Willem I van Broeckhuysen

On October 31, 1314, a large number of nobles declared, including the Earl of Kleef, the Earl of Gulik, the Earl of Berg, the Earl of Mark, the lords of Valkenburg, Heinsberg, Horn, Giselbert of Churches, Jacob of Mirlaer, Johan of Kesel, Willem van Swalmen, Reinald eldest son of the Earl of Gelre, Willem van Millen, Johan van Broekhuizen and son Johan and the cities and municipalities Wesel, Kalkar, Kleve, Huissen, Kranenburg, Woudrichem, Wessem and Weert, of the Lombard merchants the brothers Benedict, Roter, Johan and Simon of Mirabello and of Gilbaudo of Jaffa cum suis have borrowed 30,000 pounds of tournaments from the King of France and will redeem that sum within 4 years in Mechelen. Failure to pay a fine of 3 solidi per day for 100 lb. and if desired, they will perform in's Hertogenbosch.

Willem VAN BROECKHUYSEN, erw. 1270-1290. Ritter und Herr von Broeckhuizen.

van Broeckhuysen - van Swalmen - van Oest, Hans Karl König, 2013

Individual Note

Op 31 oktober 1314 verklaren een grote schare edelen, waaronder de graaf van Kleef, de graaf van Gulik, de graaf van Berg, de graaf van Mark, de heren van Valkenburg, Heinsberg, Horn, Giselbert van Kerken, Jacob van Mirlaer, Johan van Kesel, Willem van Swalmen, Reinald oudste zoon van de graaf van Gelre, Willem van Millen, Johan van Broekhuizen en zoon Johan en de steden en gemeenten Wesel, Kalkar, Kleve, Huissen, Kranenburg, Woudrichem, Wessem en Weert, van de lombardische kooplieden de gebroeders Benedictus, Roter, Johan en Simon van Mirabello en van Gilbaudo van Jaffa cum suis 30.000 pond tournooisen der koning van Frankrijk geleend te hebben en zullen die som binnen 4 jaar lossen in Mechelen. Bij verzuim geldt boete van 3 solidi per dag voor 100 lb. en desgewenst gaan ze in 's Hertogenbosch in leisting.

Op 6 juli 1320 zijn Johannes de oude, heer van Bruchusen, en diens zoon Johannes, medezegelaars bij de verkoop door Arnoldus, advocatus van Straelen, van al zijn goederen en hoge en lage rechtspraak, mannen, patronaatsrecht, onder de parochies Well en Bergen, strekkende van de Rodebeek bij Arcen tot aan de jurisdictie van Afferden, aan Siger de Barle, zijn verwant.

Op 6 juli 1321 is Johan van Bruchusen medezegelaar bij het in leen opdragen door zijn broer Siger van Bruchusen van zijn huis ther Gonne bij Swolgen met 20 morgen land aan de edelheer van Heinsberg. Op 1 november 1321 draagt Sijger van Barle de heer van Heinsberg, de 30 morgen land in leen op aan de heer van Heinsberg. Medezegelaars zijn Johan heer te Bruchusen en Siger van Bruchusen, zijn broer.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Van Broeckhuysen is een adellijk geslacht uit Opper-Gelre, stammend uit Broekhuizen in het tegenwoordige Noord-Limburg. Uitgestorven in wettelijke lijn in 1887.

Eerste vermelding van deze familie is in 1228 wanneer een ridder Seger van Broeckhuysen wordt vermeld en de eerst gemelde Heer van Broekhuizen is Willem in 1270. Ze droegen hun allodiaal huis Broekhuizen in 1434 aan de Hertog van Gelre op, en werden hierdoor van hem leenman. Met name in de 15e eeuw was deze familie talrijk en verspreid over Noord-Limburg en de Betuwe. In deze periode waren kastelen in Geijsteren, Broekhuizen, Lottum, Ooijen, Wickrade, Ammerzoden, Brakel en Waardenburg in hun bezit. Ze vervulden voorts hoge functies voor de Hertog als ambtsman in Kessel en erfhofmeester. De langstlevende tak van deze familie is protestant geworden en verplaatste zich naar de Veluwe (Veluwsche tak) en vervulde daar bestuursfuncties in de steden Arnhem en Harderwijk.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

http://johnooms.nl/heren-en-vrouwen-van-adel/broeckhuysen/

De Heerlijkheid Broekhuizen

Organisatie: Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL) laatste wijziging 17-11-2015 https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=38&miae...

Zoals reeds vermeld gaat de geschiedenis van de heren van Broekhuizen terug tot in de dertiende eeuw. In het dorp Broekhuizen bezaten zij ook de hoge heerlijke rechten. De eerste vermelding daarvan vindt plaats in 1402, wanneer het 'hoigericht tot Bruechusen' in de leenregisters van de hertog van Gelre wordt vermeld. Dat wil zeggen dat de heer van Broekhuizen het recht op de hoge rechtspraak ontving en dat er op dat moment een schepenbank moet hebben bestaan. Flokstra vermoedt dat deze heerlijke rechten aan de heren van Broekhuizen oorspronkelijk als allodium of vrije eigendom toebehoorden en pas later in leen werden opgedragen. Hoe dit ook mag zijn, de status van Broekhuizen was goed vergelijkbaar met die van naburige plaatsen met hoge heerlijkheden in de buurt zoals Blitterswijk, Ooijen, Grubbenvorst, Horst en Meerlo. Deze situatie blijft bestaan tot opheffing van de heerlijke rechten in 1798, met dien verstande dat sedert 1744 de koning van Pruisen als hertog van Gelre en eigenaar van de heerlijkheid (zie hierna) de hoedanigheden van leenheer en leenman in zich verenigde. Heerlijkheid en kasteel van Broekhuizen vormden een eenheid, hoewel de eerste schriftelijke vermelding van het huis pas uit 1434 dateert. * Men neemt echter aan dat het huis in oorsprong veel ouder is. Aan dit kasteel is in de loop der eeuwen veel herbouwd en verbouwd. De laatste grote bouwcampagne vond plaats in de eerste helft van de achttiende eeuw. Van het opgaande muurwerk dateerde waarschijnlijk alleen nog de grote toren uit de 16de eeuw. In de herfst en winter van 1944 viel het kasteel ten prooi aan oorlogsgeweld en thans resteert nog slechts een dichtbegroeide ruïne

De laatste telg uit het geslacht Van Broekhuizen, die op het kasteel van Broekhuizen resideerde was Reiner van Broekhuizen (1465-1496), een geducht krijgsman, die onder andere in 1473 de verdediging van de stad Nijmegen tegen de Bourgondische hertog Karel de Stoute leidde. Later vervulde hij belangrijke opdrachten in dienst van de Gelderse hertog Karel van Egmond. Reiner liet drie dochters na, waarvan er één, Walraven, gehuwd met Steven Van Zuylen van Nijevelt, huis en heerlijkheid Broekhuizen erfde. Daarmee was de familie Van Broekhuizen in Broekhuizen uitgestorven. In andere plaatsen (onder andere het naburige Ooijen) zetten andere linies de familienaam voort. Daarmee begint voor Broekhuizen een periode van bijna twee en een halve eeuw, waarin door een aantal verervingen in vrouwelijke lijn steeds weer nieuwe familienamen opduiken, zoals Van Malsen, Van Wittenhorst, Huijn van Geleen en Amstenrade, Van Pallandt, Van Plettenberg, Van Wendt en Van Arnstedt. * Sommige leden van die families hadden in Broekhuizen hun vaste woonplaats, maar steeds vaker vormden huis en heerlijkheid slechts een onderdeel van een veel groter familiebezit en lieten de heren en vrouwen zich slechts incidenteel in Broekhuizen zien. Het dagelijks beheer werd in zo'n geval toevertrouwd aan een rentmeester, vaak de schout van Broekhuizen

Rond 1740 werd Broekhuizen een twistappel tussen twee partijen, te weten Cornelia Amalia von Wendt, gehuwd met Joseph Ignatius von Streit Immendingen en haar zuster Frederica Augusta von Wendt, gehuwd met Philip Leopold von Arnstedt. * Er zijn verschillende processen gevoerd voor het hof van justitie te Geldern, die er mee eindigden dat in 1744 kasteel en heerlijkheid werden verkocht aan de koning van Pruisen. Vanaf dat moment werd Broekhuizen vanuit Geldern beheerd als koninklijk domein en het kasteel verpacht. In 1798 viel de heerlijkheid Broekhuizen toe aan de Franse Staat als rechtsopvolger van de koning van Pruisen. Na de afschaffing van de heerlijke rechten werden het huis met bijbehorende landerijen als domeingoed beheerd, eerst door de Fransen en na 1815 door de Nederlandse autoriteiten. In 1819 volgde de verkoop aan P.Th. Bovens, burgemeester van Maashees. *

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------