Fritz Gerhard Marie Conijn

Op 6 september 1944 fusilleren de Duitsers Fritz Conijn in het concentratiekamp Vught. Hij is dan pas 21 jaar. Hij nam deel aan het verzet vanaf 1943 en staat dan bekend onder de verzetsnamen: 'Fritz von Alkmar', 'Fritz', 'de Haas', 'Rikus', 'Roel', of 'Vermeulen'. Dankzij zijn inspanningen werden zijn Knokploegen in Alkmaar en later in Amsterdam een geduchte tegenstander voor de Duits bezetter.

Fritz komt al op zeer jonge leeftijd als gymnasiast in aanraking met het verzet. Al aan het begin van de oorlog zamelt Fritz geld in door het organiseren van goochelavonden. De opbrengst is bestemd voor onderduikers en koopvaardijgezinnen. Veel Nederlandse schepen en hun bemanning zijn het land ontvlucht in de meidagen van 1940, waardoor vrouwen en kinderen zonder kostwinners achterbleven.

Op 8 februari 1943 vindt er een aanslag plaats op H.A. Seyffardt, luitenant-generaal b.d. en oud chef van de generale staf. Hij was titulair hoofd van de Waffen-SS - Vrijwilligerslegioen Nederland. Als vergelding voor die aanslag worden op last van de SD 's nachts tachtig adressen van Alkmaarse jongeren bezocht. De politie treft velen niet thuis.Ook Fritz was niet thuis en zijn verblijfplaats was onbekend. De opgepakte jongeren verblijven een etmaal in het Oranjehotel in Scheveningen en daarna twintig dagen in kamp Vught.

Al op zeventienjarige leeftijd is hij samen met zijn zwager Doeko Bosscher en Gerard Veldman een van de belangrijkste verzetslieden van de LO-Alkmaar. Beiden zoeken uitbreiding van de groep via de RK-padvinderij. Als scholier aan het RK Lyceum Pertrus Canisius te Alkmaar zamelde hij reeds geld in voor de familie van zeelieden in geallieerde dienst (de zeemanspot) en onderhield contacten met het Natioaal Steunfonds (NSF). Daardoor heeft de LO Alkmaar een andere godsdienstige signatuur dan de meeste andere afdelingen in de regio. De LO Alkmaar maakt daarbij deel uit uit van het door Walraven (Wally) van Hall in 1942 opgerichte NSF. Fritz legt ook contacten buiten Alkmaar, onder andere met Cornelis Wagenaar, bloembollenhandelaar en oprichter van de LO Heerhugowaard en Langedijk. Verzetslieden van de groep van Fritz zijn dan Herman Bak, Martin van Engelen, Gerard Veldman, Tinus Niele en J. Plas. Allen verzetslieden die op eigen initiatief al verzetsdaden hadden gepleegd.

Op donderdag 11 februari 1943 wordt in alle kerken een herderlijke brief voorgelezen, waarin de kerkleiding protesteert tegen terreurdaden van de Duitsers. Feitelijk roept zij op tot burgerlijke ongehoorzaamheid tegen deportaties door de medewerking daaraan als 'in geweten ingeoorloofd' te verklaren. Kardinaal de Jong en zijn bisschoppen spreken zich openlijk uit tegen: "de toenemende rechteloosheid, het ten dode vervolgen van Joodsche medeburgers, de verplichte Arbeidsdienst als nationaal socialistisch opvoedingsinstituut, het gedwongen tewerkstellen van de Nederlandsche arbeiders in Duitsland, het aantasten van de vrijheid van het christelijk onderwijs, het ter dood brengen van gijzelaars, het gevangen nemen en houden van ambtsdragers, waarvan er al een groot aantal het leven hebben gelaten in de concentratiekampen".

Deze brief wordt vaak aangemerkt als het keerpunt voor katholieken om actief steun te verlenen aan onderduikers. Deze pastorale brief heeft mogelijk ook op de rooms katholieke Fritz grote indruk gemaakt. Daarna radicaliseren zich de verzetsacties. De aansluiting met ander LO afdelingen komt pas goed op gang als Fritz op 12 oktober 1943 'de beurs' van de LO als vertegenwoordiger van het NSF bezoekt. Hier worden o.a. onderduikadressen uitgewisseld. De groep van Fritz en van Wagenaar worden als één district beschouwd. De groep beschikt over waardevolle contacten bij zowel instellingen en instanties als kerken, politie, arbeidsbureau Alkmaar en de distributiedienst. Veel tijd en energie wordt besteedt om de grote groep onderduikers te kunnen huisvesten, maar ook om voor achtergebleven gezinnen te zorgen. bovenstaande tekst Fritz Conijn

• Canon van Nederland foto > profiel - foto
• Wikipedia
• Cornelis Wagenaar
• Oorlogsgravenstichting
• Erelijst van Gevallenen 1940-1945