Anthonius Hambrouck

predikant te Schipluiden (1632-) op Formosa (1648-1661) onthoofd door de Chineesche zeeroover Coxinga (zomer-herfst 1661) een bron

Resolutie van de Rotterdamsche Vroedschap 13 Februari 1623 Op verzoek van zijn vader wordt aan den aanstaanden student een vacante beurs in de theologie aan de Leidsche universiteit toegekend. Stipendium voor Anthonius Hambroeck „Waarnaar op 't verzoek van Cornelis Teunisz. Hambroek denzelven vergunt is, de vacante plaatse in collegio theologico tot Leyden in plaatse van Jacobo Scherpeselano, ende dat voor zijn zoon Anthonis die getuigt werd dat tegen October eerstkomende bequaem zal zijn om ad academiam te gaan, als wanneer de gewoonlijke subsidie tot zijnen proffijte zal ingaan met zijnen ingangh int voorzeyde collegie". [bron BIJZONDERHEDEN OVER ANTONIUS HAMBROUCK DOOR DR. E. WIERSUM]

Huwelijksvoorwaarden 14/4/1632 Notaris Nicolaas Vogel Adriaansz Rotterdam Ds. Anthonius Hambrouck of Hambrouckius, bedienaar van het H. Evangelye en de Gemeynten Jesu Christi te Schipluyden, jonggesel en toekomstige bruidegom, vergezeld door zijn vader Cornelis Anthonius Hambrouck,en Anna Vincentsdr Moy, jongedochter en toekomstige bruid, vergezeld door haar moey Aeffgen Quieringsdr, weduwe van Claes Dircksz Moy, in leven huidecooper te Leyden, en haar cousijn Vincent Paets, in plaats van haar 2 neven Aelbert Claesz Moy en Claes Claesz Moy, notaris en procureur in Leyden maken een contract van huwelijkse voorwaarden. Opgemaakt ten huize van Grietgen Harmensdr, laeckencoopster gelegen op de Botersloot aan de westzijde. [noot: ONA Rotterdam inv. 157 Akte/Blz. 30/61; deze cousijn een neef van haar vader, Vincent Claesz. Paedts w. Hogewoerd [Hoofdgeld 1622 fol.42v.] X Leiden Sch. 9-4-1621 [B117] get. Adriaen Claes Paedts, z.v. Aechte Vincenten wed. Claes Paets w. Hogewoerd [Hoofdgeld 1622 fol.42v.], zie bij Anna Centen 1583]

K/ div.*d.geref.Schipluiden:

• 1632, aanvaardt het beroep naar Schipluiden [bron ]
• 1-1~1-7-1648, hij komt op Formosa aan, waar hij zich vestigde in het dorp Mattauw.
• 26-10-1652, Hij schrijft mede namens alle predikanten, ouderlingen en diakenen op Formosa een brief aan de predikanten van de classis van Amsterdam verzonden van Casteel Zeelandia, over de moeilijke toestand op Formosa. De schrijvers wijzen op hun onhoudbaren toestand, op het veel te geringe aantal predikanten, op hun zwaren dienst en op de weinige egards, die de Oost-Indische Compagnie te hunnen opzichte betracht. Zij bedanken verder de Amsterdamsche predikanten voor hetgeen dezen voor hen gedaan hebben, inzonderheid voor hun steun in zake de poging tot het verkrijgen van een drukkerij op Formosa. [bewerkt naar de hieronder afgebeelde bron ]
• 1655, Hij is ernstige ziek, maar hij blijf op zijn post, in weerwil van de geringe medewerking, die hem van het opperbestuur in Batavia ten deel viel. Op het gevaar, dat Formosa van de zijde der Chineezen bedreigde, werd zoowel door hem als door den gouverneur Frederik Coyett herhaaldelijk gewezen, doch Gouverneur-Generaal en Raden van Indië sloegen deze waarschuwingen in den wind.
• 1661, De Chineesche zeeroover Coxinga landt met een groote macht op Formosa. Fort Provintia valt in zijn handen en hij neemt Hambrouck met tal van andere Hollanders gevangen. Met een lotgenoot, Ossewayer, werd deze naar het kasteel Zeelandia gezonden om den bevelhebber een brief van Coxinga over te brengen, waarin op gunstige voorwaarden overgave van het kasteel geëischt werd. De beide afgevaardigden spoorden echter den bevelhebber tot volhouden aan en keerden, niettegenstaande het gevaar dat hen dreigde, naar Coxinga terug, die hen na eenigen tijd ter dood liet brengen.
• 21-10-1661, Den 21 en October 1661 komen twee inlanders in het kasteel Zeelandia berichten, dat Ds. Hambrouck te Sincan was onthoofd en een dochter van hem in Coxinga's harem was opgenomen.

De Brief uit 1642

“Aan de E. E Broederen Praedicanten des E. Classis van Amsterdam Eerweerde, Godvruchtige, Geleerde, wijse, seer bescheydene heeren mede-broederen en medewerckeren in den wijnbergh des Heeren UE brief van 1651 11 October is ons wel geworden, hebben verstaan UE»E. diepe vernederinge in t aennemen van het geringe en schraele lof t welck UEE door ons uijt een Christelyck welmeenend herte toegeeijgent en opgeoffert werd; voorwaar UEE liefde, ijver, ernst en moeyte bevinden wij door d'ervarentheyt seer groot te zijn tot d'opbouwinge ende aenwas van Jesu Christi-rijcke En niet minder UE»E liefde tot onse personen en diensten; w'en konnen nochte en weeten niets toe te brenghen, waarmede wij de waardigheijt naer UE.E, diensten en liefde tot onse kercken waardighlycken souden connen uijtdrucken T geene ons dan mochte ontbreecken t selve sal God aen UE.E ampten en personen hier tijdelijck ende hier naemaels eeuwigh uyt genade belonen, denwelcken God wij willen bidden UE.E geve dVolherdinge in allen goede tot den eijnde toe om Christi Jesu onses Aartz-herders wille, amen, Den loop des H. Evangelii op Formosa word genadelycken ende rijckelycken van God den Heere des oughsts gesegent, de kennisse en wetenschap word dagelij ex overvloediger; wilde God en onse Overheyt, dat tot een overvloediger en meerdere kennisse oock een meerder getal mede-arbeyders in den wijnbergh des Heeren en tot desselfs voortplantinge mochten uytgesonden werden, waare den yver van onse majores eenigh met dien van UE.E., w'en connen nochte ende willen niet twijffelen, onsen mangel soude mildelijck vervult worden; wij hebben vier praedicanten van Batavia versocht en word ons alleene Ds» Guilielmus Braeckel toegesonden, waartegen wij wederom verliesen onsen E, mede-broeder Ds. Gilbertum Happartium, wiens plaatse ofte veel liever het noorder geweste zijn E, Ds» GuiL Braeckel sal waarnemen. Eenen last voor één man sijne schouderen al te swaer om te draagen, t waare wenschelyck desen last onder 3 ofte 4 praedicanten conde verdeelt worden. Onse E. mede-broeders, Ds. Antonius Hambrouck en Rutgerus Teschemacher, hebben insgelijcx swaare en moeijelijcke bedieningen, waartoe beter een getal van 6 dan van twee praedicanten noodigh waare. En word also geheel Formosa van vier praedicanten bedient, waarvan den eenen zijne E. Ds. Joannes Kruijff der Nederlantsche gemeente toegevought is. UE.E. konnen oordeelen hoe groot den oughst is, en integendeel hoe weynigh der arbeijders zijn, die soo grooten oughst moeten waarnemen, beplanten, besaeyen en bebouwen. Niet te min onsen swaaren last soude ons licht, onse peryekele souden ons vreugde schijnen te zijn, indien wij onse bedieningen en lastige ampten met gerustheyt des gemoets uijtwereken mochten. Verachtinge word ons aengedaen en onse personen ende diensten gestelt tot spot van onse en d'Inlantsche natie, dit doet ons wee en veele van onse mede-broeders, waaronder Ds. Daniël Gravius en D. Gilbertus Happart zijn door dit middel van Formosa verdreven. En also word het ellendige Formosa van zijne tael ervarene dienaars berooft; diegene soo der noch zijn sullen een ijder tot sijner tijt oock op haare t'huijsretour bedacht zijn; men conde geen bequamer middel bedencken om den loop des H. Evangelii te stuijten dat we niet en seggen geheel uijt te roeyen, dan tertijt van de politicquen bedocht word; men stelt ons t eenemael onder de politicque macht; indien het een Gouverneur of praesident belieft, hij deporteert, suspendeert en versent een praedicant, wanneer en naar wat plaatse hij wil, onder dien naeme, dat het de dienst van de Compagnie vereijscht; also dan moet dickwils den dienst van Gods kercke om den gepraetendeerden dienst der Compagnie wij eken en afterblijven. Indien wij ij ets daartegen seggen, men noemt ons vrevelmoedige tegens onse overheden, men noemt ons huerlingen omdat wij soldie trecken van de Compagnie en daerom haare dienaars» In summa sonder innerlijcke droufheyt des gemoets en connen we UEE sulcx niet claegen ofter misschijn eenigh middel door UE,E. conde bedocht werden om dit soo groot quaet voor te comen, ons hertseer sluijt oock onse penne om meer van dese beclaaghlycke stoffe te schrijven, seggen alleene dit tot besluijt, dat we liever alle te samen naar ons Vaderlant keeren willen, dan dat wij onder sulcken ondraaghlycken jock ende lasteringe langer willen leven; om Christi wille zijn wij ballingen uijt ons Vaderlant, leven onder een ongesont climaet, hebbende met veele sieckten en swackheden te strijden, verliesen onse vrouwen en dierbaerste vrienden; t' is ondraaghlyck voor ons, dat alle dese ellenden (door buijten aenlopende en bestormende plaegen ende onderdruckingen versterekt zijnde) van ons souden uijtgestaen worden; t schijnt een gemeen quaet te zijn, t welck niet alleene de dienaars Christi door geheel India dreijgt, maer oock overvalt en sommige derselver alrede overvallen heeft» UEE» sullen ongetwijfelt van andere Indische kereken brieven (van klacht-stoffe opgepropt zijnde) toecomen, alsoock levendige brieven soo voor UE.E. haare rechtveerdige klachten sullen uijtstorten» Dat d'E.E.H Bewinthebberen op UE.E. aenraedinge belooft hebben het voorstel van UEE. (wegens eene druckerye op Formosa te hebben) te sullen in acht nemen, t selve is ons op t hooghste aengenaem geweest, aengenaemer sal 't ons zijn, wanneer de vruchten van eene goede uyteomste prouven sullen, Bedancken ondertusschen UE.E. voor haeren ijver ende voorsorge tot welstant van Goodes kercke, alsoock voor den verderen vrijwilligh aengeboden dienst tot onser hulpe ende onderstuttinge, t welck alles bij ons in hooche achtinge blijft en in een danckbaer herte word opgesloten; den lof ende prijs soo UE.E. ons gelieven te geven, dat we de saacke D. Roberti Junii met sulck een christelycke ende sachtmoedige betuijginge hebben afgesneden, nemen wij anders niet aen dan voortvloeiende uijt een genegen en tot ons liefde draagent herte; wij betuijgen d'oprechte waerheyt te zijn, dat ons voornemen noeyt geweest ende is D. Roberti Junii dienst te verminderen, ofte eenige kleenachtinge toe te brengen; dit is alleen ons ooghmerck geweest, dat wij en onse naesaten bij dese ende toecomende eeuwe (soo der eene te verwachten is) niet voor stomme honden inutiliaque terrae pondera en mochten uijtgecreten werden, ommers wij sullen door bevindinge betuijgen, dat ons geene saacke meerder aengelegen is dan dat we soucken t onderhouden onderlinge liefde, vrede ende eenigheijt met alle Christenen en insonderheyt onse Broederen volgende Pauli teste Rom: 12.9.10. 1 Joan: 4.7.8. Hiermede Eerwaarde Godvruchtige Geleerde, wij se voorsienige en bescheydene H. en mede-broederen bevelen UE.E. diensten, personen, en familiën Goode en den woorde sijner genade tot hemelsche en lichamelycke segeningen, blijvende UE.E. soo lange wij in dit tranendal blijven dienstw. en seer toegenegene Tajoulan mede-broeders in Jesu Christo. in t Casteel Zeelandia desen 26 October 1652. Antonius Hambrouck, p.t. praeses. Rutgerus Teschemacher, p.t. scrib Joannes Kruijf, V. D. M. Guilielmus Brakel. G. Happart, eccls. V. D. M. Lowijs Isaaccx Baffart, ouderlingh Wijnant Rutgers, ouderlingh. C. van Broeck, diaken. Mattheus Gommersbach, diakon’

[bron: BIJZONDERHEDEN OVER ANTONIUS HAMBROUCK DOOR DR. E. WIERSUM]