Popke Lenstra

Popke Lenstra, op 9 december op 81-jarige leeftijd in Meppel overleden, was een verzetsheld voor wie de oorlog nooit voorbij is gegaan. Hij schreef De Bevrijding van Oraniënburg, een roman over het laatste van de vijf concentratiekampen waar hij gevangen zat. Koningin Wilhelmina, die er persoonlijk voor zorgde dat er papier kwam om het boek te drukken, stuurde hem ieder jaar een verjaardagskaart. Maar prins Bernhard vertrouwde hij niet, die mocht hem het verzetskruis niet opspelden. Popke was geen gemakkelijk man. Hij bouwde een huis als een burcht, met zware hekken, schijnwerpers en tralies voor de ramen. Zijn zonen zeiden vol medelijden en ironie : ‘En nu nog prikkeldraad op het hek; en boven de ingang het bord ‘Arbeit macht frei’.Hij werd in Meppel geboren, zijn vader was brigadier bij de politie en had een verzameling oude geweren, waarmee Popke en zijn vrienden stiekem cowboytje speelden. Hij wilde naar de hbs en nam baantjes om het schoolgeld te kunnen betalen. Zijn ouders waren leiders in het verzet. De eerste nummers van de verzetskrant Trouw werden thuis op zolder ‘gezet’. Popke, een vrolijke durfal, haalde geld en kleren op voor onderduikers. Hij bracht hen naar schuiladressen. Hij had geen tijd meer voor de school. Op een dag kwam de vader van een joods schoolvriendje, dat hij had laten onderduiken, naar hem toe en zei: ‘Breng hem thuis, anders vermoord ik je.’ Het was menens, Popke sprak met de jongen, die zijn wanhopige vader gehoorzaamde. De jongen werd opgepakt en stierf in het concentratiekamp. Popke werd verraden en gearresteerd in Eindhoven, samen met zijn broer Hennie, die na de bevrijding door een Duitser werd doodgeschoten. Popke werd gemarteld, zag vanuit zijn celraam vermoorde gevangenen aan de galg hangen en kwam, nog geen 20 jaar oud, uitgemergeld terug in Nederland. Hij woog 40 kilo en werd een half jaar door zijn moeder verpleegd. Toen een oproep kwam zich als dienstplichtige voor Indië te melden, dook hij weer onder. Hij kon zelfs de gedachte aan een keuring niet aan. Samen met zijn vader spoorde hij landverraders op. Hij werkte als vrijwilliger voor het Rode Kruis en begon met een zwager een groothandel in smeerolie. Hij verdiende goed geld. Samen richtten zij een drumband op, maar trommelen op die lege olievaten was ‘reclame en kinderarbeid’. De band mocht niet spelen op dorpsfeesten. Popke was razend, zoals hij ook uit boosheid jarenlang niet op 4 mei meeliep in de Stille Optocht naar het kerkhof, waar verzetsstrijders – maar niet zijn broer Hennie, begraven lagen. Uiteindelijk is Hennie er herbegraven.Popke stond pal achter zijn twee zonen, maar was hard en streng. Hij kon niet zonder zijn vrouw, die met begrip en geduld de vrede trachtte te bewaren. Hij moest altijd bezig zijn en bouwde modelboten, een prachtig kasteel, huizen en viaducten voor de speelgoedtrein. Daarmee probeerde hij te ontsnappen aan het verleden.Rond zijn 50ste verjaardag ging het niet meer. Hij verliet het bedrijf en kreeg een pensioen van de Stichting 40-45. Ogenblikkelijk stortte hij zich op een nieuwe hobby: filmen. Hij installeerde thuis een filmstudio en maakte gevoelige documentaires over de natuur in zijn geliefde Drenthe. Alles moest perfect zijn. Niets liet hij aan het toeval over.Hij wilde niet op vakantie. Hij wilde veilig slapen in zijn eigen bed, in zijn eigen, overbeveiligde burcht. Volkskrant Peter Brusse 6 januari 2007

• Register van Dragers Verzetsherdenkingsboek - pagina 160