked also the 'big meeting'. In the eyes of the orthodox Christian Socialists as Enka (A. van der Vlies) were the liberal Joyous World People who in 1905 opposed A. Kuyper joined the SDAP, too moderate and too little principled. Bruins worked mainly through silent example, solidarity. The humble son of liberal father had to make something good. The simple work of the Workers' Youth Central and the Youth Association for Abstinence, for departments of the Dutch Society for the Abolition of Alcoholic Beverages, small sections of the SDAP, the Institute of Labour Development and was social democratic women's clubs' Drums of Stiens' prefer . Opposite Banning and others who went on more theoretical level, the practitioner pleaded for the work 'in the quarry. " There had to be a lot of distrust are removed. Around 1910 was the Bruins on the committee for the new program of the SDAP, which can be seen as a recognition of the significance of the Christian Socialist movement. Bruins was the one who sent the SDAP manifesto of 1913 that capitalism is condemned morally.

Bruins had great journalistic gifts and that except for the Good News World also Blue Vaan (Corners), the Rotterdam Forward ( 'Zoeklichtjes) and for five to seven local newspapers (Torenwachter') available and thus written hundreds of articles. In Bildt Courant he followed his teacher Bruinsma. Offers to be fixedly connected to accept the New Rotterdam Courant and the Arbeiderspers or a Chamber Candidacy hit it off. Bruins and his older and younger friends were often chairman of the local SDAP departments and often spoke on meivergaderingen and Christmas orders. For 1940 they determined partly the face of the Frisian SDAP. In 1932, there were seventeen Friesland socialist ministers, of whom fourteen were members of the SDAP.

source: http://socialhistory.org/bwsa/biografie/bruins-j