Follow Us
Like Us
Historical records matching Jan Zwartendijk
view all
Immediate Family
-
-
Privatechild -
Privatechild
-
Privatechild
-
father -
mother -
-
sister -
brother
About Jan Zwartendijk
https://anderetijden.nl/artikel/71/Jan-Zwartendijk-de-engel-van-Lit... https://anderetijden.nl/artikel/72/Jan-Zwartendijk-de-engel-van-Lit... https://anderetijden.nl/artikel/186/Jan-Zwartendijk-de-engel-van-Li... https://anderetijden.nl/artikel/6650/Jan-Zwartendijk-de-engel-van-L... https://anderetijden.nl/artikel/186/Jan-Zwartendijk-de-engel-van-Li...
Jan Zwartendijk (Rotterdam, 29 juli 1896 – Eindhoven, 1976) was een Nederlandse bedrijfsleider en diplomaat die aan het begin van de Tweede Wereldoorlog in Litouwen duizenden Joden valse papieren verstrekte waardoor ze uit de handen van de Russische en Duitse vervolging bleven.
Zwartendijk was in 1939, toen de oorlog uitbrak, directeur van de vestiging van Philips in de toenmalige hoofdstad van Litouwen, Kaunas. Na de Duitse bezetting van Nederland in mei 1940 onthief L.P.J. Decker, de ambassadeur in Riga van de Nederlandse regering in ballingschap, de consul in Kaunas, die met de nazi's sympathiseerde, uit zijn ambt. Hij vroeg Zwartendijk als plaatsvervangend consul op te treden. Sinds de Duits-Russische deling en bezetting van Polen in augustus 1939 waren veel Poolse Joden naar het neutrale Litouwen gevlucht, maar het was duidelijk dat de Sovjet-Unie Litouwen snel zou inlijven. Dit gebeurde in juli 1940. De Joodse vluchtelingen hadden te vrezen voor vervolging in de Sovjet-Unie en konden nergens heen.
Zwartendijk begon daarop visa voor Curaçao te verstrekken aan Joodse vluchtelingen, hoewel eigenlijk de toestemming van de gouverneur van Curaçao nodig was om het eiland te betreden. Hij werkte samen met de Japanse consul, Chiune Sugihara, die vluchtelingen in het bezit van een Curaçao-visum een transitvisum voor Japan verschafte. In het bezit van beide papieren konden de vluchtelingen ook toestemming krijgen de Sovjet-Unie te doorreizen. Ze konden dan de boot nemen van Vladivostok naar Japan. Hoewel de Curaçaose visa geen enkele officiële waarde hadden hebben Zwartendijk en Sugihara op die manier binnen drie weken zo'n 2400 Joodse vluchtelingen uit Litouwen gesluisd. Eenmaal in Japan reisden de meeste vluchtelingen in plaats van naar Curaçao door naar andere landen.
Op 3 augustus 1940 werden de ambassades en consulaten in Kaunas in opdracht van de Sovjet-autoriteiten gesloten; Litouwen was inmiddels bij de Sovjet-Unie ingelijfd. Zwartendijk moest toen terugkeren naar Nederland, waar hij tot zijn pensioen voor Philips zou blijven werken. In 1997 kreeg hij postuum de eretitel Rechtvaardige onder de Volkeren van het Israëlische Jad Wasjem-museum. In Rotterdam en Vilnius zijn monumenten voor Zwartendijk opgericht en in Kaunas hangt een plaquette te zijner gedachtenis tegenover het voormalige consulaat.
In 1963-1964 hebben zijn kinderen toen het Simon Wiesenthal Center en het Holocaust Research Center opdracht gegeven om onderzoek te doen naar mogelijke overlevenden. Twee dagen na het overlijden van Jan Zwartendijk in 1976, op de dag van zijn begrafenis, ontving de familie een brief: van alle joden die op een visum van Zwartendijk waren uitgereisd richting Curaçao, had 95% het overleefd.
- Wikipedia
- Joods erfgoed Rotterdam
- Andere Tijden deel 1
- Andere Tijden deel 3
- Traces of War over De Rechtvaardigen
- npo radio Met Jan Brokken over diens boek "De Rechtvaardigen"
- Historisch Nieuwsblad
- Trouw over het boek van Jan Brokken
- Yad Vashem en het verhaal over Zwartendijk (engelse tekst)
- De Telegraaf 18-09-1976 > overlijdensadvertentie
Rob Hartmans schrijft in het tijdschrift over de "maand van de geschiedenis" van oktober 2019 dat de overgrote meerderheid van hen - de Joden - de oorlog heeft overleefd, al kwamen velen niet verder dan het getto van Shanghai, n.a.v. het boek van Jan Brokken (De Rechtvaardigen) dat tot "Het beste Historische boek van 2019" werd verkozen.
view all
Jan Zwartendijk's Timeline
| 1896 |
July 29, 1896
|
Rotterdam, South Holland, Netherlands
|
|
| 1976 |
September 14, 1976
Age 80
|
Eindhoven, North Brabant, Netherlands
|