Paul Gustave Sidonie Guermonprez

http://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Guermonprez

Paul Gustave Sidonie Guermonprez (België, 1908 - Overveen, 10 juni 1944) was een Belgisch fotograaf en verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Guermonprez had van zijn vader die amateurfotograaf was de belangstelling voor fotografie gekregen. Hij ging architectuur studeren aan het Bauhaus in Berlijn in 1933 en 1934 en emigreerde naar Nederland waar hij ging werken als docent fotografie, onder meer aan de door het Bauhaus geïnspireerde Nieuwe Kunstschool te Amsterdam en de afdeling Reclame-ontwerpen van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. In 1934 richtte hij het reclamebureau Co-op 2 op, waaraan onder anderen Violette Cornelius, Paul Hartland, Kryn Taconis en Otto Treumann meewerkten. Toen in de Tweede Wereldoorlog door de nazi's de Kultuurkamer werd opgericht, werd het bureau ontbonden. In deze jaren stond hij in contact met de Groningse drukker H.N. Werkman. Van 4 mei 1942 tot 30 juli 1943 was Guermonprez als gijzelaar geïnterneerd in het kleinseminarie Beekvliet in Sint-Michielsgestel. Hij werd vrijgelaten om zich als voormalig officier in Amersfoort te melden. Na de melding, dook hij onder en nam hij deel aan het verzet. Met onder anderen J. Thijssen, Gerrit van der Veen en Gerben Wagenaar maakte hij vanaf de nazomer van 1943 deel uit van de leiding van de Raad van Verzet en onderhield hij de contacten met verzetsgroepen in Twente, Noord-Brabant en Limburg. In Noord-Holland en Zuid-Holland was Guermonprez betrokken bij het organiseren en uitvoeren van diverse overvallen (o.a. op het distributiekantoor Borgerstraat in Amsterdam) en sabotageacties (zoals op een pyrotechnische fabriek in Leiden en de Electro Zuur- en Waterstoffabriek aan de Amsterdamse Distelweg). Op Oudejaarsavond 1943 deed hij mee aan een vergeefse aanslag op het politiebureau aan de Weteringschans te Amsterdam om een aantal collega-verzetsstrijders te bevrijden. Een nieuwe poging bleek verraden. Enkele deelnemers poogden te vluchten, maar werden opgepakt op het Centraal Station te Amsterdam, waaronder Guermonprez. Na detentie in de gevangenis werd hij wegens zijn verzetsactiviteiten op 10 juni 1944 door de Duitsers gefusilleerd. Zijn verloren gewaande fotoarchief berust sinds enige jaren in het Gemeentearchief Amsterdam. Het werd bij toeval teruggevonden in het voormalige kraakpand "De Grote Wetering" en omvat ruim 300 negatieven en kleurendia's uit de periode 1934-1937. Naast stadsgezichten bevat het enkele reportages van de bouw van het City Theater (architecten Jan Wils en O. Rosendahl), van de atelierwoningen aan de Zomerdijkstraat (architect P. Zanstra in samenwerking met J.H.L. Giesen en K.L. Sijmons) en van de Apollohal en het Apollo-paviljoen, nu Apollo Hotel (architect ir. A. Boeken). Guermonprez was getrouwd met de naaldkunstenaar, schilder en tapijtontwerper en wever Trude Jalowetz (1910-1977) van Joods-Tsjechische afkomst; ze is na de oorlog naar Amerika geëmigreerd om daar als kunstenaar verder te werken. Na de oorlog ontving hij postuum bij Koninklijk Besluit het Verzetskruis 1940-1945.