Birute of Lithuania

Давыд Гарадзенскі (каля 1283—1326) — вайскавод і дзяржаўны дзяяч ВКЛ, староста гарадзенскі, кашталян гарадзенскага замку. ????

князь Давид Довмонтович (Гродненский), кн. Давыд Гарадзенскі : 

prince David of Grodno

Паходжаньне і радавод[%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8C

%D0%A1%D1%8B%D0%BD нальшчанскага князя Даўмонта, які ў 1266 годзе ад’ехаў разам з дваром і 300 баярамі з Крэва ў Пскоў пасьля крывавай міжусобнай барацьбы зь Міндоўгам, і княжны Марыі Дзмітрыеўны, унучкі Аляксандра Неўскага. Пасьля сьмерці бацькі ў 1299 годзе перайшоў у Горадню, дзе паступіў на службу да князя Віценя, а потым Гедзіміна. Ажаніўся з дачкой Гедзіміна Бірутай.

Жыцьцё і дзейнасьць

У 1305 годзе разам з Гедзімінам разьбіў каля Горадні войскі камэнданта Брандэнбургу комтура Конрада Ліхтэнхагена. У 1306 годзе ўзначаліў пасьпяховую абарону Гарадзенскага замку, які аблажылі 6 тысячаў лёгкіх коньнікаў і сотня цяжкаўзброеных рыцараў пад камандаваньнем комтура Кёнігсбэргу Эбэрхарда Вірнэнбурга. У 1314 разьбіў крыжакоў, што аблажылі Наваградак, і зьнішчыў увесь варожы абоз, захапіў 1500 коней і ваенную амуніцыю, чым парушыў тактыку крыжакоў, якія раней да гэтага пры нападах на тэрыторыю ВКЛ уладкоўвалі склады харчу ў тыле. У веснавую паводку 1319 г. на чале 800 вершнікаў[1] заваяваў прускую вобласьць Вагенштоф, якую абаранялі комтуры Ульрых Дрымбэ і Фрыдрых Квіц. У 1322 годзе дапамог Пскову ў барацьбе зь Лівонскім ордэнам, стаўшы на кароткі час князем Пскова, у 1323 годзе разьбіў пад яго сьценамі дацкае войска і дайшоў да Рэвэлю. У тым самым годзе яшчэ раз адкінуў ад Пскова нямецкіх рыцараў, якія асаджалі горад 18 дзён, а потым разьбіў іх. У сакавіку 1324 г. тры нямецкія рыцары і 600 воінаў спалілі маёнтак Давыда, дзе забілі яго сям’ю і звыш 30 іншых жыхароў. У адказ Давыд арганізаваў паход войскаў ВКЛ на Мазовію.

У 1326 годзе на чале атраду з 1200 коньнікаў, сярод якіх былі і палякі, зрабіў кінжальны рэйд на Брандэнбург і Франкфурт-на-Одэры. У час гэтага пераможнага паходу немцы падкупілі мазавецкага рыцара Андрэя Госта, і той па-здрадніцку забіў Давыда. Пахаваны каля сьценаў Барысаглебскага манастыра ў Горадні.

Памяць

У Горадні яго імем названая вуліца, непадалёк ад Барысаглебскага манастыра ўсталяваны валун-помнік.

Крыніцы[%D1%80%D1%8D%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%86%D1%8C | рэдагаваць крыніцу] ^ Мікалай Малішэўскі. Непераможны Давыд Гарадзенскі — граза крыжаносцаў // Зьвязда : газэта. — 10 чэрвеня 2010. — № 111 (26817). — С. 5. — ISSN 1990-763x.

http://planeta.by/article/938

Любовь и смерть князя Давида

Жизнь в средневековой Европе была стремительной. Ни князь, ни крестьянин, уходя на войну, не знал, доведется ли вновь увидеть свою семью. И дело даже не в том, что удар меча мог неожиданно оборвать его дни, а в том, что в отсутствие хозяина на беззащитный дом могли напасть. И, возвратившись, отец семейства нередко находил лишь изувеченные тела близких людей и горы пепла. Оставалось ли у них время на любовь? Наверное, да. Хотя о ней старинные источники молчат, излагая только сухие факты. Давид Городенский был женат на дочери великого князя Гедимина Бируте. В этом браке историки видят особое значение. Ведь Гедимин, как дальновидный политик, старался выдавать дочерей исключительно за «сильных мира сего» – за московского, мазовецкого князей. И вдруг в этом блистательном списке – Давид, простой, хотя и очень успешный воин. О Бируте средневековые хронисты говорят коротко – она была очень красива. В марте 1324 года немецкие рыцари, озлобленные военными успехами Давида Городенского, напали на его поместье. Они пришли тайно, разведав предварительно, когда хозяина не будет дома, и убили всех. Погибла и прекрасная Бирута. О том, каким чудовищным ударом стала эта весть для Давида, говорит лишь один факт: в следующем своем походе, на Мазовию, он был поистине жесток и страшен. – Они перебили все, что дышало, – говорит Сергей Тарасов, – умертвили всех католических священников, разрушили и разграбили церкви. И в эти грабежи входила такая деталь, как вывод людей. Их пригоняли на свои земли и осаживали, отсюда слово «осадники». Они превращались в обыкновенных крепостных и начинали работать. И такое впечатление складывается, что Давид просто мстил за убийство своей семьи.