Hendrik Pieter Hos

Henk Hos sloot zich spoedig na de capitulatie in mei 1940 aan bij de militaire inlichtingengroep van prof.dr.ir. J.A.A. Mekel (Delft) en kwam later in contact met de OD, de spionagegroep Zwaantje (Delfzijl) en Jan Thijssen. Belangrijkste oogmerk van Hos was een verbinding met Londen tot stand te brengen en (militaire) informatie door te geven: via te bouwen zenders of routes via Zweden of Zwitserland. Mede door zijn contacten kon Hebe C. Kohlbrugge medio 1942 naar Zwitserland reizen en verbindingen leggen (met dr. W.A. Visser ’t Hooft en anderen). Vanaf oktober 1941 behoorde Hos – sedert juli ondergedoken – tot de nieuwe centrale leiding (de oude was enkele maanden eerder vrijwel geheel gearresteerd) van het illegale blad Vrij Nederland. Samen met W.P. Speelman zorgde hij voor de productie (redigeren en laten drukken) van de nummers en organiseerde hij het landelijke verspreidingsapparaat (d.m.v. door hen aangestelde vertegenwoordigers). Een conflict tussen Speelman/Hos en de VN-redactie (met name H.M. van Randwijk) over de interne veiligheid, organisatie en ideologische richting zou uiteindelijk mede leiden tot de oprichting van Trouw. Als gevolg van verraad werd Hos – van plan naar Engeland uit te wijken – op 1 december 1942 in Haarlem gearresteerd. Na gevangenschap in Scheveningen en Vught, werd hij medio januari 1944 ter dood veroordeeld en op 11 mei 1944 gefusilleerd. Eerebegraafplaats Bloemendaal

bronnen:

• Wikipedia
• Oorlogsgravenstichting