Mr Herman Homan

Baruch de Spinoza lived in his house in Rijnsburg. The picture show his room.

Net even buiten het dorp, als men de Lange Vaart overgestoken is ligt aan een stuk land dat in de volksmond “de Havik” wordt genoemd het Spinozahuis. Tussen de koolvelden en aan een achteraflaantje was het huis oorspronkelijk gebouwd in opdracht van de Leidse chirurgijn Herman Homan als buitenverblijf. In die tijd hadden welgestelde burgers als Homan vaak een tweede huis op het platteland. Zodat als pest, cholera of andere epidimieën de kop opstaken men kon uitwijken naar een buitenverblijf en daarmee een gewisse dood in de stad ontlopen. In 1661 kwam de joodse wijsgeer Spinoza naar Rijnsburg en huurt bij Homan twee kamers. In de ene woont hij en in de andere slijpt hij lenzen voor optische instrumenten om in zijn levensonderhoud te voorzien. Vanwege zijn voor die tijd radicale denkbeelden was Spinoza door de gevestigde religieuze kringen als persona non grata bestempeld. Rijnsburg is sinds oudsher een gemeente waar anders denkenden hun toevlucht vonden. Vanaf 1621 was Rijnsburg het middelpunt van waar de Collegianten hun jaarlijkse vergaderingen hielden, gedoopt werd er in de Vliet en als kerk diende de boerenschuur van Gijsbert van der Kodde. Spinoza voelt zich tussen hen thuis en legt in Rijnsburg de basis voor wat zijn beroemdste werk zal worden, de Ethica (uit: Katwijk in oorlog).